نشانهشناسی مد
مد (Mode) هرگز از مد نمیافتد، بلکه از شکلی به شکل دیگر تغییر میکند و در هر دهه، خود را بازتولید و بازآفرینی میکند. مد در هر دوره زمانی، با خوانشی دوباره از گذشته، سعی میکند خود را بازسازی و با تجدد معاصر همراه کند. مد، زبانی از نشانههاست که به صورت غیرکلامی معانیای را درباره افراد و گروهها ایجاد میکند. نشانهشناسی مد، مطالعه مد است و اینکه چطور انسانها به واسطه لباس، بر موقعیت اجتماعی و فرهنگی خاص خود اشاره دارند. فردینان دوسوسور (Ferdinand de Saussure)، نشانهشناسی را علم زندگی نشانه در جامعه تعریف کرد. نشانهشناسی مطالعه علائم است و همانگونه که ما میتوانیم نشانهها را تفسیر کرده و از متن معنایی را ایجاد کنیم، قادریم از تصاویر بصری همچون مد برای ساختن مفاهیم استفاده کنیم. مد هم، زبانی از نشانههاست که به صورت غیرکلامی معانیای را درباره افراد و گروهها ایجاد میکند. مد دارای نقشی نمادین و ارتباطی است که توانایی بیان حرفه، موقعیت اجتماعی، جنسیت و وابستگی گروهی را در خود دارد.
لباس یکی از نشانههای غیرگفتاری است که میتواند متناسب با زمینه، موقعیت یا فرهنگ به گونههای متفاوتی تفسیر شود. به این ترتیب، نشانهشناسی مد را میتوان به نشانهشناسی اجتماعی پیوند داد. مشکل اساسی در فهم مد در ویژگیهای ظاهری آن است؛ نداشتن شناخت دقیق از نمادهایی که وابسته به اشکال، رنگها، بافتها، حالتها و دیگر عناصر بیانگر فرهنگی خاص است. این مشکل زمانی بزرگتر میشود که برخی از این عناصر بیانگر، به داشتن منابع نمادین مختلف در مناطق متفاوت تمایل دارند. معانیای که از طریق مد ساخته میشود، تا حد زیادی به کدهای پذیرفتهشده فرهنگی بستگی دارد. این نکته را میتوان بهخوبی در انتخاب رنگ برای مراسم ازدواج در سراسر فرهنگهای مختلف مشاهده کرد. برای مثال، لباس سفید، پوشش سنتی برای مراسم عروسی در فرهنگ غرب است. درحالی که در فرهنگ آسیایی لباس سفید با مرگ مرتبط است و در مراسم تشیع جنازه پوشیده میشود. کدهای لباسهای خاص یک فرهنگ که فقط از سوی مردم آن فرهنگ قابل شناسایی است، حامل پیامهایی برای کمک به طبقهبندی و خلق معنا هستند.یونیفرم نوع خاصی از لباس است که برای پیوند شخصی با یک سازمان، شغل، مرتبه و مقام، از سوی
آن شخص پوشیده میشود. یونیفرمها نمادین هستند و معنای آنها قراردادی و بر مبنای توافق یا عادات افراد یک فرهنگ است. پوشش مأموران پلیس در غرب معمولا شامل کت و شلوار آبیرنگ است که اصولا نماد قانون، امنیت و قدرت است. پزشکان برای نشاندادن رابطه شغل خود با سلامتی و همچنین مراعات اصول بهداشتی، از روپوش سفید استفاده میکنند و راهبهها لباس سیاه و سفید به تن میکنند که به پیوند آنها با دین دلالت دارد.
مد می تواند فراتر از نمادگرایی یک حرفه باشد. مد همچنین میتواند دربردارنده ایدههای ارتباطی درباره شخصیت افراد، وضعیت اجتماعی یا وابستگی مذهبی باشد. برای مثال، پوشش سری که به وسیله زنان مسلمان استفاده میشود، حاکی از تعلق آنها به یک جامعه اسلامی است. بسیاری از افراد، برندهای مشهور و طراحان، پوشاک را برای نشاندادن ارزش و موقعیت اجتماعی خود به تن میکنند. دزموند موریس (Desmond Morris)، رفتارشناس، معتقد است پوشیدن لباسها بدون ارسال سیگنالهای اجتماعی غیرممکن است. رولان بارت (Roland Barthes)، متخصص علم نشانهشناسی است که سیستم مد را مطالعه کرده و نحوه انتقال ایدئولوژیها از طریق لباس را بررسی میکند. نظام نشانهشناختی به واسطه منافع و ایدئولوژیهای اجتماعی شکل میگیرد و سیستم مد هم از این قضیه مستثنا نیست. در جوامع بزرگ، مد و ایدئولوژیها از سوی افراد مشهور و برجسته اجرا میشود. جکی کندی (Jacqueline Kennedy Onassis) نماد یک سبک مهم برای زنان آمریکایی در دهه 1960 بود؛ تا جایی که سبک وی به نمادی از ثروت، قدرت و اعتبار تبدیل شد.سیستم مد ساکن نیست و بسته به جامعه و منافع آن دائما در حال تغییر است. شلوار در اصل
لباسی مردانه و نشانه مردانگی بود، اما با تکامل و رشد جوامع به جامهای مناسب، هم برای زنان و هم مردان تبدیل شد و دیگر به عنوان نمادی مردانه محدود نمیشد. جامعه در حال تغییر است و افراد آن جامعه خود را با این تغییرات سازگار میکنند؛ آنها این کار را با انتخاب مد و کدهای لباسشان انجام میدهند. مد یک نظام نشانهشناسی است که معنا و مفاهیم آن به طور مداوم تغییر میکند و این تغییرات وابسته به زمان، مکان و فرهنگ است.
