شب «سیامک شایقی» باعث آشتی فرهنگی شد

گروه هنر: در شب بزرگداشت «سیامک شایقی»، کارگردان سینمای ایران که شامگاه 9 تیرماه به همت کانون کارگردانان سینمای ایران و با همکاری بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد، هنرمندان و همکاران درباره این کارگردان سینما سخن گفتند.در ابتدای این مراسم محسن امیریوسفی، رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران گفت: «امسال سی‌امین سال تأسیس کانون کارگردانان است. شاید ما در غفلتی به‌سر می‌بریم که وظیفه داریم تا حدی این غفلت‌ها را جبران کنیم، به همین دلیل فکر کردیم کانون این اقدام را انجام دهد و شروع آن در شورای مرکزی با سیامک شایقی باشد و امیدوارم این قضیه ادامه پیدا کند. من از این قضیه خیلی خوشحالم».سپس علیرضا تابش، مدیر بنیاد سینمایی فارابی، متنی را قرائت کرد: «نقش بی‌بدیل و منحصربه‌فرد کارگردانان مستند در خلق یک فیلم سینمایی بر کسی پوشیده نیست. امضای کارگردان بر اثر فصل‌الخطاب فیلم محسوب شده و به‌تبع آن سیل تشویق، انتقاد، انتظار و تحلیل به سویش سرازیر می‌شود. هنرهای نمایشی به طور عام و سینما به طور خاص مدیون و مرهون سترگ کارگردانانی است که با خلق آثار، نام خود و فیلم‌هایشان را در تاریخ نه‌چندان طولانی این هنر جاودانه کردند. قبل از هر چیز کارگردان مالک معنوی فیلم شناخته می‌شود که اگر این دارایی ممهور به مهر خلاقیت شود، حاصل و نتیجه آن چیزی جز دوام و استمرار در عالم هنر نخواهد بود. حافظ می‌فرماید: «حقه مهر بدان مهر و نشان است که بود» بنیاد سینمایی فارابی بیش از پیش بر تکریم اهالی سینما و ارتقای فیلم‌های تولیدشده و اهمیت و تأثیرگذاری کارگردانان سینمای ایران تأکید کرده است و کلید توسعه و پیشرفت و درخشش فیلم‌های ایرانی در عرصه‌های جهانی را در تفکر، اندیشه و نگاه نوجویانه ایشان می‌جوید. تاریخ بسیار پربار فعالیت‌های چشمگیر کارگردانان سینمای ایران در چهار دهه اخیر؛ چه در عرصه داخلی و چه در میدان‌های بین‌المللی آنچنان واضح و مبرهن است که کسی را یارای کتمان آن نیست. کانون کارگردانان سینمای ایران نقطه امید، بالندگی و سرافرازی سینمای نجیب ایرانی را نوید می‌دهد و امید است با اتکا بر توانایی‌های ذاتی اعضای محترم آن شاهد درخشش بیشتر آن در عرصه سینمای ایران و جهان باشیم. هنرمند ارجمند، آقای سیامک شایقی با وجود گذشت سال‌ها از فعالیت‌های دلسوزانه‌اش در سینمای ایران همواره نگاهش را رو به افق‌های تازه دوخته است. دغدغه‌های اجتماعی ایشان در روزگارانی که برخی از هم‌نسلان او هنر را برای هنر می‌پسندیدند، پا را فراتر نهاده و وجهه فکر و اندیشه هنری‌اش را به سوی معضلات و ناهنجاری‌های اجتماعی معطوف کرد. حاصلش خلق آثاری بود با نگاهی دلسوزانه و اصلاح‌گرایانه.امشب با همت کانون کارگردانان سینمای ایران و به پاس گرامیداشت سه دهه حضور مستمر آقای شایقی گرد هم آمده‌ایم تا خالصانه‌ترین درودها را تقدیمتان کنیم».در ادامه، فاطمه معتمدآریا که در اولین فیلم بلند سیامک شایقی؛ «جهیزیه‌ای برای رباب» ایفای نقش کرد، گفت: «خوشحالم که بنیاد سینمایی فارابی و کانون کارگردانان سینمای ایران باعث‌وبانی یک آشتی فرهنگی هستند و چه بهتر که امشب را با سیامک شایقی آغاز کردند. این حرکت بسیار پسندیده‌ای است برای اینکه ما اهالی سینما با هم آشتی کنیم و مفتخر به دوستی هم باشیم».