رئیسجمهور در نامهای خطاب به وزیر امور خارجه
استعفا پذیرفته نشد
شرق: حسن روحاني صبح ديروز در حالي به استقبال نخستوزير ارمنستان رفت که در اين مراسم حضور محمدجواد ظريف، وزير خارجه بيش از هر اتفاق ديگري مورد توجه بود. دوشنبهشب بود که ظريف برخلاف هميشه که پيامهاي خود را از توييتر اعلام ميکرد، در صفحه اينستاگرام خود نوشت: «از بزرگواري مردم عزيز و دلاور ايران و مسئولان محترم در ۶۷ ماه گذشته بسيار سپاسگزارم. از ناتواني براي ادامه خدمت و تمام کاستيها و کوتاهيها در دوران خدمت صميمانه پوزش ميخواهم. شاد و سربلند باشيد». همين چند خط کافي بود تا فضاي سياسي داخلي و خارجي را تحتالشعاع قرار دهد و جامعه ايران وارد شوک شود. اين استعفا بعد از آن اتفاق افتاد که خبر حضور کوتاهمدت بشار اسد، رئيسجمهوري سوريه و ديدار او با مقام معظم رهبري و رئيسجمهوري منتشر شد اما در عکسها از حضور وزیر خارجه در اين ديدارها خبري نبود. کمتر از 48 ساعت اما رئيسجمهوري با استعفاي مهمترين وزير خود موافقت نکرد و ظريف روز گذشته در مراسم استقبال وزیر خارجه ارمنستان حضور يافت. حضور او در اين برنامه چنان جذاب و مهم بود که وقتي قرار شد توافقنامه همکاري در بخش اقتصادي بين سازمان استاندارد ايران و وزارت
توسعه اقتصادي ارمنستان امضا شود، رئيسجمهوري از محمدجواد ظريف خواست که بهجاي رئيس سازمان ملي استاندارد ايران، سند را امضا کند.
رئيسجمهور: موافقت نميکنم
پس از خبر شوکآور استعفاي وزير خارجه، خيليها روز گذشته را با خواندن نامه مخالفت رئيسجمهور با استعفاي ظريف شروع کردند. حسن روحاني در اين نامه نوشت پذيرش استعفاي وزیر خارجه را برخلاف مصالح کشور ميداند و با آن موافقت نميکند. متن نامه رئيسجمهوري به اين شرح است:
جناب آقاي دکتر ظريف، وزير محترم امور خارجه
سلام عليکم؛
نامه استعفاي مورخ ششم اسفندماه 97 جنابعالي را ديدم. اهتمام جنابعالي به حفظ شأن و اعتبار وزارت امور خارجه و جايگاه شخص وزير امور خارجه بهعنوان بالاترين مقام مسئول در اجراي سياست خارجي کشور، قابلدرک و مورد تأييد اينجانب است. وزارت امور خارجه عهدهدار روابط خارجي و زمينهساز تحقق امنيت و منافع ملي است. لذا همانطور که بارها دستور دادهام تمامي دستگاهها، اعم از دولتي و يا حاکميتي، بايد در هماهنگي کامل با اين وزارت، در زمينه روابط خارجي باشند. از زحمات و تلاشهاي بيوقفه جنابعالي در دوران تصدي مسئوليت سنگين وزارت امور خارجه، در دولت يازدهم و دوازدهم قدرداني ميکنم و ازآنجاکه شما را به تعبير مقام معظم رهبري «امين، غيور، شجاع و متدين» و در خط مقدم ايستادگي در برابر فشارهاي همهجانبه آمريکا ميدانم، پذيرش استعفاي جنابعالي را برخلاف مصالح کشور ميدانم و با آن موافقت نميکنم. اينجانب نسبت به فشارهاي وارده به دستگاه ديپلماسي کشور، دولت و حتي رئيسجمهور منتخب مردم بهخوبي آگاهم. ما به عهدي که با خدا و ملت بستهايم، تا پايان وفادار ميمانيم و اطمينان دارم که به فضل الهي از اين مرحله سخت عبور خواهيم کرد.
