نگاهي به تفاوت ديدگاههاي علي و محمد مطهري
شرق: دو برادر اصولگرايي كه شباهتي به ديگر اصولگرايان ندارند و در عين شباهت به هم افتراقاتي هم دارند. علي و محمد مطهري اگرچه به نظر ميرسد در سياست همموضع هستند و نوعي از حريت و آزادي در بيان صريح مواضعشان به چشم ميخورد و كمتر اهل مصلحتگرايي جناحي و منفعتگرايانهاند اما در حوزه اجتماعي-فرهنگي قطعا با هم متفاوتاند. شايد نتوان اين دو را اصلاحطلب ناميد اما شايد بتوان به آنها مصلح نام داد. برادر بزرگتر زماني در تعريف مصلح گفته بود: «مصلح واقعی کسی است که با نقاط ضعف مبارزه کند؛ هرچند از محبوبیت او کاسته شود». علي مطهري در فضاي سياسي فرد شناختهشدهتري نسبت به محمد مطهري است. محمد مطهری برادر كوچكتر علي مطهري و آخرين فرزند شهيد مطهري كه دكتراي فلسفه دين از دانشگاه تورنتو دارد، روحاني است. به نظر ميرسد در بين فرزندان او بيش از همه سعي كرده مسير پدر را ادامه دهد؛ هم به لحاظ فكري و هم شغلي. به نظر ميرسد او نسبت به دغدغههاي پدر هم توجه و حساسيتهاي ويژهاي دارد چراكه چنديقبل گفته بود: «بهتر است روحانیت در مواقعی خود را نقد کنند. همانطور که شهید مطهری خود را مورد انتقاد قرار میداد و در برابر مخاطبانش
خود را نقد میکرد. بهتر است روحانیت با منتقدان خود جلسه بگذارد و با آنها صحبت کند». ديروز هم در انتقاد به برخي رفتارهاي جريان اصولگرايي گفته است: «مسائلی مانند تعطیلکردن یک برنامه محبوب جوانان پس از دستکاری ناموفق آرا بدون هیچگونه اقناع یا ختم بسیار سؤالبرانگیز پرونده قاری معروف باعث لجبازی و عصبانیت مردم شده است». او ديروز با انتشار يادداشتي نوشت: «میگویند: با وجود این همه مشکلات اقتصادی و اجتماعی چرا به چند رقص دستهجمعی با مضامین جنسی در دبستان گیر دادهاید؟ شاید به همان دلیل که برخی خانه خود را تمیز نگه میدارند و خیابان را یک سطل زباله بزرگ تصور میکنند، این عده تصور میکنند که حرمت اصول اخلاقی، سنتی و دینی (در همان حدی که قبول دارند) در جمع خانوادگی نباید شکسته شود، ولی شکستن همین حرمتها در جامعه بیاشکال است!».
او نوشته است: «حقیقت این است که بخشی از جامعه را از راههای مختلف به لجبازی کشاندهایم. این عده اگر در گذشته برای بروزدادن نارضایتی خود تا انتخابات بعدی منتظر میماندند، امروز آنقدر عصبی شدهاند که به هر آنچه گمان کنند خلاف خواسته حاکمیت است، تن میدهند ولو مستلزم مخالفت با مسلمات دینی، آلودهساختن روح دانشآموزان یا ارتکاب گناه در ملأ عام باشد. دهها مورد درافتادن با مردم و بهلجاجتکشاندن آنان اتفاق افتاده و میافتد. تعطیلکردن یک برنامه محبوب جوانان پس از دستکاری ناموفق آرا بدون هیچگونه اقناع، ختم بسیار سؤالبرانگیز پرونده قاری معروف، افشای ناجوانمردانه محتوای شخصی موبایل یک متهم فوتکرده در زندان در تلویزیون، تعیین وثیقه پنجمیلیونی برای شروران خطرناک و ۶۰۰میلیونی برای متهمان سیاسی، گرانیهای ازهمگسیخته و اقدامات ناکافی در برخورد با مفاسد اقتصادی تنها نمونههای اندکی هستند. وقتی این نوع کدورتها تلنبار میشود، به صورتهای مختلف خود را بروز میدهد».
