حق با عليآقاست!
سپهر خرمي : ليگ برتر ايران بعد از وقفهاي طولاني سرانجام از عصر پنجشنبه آغاز شد، اما کمتر کسي تصور ميکرد که از همين ابتدا آنقدر حاشيه عجيبوغريب رخ دهد که تبديل به سوژه يک رسانههاي معتبر دنيا شود. عصر جمعه تيم فوتبال استقلال تهران ميهمان ماشينسازي تبريز بود که با گل دقيقه 95 مقابل نماينده تبريز شکست خورد. استراماچوني اما در نشست خبري به دليل نداشتن مترجم، غوغا کرد و اعتراض خود را به تندترين شکل ممکن بيان و در نهايت با پرتکردن صندلي، سالن کنفرانس را ترک کرد. اعتراض سرمربي ايتاليايي که نبود مترجم حين مسابقه و نشست خبري را بياحترامي به خود ميدانست، سوژه اصلي رسانههاي معتبر ايتاليايي مانند «گاتزتا» و «کوريره» شد. استراماچوني که از نبود مترجم، در نشست خبري بهشدت شاکي بود از خبرنگاران حاضر در سالن کنفرانس ميخواهد کنارش بنشينند و صحبتهايش را ترجمه کنند. بااينحال مترجم بالاخره با تأخير ميرسد و با دستپاچگي فراوان که به نظر ميرسد برگرفته از عصبانيت مرد ايتاليايي بود، برخي صحبتهاي سرمربي استقلال را اشتباه ترجمه ميکند. سرمربي استقلال در بخشي از اين نشست با انتقاد از وقتکشي بازيکنان
حريف گفت:
«They wasted time and also this is
something that we can not avoid but this is football. if for referee it was good for us was good»
(آنها (بازيکنان ماشينسازي) وقت بازي را تلف کردند. اين چيزي است که ما نميتوانيم جلويش را بگيريم، اما اگر داور با اين مسئله مشکلي نداشت ما هم نداريم). ترجمه ارائهشده توسط مترجم اما با اصل مطلب تفاوت داشت: «اين اشتباهي بود که از سمت بازيکنان ما بود و چيزي است که اجتنابناپذير است و در فوتبال پيش ميآيد!». سوژه جديدتر فارغ از نبودن مترجم کنار اين مرد ايتاليايي، ترجمه صحبتهاي او بود که روز گذشته بازتاب زيادي در فضاي مجازي داشت. البته اين اولينبار نيست که مترجمها با ترجمهها در فوتبال ايران دردسرساز و پايهگذار اتفاقي بحثبرانگيز ميشوند.
راينر سوبل و آرش فرزين؛ تحريف ترجمه بنا بر مصلحت!
مشهورترين اتفاقي که «جنجال ترجمه» به همراه داشت، به سالهاي کمي دورتر برميگردد؛ پرسپوليس در فصل 1383 اوضاع نابساماني را تجربه ميکرد؛ علي پروين به سايه هدايت شده و راينر سوبل آلماني بهعنوان سرمربي روي نيمکت اين تيم نشسته بود. نتايج باب ميل مديريت و کادر فني پيش نميرفت؛ شکست مقابل ملوان انزلي در ورزشگاه آزادي و شاهکار بهروز رهبريفرد که يک گلبهخودي ثبت کرد و يک ضربه پنالتي را به دستان دروازهبان حريف کوبيد باعث شد پرسپوليس با حساب 2 بر يک مقابل نماينده انزلي شکست بخورد. بازيکنان از کوچينگ سوبل شاکي بودند و اعتراضاتشان را بعد از مسابقه نزد پروين بردند. پروين هم که از اوضاع تيم شاکي بود، در جمع خبرنگاران بهشدت از سوبل انتقاد کرد و حتي خبر از برکناري او داد. خبرنگاران که فرصت را غنيمت شمرده بودند، نظر سوبل را درباره صحبتهاي پروين جويا شدند که سوبل در حضور مترجمش، آرش فرزين (داماد علي پروين) گفت: «علي پروين کارهاي نيست که چنين صحبتهايي را مطرح يا من را اخراج کند»! آرش فرزين اما صحبتهاي سوبل را 180 درجه چرخاند و گفت که «سوبل ميگويد به نظر آقاي پروين احترام ميگذارم!». آن زمان که فضاي مجازي همانند
