دعوت ترامپ از پوتين براي سفر به واشنگتن
«يک بار ديگر بگو، درست شنيدم؟»، اين واکنش دن کوتس، رئيس اداره اطلاعات ملي آمريکا به خبر دعوت‌شدن ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه، به آمريکا بود که از زبان آندره ميتچل، يکي از خبرنگاران آمريکايي شنيد. روز گذشته خبر جنجالي دعوت ترامپ از پوتين براي ديدار در واشنگتن بسياري را مثل دن کوتس غافلگير کرد.
روز گذشته کاخ سفيد اعلام کرد که دونالد ترامپ از اعضاي دولتش خواسته که رئيس‌جمهوري روسيه را براي ديداري رسمي به آمريکا دعوت کنند. سارا سندرز، سخنگوي کاخ سفيد، اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوری آمريکا، به جان بولتون، مشاور امنيت ملي خود، مأموريت داده از ولاديمير پوتين دعوت کند پاييز سال جاري براي ديداري کاري به کاخ سفيد بيايد. آن‌طور که سندرز گفته هدف از اين ديدار گفت‌وگو درباره برخي مسائلي است که در نشست هلسينکي مطرح شده است.
خبر دعوت از پوتين در حالي مطرح مي‌شود که کاخ سفيد هفته پرآشوبي را به خاطر اظهارات ترامپ در هلسينکي پشت سر گذاشت و ترامپ هم مجبور شد براي پاره‌اي توضيحات به کنگره برود و تا حدودي از حرف‌هاي خود عقب‌نشيني کند. با وجود اين عقب‌نشيني دونالد ترامپ روز پنجشنبه و پيش از اعلام اين خبر از سوي کاخ سفيد، در توييتي نشست هلسينکي را «موفقيت بزرگي» دانست و تأكيد کرد که مشتاق ديدار بعدي خود با ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه، است تا مباحث مطرح‌شده در هلسينکي را پيگيري کند.
ساعاتي پس از اين دعوت غافلگيرکننده، آناتولي آنتونوف، سفير روسيه در آمريکا، از آمادگي مسکو براي مذاکره درباره سفر احتمالي پوتين به واشنگتن خبر داد. آنتونوف گرچه گفت روسيه همواره از چنين پيشنهادي استقبال مي‌کند، افزود که کرملين بايد رسما به دعوت ترامپ از پوتين پاسخ دهد. آنتونوف همچنين گفته مهم است که ابتدا درباره نتايج گفت‌وگوهاي دوجانبه پوتين با ترامپ در اجلاس هلسينکي مذاکراتي بين مقامات دو کشور انجام شود. هدف از اين ديدار که احتمال دارد در ماه سپتامبر هم‌زمان با برگزاري مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورک برگزار شود، گفت‌وگو درباره جزئيات توافق هلسينکي و به‌اجرا‌درآوردن مفاد آن است.
او همچنين بر ازسرگيري مذاکرات دوجانبه ميان وزراي امور خارجه و دفاع روسيه و آمريکا تأكيد کرد و گفت: در‌حال‌حاضر زمان مناسبي براي ازسرگيري اين گفت‌وگوها ميان وزراي امور خارجه و دفاع دو کشور است. اميدوارم که سرگئي شويگو، وزير دفاع روسيه، با جيمز متيس، وزير دفاع آمريکا و جوزف دانفورد، رئيس ستاد مشترک ارتش آمريکا، ديداري داشته باشد. اگر وزراي دفاع دو کشور با يکديگر ديدار کنند و به بررسي مشکلات بپردازند، بسيار خوب خواهد بود.
در خبر جنجالي ديگري آنتونوف تصريح کرده است که رهبران آمريکا و روسيه به طور مشخص درباره برگزاري يک همه‌پرسي در اوکراين شرقي مذاکره خواهند کرد. انتشار اين خبر نگراني‌هاي آمريکايي‌ها را درباره جزئيات محرمانه توافق ترامپ و پوتين در نشست هلسينکي افزايش داده؛ هرچند سفير روسيه در آمريکا گفته هيچ معامله سرّي و پنهاني‌اي در هلسينکي صورت نگرفته است.
