رؤساي جمهوري آمريکا و روسيه در هلسینکی ديدار کردند
130 دقیقه محرمانه با پوتین
اگر دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريکا را استثناي اين قاعده حساب کنيم، کشورهاي غربي اين روزها درباره هرچه اختلاف نظر داشته باشند، در يک چيز متحد‌ند: خصومت عليه روسيه؛ از‌همين‌روست که رسانه‌هاي روسي ديدار دوجانبه روز گذشته دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري ايالات‌متحده و ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه را به‌خودي‌خود موفقيتي براي کرملين مي‌دانند. از دیدگاه روس‌ها گرچه رابطه روسيه و آمريکا اين روزها سردترين دوران خود پس از جنگ سرد را سپري مي‌کند، ديدار رهبران دو کشور اگر گرهي از مشکلات نگشايد، دست‌کم مي‌تواند از شتاب تقابل‌ها و تخاصم‌ها بکاهد. صبح روز گذشته پوتين و ترامپ در فنلاند با يکديگر ديدار کردند. رهبران هر دو کشور پس از آنکه دير به محل ملاقات رسيدند، با يکديگر در مقابل دوربين‌ها عکس گرفتند و در‌حالي‌که هر دو جدي به نظر مي‌رسيدند با يکديگر دست دادند. برخي تحليلگران تأخير پوتين و ترامپ در رسيدن به محل ديدار را بازي رندانه ديپلماتيک دو طرف خوانده‌اند. پرواز پوتين تقريبا يک ساعت ديرتر از زماني که قرار بود ديدار برگزار شود به هلسينکي رسيد و ترامپ هم ديرتر از موعد خود را به کاخ رياست‌جمهوري فنلاند رساند. دو طرف پس
از عکس‌گرفتن در مقابل دوربين‌ها براي ديدار دونفره خود راهي اتاق ملاقات شدند. آن‌طور‌که کاخ سفيد اعلام کرده، پوتين و ترامپ پس از ديدار دوجانبه خود، يک بار ديگر با حضور مشاوران خود ديدارها را ادامه دادند. براساس گزارش‌ها جان هانتسمن سفير آمريکا در روسيه؛ مايک پمپئو، وزير خارجه آمريکا؛ جان کلي، رئيس ستاد کارکنان کاخ سفيد؛ جان بولتون، مشاور امنيت ملي؛ فيونا هيل، مشاور ترامپ و کارشناس حوزه روسيه، و مترجم ترامپ در نشست بعدي حضور داشتند. ترامپ پيش از ديدار دونفره، گفت قرار است درباره تجارت، مسائل نظامي، موشکي و همچنين چين با پوتين گفتوگو کند. او از مداخله روسيه در انتخابات آمريکا و مسائلي نظير بحران اوکراين و سوريه سخني به ميان نياورد، اما به پوتين به‌خاطر برگزاري موفقيت‌آميز جام جهاني تبريک گفت. اين در حالي است که به باور ناظران انتظار مي‌رود سوريه و حضور نيروهاي ايراني در اين کشور از جمله محورهاي مذاکرات رهبران آمريکا و روسيه باشند. ترامپ پيش‌تر گفته بود در اين ديدار درباره سوريه و همچنين درباره قسمت‌هاي ديگر خاورميانه با پوتين گفتوگو خواهد کرد. رئيس‌جمهوري آمريکا همچنين گفته بود درباره گسترش سلاح‌هاي
