یارکشی سه جانبه
امارات پیشنهاد ملک سلمان را برای مذاکره پذیرفت
بازی ولیعهد امارات در زمین بن‌سلمان
تحولات کشور جنگ‌زده يمن با رخدادهاي اخير در بندر «عدن»، پايتخت موقت دولت «عبدربه منصور هادي» که از سوی جدايي‌طلبان موسوم به «شوراي انتقالي» به اشغال و اخراج عوامل دولت تحت‌الحمايه ائتلاف عربي انجاميد، وضعيت در اين کشور بحران‌زده را پيچيده‌تر کرده است.
چنانچه بسياري از ناظران و تحليلگران سياسي جهان از اين رويداد به‌عنوان فروپاشي ائتلاف عربي به رهبري عربستان سعودي و آغاز يک جنگ دروني در بطن جنگ داخلي از آن نام برده‌اند. در‌واقع تحولات عدن تصوير وضعيت پارادوکسيکالي در درون ائتلاف عربي است. جناح به رهبري عربستان با جناح جدايي‌طلب به رهبري امارات متحده عربي، هم‌زمان که عليه جنبش «حوثي‌ها» که بخش شمالي کشور و «صنعا» پايتخت را در دست دارند، متحدند؛ اما در رقابت و تضاد منافع قرار دارند.سابقه اين موضوع به قبل از جنگ داخلي اين کشور در نتيجه بهار عربي برمي‌گردد و از همان ابتداي وحدت شمال و جنوب به رهبري «عبدالله صالح»، رئيس‌جمهوري مقتول اين کشور، تضادها و رقابت‌ها در اين کشور قبايلي مختومه نشد و مانند آتشي زير خاکستر بود.جنگ داخلي در يمن در سال 2015 اين فرصت را به جدايي‌طلبان جنوب داد تا از فرصت به‌دست‌آمده و سقوط دولت بدون پشتوانه ملي هادي، نهايت بهره را برده و از کمک‌هاي ائتلاف عربي در جنگ با حوثي‌ها به‌عنوان دشمنان تاريخي خود استفاده کنند. از طرف ديگر با توجه به همين مشروعيت‌نداشتن دولت هادي و اينکه عملا هيچ‌گونه نيروي نظامي و حمايت مردمي نداشت و فقط با فرار
به عربستان توانست خود را از گرداب حادثه نجات دهد، ائتلاف شکل‌گرفته عربي در داخل يمن بيش‌از‌پيش به قبايل جدايي‌طلب جنوب تکيه کرده و هم‌زمان نيز با استخدام مزدوراني از سودان، سومالي و پاکستان توانست ارتش و نيروي غير‌منضبط نظامي را سازماندهي کند.در‌حالي‌که عربستان به‌عنوان رهبر اين ائتلاف عربي بيش از همه متکي به حملات هوايي و تکيه بر گروه‌هاي خارجي و اسلام‌گرايان يمني عليه حوثي‌ها بود؛ اما امارات متحده به‌عنوان متحد استراتژيک آنان در اين ائتلاف، زيرکانه با نزديکي به جدايي‌طلبان جنوب روي بخشي از نيروهاي واقعا موجود يمني سرمايه‌گذاري مي‌کرد. تحولات جديد در جنوب يمن به‌خوبي نشان مي‌دهد که استراتژي ائتلاف عربي در اين جنگ نه‌فقط از انسجام کافي برخوردار نبود؛ بلکه در زير پوسته آن، دو کشور اصلي ائتلاف عربي و نيروهاي تحت فرمان آنان اهداف و منافع متضادي را دنبال مي‌کردند که با هم هيچ سنخيتي نداشت. درگيري‌ها در بندر عدن، مقر دولت دست‌نشانده هادي از چهارشنبه گذشته بين نيروهاي تحت امر دولت با نيروهاي جدايي‌طلب جنوب آغاز شد و از‌آنجا‌که نيروهاي قبايلي جنوب در اين شهر پايگاه اجتماعي قدرتمندي داشتند، در مدت سه روز