ترامپ پيش‌تر در توييترش از مذاکره درباره اوکراين خبر داده بود؛ اما چيزي از برگزاري همه‌پرسي نگفته بود. از زمان الحاق کريمه به روسيه در سال 2014، روسيه و ايالات متحده در دو سوي منازعه قرار داشتند و در مقابل هم بودند. کشورهاي غربي و اوکراين هنوز به اين خبر واکنشي نشان نداده‌‌اند؛ اما آنها به توافق صلحي که سال 2015 در مينسک منعقد شد، پايدار بوده‌اند. اين قرارداد صلح گرچه از شدت درگيري‌ها در اين منطقه کاست؛ اما از رسيدن به راه‌حلي درازمدت براي اين بحران ناکام ماند. پوتين و ترامپ درست در زماني به يکديگر نزديک‌تر شده‌اند که روابط ايالات متحده و کشورهاي اروپايي بحراني است و رؤساي جمهور هر دو کشور منتقد اتحاديه اروپا و ناتو هستند. رهبران آمريکا و روسيه دوشنبه گذشته در هلسينکي پشت درهاي بسته با هم ديدار و گفت‌وگو کردند؛ ديداري که به خاطر آن دونالد ترامپ در اروپا و آمريکا مورد انتقادات وسيع قرار گرفته و محتواي دقيق آن هنوز حتي براي مقامات عالي‌رتبه آمريکا نامعلوم است. به طور کلي، گسترش منع سلاح‌هاي هستهاي و در اين چارچوب خلع سلاح هستهاي کره‌شمالي و همچنين برجام، امنيت اسرائيل در خاورميانه، مبارزه با تروريسم و
همکاري نظامي در سوريه از موضوعات مورد گفت‌وگو در اين ديدار پرحاشيه و پربازتاب بوده است.
در اين ميان بحث‌هاي رسانه‌هاي آمريکايي در حوزه روسيه فقط به دعوت‌شدن پوتين از سوي ترامپ براي سفر به واشنگتن محدود نمي‌ماند. در زمان ديدار رؤساي جمهور روسيه و آمريکا، ولاديمير پوتين به ترامپ پيشنهاد داده بود که براي رسيدگي به پرونده دخالت روسيه در انتخابات آمريکا کارگروه مشترکي از سوي متخصصان دو کشور تشکيل شود و بازرسان آمريکايي به مسکو بروند و در تحقيقات از متهمان اين پرونده حضور داشته باشند. اما نکته جنجالي درخواست ديگر پوتين از ترامپ بود که پيرو همين خواسته مطرح مي‌شد: بازجويي از 11 شهروند آمريکايي از جمله مايکل مک‌فال، سفير سابق آمريکا در روسيه در ارتباط با يک پرونده قضائي در روسيه. بر اساس گزارش‌ها دست‌کم دو ديپلمات پيشين، يکي از کارکنان شوراي امنيت ملي، دو کارمند اداره امنيت کشور، يک عامل سيا و يک کارمند کنگره جزء افراد موردنظر پوتين براي بازجويي در اين پرونده بوده‌اند.
طبق پيشنهاد پوتين، روسيه در مقابل موافقت آمريکا با بازجويي بازرسان روسي از چندين شهروند آمريکايي که مسکو آنها را متهم به فعاليت‌هاي غيرقانوني در خاک روسيه کرده، با بازجويي ۱۲ شهروند خود که در جريان تحقيقات بازرس رابرت مولر در ارتباط با دخالت ادعايي آنها در انتخابات نوامبر دو سال پيش به دادگاه معرفي شده‌اند، موافقت خواهد کرد.
گرچه ترامپ در ابتدا و در نشست هلسينکي از تشکيل اين کارگروه استقبال کرده بود، سارا سندرز روز پنجشنبه به وقت آمريکا در بيانيه‌اي ضمن «صادقانه»خواندن اين پيشنهاد پوتين، گفت ترامپ با آن مخالف است.