او افزود: «خوشحالم که امشب دوستان و همکاران سیامک اینجا هستند، چون این روزها قاعده و اندازه‌ ما را پایین آورده‌اند. به سیامک هم تبریک می‌گویم و امیدوارم مانا باشد و فیلمی بهتر از «جهیزیه‌ای برای رباب» بسازد تا من در این سن در آن بازی کنم». مهدی فخیم‌زاده، نحوه آشنایی خود با سیامک شایقی و خاطرات فیلم «جدال» را که باعث آشنایی او با سیامک شایقی و فاطمه معتمدآریا شد، تعریف کرد و گفت: «فاطمه معتمدآریا آن‌موقع‌ها شبیه بازیگرها نبود، الان هم منش و اخلاقش شبیه هنرپیشه‌ها نیست». رسول صدرعاملی نیز گفت: «برگزاری این مراسم فکر خوبی است .در این روزها هر گوشه‌ای ما را گیر می‌آورند و هر بلایی می‌خواهند سرمان می‌آورند و ما نیازمند این باهم‌بودن هستیم. سیامک خیلی متین و واقعا در کارش استاد است و چقدر یاددادن را بلد است. این شب‌ها را ادامه دهید، مهم نیست نفر بعدی کیست، مهم این است که این شب‌ها ادامه یابد». رضا کیانیان خطاب به شایقی گفت: «سیامک‌جان از ته دلم خوشحالم که چنین شبی برای تو برگزار شده است. سیامک آدم ساکت و صبوری است و در نتیجه ممکن است عده‌ای فراموش کنند که کارگردانی هم به اسم سیامک شایقی وجود دارد». کیانیان در پایان بیان کرد: «سیامک کاربلد است، امیدوارم دنیای خاص او در فیلم‌هایش شناخته شود. دنیایش شبیه چخوف است. او بیشتر به سکوت علاقه دارد تا اکت و حرف‌ها و شناخته‌شدن این سینما در چنین روزگاری که همه از آن مطلعیم، سخت است؛ اما امیدواریم این اتفاق بیفتد». سپس هوشنگ گلمکانی، گفت: «من شاهد ورود و حضور او در سینمای ایران بودم و تا چشم به هم زدیم، پیش‌کسوت شدیم. از مجله فیلم یا به قول آقای فخیم‌زاده «مجله اسمش را نبر» افراد زیادی وارد سینما شدند. فیلم محبوب من از سیامک «شراره» است. برای من مهم بود که مجله فیلمی‌ها، فیلم‌های خوبی بسازند؛ چراکه اعتبار مجله فیلم هم بود». محمدعلی سجادی، کارگردان سینما که شایقی اولین تجربه سینمایی خود را با دستیاری او در فیلم «جدال» تجربه کرده ،درباره سیامک شایقی گفت: «حالا با گذشت سال‌ها می‌توان از آشفتگی‌های دهه 60 گفت. در ساخت فیلم «بازجویی» با خیلی‌ها دوست شدم؛ از‌جمله آشنایی با سیامک شایقی در مجله فیلم. او به‌عنوان اولین همکاری دستیار من در فیلم «جدال» بود. سیامک آدم را یاد بودا می‌اندازد. گاهی آدم را با صبوری‌اش عصبانی می‌کند». سیامک شایقی بعد از تقدیر در سخنانی چنین گفت: «من از این مراسم غافلگیر شدم و غافلگیری‌ام تا این لحظه هم ادامه دارد. اگر بخواهم تمام صحبتم را در یک کلمه خلاصه کنم، باید بگویم سپاسگزارم. سپس از مادر که در دوران بارداری‌اش به سینما می‌رفت و موجب اولین آشنایی‌ام با سینما شده و از برادر بزرگم فرهاد شایقی تشکر می‌کنم که من را با خسرو دهقان و استادان مهم سینمایی آشنا کرده است». در ادامه از هادی اسلامی، جهانگیر فروهر، حمید حمزه، نعمت گرجی و هم‌صنفی‌هایش در شورای مرکزی کانون کارگردانان قدردانی کرد.