وزيرخارجه روسيه در نيويورک اعلام كرد
ادعاي مسکو براي ميانجيگري ميان ايران و اسرائيل
شرق، اميرمحمد حسيني: ميانجيگري بين ايران و رژيم اسرائيل موضع جديد روس‌ها در خاورميانه است؛ يعني ميانجيگري بين ايران و رژيمي که از سوي ايران به‌عنوان کشور به رسميت شناخته نمي‌شود. وزير امور خارجه روسيه گفته مسکو آماده است براي بهبود روابط ميان ايران و رژيم اسرائيل، ميانجيگري کند. به گزارش ايسنا و به نقل از خبرگزاري اسپوتنيک، سرگئي لاوروف بعد از سخنراني خود در مجمع عمومي سازمان ملل، در کنفرانسی خبري در پاسخ به پرسشی درباره روابط ايران و رژيم اسرائيل گفت: «ما سال‌هاست در حال تلاش براي ارتقاي فهم يک سيستم امنيتي در منطقه خليج‌فارس هستيم. ما خواهان ايجاد چنين همکاري‌ای هستيم. اگر هر دو طرف (ايران و رژيم اسرائيل) روسيه را به‌عنوان يک مکان مناسب براي ملاقات با يکديگر بدانند، ما از اين مسئله خرسند خواهيم شد».
نمي‌توان ايران را در مرزهايش منزوي کرد
وزير خارجه روسيه در ادامه کنفرانس خبري خود در پاسخ به پرسشی درباره جنبه‌هاي روابط بين‌الملل در منطقه خاورميانه گفت ترديد دارد بتوان ايران را در مرزهايش منزوي کرد. لاوروف نسبت به تلاش‌ها براي تضعيف ايران هشدار داد و گفت: برخي براي برقراري ثبات در يمن، عراق و سوريه تلاش مي‌کنند ايران را تضعيف کنند، اما اين غيرواقع‌بينانه است. او ادامه داد: هيچ کشوري با چنين تاريخ، جمعيت و تمدني مانند ايران نمي‌تواند در مرزهايش نگه داشته شود. او افزود: عربستان سعودي هم خارج از کشور منافع خود را دارد. حتي کشور کوچکي مانند قطر نیز در منطقه منافعي دارد و به همين دليل هم گاهی از سوي همسايگانش از او انتقاد می‌شود. بنابراين، اين تصور که مي‌توان و امکان‌پذير است ايران را درون مرزهايش مهار کرد، ساده‌انگارانه است. او تأکيد کرد: ايران به سوريه برای حفظ تماميت ارضي و مبارزه با تروريسم کمک مي‌کند. لاوروف درباره مبارزه ايران با تروريسم گفت: ايران به نحوي مؤثر با تروريسم مبارزه مي‌کند و ما هيچ‌گاه از جانب ايران شاهد تهديد تروريستی نبوده‌ايم. حتي در دوران دشواري که در قفقاز شمالي در روسيه تروريست‌های بين‌المللي حضور داشتند، ما شاهد هيچ
ارتباطي ميان اين تروريست‌ها و ايران نبوديم. او همچنين گفت: مشارکت ايران در روند مذاکرات آستانه يکي از نمونه‌هاي کمک‌هاي ايران در زمينه مبارزه با تروريسم است. او در پاسخ به پرسشی درباره توافق ايران و گروه 1+4 براي ايجاد سازوکاري در راستای حفظ اين توافق پس از خروج آمريکا، گفت: طرف‌هاي توافق هسته‌اي با ايران به‌جز آمريکا، توافق کردند يک مکانيسم براي دورزدن تحريم‌هاي واشنگتن ايجاد کنند. کارشناسان روس نيز در حال کار روي ايجاد چنين مكانيسمي هستند. وزير خارجه روسيه افزود: من پيشرفت‌هاي خوبي در اين زمينه ديده‌ام؛ به شرط اينکه همکاران اروپايي ما نگويند که شرکت‌هايشان خواهان تجارت با ايران نيستند.