موفقيتهاي وزارت امور خارجه فقط طي ماههاي اخير در مقابله با توطئههاي آمريکا در نيويورک، وين، بروکسل، لاهه، ورشو، مونيخ و... پيروزيهاي سياسي در سطح منطقهاي و بينالمللي قابل توجه بوده است. شادي و پايکوبي دشمنان قسمخورده اين مردم همچون رژيم صهيونيستي، از استعفاي جنابعالي بهترين گواه بر موفقيت «محمدجواد ظريف» و بزرگترين دليل براي استمرار فعاليت شما در سمت «وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران» است. جنابعالي مورد اعتماد اينجانب و مجموعه نظام جمهوري اسلامي و بهخصوص مقام معظم رهبري هستيد. شما با قوت، شجاعت و درايت به مسير خود ادامه دهيد که خداوند با بندگان صالح خود است.
ظريف: از محبتهاي سخاوتمندانه مردم سپاسگزارم
بعدازاین نيز محمدجواد ظريف در پيامي از مردم و مسئولان قدرداني کرد و نوشت:
دوستان سلام؛
از محبتهاي سخاوتمندانه و حمايتهاي بيدريغ مردم عزيز و دلاور ايران، نخبگان ارجمند و مسئولان محترم در طول دوران خدمتگزاري _بهويژه در سه ساعت گذشته_بسيار سپاسگزارم. عمري است که دل در گرو خدمت به اين مرزوبوم و مردم بزرگ دارم و به عنوان خدمتگزاري کوچک هيچ دغدغهاي جز اعتلاي سياست خارجي و اعتبار وزارت امور خارجه بهعنوان مسئول پيشبرد سياست خارجي و خط مقدم دفاع از منافع ملي و حقوق مردم شريف ايران در عرصه بينالمللي نداشتهام. اميدوارم وزارت امور خارجه با همکاري و همدلي همگان و درايت، هدايت و نظارت مقام معظم رهبري، رياست محترم جمهوري بتواند کليه مسئوليتهاي خود را در چارچوب قانون اساسي و قوانين کشور و سياستهاي کلي با اقتدار و صلابت به انجام برساند.
سردار سليماني: ظريف مسئول سياست خارجه است
سردار سليماني نيز به استعفاي وزير خارجه واکنش نشان داد. او که در ديدارهاي بشار اسد با مقام معظم رهبري و رئيسجمهوري حضور داشت، گفت: «حتما آقاي ظريف مسئول سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران است و طي مدت مسئوليت در وزارت امور خارجه کشورمان همواره موردحمایت و تأييد مقامات عاليرتبه نظام، بهويژه مقام معظم رهبري(مدظلهالعالي) بوده و هستند. ايشان براي تأمين منافع ملي کشور پيوسته اقدامات ارزشمندي را در سطوح گوناگون انجام داده و در مسير مبارزه با دشمنان قسمخورده انقلاب اسلامي و ملت ايران نيز همراهي لازم را داشتهاند». به گزارش سپاهنيوز، سردار سليماني با اشاره به حضور نداشتن ظريف در ملاقات اخير رئيسجمهوري سوريه با حسن روحاني افزود: «در جريان سفر اخير آقاي بشار اسد به تهران و ملاقات او با آقاي دکتر روحاني رئيسجمهور محترم، برخي ناهماهنگيها در نهاد رياستجمهوري که مطرح هم شده، منجر به عدم حضور وزير خارجه کشورمان در اين ملاقات و متعاقبا گلايهمندي ايشان شده است».
فرمانده نيروي قدس سپاه تأكيد کرد: «قرائن نشان ميدهد هيچگونه تعمدي براي عدم حضور آقاي دکتر ظريف در اين ملاقات نبوده است و بايد تأكيد کنم ايشان بهعنوان وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران مسئول اصلي در حوزه سياست خارجي کشور هستند».