سندرز در ادامه ابراز اميدواري کرد که رئيس‌جمهور روسيه بگذارد ۱۲ شهروند روسي که از سوي مقامات قضائي آمريکا به مداخله در انتخابات آمريکا متهم شده‌اند، براي رسيدگي به اتهاماتشان به آمريکا بيايند.
اندکي پس از اعلام مخالفت ترامپ با درخواست مسکو براي بازجويي از مايکل مک‌فال، سناي آمريکا نيز به اتفاق آرا لايحه‌اي را به تصويب رساند و به دونالد ترامپ هشدار داد که اجازه ندهد از ديپلمات‌ها و مقام‌هاي آمريکايي بازجويي کند. اين لايحه که الزام‌آور به شمار نمي‌آيد، با رأي ۹۸ بر صفر به تصويب رسيد. مک‌فال دقايقي بعد از اين رأي در توييتر از حمايت سناتورهاي کنگره کشورش تشکر کرد.
ساعاتي پيش از تصويب اين لايحه سناتور چاک شومر که به همراه رابرت منندز و برايان شتز اين لايحه را تنظيم کرده بودند، در توييترش در حمايت از مک‌فال نوشت: «هيچ رئيس‌جمهوري نبايد قدرت اين را داشته باشد که شهروندان آمريکايي را کادوپيچ کند و براي دشمنانمان بفرستد، چه برسد به اينکه اين شهروندان سفراي سابقمان باشند». مک‌فال که در دوران رياست‌جمهوري باراک اوباما از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ سفير آمريکا در روسيه بود، از منتقدان جدي پوتين و وضعيت حقوق بشر روسيه است.
بيل برائودر، تاجر و از منتقدان جدي ولاديمير پوتين که سال‌ها در روسيه زندگي و کار کرده، يکي ديگر از کساني است که مسکو به دنبال بازجويي از اوست. بازرسان روسيه برائودر را به فساد مالي و فرار مالياتي متهم مي‌کنند اما خود او مي‌گويد کرملين بابت نقش او در رسوايي دولت روسيه در جريان قضيه فرزندخواندگي کودکان روس در آمريکا عصباني است.
«يک بار ديگر بگو، درست شنيدم؟»، اين واکنش دن کوتس، رئيس اداره اطلاعات ملي آمريکا به خبر دعوت‌شدن ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه، به آمريکا بود که از زبان آندره ميتچل، يکي از خبرنگاران آمريکايي شنيد. روز گذشته خبر جنجالي دعوت ترامپ از پوتين براي ديدار در واشنگتن بسياري را مثل دن کوتس غافلگير کرد.
روز گذشته کاخ سفيد اعلام کرد که دونالد ترامپ از اعضاي دولتش خواسته که رئيس‌جمهوري روسيه را براي ديداري رسمي به آمريکا دعوت کنند. سارا سندرز، سخنگوي کاخ سفيد، اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوری آمريکا، به جان بولتون، مشاور امنيت ملي خود، مأموريت داده از ولاديمير پوتين دعوت کند پاييز سال جاري براي ديداري کاري به کاخ سفيد بيايد. آن‌طور که سندرز گفته هدف از اين ديدار گفت‌وگو درباره برخي مسائلي است که در نشست هلسينکي مطرح شده است.
خبر دعوت از پوتين در حالي مطرح مي‌شود که کاخ سفيد هفته پرآشوبي را به خاطر اظهارات ترامپ در هلسينکي پشت سر گذاشت و ترامپ هم مجبور شد براي پاره‌اي توضيحات به کنگره برود و تا حدودي از حرف‌هاي خود عقب‌نشيني کند. با وجود اين عقب‌نشيني دونالد ترامپ روز پنجشنبه و پيش از اعلام اين خبر از سوي کاخ سفيد، در توييتي نشست هلسينکي را «موفقيت بزرگي» دانست و تأكيد کرد که مشتاق ديدار بعدي خود با ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه، است تا مباحث مطرح‌شده در هلسينکي را پيگيري کند.