گفت‌وگوها ميان قدرت‌هاي منطقه‌اي
لاوروف در ادامه خواستار افزايش گفت‌وگو ميان قدرت‌هاي منطقه‌اي شامل ايران، عربستان سعودي، قطر و ديگر کشورها شد؛ به‌گونه‌اي که منافع تمام اين کشورها تأمين شود. وزير خارجه روسيه در پاسخ به پرسشی درباره همکاري روسيه با ايران و ترکيه براي حل بحران سوريه، گفت: اهداف مسکو لزوما با اهداف تهران و آنکارا مطابقت ندارد؛ با‌اين‌حال اين سه کشور براي مقابله با تروريسم با يکديگر متحد هستند. او ادامه داد: اهداف ما در سوريه به‌طور کامل و صددرصد منطبق با يکديگر نيست، اما ما براي جنگ با تروريسم و حفظ تماميت ارضي سوريه و کمک به مردم اين کشور براي فراهم‌کردن شرايط گفت‌وگوهاي سياسي درون‌سوريه‌اي به‌گونه‌اي که سوري‌ها بتوانند خودشان براي سرنوشت‌شان تصميم بگيرند، متحد هستيم. از نظر من مذاکرات آستانه براي همکاري بسيار مفيد است. وزير خارجه روسيه همچنين در پاسخ به سؤالي درباره تجارت جهاني و استفاده از پول ملي براي انجام تجارت بين‌الملل گفت: در حال حاضر يک رويه براي رهاشدن از دلار آمريکا و استفاده از ارزهاي ملي در جريان است. اين روند در نهايت به تضعيف آمريکا خواهد انجاميد. با نگاهي به وضعيت روس‌ها در سوريه و خاورميانه مي‌توان دلايل
مطرح‌شدن بحث ميانجيگري از سوي آنان را کمي روشن کرد؛ روسيه در کنار ايران با تروريسم در سوريه جنگيده و فاصله‌اي با پاک‌سازي اين کشور از تروريست‌ها ندارد، اما از سوي ديگر، روابط ديرينه روسيه با رژيم اسرائيل باعث شده در موضوع سوريه اين کشور بين دوراهي قرار بگيرد. البته روس‌ها از سوي اسرائيل و متحد هميشگي آنها يعني آمريکا تحت فشار و تحريم هم هستند. آنها خروج بي‌قيدوشرط نيروهاي ايران از سوريه را مي‌خواهند. با اين شرايط احتمال هرگونه اقدامي از سوي روسيه دور از انتظار نيست. «بهرام اميراحمديان»، کارشناس مسائل خاورميانه، اعتقاد دارد روسيه دنبال نفوذ در خاورميانه و پرکردن خلأ قدرت آمريکا در منطقه است. او درباره دلايل مواضع روس‌ها و اهدافي که آنها در سوريه و خاورميانه دنبال مي‌کنند، به «شرق» توضيحات بيشتري مي‌دهد.
بهرام اميراحمديان، کارشناس مسائل روسيه، در گفت‌وگو با «شرق»:
روسيه در دوراهي قرار خواهد گرفت
به نظر شما صحبتي که آقاي لاوروف کرده بر چه مبنايي است؟ آيا صرفا يک پيشنهاد است؟
من فکر مي‌کنم که صحبت آقاي لاوروف نه محکم است و نه محکمه‌پسند. ايران چطور مي‌تواند با اسرائيل آشتي کند، وقتي حتي آن را به رسميت نمي‌شناسد. ايران، اسرائيل را غاصب مي‌داند. ما حتي در ادبيات سياسي از عبارت رژيم اشغالگر قدس براي اسرائيل استفاده مي‌کنيم. اين صحبت‌ها از يک ديپلمات کهنه‌کار بعيد است. حتي من فکر مي‌کنم اين سخن وزير خارجه روسيه وجهه بدي هم براي ايران دارد؛ اينکه ايشان بگويد مي‌خواهم شما را آشتي بدهم، چون ما قهر نيستيم. ما حتي اسرائيل را به رسميت نمي‌شناسيم. با اين وضع آشتي و ميانجيگري چه معنايی دارد؟ به‌طورمثال اين موضوع بين ايران و عربستان مي‌تواند معني داشته باشد، چون دو کشور با هم رابطه داشتند و هنوز با وجود همه اختلافات، 85 هزار ايراني به اين کشور مي‌روند. به نظر من اين صحبت نشان مي‌دهد که اسرائيل پايش را از گليمش درازتر کرده است.