امروز گستردگي خاصي نداشت، عادل فردوسيپور در برنامه 90 از تحريف صحبتهاي سوبل توسط فرزين پرده برداشت. آرش فرزين اما در دفاع از تحريف صحبتهاي سوبل اينگونه توضيح داد: «من فقط يک جمله سوبل را ترجمه نکردم و اينهمه حرفوحديث به وجود آمد. بعد از بازي ملوان که بهروز رهبريفرد يک گل به خودمان زد و يک پنالتي را هم در دقيقه90 از دست داد، در رختکن همه ريختند سر عليآقا که سوبل مربي نيست و تمريندادن بلد نيست و حسابي از او انتقاد کردند. عليآقا هم بعد از بازي عصباني بود و در مصاحبهاش صحبتهاي تندي عليه سوبل به زبان آورد. زماني که من بههمراه سوبل از رختکن بيرون آمديم، تمام خبرنگاران به طرف ما هجوم آوردند تا نظر سوبل را درباره صحبتهاي علي پروين بدانند. آنجا او گفت علي پروين کارهاي نيست که در مورد من تصميم بگيرد. اگر من اين صحبتها را ترجمه ميکردم، اوضاع پرسپوليس خيلي بدتر ميشد و به همين خاطر من از طرف سوبل گفتم به نظر آقاي پروين احترام ميگذارم». وقتي ماجرا را براي سوبل گفتند، گفت تازه ميفهمم که چرا وقتي من به بازيکنانم دستور حمله ميدادم، آنها برميگشتند به دفاع! (اشاره به شکست 3 بر 2 پرسپوليس مقابل
استقلال تهران در دربي پايتخت)، چون مترجم بهجاي حرفهاي من، حرفهاي علي پروين را به بازيکنان منتقل ميکرد!
نيکسيرت و برانکو؛ خنجر از پشت مترجم به پروفسور؟
از آن سالها که فاصله بگيريم، در عصر جديد فوتبال حرفهاي ايران و همين چندسال اخير هم مترجمها حسابي خبرساز شدهاند؛ نمونهاش را ميشود دوباره در باشگاه پرسپوليس جست. ماجرا از اين قرار است که در کنار مربيان کروات هميشه يک چهره نامآشنا و محبوب حضور داشت؛ «رضا چلنگر» که با ترجمه همزمان او که همراه با آبوتاب فراوان بود، سبک جديدي از ترجمه را در فوتبال ايران باب کرد. با ورود برانکو به پرسپوليس اما چلنگر طبق گفته خودش به دليل مشکلات قلبي، با دستور پزشک از همراهي پرسپوليس منع شده بود، به همين دليل اصغر نيکسيرت بهعنوان مترجم در کنار برانکو حضور پيدا کرد. ليگ برتر هفدهم مصادف شد با دومين قهرماني پياپي پرسپوليس. بااينحال حواشي پيرامون تيم قهرمان از اواخر نيمفصل اول رخ داد و آن نيمکتنشيني محسن مسلمان، بهترين پاسور ليگ در اين تيم بود. برانکو که از نحوه تمرينکردن و زندگي شخصي و حرفهاي هافبک تيمش راضي نبود، او را يکباره به نيمکت تبعيد کرد، طوري که تا پايان فصل فقط دو بار بهعنوان يار تعويضي وارد زمين شد. اعتراضها و تشويق اندکي از هواداران نيز سبب نشد که برانکو زير بار حضور فيکس مسلمان برود و البته پرسپوليس هم
از اين نيمکتنشيني ضرري نديد و خللي در نحوه امتيازگيري اين تيم ايجاد نشد. در آخرين مسابقه پرسپوليس در ليگ برتر اما محسن مسلمان سرانجام براي دقايقي به ميدان آمد و موفق شد با ارسال يک ضربه کرنر، باز هم پاس گل بدهد. هافبک پرسپوليس در پايان اين ديدار که همراه با اهداي جام قهرماني بود، با موبايل خود، لايو اينستاگرام گرفت که در يک لحظه نيکسيرت کنار او آمد و واژه زشتي را خطاب به برانکو به کار برد. هرچند فرداي آن روز نيکسيرت در گفتوگو با يکي از خبرگزاريها اعلام کرد چيزي که از صحبتهايش برداشت شده، اصلا صحت ندارد و مسلمان با حسين کعبي کري قبل از مسابقه داشتند و با دادن اين پاس گل، خطاب من به قولي بود که مسلمان داده بود! عذرخواهي نيکسيرت اما مانع از ناراحتي شديد برانکو نشد و پروفسور سعي کرد حدود يک ماه بدون مترجم در بين رسانهها حاضر شود. دلخوري برانکو اما بيش از يک ماه طول نکشيد و نيکسيرت بار ديگر بهعنوان مترجم در ليگ هجدهم کنار او حاضر شد. برانکو حالا از فوتبال ايران رفته اما نيکسيرت با اخذ مدرک B مربيگري اين روزها در ورزشگاه شهيد درفشيفر و در زمينه آموزش فوتبال کودکان بهعنوان مربي فعاليت ميکند.
