همراه با هفتادودومین جشنواره فیلم کن
پخشِ بی‌کیفیت
مجید موثقی
کیفیت آثار بخش رقابتی هفتادودومین فستیوال سینمایی کن دچار افت شدیدی شده است! شاید بخش‌های جنبی جشنواره مانند «هفته منتقدین» و «کارگردانان» با توجه به حاشیه قرارگرفتن آنها از فیلم‌هایی با محتوای بهتری برخوردارند! چرا بعضی از فیلم‌های جشنواره بزرگی مانند کن از تأثیرگذاری کمتری نسبت به گذشته برخوردار هستند؟ و این در حالی است که تعداد قابل‌ملاحظه‌ای از این فیلم‌های قوام‌نیافته در بخش رقابتی برای گرفتن نخل طلا نیز کاندیدا شده‌اند! تعداد فیلم‌های خوبی که در طول سال در کشورهای مختلف ساخته می‌شوند کم نیست و جشنواره بزرگی مثل کن بیش از هزاران فیلم در طول سال دریافت می‌کند! اما جواب این سؤال در چه چیزی نهفته است؟! یکی از دلایلی که در سال‌های اخیر می‌تواند مسبب این جریان باشد، شیوه ارسال فیلم‌هاست که دیگر توسط تهیه‌کنندگان یک اثر به طور مستقيم صورت نمی‌گیرد و از آنجایی که مراسلات پستی، جای خود را با لینک‌های اینترنتی عوض كرده‌اند، نحوه درخواست و شرکت در یک جشنواره دیگر در دست پخشکنندههای فیلم است؛ زیرا یکی از دلایل مهمی که در سال‌های اخیر در انتخاب فیلم‌های جشنواره‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کند، این است كه فیلم توسط
چه کمپانی مطرح و پولداری پخش خواهد شد! حال این پرسش مطرح می‌شود که چرا کمپانی‌های پخش در این روزها نقش پررنگی را در جشنواره بزرگی مانند کن ایفا می‌کنند؟ درواقع بخش عمده‌ای از وظایف یک جشنواره بر دوش یک پخش‌کننده قرار دارد تا از فشاری که در طول جشنواره برای برگزارکنندگان آن صورت می‌گیرد کاسته شود؛ چون بعد از انتخاب فهرست نهایی فیلم‌های مسابقه، این پخش‌کننده هر فیلمی است که مسئولیت رسیدگی، سفر و پیگیری کارهای کارگردان و گروه اعزامی او را برعهده دارد! بنابراین نقش یک پخش‌کننده فیلم در ثبت‌نام و نحوه ارسال فیلم، پیگیری، زیرنویس‌کردن و حتی گرفتن جوایز و رساندن آنها به دست فیلم‌سازان نیز مثمرثمر است! در نظر بگیرید که بیشتر جشنواره‌های بزرگ هنری و سینمایی جهان مانند کن، ونیز و لوکارنو در شهرهای بسیار کوچکی برپا می‌شوند که تنها یک خیابان اصلی در این شهرها وجود دارد، به همین دلیل حضور موفق یک کمپانی پخش برای یک جشنواره سینمایی همراه با امنیت روانی و مالی برای هر دو طرف است!
بنابراین گاه جشنواره‌ها برای راضی‌نگه‌داشتن پخش‌کننده‌هایی که با آنها در ارتباط هستند، به نشان‌دادن فیلم‌های ضعیفی نیز تن درمی‌دهند! البته شرط جشنواره‌ای مانند کن برای فیلم‌های پذیرفته‌شده در بخش اصلی، نشان‌دادن آنها در سینماهای فرانسه است. به همین دلیل سال گذشته فیلم‌های کمپانی «آمازون» و «نتفلیکس» به‌خاطر نپذیرفتن این شروط از برنامه اصلی جشنواره خارج شدند، زیرا آنها به دنبال سود یک‌جانبه خود بوده و فیلم‌های «روما»، ساخته «آلخاندرو گونسالس ایناریتو» و «آن سوی باد»، آخرین ساخته فیلم‌ساز فقید تاریخ سینما «اورسن ولز» نیز نتوانستند در جشنواره کن روی پرده بروند! اما همین کمپانی‌های تهیه و پخش آثار نپذیرفته خود را بلافاصله در جشنواره ونیز نمایش دادند! «ممنتو»، «بوتیک»،
«ام. کا.دو»، «پیرامید»، «سونی»، «وُلف» و «ترایگون» امروزه از پخشکنندههای قوی‌ای هستند که در جشنواره کن می‌توان از آنها نام برد! شاید ذکر این نکته خالی از لطف نیست که فیلم‌های «همه می‌دانند»، به کارگردانی «اصغر فرهادی »و «سه چهره»، آخرین ساخته «جعفر پناهی» توسط «ممنتو» در سال پیش در جشنواره کن و اکثر کشورهای جهان اکران شدند! در سینمای ایران نیز نقش پخش‌کننده بسیار حائز اهمیت است، زیرا بسیاری از فیلم‌سازان ما از دانش زبان انگلیسی برخوردار نیستند و این در حالی است که فیلم‌های خوبی در کارنامه هنری خویش دارند! به همین دلیل این روزها دیگر فیلم‌سازی نیست که بدون یک پخش‌کننده، هوس رفتن به جشنواره‌ای به سرش بزند!