خب مي‌دانيم که روسيه در موضوع سوريه تحت فشار اسرائيل و آمريکاست. اينها مي‌گويند ايران بايد از سوريه خارج شود، آن هم بدون هيچ شرطي. مي‌توان گفت که روسيه فکر مي‌کند که در اين بين بايد ميانجيگري هر دو طرف را داشته باشد، اما اگر اين کار را نکند که البته شدني هم نيست، روسيه اين دوراهي بين ايران و اسرائيل را تا کجا ادامه مي‌دهد؟
به نکته درستي اشاره کرديد. الان روسيه تحت فشار و تحريم است. همين تازگي‌ها هم اتحاديه اروپا تحريم‌ها را شش ماه ديگر تمديد کرد. روسيه براي اينکه بتواند روابط با غرب را عادي کند، به‌نوعي مي‌خواهد امتياز بدهد. متحد غرب در منطقه‌اي که روسيه حضور دارد اسرائيل است. اينها تحت فشار قرار گرفته‌اند. روسيه منافع زيادي هم در اسرائيل دارد. در اين بين دولت آقاي اسد هم به نظر مي‌رسد قدرتمند نيست و همه‌چيز دست روسيه است. فرمانده صحنه عملياتي سوريه، روسيه است. زبان روسي را آنجا زبان دوم کرده و دو پايگاه مهم براي خودش تدارک ديده است. روسيه براي اينکه جاي پاي خودش را در شرق مديترانه محکم‌تر کند، اين‌طور صحنه‌گرداني مي‌کند که همه‌کاره شرق مديترانه، روسيه است. در اين بين ايران بايد عکس‌العمل نشان دهد و سهم‌خواهي کند؛ براين‌اساس که ما مي‌خواهيم با دولت آقاي اسد همکاري کنيم و دشمني با اسرائيل هم جاي خود را دارد؛ مثلا وقتي دوماي روسيه اعلام کرد که شما الحاق کريمه را به رسميت بشناسيد، ايران اعلام کرد که اين کار را نمي‌کنيم و اين مسئله داخلي شماست. در شرايط کنوني هم ما بايد به روسيه جواب بدهيم که اصلا اسرائيل را به رسميت نمي‌شناسيم
و تا زماني که اين رژيم در مناطق اشغالي حضور دارد، با آن سر آشتي نخواهيم داشت.
دوراهي ايران و اسرائيل براي روسيه به کجا ختم مي‌شود؟ چون به نظر مي‌رسد روسيه اهداف بزرگ‌تري از سوريه را در خاورميانه دنبال مي‌کند.