مواضع او دقيقا برعكس مواضع برادرش در اين حوزه است. علي مطهري با وجود تساهل و تسامحي كه در عرصه سياست دارد، در حوزه فرهنگي - اجتماعي هيچ تساهلي را برنميتابد. مثلا در ارتباط با پخش آهنگ ساسي مانكن در مدارس و واكنشهايي كه به دنبال داشت، او برخلاف برادرش كه سعي در يافتن چيستي و چرايي اين رخداد اجتماعي و يافتن پاسخي مناسب و درخور به آن است، در يك واكنش تند آن را «کلیپهای رقاصی و آهنگهای مبتذل» خوانده و خواستار آن شد که وزیر آموزش و پرورش در این باره «پاسخگو باشد». او در واكنشي تندتر همچنین خواستار آن شده بود كه: «مدیران اینگونه مدارس که در مدرسه آنها اقدام به چنین مواردی میشود نیز باید برکنار شوند». علي مطهري در حوزه حجاب و فرهنگ دغدغههاي خاص خودش را دارد و اين هم براي همه شناختهشده است. «وزیر کشور باید پاسخ دهد که چرا نسبت به پدیده بانوان ساپورتپوش در سطح تهران و برخی از شهرها بیتفاوت است». سال 92 در نطق مياندستور خود در مجلس گفته بود: «این چه پوششی است که تا ۳۰ سانت بالای زانو آشکار است؟ از ابتدای انقلاب اسلامی حجاب استاندارد گذشته از چادر عبارت بود از شلوار، مانتو تا زانو و روسری و مقنعه؛ دولت
اسلامی موظف است آن بخش از امر به معروف و نهی از منکر که مستلزم اعمال قانون است و کار مردم نیست را انجام دهد و بدیهی است که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، مجلس شورای اسلامی به وظیفه خود عمل خواهد کرد». همه پذيرفتهاند كه علي مطهري در حوزه سياسي اصلاحطلب و در حوزه فرهنگي- اجتماعي اصولگراست.
شرق: دو برادر اصولگرايي كه شباهتي به ديگر اصولگرايان ندارند و در عين شباهت به هم افتراقاتي هم دارند. علي و محمد مطهري اگرچه به نظر ميرسد در سياست همموضع هستند و نوعي از حريت و آزادي در بيان صريح مواضعشان به چشم ميخورد و كمتر اهل مصلحتگرايي جناحي و منفعتگرايانهاند اما در حوزه اجتماعي-فرهنگي قطعا با هم متفاوتاند. شايد نتوان اين دو را اصلاحطلب ناميد اما شايد بتوان به آنها مصلح نام داد. برادر بزرگتر زماني در تعريف مصلح گفته بود: «مصلح واقعی کسی است که با نقاط ضعف مبارزه کند؛ هرچند از محبوبیت او کاسته شود». علي مطهري در فضاي سياسي فرد شناختهشدهتري نسبت به محمد مطهري است. محمد مطهری برادر كوچكتر علي مطهري و آخرين فرزند شهيد مطهري كه دكتراي فلسفه دين از دانشگاه تورنتو دارد، روحاني است. به نظر ميرسد در بين فرزندان او بيش از همه سعي كرده مسير پدر را ادامه دهد؛ هم به لحاظ فكري و هم شغلي. به نظر ميرسد او نسبت به دغدغههاي پدر هم توجه و حساسيتهاي ويژهاي دارد چراكه چنديقبل گفته بود: «بهتر است روحانیت در مواقعی خود را نقد کنند. همانطور که شهید مطهری خود را مورد انتقاد قرار میداد و در برابر مخاطبانش
خود را نقد میکرد. بهتر است روحانیت با منتقدان خود جلسه بگذارد و با آنها صحبت کند». ديروز هم در انتقاد به برخي رفتارهاي جريان اصولگرايي گفته است: «مسائلی مانند تعطیلکردن یک برنامه محبوب جوانان پس از دستکاری ناموفق آرا بدون هیچگونه اقناع یا ختم بسیار سؤالبرانگیز پرونده قاری معروف باعث لجبازی و عصبانیت مردم شده است». او ديروز با انتشار يادداشتي نوشت: «میگویند: با وجود این همه مشکلات اقتصادی و اجتماعی چرا به چند رقص دستهجمعی با مضامین جنسی در دبستان گیر دادهاید؟ شاید به همان دلیل که برخی خانه خود را تمیز نگه میدارند و خیابان را یک سطل زباله بزرگ تصور میکنند، این عده تصور میکنند که حرمت اصول اخلاقی، سنتی و دینی (در همان حدی که قبول دارند) در جمع خانوادگی نباید شکسته شود، ولی شکستن همین حرمتها در جامعه بیاشکال است!».
