انتقال آب به کویت دیگر موضوعیت ندارد
شرق: روزگاری که تصور میکردیم سدهای بزرگ احداثشده در کشور تمام نیازهایمان را رفع میکنند و به نحوی توهم پرآبی در ایران خشک داشتیم، تصمیم گرفته شد تا آب کارون به کویت منتقل شود. در دولت اصلاحات و در زمان وزارت بیطرف، مذاکراتی بین ایران و کویت برای انتقال آب کارون انجام شد که این روزها با شورشدن آب آبادان و خرمشهر، دوباره اسناد گذشته، در صدر اخبار اینروزها قرار گرفته است، اما صدیقه ترابی، مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو، با اشاره به شرایط موجود کشور، هرگونه انتقال آب به کویت را فاقد موضوعیت اعلام میکند.
صدیقه ترابی، مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو، به خبرنگار «شرق» میگوید: بحث انتقال آب به کویت کلا ملغی شده است. وقتی ما در این حد در مضیقه هستیم، چطور میتوانیم به بحث انتقال آب به کشوری دیگر حتی فکر کنیم.
کارونی که میتوانست بهعنوان منبع تأمینکننده آب مردم خوزستان باشد و تا همین دو دهه قبل، به گفته مردم محلی، لنجها از کارون، آب برای کشورهای عربی میبردند، به حدی از آلودگی رسیده است که قابلیت تأمین نیازهای شرب مردم را ندارد و آب از پشت سد دز برای مردم آبادان و خرمشهر منتقل میشود. به نظر میرسد با رفع اتکای تأمین آب شرب از کارون، احیای این رودخانه هم به فراموشی سپرده شود. اما ترابی در این رابطه عنوان میکند: شاید ترجیح این باشد که بهجای سرمایهگذاریهای مختلف کاری اساسی انجام دهیم، اما در کشورهای اروپایی هم وقتی راین آلوده شد یا در ژاپن وقتی رودخانهاش آلوده شد، نتوانستند آلودگی را در مدت دو تا پنج سال رفع کنند.
او ادامه میدهد: وقتی به این تشخیص رسیدند که رودخانههایشان آلوده است و همه به اتفاقنظر رسیدند که باید آلودگی را رفع کنند، پای کار آمدند و حداقل دو یا سه دوره 10 ساله طول کشید که موضوع آلودگی رودخانه کاملا رفع شد. بنابراین درباره کارون حتی اگر منابع مالی کافی در اختیار باشد و همه اتفاقنظر داشته باشند که احیای کارون انجام شود و از امروز هم پروژه رفع آلودگی آغاز شود، انتظار من این نیست که زودتر از 25 سال یا 30 سال، کیفیت آب به حدی برسد که بتوانیم برای تأمین نیازهای شرب از آن استفاده کنیم.
مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفا میگوید: آلودگیهای رودخانه را بهتدریج میتوان حذف کرد، اما مستقیم بهعنوان آب شرب استفادهکردن از رودخانه، حتما به یک دوره گذار 30 ساله نیاز دارد. چارهای نداریم جز اینکه تأمین آب با کیفیت شرب را با اجرای پروژهای مثل غدیر انجام دهیم. نمیتوانیم به مردم بگوییم که شما صبر کنید که آلودگی رودخانه را رفع کنیم و بعد آب شرب سالم به شما میدهیم.
او یادآور میشود: البته با برداشتن فشار آب شرب از روی کارون، نباید یادمان برود که کارون را احیا کنیم و این رودخانه را نباید به دست فراموشی بسپاریم.
به گفته ترابی، برنامههای زیادی برای احیای کارون نوشته شده است. یکی، دو سال هم اعتبارات اندکی به استانداری خوزستان برای احیای کارون تعلق گرفته است.
سهم بالای نیشکر در شوری کارون
زمانی که مطالعات آبی خوزستان انجام میشد، قرار نبود سد گتوند روی معدن نمک مستقر شود. طرحهای نیشکر هم در مطالعات آبی خوزستان لحاظ نشده بود. حالا این دو، عامل شوری آب کارون معرفی میشوند. مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو میگوید: مطالعات زیادی درباره شوری آب کارون انجام شده است. درحالحاضر خروجی آب سد گتوند بسیار باکیفیت است. سهم گتوند و طرح نیشکر در میزان شوری کارون کاملا مشخص شده است و زهآبهای نیشکر به دلیل درجه شوری بالا سهم عمدهای در شوری کارون دارند.
او که اعداد را به خاطر ندارد، تأکید میکند: کاملا محرز است که نیشکر و زهآبهای کشاورزی - که عمده آنها مربوط به طرح نیشکر است که در اراضی شور اجرا شده - کارون را شور میکنند و سهم عمدهای در شوری کارون دارند، زیرا وقتی خاک را برای کشت نیشکر شیرین میکنند، نمکهای زمین شسته میشود و زهآبهای حاصل با درجه شوری بالا وارد کارون میشود.
کارشناسان بر این باورند که یک جریان همرفتی در مخزن سد گتوند میتواند این سد را تبدیل به بمب نمکین در جنوبغرب کشور کند. در نتیجه باید این سد برچیده شود، اما ترابی میگوید: دو سال پیش بحث مطالعه سد گتوند مطرح شد و از آنجا که شرکت آبنیرو بهعنوان مطالعهکننده سد نمیتوانست ارزیاب هم باشد، کار مطالعه اثرات گتوند به یک تیم بیطرف واگذار شد.
او اضافه میکند: در هیچیک از راهکارهای مطرحشده برای علاجبخشی گتوند بحث برچیدهشدن این سد مطرح نیست.