ببينيد روسيه در سوريه از يک طرف با اسرائيل تعامل دارد و از سوي ديگر با ايران. روسيه براي اينکه حضور خودش را تثبيت کند که البته اين کار را خواهد کرد و ماندگار هم خواهد شد، دو موضوع برايش مطرح است. مسئله اول ايران است که با او عليه تروريسم جنگيده. روسيه بايد از ايران دلجويي کند و در تدوين قانون اساسي و به‌طورکلي آينده سوريه نقشي براي ايران قائل شود. ايران با سوريه هم از قبل همکاري‌هاي استراتژيک داشته و اين کشور متحد ايران است، اما از سوي ديگر روسيه با اسرائيل روابط نزديکي دارد. از گذشته‌هاي دور، روس‌تبارهاي زيادي در اسرائيل زندگي مي‌کنند. به همين سبب مي‌بينيم که روسيه در سوريه با اسرائيل همواره مماشات کرده است. اخيرا هم که مانور اسرائيلي‌ها منجر به سقوط هواپيماي روسي شده، با وجود اينکه روس‌ها اعتراض کردند، اما خشمگين نيستند، اما در کنار رابطه با اسرائيل، روسيه براي اينکه در خاورميانه حضور داشته باشد بايد به ايران توجه کند، چون ايران يک قدرت مهم در خاورميانه است. ايران متعادل‌کننده حضور روسيه در خاورميانه است. روسيه مايل است خلأ قدرتي را که ناشي از رفتن آمريکايي‌ها از خاورميانه است پر کند، اما در اينجا با
مانعي به اسم ايران روبه‌رو است. قبلا هم روسيه پيشنهاد داده بود که بين ايران و عربستان ميانجيگري کند. خب اين مسئله ممکن است در افکار عمومي جهان اشکالي نداشته باشد، ولي از نظر ما در جهان اسلام اين موضوع که کشوري مسيحي که مذهبي هم نيست بخواهد رابطه دو کشوري مهم در خاورميانه و جهان اسلام را برقرار کند، براي ما خوب نيست. اگر قرار به ميانجيگري باشد، کشورهاي ديگر مسلمان مثل ترکيه هستند.
آيا روسيه با اين مواضع و رويکردها دنبال يک جايگاه برتر در منطقه است؟
روسيه از نظر سياسي ممکن است بتواند در خاورميانه جاي پايي باز کند، ولي آنچه که روابط کشورها را تقويت مي‌کند مسائل اقتصادي است. روسيه چيزي ندارد که به کشورهاي خاورميانه بدهد جز سلاح. خب کشورها هم که به سمت منطقه عاري از سلاح‌هاي کشتار جمعي مي‌روند. بنابراين روسيه نمي‌تواند از جايگاه محکمي در خاورميانه برخوردار باشد، اما يک هدف ديگر را هم از بودن در خاورميانه دنبال مي‌کند. روسيه براي کم‌رنگ‌کردن بحران‌هاي داخلي خود مثل درگيري با اوکراين و ناتو در غرب به خارج مي‌پردازد. وقتي بحران اوکراين پيش آمد و اشغال شبه‌جزيره کريمه، روسيه وارد سوريه شد.
با اين وضعيت نقشه روسيه را چطور ارزيابي مي‌کنيد.
روسيه در دوراهي قرار خواهد گرفت. ايران در صحنه سوريه هزينه بسيار کرده است. بايد ببينيم که ادلب چطور مي‌شود و ترکيه که نقش فعالي هم دارد چطور عمل خواهد کرد. بنابراين روسيه در مخمصه‌اي گير کرده که در آن نه مي‌تواند ايران را ناديده بگيرد و نه از منافع اسرائيل چشم‌پوشي کند، چون با اسرائيل متحد است و کار مي‌کند. اين نشان مي‌دهد که روس‌ها چه بازيگران خطرناکي هستند.
فکر مي‌کنيد اينکه چه خواهد شد به عملکرد و عکس‌العمل ايران برمي‌گردد؟
ايران مي‌تواند تأثيرگذار باشد، ولي نه آن‌چنان که سرنوشت‌ساز باشد. الان توپ در زمين روسيه است، نه زمين ما. البته ما با تمام قدرت در سوريه حضور داريم و اگر دولت روسيه هم نخواهد، دولت سوريه خواستار حضور ما در کشور خودش است. ابزارهايي هم براي اعمال قدرت داريم. روسيه همه‌کاره نيست، هرچند در ظاهر مايل است اين‌طور به نظر برسد. درحال‌حاضر ما در سوريه فعال هستيم.