توانستند کاخ رياست‌جمهوري و تمام اماکن دولتي را به تصرف خود در‌آورده و دوباره بقاياي دولت هادي را از يمن فراري دهند. تسخير راحت عدن از سوی نيروهاي تحت رهبري شوراي انتقالي به‌خوبي نشان داد که عربستان با وجود صرف هزينه‌هاي ده‌ها ميليارد دلاري در جنگ يمن بر روي دولتي سرمايه‌گذاري کرده که هيچ‌گونه پايگاه مردمي در ميان مردم يمن از شمال تا جنوب ندارد و فقط کاريکاتوري از موجوديت يک دولت ملي است.از مدت‌ها پيش کاملا مشخص شده بود که جنگ يمن با توجه به گسست‌هاي قومي و ملي هيچ برنده‌اي ندارد؛ اما در شرايطي که «محمد بن‌سلمان»، وليعهد و حاکم واقعي عربستان، دلخوش به پيروزي بود، رهبران امارات از‌جمله «محمد بن‌زايد»، وليعهد قدرتمند ابوظبي، تحت تأثير و فشار «محمد بن‌راشد آل مکتوم»، حاکم دوبي، با توجه به تحولات منطقه و واقعيت بن‌بست جنگ يمن، سياست متفاوتي را در پيش گرفتند.آنچه امروز در عدن مي‌گذرد؛ هرچند که ناشي از همين دو استراتژي موازي و مخالفِ هم در درون ائتلاف عربي است؛ اما به نظر مي‌رسد که تا حدود زيادي از تحولات منطقه خليج فارس هم تأثير گرفته است. از زمان انفجار نفت‌کش‌ها در حوالي جزيره اماراتي «فجيره» برخورد، رهبران
امارات با متحد سعودي خود تغيير كرد و آنان به‌عنوان کشور متکي به تجارت و بسيار آسيب‌پذير از نظر امنيتي، تشديد تنش را به صلاح خود نديده و با سفر آل‌مکتوم به روسيه و احتمالا واسطه‌گري روس‌ها هيئت بلندپايه مرزباني آنان به ايران رفت و تا حدودي مناسبات دوجانبه ترميم شد.
بنا به گزارش‌ها بعد از چهار روز سکوت معنادار سعودي‌ها درباره تحولات عدن، بالاخره يکشنبه گذشته رهبران اين کشور با محکوم‌کردن جدايي‌طلبان شوراي انتقالي دست به بمباران بعضي مواضع آنان زده و با هشدار درباره حملات همه‌جانبه، در واقع امارات را تهديد به واکنش شديدتر کردند. طبق گزارش‌هاي منتشر‌شده، جدايي‌طلبان جنوب از بعضي مواضع تصرف‌شده در حال عقب‌نشيني هستند و گويا «عيدروس»، رئيس شوراي انتقالي جنوب، با پذيرش شروط عربستان، پيشنهاد «ملک سلمان»، پادشاه عربستان، براي مذاکره در رياض را پذيرفته است.اما آنچه امروز در عدن مي‌گذرد، نشان مي‌دهد که دو جناح ائتلاف عربي بيش‌از‌پيش از هم دور مي‌شوند و هر‌کدام با اتکا به نيروهاي نيابتي خود سعي در ترسيم نقشه آينده يمن خواهند داشت. از يک طرف عربستان با نزديکي به حزب اسلام‌گراي متمايل به اخوان‌المسلمین «اصلاح» و بقاياي دولت هادي و از طرف ديگر امارات به اتکاي قبايل جدايی‌طلب جنوب در مقابل هم صف‌آرايي کرده‌اند و حتي توافق در مذاکرات احتمالي هم نمي‌تواند اين گسست عيني را از ميان بردارد.از طرف ديگر نيروهاي حوثي که بر بخش شمالي و صنعا تسلط دارند، نشان داده‌اند که با وجود حملات
همه‌جانبه ائتلاف عربي و تحريم‌هاي کامل توانسته‌اند انسجام خود را حفظ کرده و وضعيت دروني مناطق تحت سلطه خود از‌جمله صنعا را امن نگه دارند.
گسست در جبهه تحت نفوذ ائتلاف عربي، براي حوثي‌ها خبري خوشحال‌کننده است و آنان مي‌توانند از اين فرصت براي خارج‌شدن از زير فشارها استفاده کنند. اين شرايط آغاز دوره جديدي از بحران يمن است که منازعات را از دو‌ضلعي حوثي‌ها-دولت هادي خارج کرده و سه‌ضلعي منازعه‌جويانه جديدي شکل گرفته است که توازن نيروها را به کلي دگرگون مي‌کند. بدون‌ترديد تحولات يمن اوضاع خليج فارس را نيز تحت تأثير قرار مي‌دهد و همچنين احتمالا ادامه اين روند، فشار دولت‌ها و از‌جمله کنگره آمريکا را براي تعليق يا تحريم فروش سلاح به عربستان به بهانه جنگ يمن تشديد مي‌کند.