او با بیان اینکه من یکی از مؤسسان شورای مرکزی کارگردانان سینمای ایران بودم، گفت: «شورای مرکزی کانون کارگردانان فعلی بهترین شورای مرکزی بوده؛ چرا‌که جسارت، پیشرو‌بودن و تلاش برای حفظ استقلال در آنها وجود دارد». شایقی سپس به درگیری دوساله‌اش با بیماری اشاره کرد و با لحنی بغض‌آلود از زحمات دکترش که در مراسم بود، تشکر کرد و در ادامه از خانواده خود و همسرش قدردانی کرد و گفت: «آخرین سپاس من از سینماست که به من خیلی آموخته و قوت قلب بوده است. من را به فکر فرو می‌برده و افکارم را غنا می‌بخشیده است». سیامک شایقی در پایان یاد بهزاد رحیمیان، نویسنده «رؤیای صادقه؛ سیری در مستندات سال‌های آغازین سینما در ایران» را گرامی داشت و تصریح کرد: «همان‌طور که در این کتاب اشاره شده که ورود سینما به ایران موجب ورود مدرنیته و مدنیت در ایران می‌شود، من باید بگویم ایران یک جامعه سنتی است و درگیری‌های سنتی دارد. شاید مواجهه با مدنیت مشکلاتی ایجاد کرده است و امیدوارم به سمت تعادلی بین سنت، مدنیت و مدرنیته برویم تا راحت‌تر پای سینما بنشینیم؛ زیرا بسیار برای آموختن و انسان‌شدن نکته دارد». فرهاد شایقی، برادر سیامک شایقی، نیز در انتهای مراسم به روی صحنه آمد و گفت: «نکته‌ای مهم درباره سیامک وجود دارد، «شریف‌بودن و شریف‌زیستن». در جامعه ما که هیولا‌بودن و هیولا‌شدن نوعی فرهنگ بوده و شده، شریف‌بودن و شریف‌زیستن نوعی خصلت است و سیامک سمبل این خصلت است. من به او و جامعه سینما تبریک می‌گویم؛ چون شریف‌زیستن هزینه دارد و سیامک با قانع‌بودن و داشتن راه‌حلی برای ادامه زندگی این هزینه را پرداخته است. او به دلیل روح بزرگ و صبوری‌اش بیماری‌اش را شکست داده است». بعد از برگزاری این آیین، فیلم «باغ فردوس پنج بعدازظهر» ساخته سیامک شایقی نمایش داده شد.

گروه هنر: در شب بزرگداشت «سیامک شایقی»، کارگردان سینمای ایران که شامگاه 9 تیرماه به همت کانون کارگردانان سینمای ایران و با همکاری بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد، هنرمندان و همکاران درباره این کارگردان سینما سخن گفتند.در ابتدای این مراسم محسن امیریوسفی، رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران گفت: «امسال سی‌امین سال تأسیس کانون کارگردانان است. شاید ما در غفلتی به‌سر می‌بریم که وظیفه داریم تا حدی این غفلت‌ها را جبران کنیم، به همین دلیل فکر کردیم کانون این اقدام را انجام دهد و شروع آن در شورای مرکزی با سیامک شایقی باشد و امیدوارم این قضیه ادامه پیدا کند. من از این قضیه خیلی خوشحالم».سپس علیرضا تابش، مدیر بنیاد سینمایی فارابی، متنی را قرائت کرد: «نقش بی‌بدیل و منحصربه‌فرد کارگردانان مستند در خلق یک فیلم سینمایی بر کسی پوشیده نیست. امضای کارگردان بر اثر فصل‌الخطاب فیلم محسوب شده و به‌تبع آن سیل تشویق، انتقاد، انتظار و تحلیل به سویش سرازیر می‌شود. هنرهای نمایشی به طور عام و سینما به طور خاص مدیون و مرهون سترگ کارگردانانی است که با خلق آثار، نام خود و فیلم‌هایشان را در تاریخ نه‌چندان طولانی این هنر جاودانه کردند. قبل از هر چیز کارگردان مالک معنوی فیلم شناخته می‌شود که اگر این دارایی ممهور به مهر خلاقیت شود، حاصل و نتیجه آن چیزی جز دوام و استمرار در عالم هنر نخواهد بود. حافظ می‌فرماید: «حقه مهر بدان مهر و نشان است که بود» بنیاد سینمایی فارابی بیش از پیش بر تکریم اهالی سینما و ارتقای