شرق، اميرمحمد حسيني: ميانجيگري بين ايران و رژيم اسرائيل موضع جديد روس‌ها در خاورميانه است؛ يعني ميانجيگري بين ايران و رژيمي که از سوي ايران به‌عنوان کشور به رسميت شناخته نمي‌شود. وزير امور خارجه روسيه گفته مسکو آماده است براي بهبود روابط ميان ايران و رژيم اسرائيل، ميانجيگري کند. به گزارش ايسنا و به نقل از خبرگزاري اسپوتنيک، سرگئي لاوروف بعد از سخنراني خود در مجمع عمومي سازمان ملل، در کنفرانسی خبري در پاسخ به پرسشی درباره روابط ايران و رژيم اسرائيل گفت: «ما سال‌هاست در حال تلاش براي ارتقاي فهم يک سيستم امنيتي در منطقه خليج‌فارس هستيم. ما خواهان ايجاد چنين همکاري‌ای هستيم. اگر هر دو طرف (ايران و رژيم اسرائيل) روسيه را به‌عنوان يک مکان مناسب براي ملاقات با يکديگر بدانند، ما از اين مسئله خرسند خواهيم شد».
نمي‌توان ايران را در مرزهايش منزوي کرد
وزير خارجه روسيه در ادامه کنفرانس خبري خود در پاسخ به پرسشی درباره جنبه‌هاي روابط بين‌الملل در منطقه خاورميانه گفت ترديد دارد بتوان ايران را در مرزهايش منزوي کرد. لاوروف نسبت به تلاش‌ها براي تضعيف ايران هشدار داد و گفت: برخي براي برقراري ثبات در يمن، عراق و سوريه تلاش مي‌کنند ايران را تضعيف کنند، اما اين غيرواقع‌بينانه است. او ادامه داد: هيچ کشوري با چنين تاريخ، جمعيت و تمدني مانند ايران نمي‌تواند در مرزهايش نگه داشته شود. او افزود: عربستان سعودي هم خارج از کشور منافع خود را دارد. حتي کشور کوچکي مانند قطر نیز در منطقه منافعي دارد و به همين دليل هم گاهی از سوي همسايگانش از او انتقاد می‌شود. بنابراين، اين تصور که مي‌توان و امکان‌پذير است ايران را درون مرزهايش مهار کرد، ساده‌انگارانه است. او تأکيد کرد: ايران به سوريه برای حفظ تماميت ارضي و مبارزه با تروريسم کمک مي‌کند. لاوروف درباره مبارزه ايران با تروريسم گفت: ايران به نحوي مؤثر با تروريسم مبارزه مي‌کند و ما هيچ‌گاه از جانب ايران شاهد تهديد تروريستی نبوده‌ايم. حتي در دوران دشواري که در قفقاز شمالي در روسيه تروريست‌های بين‌المللي حضور داشتند، ما شاهد هيچ
ارتباطي ميان اين تروريست‌ها و ايران نبوديم. او همچنين گفت: مشارکت ايران در روند مذاکرات آستانه يکي از نمونه‌هاي کمک‌هاي ايران در زمينه مبارزه با تروريسم است. او در پاسخ به پرسشی درباره توافق ايران و گروه 1+4 براي ايجاد سازوکاري در راستای حفظ اين توافق پس از خروج آمريکا، گفت: طرف‌هاي توافق هسته‌اي با ايران به‌جز آمريکا، توافق کردند يک مکانيسم براي دورزدن تحريم‌هاي واشنگتن ايجاد کنند. کارشناسان روس نيز در حال کار روي ايجاد چنين مكانيسمي هستند. وزير خارجه روسيه افزود: من پيشرفت‌هاي خوبي در اين زمينه ديده‌ام؛ به شرط اينکه همکاران اروپايي ما نگويند که شرکت‌هايشان خواهان تجارت با ايران نيستند.