هسته‌اي هم گفتوگو خواهد کرد. از آن سو آن‌طور‌که سفارت روسيه در ايالات متحده روز گذشته اعلام کرد، پوتين در ديدار تاريخي خود با ترامپ بنا بوده راه‌هاي عادي‌سازي رابطه دوجانبه، مسائل بين‌المللي به‌ويژه مسئله اوکراين، سوريه، شبه‌جزيره کره و مبارزه عليه تروريسم را با رئيس‌جمهوري آمريکا در ميان بگذارد. ترامپ پيش از ديدار دوجانبه با پوتين گفت دو کشور با هم خوب کنار نيامده‌اند. به‌گفته ترامپ جهان مي‌خواهد دو کشور با يکديگر کنار بيايند: «ما دو قدرت بزرگ هسته‌اي هستيم». اين در حالي است که رئيس‌جمهوري آمريکا ساعاتي پيش از اين ديدار در حساب توييتر خود نوشته بود رابطه ايالات متحده و روسيه هيچ‌گاه تا اين حد بد نبوده است: «به لطف سال‌ها حماقت و بلاهت واشنگتن و الان هم با لجن‌پراکني فريب‌کارانه، روابط ما و روسيه هرگز به اين بدي نبوده است». براساس گزارش‌ها حساب توييتر وزارت خارجه روسيه تویيت رئيس‌جمهور آمريکا را «لايک» کرده است. همچنين اين حساب توييتري با بازنشر توييت ترامپ نوشته بود با اين توييت موافق است. پيش از اين هم مايک پمپئو، وزير خارجه آمريکا، گفته بود بهبود رابطه مسکو و واشنگتن به روسيه بستگي دارد: «رابطه
بهتر با دولت روسيه به نفع همه است، اما توپ در زمين روسيه است». ديدار با رئيس‌جمهور روسيه در پايان سفر اروپايي ترامپ انجام شد. رئيس‌جمهور آمريکا گفته بود از اين ديدار انتظار زيادي ندارد، اما اميدوار است نتايج مثبتي هم در پي داشته باشد. اين ديدار فقط سه روز بعد از آن انجام شد که رابرت مولر، بازرس ويژه پرونده دخالت احتمالي روسيه در انتخابات سال 2016 آمريکا، عليه 12 افسر اطلاعاتي روسيه به‌دلیل هک‌کردن سيستم کامپيوتر حزب دموکرات آمريکا اعلام جرم کرد. ترامپ پيش‌تر در به‌چالش‌کشيدن مداخله روسيه در کشورهاي ديگر از جمله الحاق کريمه به روسيه بسيار بااحتياط عمل مي‌کرد و بارها خواستار روابط گرم واشنگتن با مسکو شده بود. رئيس‌جمهور آمريکا هرگونه تباني درباره انتخابات رياست‌جمهوري با روسيه را رد کرده است. دونالد ترامپ دوشنبه در توييتر خود بار ديگر باراک اوباما، رئيس‌جمهور سابق آمريکا را متهم کرد که درباره دخالت روسيه در انتخابات و هشدارهاي «اف‌بي‌آي» هيچ اقدامي نکرده است. در اين ميان شماري از اعضاي کنگره آمريکا از دو حزب جمهوري‌خواه و دموکرات، ديدار دونالد ترامپ با ولاديمير پوتين در هلسينکي را محکوم کرده‌اند.
البته اعتراض به اين ديدار فقط به سياست‌مداران آمريکايي ختم نمي‌شد؛ در‌حالي‌که دولت فنلاند براي ميزباني ديدار تاريخي رهبران قدرت‌هاي جنگ سرد به خود مي‌بالد، بسياري از فنلاندي‌ها اين ديدار را محکوم کرده‌اند. در آستانه ديدار رؤساي جمهوري آمريکا و روسيه معترضان فنلاندي به خيابان آمدند و پلاکاردهايي در محکوميت ترامپ و پوتين در دست داشتند. بزرگ‌ترين روزنامه فنلاندي هم تبليغاتي خياباني به زبان انگليسي و روسي ترتيب داده بود که روي آن نوشته شده بود: «آقاي رئيس‌جمهوري، به سرزمين آزادي مطبوعات خوش آمديد».