جان بولتون براي ديدار با بوريس جانسون به لندن رفت
اتحاد تندروها علیه ایران
مشاور امنیت ملی ایالات متحده برای نخستین‌بار پس از آغاز نخست‌وزیری بوریس جانسون، شامگاه یکشنبه برای مذاکره با مقام‌های ارشد دولت بریتانیا وارد لندن شد. به نوشته روزنامه گاردين، اين سفر در شرايطي انجام شد كه بريتانيا خود را براي خروج از اتحاديه اروپا آماده مي‌كند و بسیاری از سیاست‌مداران بر این باورند که لندن بیش از پیش به واشنگتن وابسته خواهد شد. مقام‌های واشنگتن امیدوارند پس از سال‌ها که سیاست خارجی بریتانیا کم‌و‌بیش با بقیه اعضای اتحادیه اروپا هماهنگ بود، این کشور دوباره به متحد نزدیک سیاست خارجی آمریکا تبدیل شود. اين در حالي است كه دولت جانسون نيز روی یک پیمان تجارت آزاد با آمریکا پس از خروج از اتحاديه اروپا حساب ویژه‌ای باز کرده است؛ پیمانی که بریتانیا امیدوار است بتواند اثرات منفی از‌دست‌دادن دسترسی کامل به بازار اتحادیه اروپا پس از خروج بی‌توافق از این بلوک تجاری را جبران کند. اما بعید نیست آمریکا برای بستن چنین قراردادی، بهای گزافی را از بریتانیا طلب کند؛ بهایی که ممکن است شامل حمایت از موضع آمریکا در قبال ایران هم بشود. هرچند سخنگوی نخست‌وزیر بريتانيا پيش از ديدار جانسون و بولتون گفته است موضع لندن درباره ایران و برجام تغییر نکرده است اما طبق گزارش‌هاي منتشر‌شده تلاش برای متقاعد‌کردن دولت جانسون به اتخاذ مواضعی سختگیرانه‌تر علیه تهران مهم‌ترین هدف این سفر دو روزه به‌شمار می‌آید. انتظار می‌رود بولتون به مقام‌های لندن توصیه کند که سیاست خود در قبال ایران را بیش از پیش با واشنگتن همسو کنند. رویکرد مشترک در قبال کمپانی چینی هوآوی و مذاکره بر سر توافق تجاری میان واشنگتن و لندن پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز از دیگر اهداف سفر جان بولتون عنوان شده است.رویترز در آستانه این سفر و به نقل از مقام‌های کاخ سفید خبر داد که دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريكا، امیدوار است بتواند لندن را متقاعد کند تا با خروج از توافق هسته‌ای با ایران، فشارها بر تهران را افزایش دهد. با این حال، دیپلمات‌های آمریکایی می‌گویند، بعید است که لندن در زمانی کوتاه تسلیم این خواسته دولت ترامپ شود. بریتانیا در کنار فرانسه و آلمان همچنان از برجام حمایت می‌کند. اما توقیف یک نفت‌کش این کشور در تنگه هرمز از سوی ايران، فشارهای واشنگتن را بر دولت بریتانیا برای اتخاذ موضعی سخت‌تر در قبال ایران افزایش داده است.این اقدام ایران پس از آن بود که نیروی دریایی بریتانیا به درخواست جبل‌الطارق یک نفت‌کش ایرانی را در آب‌های جبل‌الطارق به ظن نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه توقیف کرد. با اینکه بریتانیا اخیرا به طرح تأمین امنیت دریایی در خلیج‌فارس که از سوی ایالات متحده و با هدف حفاظت از کشتی‌های تجاری ایجاد شده، پیوسته اما تأکید کرده است که همچنان از تعامل و مذاکره با ایران برای حل چالش نفت‌کش‌ها حمایت می‌کند. با وجود پیوستن بریتانیا به طرح واشنگتن برای تأمین امنیت کشتی‌های تجاری در خلیج‌فارس، فرانسه و آلمان با درخواست واشنگتن موافقت نکرده‌اند.دونالد ترامپ و بوریس جانسون امیدوارند با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در 31 اکتبر، لندن هماهنگی خود با سیاست‌های برلین و پاریس را کاهش دهد و نزدیکی بیشتری با سیاست‌های بین‌المللی ایالات متحده داشته باشد. موافقت جانسون -که رسانه‌ها او را ترامپ بریتانیا می‌خوانند- با سیاست‌های افراطی ترامپ امیدواری کاخ سفید به این همراهی را افزایش داده است. موضوع ایران و افزایش فشار بر این کشور هم یکی از کلیدی‌ترین موضوعاتی است که ترامپ و بولتون می‌خواهند در آن، بریتانیا را بیش از پیش با خود همراه کنند.با این حال، وزارت خارجه بریتانیا ابراز نگرانی کرده است که افزایش فشارها بر ایران در آستانه انتخابات در این کشور می‌تواند موضع تندروها را تقویت کرده و در صورت افزایش قدرت تندروها در ایران، احتمال تقابل غرب و ایران در خلیج‌فارس و بحرانی‌تر‌شدن شرایط خاورمیانه بیشتر می‌شود.تشدید فشار بر شرکت ارتباطات هوآوی چین که آمریکا فناوری نسل پنجم ارتباطی آن را از جمله تهدیدها علیه امنیت ملی خود می‌داند، دیگر موضوعی است که قرار است در گفت‌وگوهای مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ در لندن درباره آن مذاکره شود. سفر بولتون به لندن در حالی انجام شد که هفته گذشته دومینیک راب، وزیر خارجه جدید بریتانیا، در واشنگتن با بولتون و دیگر مقام‌های ارشد دولت ترامپ دیدار کرد. از زمان انتخاب بوریس جانسون به نخست‌وزیری بریتانیا، او و دونالد ترامپ گفت‌وگوهایی تلفنی داشته‌اند، اما نخستین دیدار بوریس جانسون به عنوان نخست‌وزیر بریتانیا با ترامپ حدود دو هفته دیگر و در جریان نشست سران گروه هفت در فرانسه صورت خواهد گرفت.