گفت‌وگوها ميان قدرت‌هاي منطقه‌اي
لاوروف در ادامه خواستار افزايش گفت‌وگو ميان قدرت‌هاي منطقه‌اي شامل ايران، عربستان سعودي، قطر و ديگر کشورها شد؛ به‌گونه‌اي که منافع تمام اين کشورها تأمين شود. وزير خارجه روسيه در پاسخ به پرسشی درباره همکاري روسيه با ايران و ترکيه براي حل بحران سوريه، گفت: اهداف مسکو لزوما با اهداف تهران و آنکارا مطابقت ندارد؛ با‌اين‌حال اين سه کشور براي مقابله با تروريسم با يکديگر متحد هستند. او ادامه داد: اهداف ما در سوريه به‌طور کامل و صددرصد منطبق با يکديگر نيست، اما ما براي جنگ با تروريسم و حفظ تماميت ارضي سوريه و کمک به مردم اين کشور براي فراهم‌کردن شرايط گفت‌وگوهاي سياسي درون‌سوريه‌اي به‌گونه‌اي که سوري‌ها بتوانند خودشان براي سرنوشت‌شان تصميم بگيرند، متحد هستيم. از نظر من مذاکرات آستانه براي همکاري بسيار مفيد است. وزير خارجه روسيه همچنين در پاسخ به سؤالي درباره تجارت جهاني و استفاده از پول ملي براي انجام تجارت بين‌الملل گفت: در حال حاضر يک رويه براي رهاشدن از دلار آمريکا و استفاده از ارزهاي ملي در جريان است. اين روند در نهايت به تضعيف آمريکا خواهد انجاميد. با نگاهي به وضعيت روس‌ها در سوريه و خاورميانه مي‌توان دلايل
مطرح‌شدن بحث ميانجيگري از سوي آنان را کمي روشن کرد؛ روسيه در کنار ايران با تروريسم در سوريه جنگيده و فاصله‌اي با پاک‌سازي اين کشور از تروريست‌ها ندارد، اما از سوي ديگر، روابط ديرينه روسيه با رژيم اسرائيل باعث شده در موضوع سوريه اين کشور بين دوراهي قرار بگيرد. البته روس‌ها از سوي اسرائيل و متحد هميشگي آنها يعني آمريکا تحت فشار و تحريم هم هستند. آنها خروج بي‌قيدوشرط نيروهاي ايران از سوريه را مي‌خواهند. با اين شرايط احتمال هرگونه اقدامي از سوي روسيه دور از انتظار نيست. «بهرام اميراحمديان»، کارشناس مسائل خاورميانه، اعتقاد دارد روسيه دنبال نفوذ در خاورميانه و پرکردن خلأ قدرت آمريکا در منطقه است. او درباره دلايل مواضع روس‌ها و اهدافي که آنها در سوريه و خاورميانه دنبال مي‌کنند، به «شرق» توضيحات بيشتري مي‌دهد.
بهرام اميراحمديان، کارشناس مسائل روسيه، در گفت‌وگو با «شرق»:
روسيه در دوراهي قرار خواهد گرفت
به نظر شما صحبتي که آقاي لاوروف کرده بر چه مبنايي است؟ آيا صرفا يک پيشنهاد است؟
من فکر مي‌کنم که صحبت آقاي لاوروف نه محکم است و نه محکمه‌پسند. ايران چطور مي‌تواند با اسرائيل آشتي کند، وقتي حتي آن را به رسميت نمي‌شناسد. ايران، اسرائيل را غاصب مي‌داند. ما حتي در ادبيات سياسي از عبارت رژيم اشغالگر قدس براي اسرائيل استفاده مي‌کنيم. اين صحبت‌ها از يک ديپلمات کهنه‌کار بعيد است. حتي من فکر مي‌کنم اين سخن وزير خارجه روسيه وجهه بدي هم براي ايران دارد؛ اينکه ايشان بگويد مي‌خواهم شما را آشتي بدهم، چون ما قهر نيستيم. ما حتي اسرائيل را به رسميت نمي‌شناسيم. با اين وضع آشتي و ميانجيگري چه معنايی دارد؟ به‌طورمثال اين موضوع بين ايران و عربستان مي‌تواند معني داشته باشد، چون دو کشور با هم رابطه داشتند و هنوز با وجود همه اختلافات، 85 هزار ايراني به اين کشور مي‌روند. به نظر من اين صحبت نشان مي‌دهد که اسرائيل پايش را از گليمش درازتر کرده است.