شکی در این نیست که دیدار رؤسای‌جمهور آمریکا و روسیه با توجه به نوع نگاه ترامپ به مسکو تبعاتی را به‌دنبال خواهد داشت که از مهم‌ترین موارد آن می‌توان به تشدید اختلافات کنگره با کاخ سفید و افزایش شکاف میان واشنگتن و متحدان اروپایی به‌ویژه اعضای ناتو اشاره کرد. کنگره آمریکا به‌شدت مخالف نزدیکی کاخ سفید به کرملین است و در سال‌های اخیر تحریم‌های متعددی را علیه مسکو به اجرا گذاشته است. اقدامات تنبیهی کنگره آمریکا علیه روسیه از سال 2015 شدت گرفته و پوتین که امیدوار به ترمیم روابط مسکو و واشنگتن در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ بود، رفته‌رفته از او ناامید می‌شود. به‌این‌ترتیب پس از تحریم‌های جدید کنگره آمریکا علیه روسیه و اعلام مخالفت‌نکردن دونالد ترامپ با این تحریم‌ها و بروز تنش‌های سیاسی، امیدهای پوتین به بهبود روابط با آمریکای ترامپ، به یأس تبدیل شد. از سوی دیگر دیمیتری مدودف، نخست‌وزیر روسیه چند ماه پیش‌ازاین گفت: روابط روسیه با آمریکا از زمان جنگ سرد به بدترین وضع خود رسیده است. اما درباره تأثیر این دیدار بر روابط آمریکا با متحدان قدیمی واشنگتن باید گفت نزدیکی ترامپ به پوتین در‌حالی است که میان ترامپ و رهبران اروپایی شکاف افتاده و اقدامات ترامپ موجب عمیق‌تر‌شدن این شکاف شده است. شکاف میان ترامپ و متحدان آمریکا در‌حالی عمیق‌تر می‌شود که اروپایی‌ها به‌ویژه اعضای ناتو کماکان روسیه را دشمن شماره یک خود می‌دانند و از‌همین‌رو گرم‌تر‌شدن روابط واشنگتن با مسکو موجب سردتر‌شدن روابط آمریکا با متحدان اروپایی می‌شود و این وضعیت در حالی است که مستندات موجود و مجموعه اقدامات ترامپ نیز حکایت از آن دارد که رئیس‌جمهور آمریکا در پی ضعیف‌کردن اتحادیه اروپا است.
رؤساي جمهور ايالات متحده و روسيه حدود 130 دقیقه پشت درهاي بسته و فقط با حضور مترجمان مذاکره کردند. اين گفتوگو سپس با ناهار کاري و با حضور مايک پمپئو و سرگي لاوروف، وزراي خارجه دو کشور و ديگر اعضاي هيئت‌هاي آمريكايي و روسي ادامه يافت. اين در حالي است که در ابتدا اعلام شده بود اين ديدار 90 دقيقه به طول خواهد انجاميد. دونالد ترامپ پيش از آغاز کنفرانس خبري در پاسخ به سؤالات خبرنگاران، اولين مذاکره رسمي خود با ولاديمير پوتين را «شروعي بسيار خوب و به سود همه» توصيف کرد. کنفرانس خبري مشترک رؤساي جمهور ايالات متحده و روسيه نيز با اظهارات ولاديمير پوتين آغاز شد. پوتين با اشاره به رابطه سرد و پرتنش دو کشور در سال‌هاي اخير که يادآور تقابل اين دو قدرت غرب و شرق در دوران جنگ سرد بود مذاکره با ترامپ را «صريح و سازنده» خواند و گفت: دوران جنگ سرد سپري شده و به گذشته پيوسته است. امروز روسيه و ايالات متحده با چالش‌هاي جديدي روبه‌رو هستند و قدم اول براي مقابله با اين چالش‌ها اين است که دو کشور رابطه خود را بر اساس ميزان معقولي از اعتماد دوجانبه ارتقا دهند. رئيس‌جمهور روسيه ارتباطات دو کشور در بحران سوريه براي جلوگيري از ايجاد تقابل را مفيد دانست و همچنين از تلاش‌ها براي حل بحران کره‌شمالي ابراز خشنودي کرد. رئيس‌جمهور روسيه به موضوع اوکراين نيز که باعث بروز تنش در روابط روسيه و غرب در سال‌هاي اخير شده بود، اشاره کرد و خواستار آن شد تا دولت آمريكا با اعمال فشار به دولت اوکراين براي مقابله با فساد نقشي تعيين‌کننده ايفا کند.