ظریف با امیر قطر دیدار کرد
محمدجواد ظریف بعد از تحریم‌شدن از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا، در اولین سفرش به قطر رفت؛ سفر به کشوری که چندی پیش از سوی همسایگان عرب خود تحریم شد و فرصتی شد برای رفاقت بیشتر تهران- دوحه. حالا ظریف در چندمین سفر خود به قطر، از مناسبات سیاسی ایران و کشورهای منطقه می‌گوید و از اینکه قطر می‌تواند الگوی این رابطه باشد. این در حالی است که صحنه منازعه در یمن به شکل دیگری رخ کرده و چرخش‌هایی از سوی امارات متحده عربی مشاهده می‌شود. در همین حال، ایران همچنان به دنبال استفاده از ابزار دیپلماسی است تا مسائل منطقه‌ای را به نوعی حل و فصل کند.
در همین حال سفر ظریف به قطر انجام شده است. او در دوحه با امیر قطر و وزیر خارجه این شیخ‌نشین دیدار کرد و در مراسم شام روز عید قربان به میزبانی وزیر خارجه قطر، حضور یافت.
محمدجواد ظریف، صبح دوشنبه با شیخ تمیم‌بن‌حمد، امیر قطر، دیدار و گفت‌وگو کرد. وزیر خارجه در این دیدار دیدگاه جمهوری اسلامی ایران در توسعه مناسبات با کلیه همسایگان را مورد تأکید قرار داد و از روابط ایران و قطر به عنوان الگویی برای مناسبات سیاسی ایران و کشورهای منطقه یاد کرد. وزیر امور خارجه ایران گفت: تروریسم اقتصادی علیه ملت ایران کارساز نیست و بر ناامنی منطقه افزوده است.
امیر قطر نیز در این دیدار با اشاره مناسبات «نزدیک و برادرانه» ایران و قطر، بر مشورت و رایزنی دو کشور درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی و تلاش مشترک برای حل و فصل مشکلات منطقه تأکید کرد. او همچنین بر آمادگی همیشگی کشور متبوع خود برای برقراری صلح و ثبات در منطقه تأکید کرد.
ظریف در دیدار با محمد بن عبدالرحمن، وزیر خارجه قطر، نیز روابط ایران و قطر را در تمامی زمینه‌ها از جمله در حوزه سیاست و اقتصاد رو به رشد خواند. وزیر خارجه در این دیدار بر رایزنی مستمر دو کشور در زمینه تحولات منطقه به عنوان یک نیاز منطقه‌ای تأکید کرد. ظریف گفت: ائتلاف‌های نظامی از پیش شکست خورده‌اند و نیروهای بیگانه موجبات ناامنی منطقه را فراهم می‌آورند. وزیر خارجه ایران امنیت خلیج‌فارس را مسئولیت کشورهای همین منطقه دانست و نه نیروهای خارجی و بر مسئولیت ایران در حفظ صلح و ثبات منطقه تأکید کرد.
وزیر خارجه قطر نیز در این دیدار با ابراز خرسندی از روابط ویژه ایران و قطر، بر نقش دو کشور در برقراری صلح و ثبات منطقه و همکاری مشترک به‌منظور تقویت عنصر گفت‌وگو برای حل و فصل مشکلات منطقه تأکید کرد.
اداره کل اطلاع‌رسانی و سخنگویی وزارت امور خارجه گزارش داد، محمدجواد ظریف پس از بازگشت از سفر قطر در توییتی گفت: «از سفر بسیار سازنده به قطر، به ایران بازگشتم. با جناب آقای تمیم‌بن‌حمد امیر قطر و آقای محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی وزیر امور خارجه درباره مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و جهانی تبادل نظر کردیم. همچنین گفت‌وگوی مفصلی با الجزیره انگلیسی داشتم».