مد (Mode) هرگز از مد نمیافتد، بلکه از شکلی به شکل دیگر تغییر میکند و در هر دهه، خود را بازتولید و بازآفرینی میکند. مد در هر دوره زمانی، با خوانشی دوباره از گذشته، سعی میکند خود را بازسازی و با تجدد معاصر همراه کند. مد، زبانی از نشانههاست که به صورت غیرکلامی معانیای را درباره افراد و گروهها ایجاد میکند. نشانهشناسی مد، مطالعه مد است و اینکه چطور انسانها به واسطه لباس، بر موقعیت اجتماعی و فرهنگی خاص خود اشاره دارند. فردینان دوسوسور (Ferdinand de Saussure)، نشانهشناسی را علم زندگی نشانه در جامعه تعریف کرد. نشانهشناسی مطالعه علائم است و همانگونه که ما میتوانیم نشانهها را تفسیر کرده و از متن معنایی را ایجاد کنیم، قادریم از تصاویر بصری همچون مد برای ساختن مفاهیم استفاده کنیم. مد هم، زبانی از نشانههاست که به صورت غیرکلامی معانیای را درباره افراد و گروهها ایجاد میکند. مد دارای نقشی نمادین و ارتباطی است که توانایی بیان حرفه، موقعیت اجتماعی، جنسیت و وابستگی گروهی را در خود دارد.
لباس یکی از نشانههای غیرگفتاری است که میتواند متناسب با زمینه، موقعیت یا فرهنگ به گونههای متفاوتی تفسیر شود. به این ترتیب، نشانهشناسی مد را میتوان به نشانهشناسی اجتماعی پیوند داد. مشکل اساسی در فهم مد در ویژگیهای ظاهری آن است؛ نداشتن شناخت دقیق از نمادهایی که وابسته به اشکال، رنگها، بافتها، حالتها و دیگر عناصر بیانگر فرهنگی خاص است. این مشکل زمانی بزرگتر میشود که برخی از این عناصر بیانگر، به داشتن منابع نمادین مختلف در مناطق متفاوت تمایل دارند. معانیای که از طریق مد ساخته میشود، تا حد زیادی به کدهای پذیرفتهشده فرهنگی بستگی دارد. این نکته را میتوان بهخوبی در انتخاب رنگ برای مراسم ازدواج در سراسر فرهنگهای مختلف مشاهده کرد. برای مثال، لباس سفید، پوشش سنتی برای مراسم عروسی در فرهنگ غرب است. درحالی که در فرهنگ آسیایی لباس سفید با مرگ مرتبط است و در مراسم تشیع جنازه پوشیده میشود. کدهای لباسهای خاص یک فرهنگ که فقط از سوی مردم آن فرهنگ قابل شناسایی است، حامل پیامهایی برای کمک به طبقهبندی و خلق معنا هستند.یونیفرم نوع خاصی از لباس است که برای پیوند شخصی با یک سازمان، شغل، مرتبه و مقام، از سوی
آن شخص پوشیده میشود. یونیفرمها نمادین هستند و معنای آنها قراردادی و بر مبنای توافق یا عادات افراد یک فرهنگ است. پوشش مأموران پلیس در غرب معمولا شامل کت و شلوار آبیرنگ است که اصولا نماد قانون، امنیت و قدرت است. پزشکان برای نشاندادن رابطه شغل خود با سلامتی و همچنین مراعات اصول بهداشتی، از روپوش سفید استفاده میکنند و راهبهها لباس سیاه و سفید به تن میکنند که به پیوند آنها با دین دلالت دارد.
مد می تواند فراتر از نمادگرایی یک حرفه باشد. مد همچنین میتواند دربردارنده ایدههای ارتباطی درباره شخصیت افراد، وضعیت اجتماعی یا وابستگی مذهبی باشد. برای مثال، پوشش سری که به وسیله زنان مسلمان استفاده میشود، حاکی از تعلق آنها به یک جامعه اسلامی است. بسیاری از افراد، برندهای مشهور و طراحان، پوشاک را برای نشاندادن ارزش و موقعیت اجتماعی خود به تن میکنند. دزموند موریس (Desmond Morris)، رفتارشناس، معتقد است پوشیدن لباسها بدون ارسال سیگنالهای اجتماعی غیرممکن است. رولان بارت (Roland Barthes)، متخصص علم نشانهشناسی است که سیستم مد را مطالعه کرده و نحوه انتقال ایدئولوژیها از طریق لباس را بررسی میکند. نظام نشانهشناختی به واسطه منافع و ایدئولوژیهای اجتماعی شکل میگیرد و سیستم مد هم از این قضیه مستثنا نیست. در جوامع بزرگ، مد و ایدئولوژیها از سوی افراد مشهور و برجسته اجرا میشود. جکی کندی (Jacqueline Kennedy Onassis) نماد یک سبک مهم برای زنان آمریکایی در دهه 1960 بود؛ تا جایی که سبک وی به نمادی از ثروت، قدرت و اعتبار تبدیل شد.سیستم مد ساکن نیست و بسته به جامعه و منافع آن دائما در حال تغییر است. شلوار در اصل
لباسی مردانه و نشانه مردانگی بود، اما با تکامل و رشد جوامع به جامهای مناسب، هم برای زنان و هم مردان تبدیل شد و دیگر به عنوان نمادی مردانه محدود نمیشد. جامعه در حال تغییر است و افراد آن جامعه خود را با این تغییرات سازگار میکنند؛ آنها این کار را با انتخاب مد و کدهای لباسشان انجام میدهند. مد یک نظام نشانهشناسی است که معنا و مفاهیم آن به طور مداوم تغییر میکند و این تغییرات وابسته به زمان، مکان و فرهنگ است.