مداخله روسيه در آمريكا
موضوع مداخله روسيه در انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا نيز يکي از جنجالي‌ترين مباحثي بود که انتظار مي‌رفت در اين مذاکره مطرح شود. پوتين نيز تأييد کرد که ترامپ اين موضوع را در مذاکره مطرح کرد. رئيس‌جمهور روسيه گفت: «همان‌طور که پيش از اين بارها اشاره کردم، روسيه نه‌تنها در انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا مداخله نکرده بلکه هيچ‌گونه دخالتي در هيچ موضوع سياسي داخلي اين کشور نخواهد کرد. آيا تاکنون مدرکي براي اثبات تباني و مداخله ارائه شده است؟ نبايد به شايعات توجه کرد بلکه بايد واقعيات را در نظر گرفت». پوتين در پاسخ به سؤال يکي از خبرنگاران در مورد اتهامي که عليه 12 مقام روس از سوي رابرت مولر بازرس ويژه تحقيق در مورد مداخله روسيه در انتخابات آمريكا مطرح شده، گفت: «ما حاضريم در مورد اتهام اين افراد با مقام‌هاي آمريكايي همکاري کنيم به شرطي که روسيه نيز اين حق را داشته باشد تا در مورد مداخله آمريكايي‌ها در روسيه نيز اقدامات قانوني مشابه انجام دهد». دونالد ترامپ نيز با اشاره به اينکه رابطه ايالات متحده و روسيه تا قبل از اين نشست در متشنج‌ترين وضعيت خود بود، با ستايش چندباره از رئيس‌جمهور روسيه ابراز اميدواري کرد تا رابطه دو کشور و همکاري براي حل معضلات بين‌المللي افزايش يابد. ترامپ با اشاره به اتهاماتي که متوجه ارتباط او و تيم انتخاباتي‌اش با روسيه است، ادعا کرد «هيچ تباني‌اي صورت نگرفته و من به راحتي بر هيلاري کلينتون پيروز شدم». رئيس‌جمهور آمريكا «منع اشاعه تسليحات هسته‌اي» را مهم‌ترين موضوع مذاکره با پوتين عنوان کرد و با انتقاد از توجه رسانه‌ها به موضوع مداخله روسيه در انتخابات آمريكا گفت که تنش‌ها و حاشيه‌هايي که بر سر اين موضوع ميان دو کشور به وجود آمده، باعث تيره‌ترشدن روابط دو قدرت اول هسته‌اي جهان شده است.
ايران و بحران سوريه
رؤساي جمهور روسيه و آمريكا موضوع ايران و برجام را نيز مورد مذاکره قرار دادند. ولاديمير پوتين در اظهارات خود با اشاره به اعلام خروج ايالات متحده از برجام تأکيد کرد که توافق هسته‌اي با ايران شامل قوي‌ترين تدابير نظارتي است. رئيس‌جمهور آمريكا هم گفت که براي افزايش فشار بر ايران با هدف تغيير رفتار اين کشور در منطقه با پوتين گفتوگو کرده است. رؤساي جمهور ايالات متحده و روسيه همچنين وعده دادند که همکاري دو کشور در سوريه براي «حل بحران پناه‌جويان و مشکلاتي که براي اردن و ترکيه ايجاد شده» ادامه خواهد يافت. ترامپ در اين ميان اين نکته را نيز مورد اشاره قرار داد که همان‌طور که دو کشور با کمک هم داعش را در سوريه شکست دادند، کمک به اسرائيل را نيز مدنظر قرار خواهند داد. در پايان کنفرانس مطبوعاتي باز هم يکي از خبرنگاران موضوع مداخله روسيه در انتخابات آمريكا را مطرح کرد و پوتين با تکذيب اين اتهامات گفت: «من زماني افسر سرويس اطلاعاتي بودم. همان‌طور که اعتقاد دارم روسيه کشوري دموکراتيک است، آمريكا نيز از دموکراسي برخوردار است و اگر شما خبرنگاران نيز چنين باوري داريد پس بايد به سيستم قضائي آمريكا براي حل‌وفصل اين پرونده اعتماد کنيد». موضوع کريمه و الحاق آن به خاک روسيه هم مورد اشاره يکي از خبرنگاران قرار گرفت و پوتين تأييد کرد که «ترامپ الحاق کريمه به روسيه را غيرقانوني مي‌داند و ما در اين مورد اختلاف نظر داريم».