ساعاتي پس از اين دعوت غافلگيرکننده، آناتولي آنتونوف، سفير روسيه در آمريکا، از آمادگي مسکو براي مذاکره درباره سفر احتمالي پوتين به واشنگتن خبر داد. آنتونوف گرچه گفت روسيه همواره از چنين پيشنهادي استقبال مي‌کند، افزود که کرملين بايد رسما به دعوت ترامپ از پوتين پاسخ دهد. آنتونوف همچنين گفته مهم است که ابتدا درباره نتايج گفت‌وگوهاي دوجانبه پوتين با ترامپ در اجلاس هلسينکي مذاکراتي بين مقامات دو کشور انجام شود. هدف از اين ديدار که احتمال دارد در ماه سپتامبر هم‌زمان با برگزاري مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورک برگزار شود، گفت‌وگو درباره جزئيات توافق هلسينکي و به‌اجرا‌درآوردن مفاد آن است.
او همچنين بر ازسرگيري مذاکرات دوجانبه ميان وزراي امور خارجه و دفاع روسيه و آمريکا تأكيد کرد و گفت: در‌حال‌حاضر زمان مناسبي براي ازسرگيري اين گفت‌وگوها ميان وزراي امور خارجه و دفاع دو کشور است. اميدوارم که سرگئي شويگو، وزير دفاع روسيه، با جيمز متيس، وزير دفاع آمريکا و جوزف دانفورد، رئيس ستاد مشترک ارتش آمريکا، ديداري داشته باشد. اگر وزراي دفاع دو کشور با يکديگر ديدار کنند و به بررسي مشکلات بپردازند، بسيار خوب خواهد بود.
در خبر جنجالي ديگري آنتونوف تصريح کرده است که رهبران آمريکا و روسيه به طور مشخص درباره برگزاري يک همه‌پرسي در اوکراين شرقي مذاکره خواهند کرد. انتشار اين خبر نگراني‌هاي آمريکايي‌ها را درباره جزئيات محرمانه توافق ترامپ و پوتين در نشست هلسينکي افزايش داده؛ هرچند سفير روسيه در آمريکا گفته هيچ معامله سرّي و پنهاني‌اي در هلسينکي صورت نگرفته است.
ترامپ پيش‌تر در توييترش از مذاکره درباره اوکراين خبر داده بود؛ اما چيزي از برگزاري همه‌پرسي نگفته بود. از زمان الحاق کريمه به روسيه در سال 2014، روسيه و ايالات متحده در دو سوي منازعه قرار داشتند و در مقابل هم بودند. کشورهاي غربي و اوکراين هنوز به اين خبر واکنشي نشان نداده‌‌اند؛ اما آنها به توافق صلحي که سال 2015 در مينسک منعقد شد، پايدار بوده‌اند. اين قرارداد صلح گرچه از شدت درگيري‌ها در اين منطقه کاست؛ اما از رسيدن به راه‌حلي درازمدت براي اين بحران ناکام ماند. پوتين و ترامپ درست در زماني به يکديگر نزديک‌تر شده‌اند که روابط ايالات متحده و کشورهاي اروپايي بحراني است و رؤساي جمهور هر دو کشور منتقد اتحاديه اروپا و ناتو هستند. رهبران آمريکا و روسيه دوشنبه گذشته در هلسينکي پشت درهاي بسته با هم ديدار و گفت‌وگو کردند؛ ديداري که به خاطر آن دونالد ترامپ در اروپا و آمريکا مورد انتقادات وسيع قرار گرفته و محتواي دقيق آن هنوز حتي براي مقامات عالي‌رتبه آمريکا نامعلوم است. به طور کلي، گسترش منع سلاح‌هاي هستهاي و در اين چارچوب خلع سلاح هستهاي کره‌شمالي و همچنين برجام، امنيت اسرائيل در خاورميانه، مبارزه با تروريسم و
همکاري نظامي در سوريه از موضوعات مورد گفت‌وگو در اين ديدار پرحاشيه و پربازتاب بوده است.