امارات پیشنهاد ملک سلمان را برای مذاکره پذیرفت
بازی ولیعهد امارات در زمین بن‌سلمان
تحولات کشور جنگ‌زده يمن با رخدادهاي اخير در بندر «عدن»، پايتخت موقت دولت «عبدربه منصور هادي» که از سوی جدايي‌طلبان موسوم به «شوراي انتقالي» به اشغال و اخراج عوامل دولت تحت‌الحمايه ائتلاف عربي انجاميد، وضعيت در اين کشور بحران‌زده را پيچيده‌تر کرده است.
چنانچه بسياري از ناظران و تحليلگران سياسي جهان از اين رويداد به‌عنوان فروپاشي ائتلاف عربي به رهبري عربستان سعودي و آغاز يک جنگ دروني در بطن جنگ داخلي از آن نام برده‌اند. در‌واقع تحولات عدن تصوير وضعيت پارادوکسيکالي در درون ائتلاف عربي است. جناح به رهبري عربستان با جناح جدايي‌طلب به رهبري امارات متحده عربي، هم‌زمان که عليه جنبش «حوثي‌ها» که بخش شمالي کشور و «صنعا» پايتخت را در دست دارند، متحدند؛ اما در رقابت و تضاد منافع قرار دارند.سابقه اين موضوع به قبل از جنگ داخلي اين کشور در نتيجه بهار عربي برمي‌گردد و از همان ابتداي وحدت شمال و جنوب به رهبري «عبدالله صالح»، رئيس‌جمهوري مقتول اين کشور، تضادها و رقابت‌ها در اين کشور قبايلي مختومه نشد و مانند آتشي زير خاکستر بود.جنگ داخلي در يمن در سال 2015 اين فرصت را به جدايي‌طلبان جنوب داد تا از فرصت به‌دست‌آمده و سقوط دولت بدون پشتوانه ملي هادي، نهايت بهره را برده و از کمک‌هاي ائتلاف عربي در جنگ با حوثي‌ها به‌عنوان دشمنان تاريخي خود استفاده کنند. از طرف ديگر با توجه به همين مشروعيت‌نداشتن دولت هادي و اينکه عملا هيچ‌گونه نيروي نظامي و حمايت مردمي نداشت و فقط با فرار
به عربستان توانست خود را از گرداب حادثه نجات دهد، ائتلاف شکل‌گرفته عربي در داخل يمن بيش‌از‌پيش به قبايل جدايي‌طلب جنوب تکيه کرده و هم‌زمان نيز با استخدام مزدوراني از سودان، سومالي و پاکستان توانست ارتش و نيروي غير‌منضبط نظامي را سازماندهي کند.در‌حالي‌که عربستان به‌عنوان رهبر اين ائتلاف عربي بيش از همه متکي به حملات هوايي و تکيه بر گروه‌هاي خارجي و اسلام‌گرايان يمني عليه حوثي‌ها بود؛ اما امارات متحده به‌عنوان متحد استراتژيک آنان در اين ائتلاف، زيرکانه با نزديکي به جدايي‌طلبان جنوب روي بخشي از نيروهاي واقعا موجود يمني سرمايه‌گذاري مي‌کرد. تحولات جديد در جنوب يمن به‌خوبي نشان مي‌دهد که استراتژي ائتلاف عربي در اين جنگ نه‌فقط از انسجام کافي برخوردار نبود؛ بلکه در زير پوسته آن، دو کشور اصلي ائتلاف عربي و نيروهاي تحت فرمان آنان اهداف و منافع متضادي را دنبال مي‌کردند که با هم هيچ سنخيتي نداشت. درگيري‌ها در بندر عدن، مقر دولت دست‌نشانده هادي از چهارشنبه گذشته بين نيروهاي تحت امر دولت با نيروهاي جدايي‌طلب جنوب آغاز شد و از‌آنجا‌که نيروهاي قبايلي جنوب در اين شهر پايگاه اجتماعي قدرتمندي داشتند، در مدت سه روز