فیلم‌های تولیدشده و اهمیت و تأثیرگذاری کارگردانان سینمای ایران تأکید کرده است و کلید توسعه و پیشرفت و درخشش فیلم‌های ایرانی در عرصه‌های جهانی را در تفکر، اندیشه و نگاه نوجویانه ایشان می‌جوید. تاریخ بسیار پربار فعالیت‌های چشمگیر کارگردانان سینمای ایران در چهار دهه اخیر؛ چه در عرصه داخلی و چه در میدان‌های بین‌المللی آنچنان واضح و مبرهن است که کسی را یارای کتمان آن نیست. کانون کارگردانان سینمای ایران نقطه امید، بالندگی و سرافرازی سینمای نجیب ایرانی را نوید می‌دهد و امید است با اتکا بر توانایی‌های ذاتی اعضای محترم آن شاهد درخشش بیشتر آن در عرصه سینمای ایران و جهان باشیم. هنرمند ارجمند، آقای سیامک شایقی با وجود گذشت سال‌ها از فعالیت‌های دلسوزانه‌اش در سینمای ایران همواره نگاهش را رو به افق‌های تازه دوخته است. دغدغه‌های اجتماعی ایشان در روزگارانی که برخی از هم‌نسلان او هنر را برای هنر می‌پسندیدند، پا را فراتر نهاده و وجهه فکر و اندیشه هنری‌اش را به سوی معضلات و ناهنجاری‌های اجتماعی معطوف کرد. حاصلش خلق آثاری بود با نگاهی دلسوزانه و اصلاح‌گرایانه.امشب با همت کانون کارگردانان سینمای ایران و به پاس گرامیداشت سه دهه حضور مستمر آقای شایقی گرد هم آمده‌ایم تا خالصانه‌ترین درودها را تقدیمتان کنیم».در ادامه، فاطمه معتمدآریا که در اولین فیلم بلند سیامک شایقی؛ «جهیزیه‌ای برای رباب» ایفای نقش کرد، گفت: «خوشحالم که بنیاد سینمایی فارابی و کانون کارگردانان سینمای ایران باعث‌وبانی یک آشتی فرهنگی هستند و چه بهتر که امشب را با سیامک شایقی آغاز کردند. این حرکت بسیار پسندیده‌ای است برای اینکه ما اهالی سینما با هم آشتی کنیم و مفتخر به دوستی هم باشیم».او افزود: «خوشحالم که امشب دوستان و همکاران سیامک اینجا هستند، چون این روزها قاعده و اندازه‌ ما را پایین آورده‌اند. به سیامک هم تبریک می‌گویم و امیدوارم مانا باشد و فیلمی بهتر از «جهیزیه‌ای برای رباب» بسازد تا من در این سن در آن بازی کنم». مهدی فخیم‌زاده، نحوه آشنایی خود با سیامک شایقی و خاطرات فیلم «جدال» را که باعث آشنایی او با سیامک شایقی و فاطمه معتمدآریا شد، تعریف کرد و گفت: «فاطمه معتمدآریا آن‌موقع‌ها شبیه بازیگرها نبود، الان هم منش و اخلاقش شبیه هنرپیشه‌ها نیست». رسول صدرعاملی نیز گفت: «برگزاری این مراسم فکر خوبی است .در این روزها هر گوشه‌ای ما را گیر می‌آورند و هر بلایی می‌خواهند سرمان می‌آورند و ما نیازمند این باهم‌بودن هستیم. سیامک خیلی متین و واقعا در کارش استاد است و چقدر یاددادن را بلد است. این شب‌ها را ادامه دهید، مهم نیست نفر بعدی کیست، مهم این است که این شب‌ها ادامه یابد». رضا کیانیان خطاب به شایقی گفت: «سیامک‌جان از ته دلم خوشحالم که چنین شبی برای تو برگزار شده است. سیامک آدم ساکت و صبوری است و در نتیجه ممکن است عده‌ای فراموش کنند که کارگردانی هم به اسم سیامک شایقی وجود دارد». کیانیان در پایان بیان کرد: «سیامک کاربلد است، امیدوارم دنیای خاص او در فیلم‌هایش شناخته شود. دنیایش شبیه چخوف است. او بیشتر به سکوت علاقه دارد تا اکت و حرف‌ها و شناخته‌شدن این سینما در چنین روزگاری که همه از آن مطلعیم، سخت است؛ اما امیدواریم این اتفاق بیفتد». سپس هوشنگ گلمکانی، گفت: «من شاهد ورود و حضور او در سینمای ایران بودم و تا چشم به هم زدیم، پیش‌کسوت شدیم. از مجله فیلم یا به قول آقای فخیم‌زاده «مجله اسمش را نبر» افراد زیادی وارد سینما شدند. فیلم محبوب من از سیامک «شراره» است. برای من مهم بود که مجله فیلمی‌ها، فیلم‌های خوبی بسازند؛ چراکه اعتبار مجله فیلم هم بود». محمدعلی سجادی، کارگردان سینما که شایقی اولین تجربه سینمایی خود را با دستیاری او در فیلم «جدال» تجربه کرده ،درباره سیامک شایقی گفت: «حالا با گذشت سال‌ها می‌توان از آشفتگی‌های دهه 60 گفت. در ساخت فیلم «بازجویی» با خیلی‌ها دوست شدم؛ از‌جمله آشنایی با سیامک شایقی در مجله فیلم. او به‌عنوان اولین همکاری دستیار من در فیلم «جدال» بود. سیامک آدم را یاد بودا می‌اندازد. گاهی آدم را با صبوری‌اش عصبانی می‌کند». سیامک شایقی بعد از تقدیر در سخنانی چنین گفت: «من از این مراسم غافلگیر شدم و غافلگیری‌ام تا این لحظه هم ادامه دارد. اگر بخواهم تمام صحبتم را در یک کلمه خلاصه کنم، باید بگویم سپاسگزارم. سپس از مادر که در دوران بارداری‌اش به سینما می‌رفت و موجب اولین آشنایی‌ام با سینما شده و از برادر بزرگم فرهاد شایقی تشکر می‌کنم که من را با خسرو دهقان و استادان مهم سینمایی آشنا کرده است». در ادامه از هادی اسلامی، جهانگیر فروهر، حمید حمزه، نعمت گرجی و هم‌صنفی‌هایش در شورای مرکزی کانون کارگردانان قدردانی کرد.او با بیان اینکه من یکی از مؤسسان شورای مرکزی کارگردانان سینمای ایران بودم، گفت: «شورای مرکزی کانون کارگردانان فعلی بهترین شورای مرکزی بوده؛ چرا‌که جسارت، پیشرو‌بودن و تلاش برای حفظ استقلال در آنها وجود دارد». شایقی سپس به درگیری دوساله‌اش با بیماری اشاره کرد و با لحنی بغض‌آلود از زحمات دکترش که در مراسم بود، تشکر کرد و در ادامه از خانواده خود و همسرش قدردانی کرد و گفت: «آخرین سپاس من از سینماست که به من خیلی آموخته و قوت قلب بوده است. من را به فکر فرو می‌برده و افکارم را غنا می‌بخشیده است». سیامک شایقی در پایان یاد بهزاد رحیمیان، نویسنده «رؤیای صادقه؛ سیری در مستندات سال‌های آغازین سینما در ایران» را گرامی داشت و تصریح کرد: «همان‌طور که در این کتاب اشاره شده که ورود سینما به ایران موجب ورود مدرنیته و مدنیت در ایران می‌شود، من باید بگویم ایران یک جامعه سنتی است و درگیری‌های سنتی دارد. شاید مواجهه با مدنیت مشکلاتی ایجاد کرده است و امیدوارم به سمت تعادلی بین سنت، مدنیت و مدرنیته برویم تا راحت‌تر پای سینما بنشینیم؛ زیرا بسیار برای آموختن و انسان‌شدن نکته دارد». فرهاد شایقی، برادر سیامک شایقی، نیز در انتهای مراسم به روی صحنه آمد و گفت: «نکته‌ای مهم درباره سیامک وجود دارد، «شریف‌بودن و شریف‌زیستن». در جامعه ما که هیولا‌بودن و هیولا‌شدن نوعی فرهنگ بوده و شده، شریف‌بودن و شریف‌زیستن نوعی خصلت است و سیامک سمبل این خصلت است. من به او و جامعه سینما تبریک می‌گویم؛ چون شریف‌زیستن هزینه دارد و سیامک با قانع‌بودن و داشتن راه‌حلی برای ادامه زندگی این هزینه را پرداخته است. او به دلیل روح بزرگ و صبوری‌اش بیماری‌اش را شکست داده است». بعد از برگزاری این آیین، فیلم «باغ فردوس پنج بعدازظهر» ساخته سیامک شایقی نمایش داده شد.