او همچنين با اشاره به ذوقزدگي ضدانقلاب و دشمنان ملت ايران از اين اتفاق، گفت: «اين ذوقزدگي و سوارشدن بر موج اتفاقي که ناشي از سهلانگاري اداري است، هيچ تأثيري بر اراده نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران در پيشبرد اهداف و منافع ملي و نيز پيروزي درخشان جبهه مقاومت اسلامي نخواهد گذاشت و ملت باعظمت ما تحت زعامت و هدايتهاي مقام معظم رهبري مسير آينده روشن و تمدنساز انقلاب و صيانت از امنيت و منافع ملي خود را با وحدت و جديت دنبال خواهد کرد».
وزير ارتباطات: شرف المکان بالمکين
موافقتنکردن رئيسجمهوري با استعفاي وزير خارجه با واکنش مثبت مسئولان دولتي مواجه شد. محمدجواد آذريجهرمي، وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، سهشنبهشب با انتشار عکسي از خود و محمدجواد ظريف در صفحه اينستاگرام خود نوشت: ديشب نمونههايي از پيامهاي مردم را که براي من ارسال شده است برايش فرستادم و نوشتم: «بيش از ۲۰۰۰ پيام از اقشار مردم فقط براي من آمده. خواستم بگويم: شرف المکان بالمکين، شأن تو و دستگاه ديپلماسي به نظر مردم است». از رد استعفا و حضور مجددش در دولت، خوشحاليم.
محمود واعظي، رئيس دفتر رئيسجمهور، نيز روز گذشته در صفحه توييتر خود نوشت: «باعث خوشوقتي است که اعلام کنم برغم ذوقزدگي دشمنان قسمخورده انقلاب و نظام، با عدم پذيرش استعفاي دکتر ظريف از سوي رئيسجمهور، مجموعه دولت همچنان از حضور مؤثر و بانشاط ايشان بهرهمند خواهد بود». پرويز اسماعيلي، معاون ارتباطات و اطلاعرساني دفتر رئيسجمهور در توييتي نوشت: «ظريف با حمايت بيسابقه همه مقامات عالي سياسي و نظامي کشور، همچنان وزير خارجه و نافذترين سخنگوي بينالمللي ايرانيان است و براي منافع ملي ميجنگد. چه خبر بدي براي نتانياهو و ذوقزدههاي پريشب و ديروز و امروز صبح که خواب آشفتهشان براي ايران عزيز تعبير نشد. بوسيدمش از طرف مردم».
حسامالدين آشنا: روسياهي به زغال خواهد ماند
رئيس مرکز بررسيهاي استراتژيک رياستجمهوري هم در توييتي با استفاده از هشتگ ظريف نوشت: «تو به خود نامدي اينجا که به خود باز روي».
حسامالدين آشنا همچنين به اظهارات بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم صهيونيستي، واکنش نشان داد و در توييتي نوشت: «از نظر حسن روحاني، ايران «تنها يک سياست خارجي و يک وزير امور خارجه دارد». هنوز زود است که نتانياهو و رهروانش از دست و زبان ظريف خلاص شوند. زمستان گذشت ولي روسياهي به زغال خواهد ماند». نتانياهو در صفحه توييتر خود به زبان عبري نوشته بود: «واکنش من به استعفاي ظريف: ظريف رفت؛ از دستش راحت شديم. مادامي که من اينجا هستم، رژيم ايران به سلاح هستهاي نخواهد رسيد».
نگراني موگريني براي استعفاي ظريف
هرچند در نهايت رئيسجمهوري با استعفاي ظريف موافقت نکرد، اما پيش از اعلام آن، خبر استعفاي ظريف واکنشهاي مقامات اروپايي را نيز برانگيخته بود. يورونيوز به نقل از يک منبع آگاه اعلام کرد که رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا درباره استعفاي وزير خارجه ايران نگران بوده و اميدوار است که اين امر تأثيري بر توافق هستهاي نگذارد. اين منبع گفته بود که موگريني شرايط را به دقت دنبال ميکند و اميدوار است تأثيري نگذارد. صرفنظر از اين، سياست اتحاديه اروپا تغييري نخواهد کرد.
ژان ايو لودريان، وزير خارجه فرانسه، نيز در واکنش به خبر استعفاي ظريف گفته بود فرانسه همچنان به توافق هستهاي با ايران پايبند است و تا زماني که ايران به تعهدات هستهاياش پايبند باشد، حمايت ما از توافق ادامه خواهد داشت.
شرق: حسن روحاني صبح ديروز در حالي به استقبال نخستوزير ارمنستان رفت که در اين مراسم حضور محمدجواد ظريف، وزير خارجه بيش از هر اتفاق ديگري مورد توجه بود. دوشنبهشب بود که ظريف برخلاف هميشه که پيامهاي خود را از توييتر اعلام ميکرد، در صفحه اينستاگرام خود نوشت: «از بزرگواري مردم عزيز و دلاور ايران و مسئولان محترم در ۶۷ ماه گذشته بسيار سپاسگزارم. از ناتواني براي ادامه خدمت و تمام کاستيها و کوتاهيها در دوران خدمت صميمانه پوزش ميخواهم. شاد و سربلند باشيد». همين چند خط کافي بود تا فضاي سياسي داخلي و خارجي را تحتالشعاع قرار دهد و جامعه ايران وارد شوک شود. اين استعفا بعد از آن اتفاق افتاد که خبر حضور کوتاهمدت بشار اسد، رئيسجمهوري سوريه و ديدار او با مقام معظم رهبري و رئيسجمهوري منتشر شد اما در عکسها از حضور وزیر خارجه در اين ديدارها خبري نبود. کمتر از 48 ساعت اما رئيسجمهوري با استعفاي مهمترين وزير خود موافقت نکرد و ظريف روز گذشته در مراسم استقبال وزیر خارجه ارمنستان حضور يافت. حضور او در اين برنامه چنان جذاب و مهم بود که وقتي قرار شد توافقنامه همکاري در بخش اقتصادي بين سازمان استاندارد ايران و وزارت
توسعه اقتصادي ارمنستان امضا شود، رئيسجمهوري از محمدجواد ظريف خواست که بهجاي رئيس سازمان ملي استاندارد ايران، سند را امضا کند.
رئيسجمهور: موافقت نميکنم
پس از خبر شوکآور استعفاي وزير خارجه، خيليها روز گذشته را با خواندن نامه مخالفت رئيسجمهور با استعفاي ظريف شروع کردند. حسن روحاني در اين نامه نوشت پذيرش استعفاي وزیر خارجه را برخلاف مصالح کشور ميداند و با آن موافقت نميکند. متن نامه رئيسجمهوري به اين شرح است:
جناب آقاي دکتر ظريف، وزير محترم امور خارجه
سلام عليکم؛
نامه استعفاي مورخ ششم اسفندماه 97 جنابعالي را ديدم. اهتمام جنابعالي به حفظ شأن و اعتبار وزارت امور خارجه و جايگاه شخص وزير امور خارجه بهعنوان بالاترين مقام مسئول در اجراي سياست خارجي کشور، قابلدرک و مورد تأييد اينجانب است. وزارت امور خارجه عهدهدار روابط خارجي و زمينهساز تحقق امنيت و منافع ملي است. لذا همانطور که بارها دستور دادهام تمامي دستگاهها، اعم از دولتي و يا حاکميتي، بايد در هماهنگي کامل با اين وزارت، در زمينه روابط خارجي باشند. از زحمات و تلاشهاي بيوقفه جنابعالي در دوران تصدي مسئوليت سنگين وزارت امور خارجه، در دولت يازدهم و دوازدهم قدرداني ميکنم و ازآنجاکه شما را به تعبير مقام معظم رهبري «امين، غيور، شجاع و متدين» و در خط مقدم ايستادگي در برابر فشارهاي همهجانبه آمريکا ميدانم، پذيرش استعفاي جنابعالي را برخلاف مصالح کشور ميدانم و با آن موافقت نميکنم. اينجانب نسبت به فشارهاي وارده به دستگاه ديپلماسي کشور، دولت و حتي رئيسجمهور منتخب مردم بهخوبي آگاهم. ما به عهدي که با خدا و ملت بستهايم، تا پايان وفادار ميمانيم و اطمينان دارم که به فضل الهي از اين مرحله سخت عبور خواهيم کرد.