کیفیت آثار بخش رقابتی هفتادودومین فستیوال سینمایی کن دچار افت شدیدی شده است! شاید بخش‌های جنبی جشنواره مانند «هفته منتقدین» و «کارگردانان» با توجه به حاشیه قرارگرفتن آنها از فیلم‌هایی با محتوای بهتری برخوردارند! چرا بعضی از فیلم‌های جشنواره بزرگی مانند کن از تأثیرگذاری کمتری نسبت به گذشته برخوردار هستند؟ و این در حالی است که تعداد قابل‌ملاحظه‌ای از این فیلم‌های قوام‌نیافته در بخش رقابتی برای گرفتن نخل طلا نیز کاندیدا شده‌اند! تعداد فیلم‌های خوبی که در طول سال در کشورهای مختلف ساخته می‌شوند کم نیست و جشنواره بزرگی مثل کن بیش از هزاران فیلم در طول سال دریافت می‌کند! اما جواب این سؤال در چه چیزی نهفته است؟! یکی از دلایلی که در سال‌های اخیر می‌تواند مسبب این جریان باشد، شیوه ارسال فیلم‌هاست که دیگر توسط تهیه‌کنندگان یک اثر به طور مستقيم صورت نمی‌گیرد و از آنجایی که مراسلات پستی، جای خود را با لینک‌های اینترنتی عوض كرده‌اند، نحوه درخواست و شرکت در یک جشنواره دیگر در دست پخشکنندههای فیلم است؛ زیرا یکی از دلایل مهمی که در سال‌های اخیر در انتخاب فیلم‌های جشنواره‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کند، این است كه فیلم توسط
چه کمپانی مطرح و پولداری پخش خواهد شد! حال این پرسش مطرح می‌شود که چرا کمپانی‌های پخش در این روزها نقش پررنگی را در جشنواره بزرگی مانند کن ایفا می‌کنند؟ درواقع بخش عمده‌ای از وظایف یک جشنواره بر دوش یک پخش‌کننده قرار دارد تا از فشاری که در طول جشنواره برای برگزارکنندگان آن صورت می‌گیرد کاسته شود؛ چون بعد از انتخاب فهرست نهایی فیلم‌های مسابقه، این پخش‌کننده هر فیلمی است که مسئولیت رسیدگی، سفر و پیگیری کارهای کارگردان و گروه اعزامی او را برعهده دارد! بنابراین نقش یک پخش‌کننده فیلم در ثبت‌نام و نحوه ارسال فیلم، پیگیری، زیرنویس‌کردن و حتی گرفتن جوایز و رساندن آنها به دست فیلم‌سازان نیز مثمرثمر است! در نظر بگیرید که بیشتر جشنواره‌های بزرگ هنری و سینمایی جهان مانند کن، ونیز و لوکارنو در شهرهای بسیار کوچکی برپا می‌شوند که تنها یک خیابان اصلی در این شهرها وجود دارد، به همین دلیل حضور موفق یک کمپانی پخش برای یک جشنواره سینمایی همراه با امنیت روانی و مالی برای هر دو طرف است!
بنابراین گاه جشنواره‌ها برای راضی‌نگه‌داشتن پخش‌کننده‌هایی که با آنها در ارتباط هستند، به نشان‌دادن فیلم‌های ضعیفی نیز تن درمی‌دهند! البته شرط جشنواره‌ای مانند کن برای فیلم‌های پذیرفته‌شده در بخش اصلی، نشان‌دادن آنها در سینماهای فرانسه است. به همین دلیل سال گذشته فیلم‌های کمپانی «آمازون» و «نتفلیکس» به‌خاطر نپذیرفتن این شروط از برنامه اصلی جشنواره خارج شدند، زیرا آنها به دنبال سود یک‌جانبه خود بوده و فیلم‌های «روما»، ساخته «آلخاندرو گونسالس ایناریتو» و «آن سوی باد»، آخرین ساخته فیلم‌ساز فقید تاریخ سینما «اورسن ولز» نیز نتوانستند در جشنواره کن روی پرده بروند! اما همین کمپانی‌های تهیه و پخش آثار نپذیرفته خود را بلافاصله در جشنواره ونیز نمایش دادند! «ممنتو»، «بوتیک»،
«ام. کا.دو»، «پیرامید»، «سونی»، «وُلف» و «ترایگون» امروزه از پخشکنندههای قوی‌ای هستند که در جشنواره کن می‌توان از آنها نام برد! شاید ذکر این نکته خالی از لطف نیست که فیلم‌های «همه می‌دانند»، به کارگردانی «اصغر فرهادی »و «سه چهره»، آخرین ساخته «جعفر پناهی» توسط «ممنتو» در سال پیش در جشنواره کن و اکثر کشورهای جهان اکران شدند! در سینمای ایران نیز نقش پخش‌کننده بسیار حائز اهمیت است، زیرا بسیاری از فیلم‌سازان ما از دانش زبان انگلیسی برخوردار نیستند و این در حالی است که فیلم‌های خوبی در کارنامه هنری خویش دارند! به همین دلیل این روزها دیگر فیلم‌سازی نیست که بدون یک پخش‌کننده، هوس رفتن به جشنواره‌ای به سرش بزند!