توانستند کاخ رياست‌جمهوري و تمام اماکن دولتي را به تصرف خود در‌آورده و دوباره بقاياي دولت هادي را از يمن فراري دهند. تسخير راحت عدن از سوی نيروهاي تحت رهبري شوراي انتقالي به‌خوبي نشان داد که عربستان با وجود صرف هزينه‌هاي ده‌ها ميليارد دلاري در جنگ يمن بر روي دولتي سرمايه‌گذاري کرده که هيچ‌گونه پايگاه مردمي در ميان مردم يمن از شمال تا جنوب ندارد و فقط کاريکاتوري از موجوديت يک دولت ملي است.از مدت‌ها پيش کاملا مشخص شده بود که جنگ يمن با توجه به گسست‌هاي قومي و ملي هيچ برنده‌اي ندارد؛ اما در شرايطي که «محمد بن‌سلمان»، وليعهد و حاکم واقعي عربستان، دلخوش به پيروزي بود، رهبران امارات از‌جمله «محمد بن‌زايد»، وليعهد قدرتمند ابوظبي، تحت تأثير و فشار «محمد بن‌راشد آل مکتوم»، حاکم دوبي، با توجه به تحولات منطقه و واقعيت بن‌بست جنگ يمن، سياست متفاوتي را در پيش گرفتند.آنچه امروز در عدن مي‌گذرد؛ هرچند که ناشي از همين دو استراتژي موازي و مخالفِ هم در درون ائتلاف عربي است؛ اما به نظر مي‌رسد که تا حدود زيادي از تحولات منطقه خليج فارس هم تأثير گرفته است. از زمان انفجار نفت‌کش‌ها در حوالي جزيره اماراتي «فجيره» برخورد، رهبران
امارات با متحد سعودي خود تغيير كرد و آنان به‌عنوان کشور متکي به تجارت و بسيار آسيب‌پذير از نظر امنيتي، تشديد تنش را به صلاح خود نديده و با سفر آل‌مکتوم به روسيه و احتمالا واسطه‌گري روس‌ها هيئت بلندپايه مرزباني آنان به ايران رفت و تا حدودي مناسبات دوجانبه ترميم شد.
بنا به گزارش‌ها بعد از چهار روز سکوت معنادار سعودي‌ها درباره تحولات عدن، بالاخره يکشنبه گذشته رهبران اين کشور با محکوم‌کردن جدايي‌طلبان شوراي انتقالي دست به بمباران بعضي مواضع آنان زده و با هشدار درباره حملات همه‌جانبه، در واقع امارات را تهديد به واکنش شديدتر کردند. طبق گزارش‌هاي منتشر‌شده، جدايي‌طلبان جنوب از بعضي مواضع تصرف‌شده در حال عقب‌نشيني هستند و گويا «عيدروس»، رئيس شوراي انتقالي جنوب، با پذيرش شروط عربستان، پيشنهاد «ملک سلمان»، پادشاه عربستان، براي مذاکره در رياض را پذيرفته است.اما آنچه امروز در عدن مي‌گذرد، نشان مي‌دهد که دو جناح ائتلاف عربي بيش‌از‌پيش از هم دور مي‌شوند و هر‌کدام با اتکا به نيروهاي نيابتي خود سعي در ترسيم نقشه آينده يمن خواهند داشت. از يک طرف عربستان با نزديکي به حزب اسلام‌گراي متمايل به اخوان‌المسلمین «اصلاح» و بقاياي دولت هادي و از طرف ديگر امارات به اتکاي قبايل جدايی‌طلب جنوب در مقابل هم صف‌آرايي کرده‌اند و حتي توافق در مذاکرات احتمالي هم نمي‌تواند اين گسست عيني را از ميان بردارد.از طرف ديگر نيروهاي حوثي که بر بخش شمالي و صنعا تسلط دارند، نشان داده‌اند که با وجود حملات
همه‌جانبه ائتلاف عربي و تحريم‌هاي کامل توانسته‌اند انسجام خود را حفظ کرده و وضعيت دروني مناطق تحت سلطه خود از‌جمله صنعا را امن نگه دارند.
گسست در جبهه تحت نفوذ ائتلاف عربي، براي حوثي‌ها خبري خوشحال‌کننده است و آنان مي‌توانند از اين فرصت براي خارج‌شدن از زير فشارها استفاده کنند. اين شرايط آغاز دوره جديدي از بحران يمن است که منازعات را از دو‌ضلعي حوثي‌ها-دولت هادي خارج کرده و سه‌ضلعي منازعه‌جويانه جديدي شکل گرفته است که توازن نيروها را به کلي دگرگون مي‌کند. بدون‌ترديد تحولات يمن اوضاع خليج فارس را نيز تحت تأثير قرار مي‌دهد و همچنين احتمالا ادامه اين روند، فشار دولت‌ها و از‌جمله کنگره آمريکا را براي تعليق يا تحريم فروش سلاح به عربستان به بهانه جنگ يمن تشديد مي‌کند.