او نوشته است: «حقیقت این است که بخشی از جامعه را از راههای مختلف به لجبازی کشاندهایم. این عده اگر در گذشته برای بروزدادن نارضایتی خود تا انتخابات بعدی منتظر میماندند، امروز آنقدر عصبی شدهاند که به هر آنچه گمان کنند خلاف خواسته حاکمیت است، تن میدهند ولو مستلزم مخالفت با مسلمات دینی، آلودهساختن روح دانشآموزان یا ارتکاب گناه در ملأ عام باشد. دهها مورد درافتادن با مردم و بهلجاجتکشاندن آنان اتفاق افتاده و میافتد. تعطیلکردن یک برنامه محبوب جوانان پس از دستکاری ناموفق آرا بدون هیچگونه اقناع، ختم بسیار سؤالبرانگیز پرونده قاری معروف، افشای ناجوانمردانه محتوای شخصی موبایل یک متهم فوتکرده در زندان در تلویزیون، تعیین وثیقه پنجمیلیونی برای شروران خطرناک و ۶۰۰میلیونی برای متهمان سیاسی، گرانیهای ازهمگسیخته و اقدامات ناکافی در برخورد با مفاسد اقتصادی تنها نمونههای اندکی هستند. وقتی این نوع کدورتها تلنبار میشود، به صورتهای مختلف خود را بروز میدهد».
مواضع او دقيقا برعكس مواضع برادرش در اين حوزه است. علي مطهري با وجود تساهل و تسامحي كه در عرصه سياست دارد، در حوزه فرهنگي - اجتماعي هيچ تساهلي را برنميتابد. مثلا در ارتباط با پخش آهنگ ساسي مانكن در مدارس و واكنشهايي كه به دنبال داشت، او برخلاف برادرش كه سعي در يافتن چيستي و چرايي اين رخداد اجتماعي و يافتن پاسخي مناسب و درخور به آن است، در يك واكنش تند آن را «کلیپهای رقاصی و آهنگهای مبتذل» خوانده و خواستار آن شد که وزیر آموزش و پرورش در این باره «پاسخگو باشد». او در واكنشي تندتر همچنین خواستار آن شده بود كه: «مدیران اینگونه مدارس که در مدرسه آنها اقدام به چنین مواردی میشود نیز باید برکنار شوند». علي مطهري در حوزه حجاب و فرهنگ دغدغههاي خاص خودش را دارد و اين هم براي همه شناختهشده است. «وزیر کشور باید پاسخ دهد که چرا نسبت به پدیده بانوان ساپورتپوش در سطح تهران و برخی از شهرها بیتفاوت است». سال 92 در نطق مياندستور خود در مجلس گفته بود: «این چه پوششی است که تا ۳۰ سانت بالای زانو آشکار است؟ از ابتدای انقلاب اسلامی حجاب استاندارد گذشته از چادر عبارت بود از شلوار، مانتو تا زانو و روسری و مقنعه؛ دولت
اسلامی موظف است آن بخش از امر به معروف و نهی از منکر که مستلزم اعمال قانون است و کار مردم نیست را انجام دهد و بدیهی است که اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، مجلس شورای اسلامی به وظیفه خود عمل خواهد کرد». همه پذيرفتهاند كه علي مطهري در حوزه سياسي اصلاحطلب و در حوزه فرهنگي- اجتماعي اصولگراست.