موفقيتهاي وزارت امور خارجه فقط طي ماههاي اخير در مقابله با توطئههاي آمريکا در نيويورک، وين، بروکسل، لاهه، ورشو، مونيخ و... پيروزيهاي سياسي در سطح منطقهاي و بينالمللي قابل توجه بوده است. شادي و پايکوبي دشمنان قسمخورده اين مردم همچون رژيم صهيونيستي، از استعفاي جنابعالي بهترين گواه بر موفقيت «محمدجواد ظريف» و بزرگترين دليل براي استمرار فعاليت شما در سمت «وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران» است. جنابعالي مورد اعتماد اينجانب و مجموعه نظام جمهوري اسلامي و بهخصوص مقام معظم رهبري هستيد. شما با قوت، شجاعت و درايت به مسير خود ادامه دهيد که خداوند با بندگان صالح خود است.
ظريف: از محبتهاي سخاوتمندانه مردم سپاسگزارم
بعدازاین نيز محمدجواد ظريف در پيامي از مردم و مسئولان قدرداني کرد و نوشت:
دوستان سلام؛
از محبتهاي سخاوتمندانه و حمايتهاي بيدريغ مردم عزيز و دلاور ايران، نخبگان ارجمند و مسئولان محترم در طول دوران خدمتگزاري _بهويژه در سه ساعت گذشته_بسيار سپاسگزارم. عمري است که دل در گرو خدمت به اين مرزوبوم و مردم بزرگ دارم و به عنوان خدمتگزاري کوچک هيچ دغدغهاي جز اعتلاي سياست خارجي و اعتبار وزارت امور خارجه بهعنوان مسئول پيشبرد سياست خارجي و خط مقدم دفاع از منافع ملي و حقوق مردم شريف ايران در عرصه بينالمللي نداشتهام. اميدوارم وزارت امور خارجه با همکاري و همدلي همگان و درايت، هدايت و نظارت مقام معظم رهبري، رياست محترم جمهوري بتواند کليه مسئوليتهاي خود را در چارچوب قانون اساسي و قوانين کشور و سياستهاي کلي با اقتدار و صلابت به انجام برساند.
سردار سليماني: ظريف مسئول سياست خارجه است
سردار سليماني نيز به استعفاي وزير خارجه واکنش نشان داد. او که در ديدارهاي بشار اسد با مقام معظم رهبري و رئيسجمهوري حضور داشت، گفت: «حتما آقاي ظريف مسئول سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران است و طي مدت مسئوليت در وزارت امور خارجه کشورمان همواره موردحمایت و تأييد مقامات عاليرتبه نظام، بهويژه مقام معظم رهبري(مدظلهالعالي) بوده و هستند. ايشان براي تأمين منافع ملي کشور پيوسته اقدامات ارزشمندي را در سطوح گوناگون انجام داده و در مسير مبارزه با دشمنان قسمخورده انقلاب اسلامي و ملت ايران نيز همراهي لازم را داشتهاند». به گزارش سپاهنيوز، سردار سليماني با اشاره به حضور نداشتن ظريف در ملاقات اخير رئيسجمهوري سوريه با حسن روحاني افزود: «در جريان سفر اخير آقاي بشار اسد به تهران و ملاقات او با آقاي دکتر روحاني رئيسجمهور محترم، برخي ناهماهنگيها در نهاد رياستجمهوري که مطرح هم شده، منجر به عدم حضور وزير خارجه کشورمان در اين ملاقات و متعاقبا گلايهمندي ايشان شده است».
فرمانده نيروي قدس سپاه تأكيد کرد: «قرائن نشان ميدهد هيچگونه تعمدي براي عدم حضور آقاي دکتر ظريف در اين ملاقات نبوده است و بايد تأكيد کنم ايشان بهعنوان وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران مسئول اصلي در حوزه سياست خارجي کشور هستند».
او همچنين با اشاره به ذوقزدگي ضدانقلاب و دشمنان ملت ايران از اين اتفاق، گفت: «اين ذوقزدگي و سوارشدن بر موج اتفاقي که ناشي از سهلانگاري اداري است، هيچ تأثيري بر اراده نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران در پيشبرد اهداف و منافع ملي و نيز پيروزي درخشان جبهه مقاومت اسلامي نخواهد گذاشت و ملت باعظمت ما تحت زعامت و هدايتهاي مقام معظم رهبري مسير آينده روشن و تمدنساز انقلاب و صيانت از امنيت و منافع ملي خود را با وحدت و جديت دنبال خواهد کرد».