جان بولتون براي ديدار با بوريس جانسون به لندن رفت
اتحاد تندروها علیه ایران
مشاور امنیت ملی ایالات متحده برای نخستین‌بار پس از آغاز نخست‌وزیری بوریس جانسون، شامگاه یکشنبه برای مذاکره با مقام‌های ارشد دولت بریتانیا وارد لندن شد. به نوشته روزنامه گاردين، اين سفر در شرايطي انجام شد كه بريتانيا خود را براي خروج از اتحاديه اروپا آماده مي‌كند و بسیاری از سیاست‌مداران بر این باورند که لندن بیش از پیش به واشنگتن وابسته خواهد شد. مقام‌های واشنگتن امیدوارند پس از سال‌ها که سیاست خارجی بریتانیا کم‌و‌بیش با بقیه اعضای اتحادیه اروپا هماهنگ بود، این کشور دوباره به متحد نزدیک سیاست خارجی آمریکا تبدیل شود. اين در حالي است كه دولت جانسون نيز روی یک پیمان تجارت آزاد با آمریکا پس از خروج از اتحاديه اروپا حساب ویژه‌ای باز کرده است؛ پیمانی که بریتانیا امیدوار است بتواند اثرات منفی از‌دست‌دادن دسترسی کامل به بازار اتحادیه اروپا پس از خروج بی‌توافق از این بلوک تجاری را جبران کند. اما بعید نیست آمریکا برای بستن چنین قراردادی، بهای گزافی را از بریتانیا طلب کند؛ بهایی که ممکن است شامل حمایت از موضع آمریکا در قبال ایران هم بشود. هرچند سخنگوی نخست‌وزیر بريتانيا پيش از ديدار جانسون و بولتون گفته است موضع لندن درباره ایران و برجام تغییر نکرده است اما طبق گزارش‌هاي منتشر‌شده تلاش برای متقاعد‌کردن دولت جانسون به اتخاذ مواضعی سختگیرانه‌تر علیه تهران مهم‌ترین هدف این سفر دو روزه به‌شمار می‌آید. انتظار می‌رود بولتون به مقام‌های لندن توصیه کند که سیاست خود در قبال ایران را بیش از پیش با واشنگتن همسو کنند. رویکرد مشترک در قبال کمپانی چینی هوآوی و مذاکره بر سر توافق تجاری میان واشنگتن و لندن پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز از دیگر اهداف سفر جان بولتون عنوان شده است.رویترز در آستانه این سفر و به نقل از مقام‌های کاخ سفید خبر داد که دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريكا، امیدوار است بتواند لندن را متقاعد کند تا با خروج از توافق هسته‌ای با ایران، فشارها بر تهران را افزایش دهد. با این حال، دیپلمات‌های آمریکایی می‌گویند، بعید است که لندن در زمانی کوتاه تسلیم این خواسته دولت ترامپ شود. بریتانیا در کنار فرانسه و آلمان همچنان از برجام حمایت می‌کند. اما توقیف یک نفت‌کش این کشور در تنگه هرمز از سوی ايران، فشارهای واشنگتن را بر دولت بریتانیا برای اتخاذ موضعی سخت‌تر در قبال ایران افزایش داده است.این اقدام ایران پس از آن بود که نیروی دریایی بریتانیا به درخواست جبل‌الطارق یک نفت‌کش ایرانی را در آب‌های جبل‌الطارق به ظن نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه توقیف کرد. با اینکه بریتانیا اخیرا به طرح تأمین امنیت دریایی در خلیج‌فارس که از سوی ایالات متحده و با هدف حفاظت از کشتی‌های تجاری ایجاد شده، پیوسته اما تأکید کرده است که همچنان از تعامل و مذاکره با ایران برای حل چالش نفت‌کش‌ها حمایت می‌کند. با وجود پیوستن بریتانیا به طرح واشنگتن برای تأمین امنیت کشتی‌های تجاری در خلیج‌فارس، فرانسه و آلمان با درخواست واشنگتن موافقت نکرده‌اند.دونالد ترامپ و بوریس جانسون امیدوارند با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در 31 اکتبر، لندن هماهنگی خود با سیاست‌های برلین و پاریس را کاهش دهد و نزدیکی بیشتری با سیاست‌های بین‌المللی ایالات متحده داشته باشد. موافقت جانسون -که رسانه‌ها او را ترامپ بریتانیا می‌خوانند- با سیاست‌های افراطی ترامپ امیدواری کاخ سفید به این همراهی را افزایش داده است. موضوع ایران و افزایش فشار بر این کشور هم یکی از کلیدی‌ترین موضوعاتی است که ترامپ و بولتون می‌خواهند در آن، بریتانیا را بیش از پیش با خود همراه کنند.با این حال، وزارت خارجه بریتانیا ابراز نگرانی کرده است که افزایش فشارها بر ایران در آستانه انتخابات در این کشور می‌تواند موضع تندروها را تقویت کرده و در صورت افزایش قدرت تندروها در ایران، احتمال تقابل غرب و ایران در خلیج‌فارس و بحرانی‌تر‌شدن شرایط خاورمیانه بیشتر می‌شود.تشدید فشار بر شرکت ارتباطات هوآوی چین که آمریکا فناوری نسل پنجم ارتباطی آن را از جمله تهدیدها علیه امنیت ملی خود می‌داند، دیگر موضوعی است که قرار است در گفت‌وگوهای مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ در لندن درباره آن مذاکره شود. سفر بولتون به لندن در حالی انجام شد که هفته گذشته دومینیک راب، وزیر خارجه جدید بریتانیا، در واشنگتن با بولتون و دیگر مقام‌های ارشد دولت ترامپ دیدار کرد. از زمان انتخاب بوریس جانسون به نخست‌وزیری بریتانیا، او و دونالد ترامپ گفت‌وگوهایی تلفنی داشته‌اند، اما نخستین دیدار بوریس جانسون به عنوان نخست‌وزیر بریتانیا با ترامپ حدود دو هفته دیگر و در جریان نشست سران گروه هفت در فرانسه صورت خواهد گرفت.
