103 موشک و 3 روایت درباره آینده سوریه
سیدمحسن مصطفوی- پژوهشگر مركز مطالعات استراتژيك خاورميانه
103 موشک در سحرگاه خاورمیانهای، روز شنبه از سوی ائتلاف غربی به سمت سوریه شلیک شد و تنها نکتهای که برای تحلیلگران مسائل بینالملل داشت، این بود که روسیه سامانههای دفاع موشکی بسیار قوی، دقیق و جدیدی در سوریه راهاندازی کرده و نفوذ هوایی و موشکی به سوریه و قسمت غربی آن را سختتر از همیشه کرده است. 103 موشکی که مانند 59 موشک دفعه پيش به دستور رئیسجمهور تاجرپیشه آمریکا پس از بستهشدن بازارها و بورسهای بینالمللی به سمت سوریه شلیک شد (جمعهشب در مورد قبلی و بامداد شنبه در این مورد) و البته نتوانست بهاندازه سری قبل تأثیری بر بورس بینالمللی و بهویژه قیمت طلا بگذارد. با این وضعیت صحبت درباره سوریه و آینده آن بعد از این موشکباران بسیار دشوار است، ولی میتوان سه روایت را درباره آن متصور شد:
روایت اول؛ امید چندانی به وقوع آن نیست، اجماع گروههای درگیر در سوریه، آشتي ملی و نوشتن قانون اساسی جدید، برگزاری انتخابات و سیستم حکومتی نو در سوریه با توجه به تعدد گروههای مسلح داخلی و خارجی در منازعات سوریه و بازیگران بینالمللی فراوان، احتمال وقوع چنین فرایندی بسیار ضعیف است.
روایت دوم؛ این روایت مانند روایت اول از اقبال كمي برخوردار است و این احتمال که در ادامه درگیریها در سوریه یکطرف درگیر دست بالا را پیدا کرده و سایر گروهها را بهتدریج از صحنه رقابت حذف کند و خود تبدیل به قدرت اصلی در سوریه شود که درحالحاضر به نظر نمیرسد هیچکدام از گروههای درگیر در سوریه از چنین توانایی و پتانسیلی برخوردار باشند.
روایت سوم؛ به نظر نگارنده احتمال وقوع آن بیشتر است که سوریه با وضعیت فعلی به سمت آتشبس چندساله برود، به این صورت که غرب سوریه در اختیار حکومت اسد، شرق سوریه در اختیار کردها و نیروهای تحت حمایت آمریکا و غرب و قسمتی از شمال سوریه نیز تحت اختیار ترکیه قرار گیرد و بقیه گروههای مسلح تندروی اسلامی نیز بهتدریج از صحنه سیاسی سوریه حذف خواهند شد. ما در این وضعیت عملا شاهد سوریه غربی و شرقی خواهیم بود، غربی متمایل به روسیه و ایران و شرقی متمایل به غرب و به نظر ميرسد روایت سوم حداقل میتواند برای مدتی منطقه را به آرامش برساند.
103 موشک در سحرگاه خاورمیانهای، روز شنبه از سوی ائتلاف غربی به سمت سوریه شلیک شد و تنها نکتهای که برای تحلیلگران مسائل بینالملل داشت، این بود که روسیه سامانههای دفاع موشکی بسیار قوی، دقیق و جدیدی در سوریه راهاندازی کرده و نفوذ هوایی و موشکی به سوریه و قسمت غربی آن را سختتر از همیشه کرده است. 103 موشکی که مانند 59 موشک دفعه پيش به دستور رئیسجمهور تاجرپیشه آمریکا پس از بستهشدن بازارها و بورسهای بینالمللی به سمت سوریه شلیک شد (جمعهشب در مورد قبلی و بامداد شنبه در این مورد) و البته نتوانست بهاندازه سری قبل تأثیری بر بورس بینالمللی و بهویژه قیمت طلا بگذارد. با این وضعیت صحبت درباره سوریه و آینده آن بعد از این موشکباران بسیار دشوار است، ولی میتوان سه روایت را درباره آن متصور شد:
روایت اول؛ امید چندانی به وقوع آن نیست، اجماع گروههای درگیر در سوریه، آشتي ملی و نوشتن قانون اساسی جدید، برگزاری انتخابات و سیستم حکومتی نو در سوریه با توجه به تعدد گروههای مسلح داخلی و خارجی در منازعات سوریه و بازیگران بینالمللی فراوان، احتمال وقوع چنین فرایندی بسیار ضعیف است.
روایت دوم؛ این روایت مانند روایت اول از اقبال كمي برخوردار است و این احتمال که در ادامه درگیریها در سوریه یکطرف درگیر دست بالا را پیدا کرده و سایر گروهها را بهتدریج از صحنه رقابت حذف کند و خود تبدیل به قدرت اصلی در سوریه شود که درحالحاضر به نظر نمیرسد هیچکدام از گروههای درگیر در سوریه از چنین توانایی و پتانسیلی برخوردار باشند.
روایت سوم؛ به نظر نگارنده احتمال وقوع آن بیشتر است که سوریه با وضعیت فعلی به سمت آتشبس چندساله برود، به این صورت که غرب سوریه در اختیار حکومت اسد، شرق سوریه در اختیار کردها و نیروهای تحت حمایت آمریکا و غرب و قسمتی از شمال سوریه نیز تحت اختیار ترکیه قرار گیرد و بقیه گروههای مسلح تندروی اسلامی نیز بهتدریج از صحنه سیاسی سوریه حذف خواهند شد. ما در این وضعیت عملا شاهد سوریه غربی و شرقی خواهیم بود، غربی متمایل به روسیه و ایران و شرقی متمایل به غرب و به نظر ميرسد روایت سوم حداقل میتواند برای مدتی منطقه را به آرامش برساند.