اگر دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريکا را استثناي اين قاعده حساب کنيم، کشورهاي غربي اين روزها درباره هرچه اختلاف نظر داشته باشند، در يک چيز متحد‌ند: خصومت عليه روسيه؛ از‌همين‌روست که رسانه‌هاي روسي ديدار دوجانبه روز گذشته دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري ايالات‌متحده و ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه را به‌خودي‌خود موفقيتي براي کرملين مي‌دانند. از دیدگاه روس‌ها گرچه رابطه روسيه و آمريکا اين روزها سردترين دوران خود پس از جنگ سرد را سپري مي‌کند، ديدار رهبران دو کشور اگر گرهي از مشکلات نگشايد، دست‌کم مي‌تواند از شتاب تقابل‌ها و تخاصم‌ها بکاهد. صبح روز گذشته پوتين و ترامپ در فنلاند با يکديگر ديدار کردند. رهبران هر دو کشور پس از آنکه دير به محل ملاقات رسيدند، با يکديگر در مقابل دوربين‌ها عکس گرفتند و در‌حالي‌که هر دو جدي به نظر مي‌رسيدند با يکديگر دست دادند. برخي تحليلگران تأخير پوتين و ترامپ در رسيدن به محل ديدار را بازي رندانه ديپلماتيک دو طرف خوانده‌اند. پرواز پوتين تقريبا يک ساعت ديرتر از زماني که قرار بود ديدار برگزار شود به هلسينکي رسيد و ترامپ هم ديرتر از موعد خود را به کاخ رياست‌جمهوري فنلاند رساند. دو طرف پس
از عکس‌گرفتن در مقابل دوربين‌ها براي ديدار دونفره خود راهي اتاق ملاقات شدند. آن‌طور‌که کاخ سفيد اعلام کرده، پوتين و ترامپ پس از ديدار دوجانبه خود، يک بار ديگر با حضور مشاوران خود ديدارها را ادامه دادند. براساس گزارش‌ها جان هانتسمن سفير آمريکا در روسيه؛ مايک پمپئو، وزير خارجه آمريکا؛ جان کلي، رئيس ستاد کارکنان کاخ سفيد؛ جان بولتون، مشاور امنيت ملي؛ فيونا هيل، مشاور ترامپ و کارشناس حوزه روسيه، و مترجم ترامپ در نشست بعدي حضور داشتند. ترامپ پيش از ديدار دونفره، گفت قرار است درباره تجارت، مسائل نظامي، موشکي و همچنين چين با پوتين گفتوگو کند. او از مداخله روسيه در انتخابات آمريکا و مسائلي نظير بحران اوکراين و سوريه سخني به ميان نياورد، اما به پوتين به‌خاطر برگزاري موفقيت‌آميز جام جهاني تبريک گفت. اين در حالي است که به باور ناظران انتظار مي‌رود سوريه و حضور نيروهاي ايراني در اين کشور از جمله محورهاي مذاکرات رهبران آمريکا و روسيه باشند. ترامپ پيش‌تر گفته بود در اين ديدار درباره سوريه و همچنين درباره قسمت‌هاي ديگر خاورميانه با پوتين گفتوگو خواهد کرد. رئيس‌جمهوري آمريکا همچنين گفته بود درباره گسترش سلاح‌هاي