وزير ارتباطات: شرف المکان بالمکين
موافقتنکردن رئيسجمهوري با استعفاي وزير خارجه با واکنش مثبت مسئولان دولتي مواجه شد. محمدجواد آذريجهرمي، وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، سهشنبهشب با انتشار عکسي از خود و محمدجواد ظريف در صفحه اينستاگرام خود نوشت: ديشب نمونههايي از پيامهاي مردم را که براي من ارسال شده است برايش فرستادم و نوشتم: «بيش از ۲۰۰۰ پيام از اقشار مردم فقط براي من آمده. خواستم بگويم: شرف المکان بالمکين، شأن تو و دستگاه ديپلماسي به نظر مردم است». از رد استعفا و حضور مجددش در دولت، خوشحاليم.
محمود واعظي، رئيس دفتر رئيسجمهور، نيز روز گذشته در صفحه توييتر خود نوشت: «باعث خوشوقتي است که اعلام کنم برغم ذوقزدگي دشمنان قسمخورده انقلاب و نظام، با عدم پذيرش استعفاي دکتر ظريف از سوي رئيسجمهور، مجموعه دولت همچنان از حضور مؤثر و بانشاط ايشان بهرهمند خواهد بود». پرويز اسماعيلي، معاون ارتباطات و اطلاعرساني دفتر رئيسجمهور در توييتي نوشت: «ظريف با حمايت بيسابقه همه مقامات عالي سياسي و نظامي کشور، همچنان وزير خارجه و نافذترين سخنگوي بينالمللي ايرانيان است و براي منافع ملي ميجنگد. چه خبر بدي براي نتانياهو و ذوقزدههاي پريشب و ديروز و امروز صبح که خواب آشفتهشان براي ايران عزيز تعبير نشد. بوسيدمش از طرف مردم».
حسامالدين آشنا: روسياهي به زغال خواهد ماند
رئيس مرکز بررسيهاي استراتژيک رياستجمهوري هم در توييتي با استفاده از هشتگ ظريف نوشت: «تو به خود نامدي اينجا که به خود باز روي».
حسامالدين آشنا همچنين به اظهارات بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم صهيونيستي، واکنش نشان داد و در توييتي نوشت: «از نظر حسن روحاني، ايران «تنها يک سياست خارجي و يک وزير امور خارجه دارد». هنوز زود است که نتانياهو و رهروانش از دست و زبان ظريف خلاص شوند. زمستان گذشت ولي روسياهي به زغال خواهد ماند». نتانياهو در صفحه توييتر خود به زبان عبري نوشته بود: «واکنش من به استعفاي ظريف: ظريف رفت؛ از دستش راحت شديم. مادامي که من اينجا هستم، رژيم ايران به سلاح هستهاي نخواهد رسيد».
نگراني موگريني براي استعفاي ظريف
هرچند در نهايت رئيسجمهوري با استعفاي ظريف موافقت نکرد، اما پيش از اعلام آن، خبر استعفاي ظريف واکنشهاي مقامات اروپايي را نيز برانگيخته بود. يورونيوز به نقل از يک منبع آگاه اعلام کرد که رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا درباره استعفاي وزير خارجه ايران نگران بوده و اميدوار است که اين امر تأثيري بر توافق هستهاي نگذارد. اين منبع گفته بود که موگريني شرايط را به دقت دنبال ميکند و اميدوار است تأثيري نگذارد. صرفنظر از اين، سياست اتحاديه اروپا تغييري نخواهد کرد.
ژان ايو لودريان، وزير خارجه فرانسه، نيز در واکنش به خبر استعفاي ظريف گفته بود فرانسه همچنان به توافق هستهاي با ايران پايبند است و تا زماني که ايران به تعهدات هستهاياش پايبند باشد، حمايت ما از توافق ادامه خواهد داشت.