در اين ميان بحث‌هاي رسانه‌هاي آمريکايي در حوزه روسيه فقط به دعوت‌شدن پوتين از سوي ترامپ براي سفر به واشنگتن محدود نمي‌ماند. در زمان ديدار رؤساي جمهور روسيه و آمريکا، ولاديمير پوتين به ترامپ پيشنهاد داده بود که براي رسيدگي به پرونده دخالت روسيه در انتخابات آمريکا کارگروه مشترکي از سوي متخصصان دو کشور تشکيل شود و بازرسان آمريکايي به مسکو بروند و در تحقيقات از متهمان اين پرونده حضور داشته باشند. اما نکته جنجالي درخواست ديگر پوتين از ترامپ بود که پيرو همين خواسته مطرح مي‌شد: بازجويي از 11 شهروند آمريکايي از جمله مايکل مک‌فال، سفير سابق آمريکا در روسيه در ارتباط با يک پرونده قضائي در روسيه. بر اساس گزارش‌ها دست‌کم دو ديپلمات پيشين، يکي از کارکنان شوراي امنيت ملي، دو کارمند اداره امنيت کشور، يک عامل سيا و يک کارمند کنگره جزء افراد موردنظر پوتين براي بازجويي در اين پرونده بوده‌اند.
طبق پيشنهاد پوتين، روسيه در مقابل موافقت آمريکا با بازجويي بازرسان روسي از چندين شهروند آمريکايي که مسکو آنها را متهم به فعاليت‌هاي غيرقانوني در خاک روسيه کرده، با بازجويي ۱۲ شهروند خود که در جريان تحقيقات بازرس رابرت مولر در ارتباط با دخالت ادعايي آنها در انتخابات نوامبر دو سال پيش به دادگاه معرفي شده‌اند، موافقت خواهد کرد.
گرچه ترامپ در ابتدا و در نشست هلسينکي از تشکيل اين کارگروه استقبال کرده بود، سارا سندرز روز پنجشنبه به وقت آمريکا در بيانيه‌اي ضمن «صادقانه»خواندن اين پيشنهاد پوتين، گفت ترامپ با آن مخالف است.
سندرز در ادامه ابراز اميدواري کرد که رئيس‌جمهور روسيه بگذارد ۱۲ شهروند روسي که از سوي مقامات قضائي آمريکا به مداخله در انتخابات آمريکا متهم شده‌اند، براي رسيدگي به اتهاماتشان به آمريکا بيايند.
اندکي پس از اعلام مخالفت ترامپ با درخواست مسکو براي بازجويي از مايکل مک‌فال، سناي آمريکا نيز به اتفاق آرا لايحه‌اي را به تصويب رساند و به دونالد ترامپ هشدار داد که اجازه ندهد از ديپلمات‌ها و مقام‌هاي آمريکايي بازجويي کند. اين لايحه که الزام‌آور به شمار نمي‌آيد، با رأي ۹۸ بر صفر به تصويب رسيد. مک‌فال دقايقي بعد از اين رأي در توييتر از حمايت سناتورهاي کنگره کشورش تشکر کرد.
ساعاتي پيش از تصويب اين لايحه سناتور چاک شومر که به همراه رابرت منندز و برايان شتز اين لايحه را تنظيم کرده بودند، در توييترش در حمايت از مک‌فال نوشت: «هيچ رئيس‌جمهوري نبايد قدرت اين را داشته باشد که شهروندان آمريکايي را کادوپيچ کند و براي دشمنانمان بفرستد، چه برسد به اينکه اين شهروندان سفراي سابقمان باشند». مک‌فال که در دوران رياست‌جمهوري باراک اوباما از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ سفير آمريکا در روسيه بود، از منتقدان جدي پوتين و وضعيت حقوق بشر روسيه است.
بيل برائودر، تاجر و از منتقدان جدي ولاديمير پوتين که سال‌ها در روسيه زندگي و کار کرده، يکي ديگر از کساني است که مسکو به دنبال بازجويي از اوست. بازرسان روسيه برائودر را به فساد مالي و فرار مالياتي متهم مي‌کنند اما خود او مي‌گويد کرملين بابت نقش او در رسوايي دولت روسيه در جريان قضيه فرزندخواندگي کودکان روس در آمريکا عصباني است.