هسته‌اي هم گفتوگو خواهد کرد. از آن سو آن‌طور‌که سفارت روسيه در ايالات متحده روز گذشته اعلام کرد، پوتين در ديدار تاريخي خود با ترامپ بنا بوده راه‌هاي عادي‌سازي رابطه دوجانبه، مسائل بين‌المللي به‌ويژه مسئله اوکراين، سوريه، شبه‌جزيره کره و مبارزه عليه تروريسم را با رئيس‌جمهوري آمريکا در ميان بگذارد. ترامپ پيش از ديدار دوجانبه با پوتين گفت دو کشور با هم خوب کنار نيامده‌اند. به‌گفته ترامپ جهان مي‌خواهد دو کشور با يکديگر کنار بيايند: «ما دو قدرت بزرگ هسته‌اي هستيم». اين در حالي است که رئيس‌جمهوري آمريکا ساعاتي پيش از اين ديدار در حساب توييتر خود نوشته بود رابطه ايالات متحده و روسيه هيچ‌گاه تا اين حد بد نبوده است: «به لطف سال‌ها حماقت و بلاهت واشنگتن و الان هم با لجن‌پراکني فريب‌کارانه، روابط ما و روسيه هرگز به اين بدي نبوده است». براساس گزارش‌ها حساب توييتر وزارت خارجه روسيه تویيت رئيس‌جمهور آمريکا را «لايک» کرده است. همچنين اين حساب توييتري با بازنشر توييت ترامپ نوشته بود با اين توييت موافق است. پيش از اين هم مايک پمپئو، وزير خارجه آمريکا، گفته بود بهبود رابطه مسکو و واشنگتن به روسيه بستگي دارد: «رابطه
بهتر با دولت روسيه به نفع همه است، اما توپ در زمين روسيه است». ديدار با رئيس‌جمهور روسيه در پايان سفر اروپايي ترامپ انجام شد. رئيس‌جمهور آمريکا گفته بود از اين ديدار انتظار زيادي ندارد، اما اميدوار است نتايج مثبتي هم در پي داشته باشد. اين ديدار فقط سه روز بعد از آن انجام شد که رابرت مولر، بازرس ويژه پرونده دخالت احتمالي روسيه در انتخابات سال 2016 آمريکا، عليه 12 افسر اطلاعاتي روسيه به‌دلیل هک‌کردن سيستم کامپيوتر حزب دموکرات آمريکا اعلام جرم کرد. ترامپ پيش‌تر در به‌چالش‌کشيدن مداخله روسيه در کشورهاي ديگر از جمله الحاق کريمه به روسيه بسيار بااحتياط عمل مي‌کرد و بارها خواستار روابط گرم واشنگتن با مسکو شده بود. رئيس‌جمهور آمريکا هرگونه تباني درباره انتخابات رياست‌جمهوري با روسيه را رد کرده است. دونالد ترامپ دوشنبه در توييتر خود بار ديگر باراک اوباما، رئيس‌جمهور سابق آمريکا را متهم کرد که درباره دخالت روسيه در انتخابات و هشدارهاي «اف‌بي‌آي» هيچ اقدامي نکرده است. در اين ميان شماري از اعضاي کنگره آمريکا از دو حزب جمهوري‌خواه و دموکرات، ديدار دونالد ترامپ با ولاديمير پوتين در هلسينکي را محکوم کرده‌اند.
البته اعتراض به اين ديدار فقط به سياست‌مداران آمريکايي ختم نمي‌شد؛ در‌حالي‌که دولت فنلاند براي ميزباني ديدار تاريخي رهبران قدرت‌هاي جنگ سرد به خود مي‌بالد، بسياري از فنلاندي‌ها اين ديدار را محکوم کرده‌اند. در آستانه ديدار رؤساي جمهوري آمريکا و روسيه معترضان فنلاندي به خيابان آمدند و پلاکاردهايي در محکوميت ترامپ و پوتين در دست داشتند. بزرگ‌ترين روزنامه فنلاندي هم تبليغاتي خياباني به زبان انگليسي و روسي ترتيب داده بود که روي آن نوشته شده بود: «آقاي رئيس‌جمهوري، به سرزمين آزادي مطبوعات خوش آمديد».