خب مي‌دانيم که روسيه در موضوع سوريه تحت فشار اسرائيل و آمريکاست. اينها مي‌گويند ايران بايد از سوريه خارج شود، آن هم بدون هيچ شرطي. مي‌توان گفت که روسيه فکر مي‌کند که در اين بين بايد ميانجيگري هر دو طرف را داشته باشد، اما اگر اين کار را نکند که البته شدني هم نيست، روسيه اين دوراهي بين ايران و اسرائيل را تا کجا ادامه مي‌دهد؟
به نکته درستي اشاره کرديد. الان روسيه تحت فشار و تحريم است. همين تازگي‌ها هم اتحاديه اروپا تحريم‌ها را شش ماه ديگر تمديد کرد. روسيه براي اينکه بتواند روابط با غرب را عادي کند، به‌نوعي مي‌خواهد امتياز بدهد. متحد غرب در منطقه‌اي که روسيه حضور دارد اسرائيل است. اينها تحت فشار قرار گرفته‌اند. روسيه منافع زيادي هم در اسرائيل دارد. در اين بين دولت آقاي اسد هم به نظر مي‌رسد قدرتمند نيست و همه‌چيز دست روسيه است. فرمانده صحنه عملياتي سوريه، روسيه است. زبان روسي را آنجا زبان دوم کرده و دو پايگاه مهم براي خودش تدارک ديده است. روسيه براي اينکه جاي پاي خودش را در شرق مديترانه محکم‌تر کند، اين‌طور صحنه‌گرداني مي‌کند که همه‌کاره شرق مديترانه، روسيه است. در اين بين ايران بايد عکس‌العمل نشان دهد و سهم‌خواهي کند؛ براين‌اساس که ما مي‌خواهيم با دولت آقاي اسد همکاري کنيم و دشمني با اسرائيل هم جاي خود را دارد؛ مثلا وقتي دوماي روسيه اعلام کرد که شما الحاق کريمه را به رسميت بشناسيد، ايران اعلام کرد که اين کار را نمي‌کنيم و اين مسئله داخلي شماست. در شرايط کنوني هم ما بايد به روسيه جواب بدهيم که اصلا اسرائيل را به رسميت نمي‌شناسيم
و تا زماني که اين رژيم در مناطق اشغالي حضور دارد، با آن سر آشتي نخواهيم داشت.
دوراهي ايران و اسرائيل براي روسيه به کجا ختم مي‌شود؟ چون به نظر مي‌رسد روسيه اهداف بزرگ‌تري از سوريه را در خاورميانه دنبال مي‌کند.