ظریف با امیر قطر دیدار کرد
محمدجواد ظریف بعد از تحریم‌شدن از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا، در اولین سفرش به قطر رفت؛ سفر به کشوری که چندی پیش از سوی همسایگان عرب خود تحریم شد و فرصتی شد برای رفاقت بیشتر تهران- دوحه. حالا ظریف در چندمین سفر خود به قطر، از مناسبات سیاسی ایران و کشورهای منطقه می‌گوید و از اینکه قطر می‌تواند الگوی این رابطه باشد. این در حالی است که صحنه منازعه در یمن به شکل دیگری رخ کرده و چرخش‌هایی از سوی امارات متحده عربی مشاهده می‌شود. در همین حال، ایران همچنان به دنبال استفاده از ابزار دیپلماسی است تا مسائل منطقه‌ای را به نوعی حل و فصل کند.
در همین حال سفر ظریف به قطر انجام شده است. او در دوحه با امیر قطر و وزیر خارجه این شیخ‌نشین دیدار کرد و در مراسم شام روز عید قربان به میزبانی وزیر خارجه قطر، حضور یافت.
محمدجواد ظریف، صبح دوشنبه با شیخ تمیم‌بن‌حمد، امیر قطر، دیدار و گفت‌وگو کرد. وزیر خارجه در این دیدار دیدگاه جمهوری اسلامی ایران در توسعه مناسبات با کلیه همسایگان را مورد تأکید قرار داد و از روابط ایران و قطر به عنوان الگویی برای مناسبات سیاسی ایران و کشورهای منطقه یاد کرد. وزیر امور خارجه ایران گفت: تروریسم اقتصادی علیه ملت ایران کارساز نیست و بر ناامنی منطقه افزوده است.
امیر قطر نیز در این دیدار با اشاره مناسبات «نزدیک و برادرانه» ایران و قطر، بر مشورت و رایزنی دو کشور درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی و تلاش مشترک برای حل و فصل مشکلات منطقه تأکید کرد. او همچنین بر آمادگی همیشگی کشور متبوع خود برای برقراری صلح و ثبات در منطقه تأکید کرد.
ظریف در دیدار با محمد بن عبدالرحمن، وزیر خارجه قطر، نیز روابط ایران و قطر را در تمامی زمینه‌ها از جمله در حوزه سیاست و اقتصاد رو به رشد خواند. وزیر خارجه در این دیدار بر رایزنی مستمر دو کشور در زمینه تحولات منطقه به عنوان یک نیاز منطقه‌ای تأکید کرد. ظریف گفت: ائتلاف‌های نظامی از پیش شکست خورده‌اند و نیروهای بیگانه موجبات ناامنی منطقه را فراهم می‌آورند. وزیر خارجه ایران امنیت خلیج‌فارس را مسئولیت کشورهای همین منطقه دانست و نه نیروهای خارجی و بر مسئولیت ایران در حفظ صلح و ثبات منطقه تأکید کرد.
وزیر خارجه قطر نیز در این دیدار با ابراز خرسندی از روابط ویژه ایران و قطر، بر نقش دو کشور در برقراری صلح و ثبات منطقه و همکاری مشترک به‌منظور تقویت عنصر گفت‌وگو برای حل و فصل مشکلات منطقه تأکید کرد.
اداره کل اطلاع‌رسانی و سخنگویی وزارت امور خارجه گزارش داد، محمدجواد ظریف پس از بازگشت از سفر قطر در توییتی گفت: «از سفر بسیار سازنده به قطر، به ایران بازگشتم. با جناب آقای تمیم‌بن‌حمد امیر قطر و آقای محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی وزیر امور خارجه درباره مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و جهانی تبادل نظر کردیم. همچنین گفت‌وگوی مفصلی با الجزیره انگلیسی داشتم».