شکی در این نیست که دیدار رؤسای‌جمهور آمریکا و روسیه با توجه به نوع نگاه ترامپ به مسکو تبعاتی را به‌دنبال خواهد داشت که از مهم‌ترین موارد آن می‌توان به تشدید اختلافات کنگره با کاخ سفید و افزایش شکاف میان واشنگتن و متحدان اروپایی به‌ویژه اعضای ناتو اشاره کرد. کنگره آمریکا به‌شدت مخالف نزدیکی کاخ سفید به کرملین است و در سال‌های اخیر تحریم‌های متعددی را علیه مسکو به اجرا گذاشته است. اقدامات تنبیهی کنگره آمریکا علیه روسیه از سال 2015 شدت گرفته و پوتین که امیدوار به ترمیم روابط مسکو و واشنگتن در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ بود، رفته‌رفته از او ناامید می‌شود. به‌این‌ترتیب پس از تحریم‌های جدید کنگره آمریکا علیه روسیه و اعلام مخالفت‌نکردن دونالد ترامپ با این تحریم‌ها و بروز تنش‌های سیاسی، امیدهای پوتین به بهبود روابط با آمریکای ترامپ، به یأس تبدیل شد. از سوی دیگر دیمیتری مدودف، نخست‌وزیر روسیه چند ماه پیش‌ازاین گفت: روابط روسیه با آمریکا از زمان جنگ سرد به بدترین وضع خود رسیده است. اما درباره تأثیر این دیدار بر روابط آمریکا با متحدان قدیمی واشنگتن باید گفت نزدیکی ترامپ به پوتین در‌حالی است که میان ترامپ و رهبران اروپایی شکاف افتاده و اقدامات ترامپ موجب عمیق‌تر‌شدن این شکاف شده است. شکاف میان ترامپ و متحدان آمریکا در‌حالی عمیق‌تر می‌شود که اروپایی‌ها به‌ویژه اعضای ناتو کماکان روسیه را دشمن شماره یک خود می‌دانند و از‌همین‌رو گرم‌تر‌شدن روابط واشنگتن با مسکو موجب سردتر‌شدن روابط آمریکا با متحدان اروپایی می‌شود و این وضعیت در حالی است که مستندات موجود و مجموعه اقدامات ترامپ نیز حکایت از آن دارد که رئیس‌جمهور آمریکا در پی ضعیف‌کردن اتحادیه اروپا است.
رؤساي جمهور ايالات متحده و روسيه حدود 130 دقیقه پشت درهاي بسته و فقط با حضور مترجمان مذاکره کردند. اين گفتوگو سپس با ناهار کاري و با حضور مايک پمپئو و سرگي لاوروف، وزراي خارجه دو کشور و ديگر اعضاي هيئت‌هاي آمريكايي و روسي ادامه يافت. اين در حالي است که در ابتدا اعلام شده بود اين ديدار 90 دقيقه به طول خواهد انجاميد. دونالد ترامپ پيش از آغاز کنفرانس خبري در پاسخ به سؤالات خبرنگاران، اولين مذاکره رسمي خود با ولاديمير پوتين را «شروعي بسيار خوب و به سود همه» توصيف کرد. کنفرانس خبري مشترک رؤساي جمهور ايالات متحده و روسيه نيز با اظهارات ولاديمير پوتين آغاز شد. پوتين با اشاره به رابطه سرد و پرتنش دو کشور در سال‌هاي اخير که يادآور تقابل اين دو قدرت غرب و شرق در دوران جنگ سرد بود مذاکره با ترامپ را «صريح و سازنده» خواند و گفت: دوران جنگ سرد سپري شده و به گذشته پيوسته است. امروز روسيه و ايالات متحده با چالش‌هاي جديدي روبه‌رو هستند و قدم اول براي مقابله با اين چالش‌ها اين است که دو کشور رابطه خود را بر اساس ميزان معقولي از اعتماد دوجانبه ارتقا دهند. رئيس‌جمهور روسيه ارتباطات دو کشور در بحران سوريه براي جلوگيري از ايجاد تقابل را مفيد دانست و همچنين از تلاش‌ها براي حل بحران کره‌شمالي ابراز خشنودي کرد. رئيس‌جمهور روسيه به موضوع اوکراين نيز که باعث بروز تنش در روابط روسيه و غرب در سال‌هاي اخير شده بود، اشاره کرد و خواستار آن شد تا دولت آمريكا با اعمال فشار به دولت اوکراين براي مقابله با فساد نقشي تعيين‌کننده ايفا کند.