شرق: روزگاری که تصور میکردیم سدهای بزرگ احداثشده در کشور تمام نیازهایمان را رفع میکنند و به نحوی توهم پرآبی در ایران خشک داشتیم، تصمیم گرفته شد تا آب کارون به کویت منتقل شود. در دولت اصلاحات و در زمان وزارت بیطرف، مذاکراتی بین ایران و کویت برای انتقال آب کارون انجام شد که این روزها با شورشدن آب آبادان و خرمشهر، دوباره اسناد گذشته، در صدر اخبار اینروزها قرار گرفته است، اما صدیقه ترابی، مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو، با اشاره به شرایط موجود کشور، هرگونه انتقال آب به کویت را فاقد موضوعیت اعلام میکند.
صدیقه ترابی، مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو، به خبرنگار «شرق» میگوید: بحث انتقال آب به کویت کلا ملغی شده است. وقتی ما در این حد در مضیقه هستیم، چطور میتوانیم به بحث انتقال آب به کشوری دیگر حتی فکر کنیم.
کارونی که میتوانست بهعنوان منبع تأمینکننده آب مردم خوزستان باشد و تا همین دو دهه قبل، به گفته مردم محلی، لنجها از کارون، آب برای کشورهای عربی میبردند، به حدی از آلودگی رسیده است که قابلیت تأمین نیازهای شرب مردم را ندارد و آب از پشت سد دز برای مردم آبادان و خرمشهر منتقل میشود. به نظر میرسد با رفع اتکای تأمین آب شرب از کارون، احیای این رودخانه هم به فراموشی سپرده شود. اما ترابی در این رابطه عنوان میکند: شاید ترجیح این باشد که بهجای سرمایهگذاریهای مختلف کاری اساسی انجام دهیم، اما در کشورهای اروپایی هم وقتی راین آلوده شد یا در ژاپن وقتی رودخانهاش آلوده شد، نتوانستند آلودگی را در مدت دو تا پنج سال رفع کنند.
او ادامه میدهد: وقتی به این تشخیص رسیدند که رودخانههایشان آلوده است و همه به اتفاقنظر رسیدند که باید آلودگی را رفع کنند، پای کار آمدند و حداقل دو یا سه دوره 10 ساله طول کشید که موضوع آلودگی رودخانه کاملا رفع شد. بنابراین درباره کارون حتی اگر منابع مالی کافی در اختیار باشد و همه اتفاقنظر داشته باشند که احیای کارون انجام شود و از امروز هم پروژه رفع آلودگی آغاز شود، انتظار من این نیست که زودتر از 25 سال یا 30 سال، کیفیت آب به حدی برسد که بتوانیم برای تأمین نیازهای شرب از آن استفاده کنیم.
مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفا میگوید: آلودگیهای رودخانه را بهتدریج میتوان حذف کرد، اما مستقیم بهعنوان آب شرب استفادهکردن از رودخانه، حتما به یک دوره گذار 30 ساله نیاز دارد. چارهای نداریم جز اینکه تأمین آب با کیفیت شرب را با اجرای پروژهای مثل غدیر انجام دهیم. نمیتوانیم به مردم بگوییم که شما صبر کنید که آلودگی رودخانه را رفع کنیم و بعد آب شرب سالم به شما میدهیم.
او یادآور میشود: البته با برداشتن فشار آب شرب از روی کارون، نباید یادمان برود که کارون را احیا کنیم و این رودخانه را نباید به دست فراموشی بسپاریم.
به گفته ترابی، برنامههای زیادی برای احیای کارون نوشته شده است. یکی، دو سال هم اعتبارات اندکی به استانداری خوزستان برای احیای کارون تعلق گرفته است.
سهم بالای نیشکر در شوری کارون
زمانی که مطالعات آبی خوزستان انجام میشد، قرار نبود سد گتوند روی معدن نمک مستقر شود. طرحهای نیشکر هم در مطالعات آبی خوزستان لحاظ نشده بود. حالا این دو، عامل شوری آب کارون معرفی میشوند. مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو میگوید: مطالعات زیادی درباره شوری آب کارون انجام شده است. درحالحاضر خروجی آب سد گتوند بسیار باکیفیت است. سهم گتوند و طرح نیشکر در میزان شوری کارون کاملا مشخص شده است و زهآبهای نیشکر به دلیل درجه شوری بالا سهم عمدهای در شوری کارون دارند.
او که اعداد را به خاطر ندارد، تأکید میکند: کاملا محرز است که نیشکر و زهآبهای کشاورزی - که عمده آنها مربوط به طرح نیشکر است که در اراضی شور اجرا شده - کارون را شور میکنند و سهم عمدهای در شوری کارون دارند، زیرا وقتی خاک را برای کشت نیشکر شیرین میکنند، نمکهای زمین شسته میشود و زهآبهای حاصل با درجه شوری بالا وارد کارون میشود.
کارشناسان بر این باورند که یک جریان همرفتی در مخزن سد گتوند میتواند این سد را تبدیل به بمب نمکین در جنوبغرب کشور کند. در نتیجه باید این سد برچیده شود، اما ترابی میگوید: دو سال پیش بحث مطالعه سد گتوند مطرح شد و از آنجا که شرکت آبنیرو بهعنوان مطالعهکننده سد نمیتوانست ارزیاب هم باشد، کار مطالعه اثرات گتوند به یک تیم بیطرف واگذار شد.
او اضافه میکند: در هیچیک از راهکارهای مطرحشده برای علاجبخشی گتوند بحث برچیدهشدن این سد مطرح نیست.