ببينيد روسيه در سوريه از يک طرف با اسرائيل تعامل دارد و از سوي ديگر با ايران. روسيه براي اينکه حضور خودش را تثبيت کند که البته اين کار را خواهد کرد و ماندگار هم خواهد شد، دو موضوع برايش مطرح است. مسئله اول ايران است که با او عليه تروريسم جنگيده. روسيه بايد از ايران دلجويي کند و در تدوين قانون اساسي و به‌طورکلي آينده سوريه نقشي براي ايران قائل شود. ايران با سوريه هم از قبل همکاري‌هاي استراتژيک داشته و اين کشور متحد ايران است، اما از سوي ديگر روسيه با اسرائيل روابط نزديکي دارد. از گذشته‌هاي دور، روس‌تبارهاي زيادي در اسرائيل زندگي مي‌کنند. به همين سبب مي‌بينيم که روسيه در سوريه با اسرائيل همواره مماشات کرده است. اخيرا هم که مانور اسرائيلي‌ها منجر به سقوط هواپيماي روسي شده، با وجود اينکه روس‌ها اعتراض کردند، اما خشمگين نيستند، اما در کنار رابطه با اسرائيل، روسيه براي اينکه در خاورميانه حضور داشته باشد بايد به ايران توجه کند، چون ايران يک قدرت مهم در خاورميانه است. ايران متعادل‌کننده حضور روسيه در خاورميانه است. روسيه مايل است خلأ قدرتي را که ناشي از رفتن آمريکايي‌ها از خاورميانه است پر کند، اما در اينجا با
مانعي به اسم ايران روبه‌رو است. قبلا هم روسيه پيشنهاد داده بود که بين ايران و عربستان ميانجيگري کند. خب اين مسئله ممکن است در افکار عمومي جهان اشکالي نداشته باشد، ولي از نظر ما در جهان اسلام اين موضوع که کشوري مسيحي که مذهبي هم نيست بخواهد رابطه دو کشوري مهم در خاورميانه و جهان اسلام را برقرار کند، براي ما خوب نيست. اگر قرار به ميانجيگري باشد، کشورهاي ديگر مسلمان مثل ترکيه هستند.
آيا روسيه با اين مواضع و رويکردها دنبال يک جايگاه برتر در منطقه است؟
روسيه از نظر سياسي ممکن است بتواند در خاورميانه جاي پايي باز کند، ولي آنچه که روابط کشورها را تقويت مي‌کند مسائل اقتصادي است. روسيه چيزي ندارد که به کشورهاي خاورميانه بدهد جز سلاح. خب کشورها هم که به سمت منطقه عاري از سلاح‌هاي کشتار جمعي مي‌روند. بنابراين روسيه نمي‌تواند از جايگاه محکمي در خاورميانه برخوردار باشد، اما يک هدف ديگر را هم از بودن در خاورميانه دنبال مي‌کند. روسيه براي کم‌رنگ‌کردن بحران‌هاي داخلي خود مثل درگيري با اوکراين و ناتو در غرب به خارج مي‌پردازد. وقتي بحران اوکراين پيش آمد و اشغال شبه‌جزيره کريمه، روسيه وارد سوريه شد.
با اين وضعيت نقشه روسيه را چطور ارزيابي مي‌کنيد.
روسيه در دوراهي قرار خواهد گرفت. ايران در صحنه سوريه هزينه بسيار کرده است. بايد ببينيم که ادلب چطور مي‌شود و ترکيه که نقش فعالي هم دارد چطور عمل خواهد کرد. بنابراين روسيه در مخمصه‌اي گير کرده که در آن نه مي‌تواند ايران را ناديده بگيرد و نه از منافع اسرائيل چشم‌پوشي کند، چون با اسرائيل متحد است و کار مي‌کند. اين نشان مي‌دهد که روس‌ها چه بازيگران خطرناکي هستند.
فکر مي‌کنيد اينکه چه خواهد شد به عملکرد و عکس‌العمل ايران برمي‌گردد؟
ايران مي‌تواند تأثيرگذار باشد، ولي نه آن‌چنان که سرنوشت‌ساز باشد. الان توپ در زمين روسيه است، نه زمين ما. البته ما با تمام قدرت در سوريه حضور داريم و اگر دولت روسيه هم نخواهد، دولت سوريه خواستار حضور ما در کشور خودش است. ابزارهايي هم براي اعمال قدرت داريم. روسيه همه‌کاره نيست، هرچند در ظاهر مايل است اين‌طور به نظر برسد. درحال‌حاضر ما در سوريه فعال هستيم.