مداخله روسيه در آمريكا
موضوع مداخله روسيه در انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا نيز يکي از جنجالي‌ترين مباحثي بود که انتظار مي‌رفت در اين مذاکره مطرح شود. پوتين نيز تأييد کرد که ترامپ اين موضوع را در مذاکره مطرح کرد. رئيس‌جمهور روسيه گفت: «همان‌طور که پيش از اين بارها اشاره کردم، روسيه نه‌تنها در انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا مداخله نکرده بلکه هيچ‌گونه دخالتي در هيچ موضوع سياسي داخلي اين کشور نخواهد کرد. آيا تاکنون مدرکي براي اثبات تباني و مداخله ارائه شده است؟ نبايد به شايعات توجه کرد بلکه بايد واقعيات را در نظر گرفت». پوتين در پاسخ به سؤال يکي از خبرنگاران در مورد اتهامي که عليه 12 مقام روس از سوي رابرت مولر بازرس ويژه تحقيق در مورد مداخله روسيه در انتخابات آمريكا مطرح شده، گفت: «ما حاضريم در مورد اتهام اين افراد با مقام‌هاي آمريكايي همکاري کنيم به شرطي که روسيه نيز اين حق را داشته باشد تا در مورد مداخله آمريكايي‌ها در روسيه نيز اقدامات قانوني مشابه انجام دهد». دونالد ترامپ نيز با اشاره به اينکه رابطه ايالات متحده و روسيه تا قبل از اين نشست در متشنج‌ترين وضعيت خود بود، با ستايش چندباره از رئيس‌جمهور روسيه ابراز اميدواري کرد تا رابطه دو کشور و همکاري براي حل معضلات بين‌المللي افزايش يابد. ترامپ با اشاره به اتهاماتي که متوجه ارتباط او و تيم انتخاباتي‌اش با روسيه است، ادعا کرد «هيچ تباني‌اي صورت نگرفته و من به راحتي بر هيلاري کلينتون پيروز شدم». رئيس‌جمهور آمريكا «منع اشاعه تسليحات هسته‌اي» را مهم‌ترين موضوع مذاکره با پوتين عنوان کرد و با انتقاد از توجه رسانه‌ها به موضوع مداخله روسيه در انتخابات آمريكا گفت که تنش‌ها و حاشيه‌هايي که بر سر اين موضوع ميان دو کشور به وجود آمده، باعث تيره‌ترشدن روابط دو قدرت اول هسته‌اي جهان شده است.
ايران و بحران سوريه
رؤساي جمهور روسيه و آمريكا موضوع ايران و برجام را نيز مورد مذاکره قرار دادند. ولاديمير پوتين در اظهارات خود با اشاره به اعلام خروج ايالات متحده از برجام تأکيد کرد که توافق هسته‌اي با ايران شامل قوي‌ترين تدابير نظارتي است. رئيس‌جمهور آمريكا هم گفت که براي افزايش فشار بر ايران با هدف تغيير رفتار اين کشور در منطقه با پوتين گفتوگو کرده است. رؤساي جمهور ايالات متحده و روسيه همچنين وعده دادند که همکاري دو کشور در سوريه براي «حل بحران پناه‌جويان و مشکلاتي که براي اردن و ترکيه ايجاد شده» ادامه خواهد يافت. ترامپ در اين ميان اين نکته را نيز مورد اشاره قرار داد که همان‌طور که دو کشور با کمک هم داعش را در سوريه شکست دادند، کمک به اسرائيل را نيز مدنظر قرار خواهند داد. در پايان کنفرانس مطبوعاتي باز هم يکي از خبرنگاران موضوع مداخله روسيه در انتخابات آمريكا را مطرح کرد و پوتين با تکذيب اين اتهامات گفت: «من زماني افسر سرويس اطلاعاتي بودم. همان‌طور که اعتقاد دارم روسيه کشوري دموکراتيک است، آمريكا نيز از دموکراسي برخوردار است و اگر شما خبرنگاران نيز چنين باوري داريد پس بايد به سيستم قضائي آمريكا براي حل‌وفصل اين پرونده اعتماد کنيد». موضوع کريمه و الحاق آن به خاک روسيه هم مورد اشاره يکي از خبرنگاران قرار گرفت و پوتين تأييد کرد که «ترامپ الحاق کريمه به روسيه را غيرقانوني مي‌داند و ما در اين مورد اختلاف نظر داريم».