شفر و ترجمه اشتباهي که تغيير مترجم را به همراه داشت
در ليگ برتر هفدهم، وينفرد شفر که در اوايل راه انتقادات فراواني به او شده بود، پس از پايان يکي از مسابقات در نشست خبري جملهاي را به کار برد که باعث شد مترجم آن را تغيير دهد. خبرنگاري از شفر پرسيد برزاي با توصيه فرهاد مجيدي به استقلال آمده؟ که اين پرسش با پاسخ جالب سرمربي جديد استقلال توأم شد. او با نگاهي به خبرنگاران سرش را به سمت گوش مترجم خود برد و چنين گفت: فرهاد مجيدي کيست؟ بعد از آن بود که شفر گفت الان مجيدي کجاست؟ بخش اول صحبتهاي سرمربي وقت استقلال به صلاحديد مترجم، ترجمه نشد که بعد از گذشت چند روز باشگاه تصميم گرفت مدير رسانهاي آن زمان استقلال را جايگزين مترجم آلماني کند.
کيروش و تحريف ترجمهاي که کشور را به هم ريخت!
ترجمههاي بحثبرانگيز هميشه هم در تيمهاي باشگاهي رخ نداده است؛ جام ملتهاي 2019 امارات براي تيم ملي ايران خوشيمن نبود؛ چراکه شاگردان کيروش در مرحله نيمهنهايي با شکست سنگين مقابل ژاپن از گردونه رقابتها کنار رفتند. ايران اما دور گروهي را بهخوبي آغاز کرد و با کسب هفت امتياز بهعنوان سرگروه راهي مرحله بعد شده بود. بعد از کسب تساوي مقابل عراق در سومين ديدار مرحله گروهي، کارلوس کيروش، سرمربي وقت ايران در جلسه ريکاوري اين ديدار در جمع خبرنگاران حاضر شد و با انتقاد از وضعيت نابسامان و بحران مالي در تيم ملي، کنايههاي سنگيني را به پرسپوليس که فيناليست ليگ قهرمانان آسيا بود، زد. کيروش با انتقاد از توجه وزارت ورزش به پرسپوليس و برانکو گفت: «درحاليکه ما اينجا کساني را داريم که پول غذا ندارند، آنها (پرسپوليس) با امکانات درجه يک، به ژاپن سفر ميکنند و برميگردند. وقتي من اينجا افرادي دارم که پول غذا ندارند. چه کسي اين اجازه را به آنها ميدهد؟». اما مترجم کيروش اين صحبتها را به اين شکل ترجمه کرد: «درحاليکه برخي مردم ايران غذا در سفرههايشان ندارند، اين اجازه را به آنها (پرسپوليس) ميدهند که با پرواز فرستکلس
به ژاپن بروند». این ماجرا باعث شد جنجال زيادي به راه بيفتد. اشتباهِ رخداده در ترجمه صحبتهاي کيروش موجب شد افراد زيادي مانند جواد خياباني مخاطب او را مردم ايران فرض کرده و از سرمربي تيم ملي فوتبال کشورمان به خاطر گرسنهخواندن مردم ايران انتقاد کند.
جواد خياباني و ديگر هيچ
برخلاف ترجمههاي جنجالسازي که از زبان خارجي به فارسي برگردانده شده، يک ترجمه برعکس يعني از فارسي به زبان انگليسي هم ماندگار شده؛ ترجمهاي که آن را جواد خياباني مجري و گزارشگر برنامههاي ورزشي رقم زد. ماجرا مربوط به رقابت دوستانه تيم ملي بود. تيم ملي فوتبال بوليوي براي برگزاري يک ديدار تدارکاتي به ايران سفر کرد؛ نتيجه اين ديدار شايد هيچگاه ياد فوتبالدوستان نماند اما گفتوگوي به زبان انگليسي جواد خياباني با مربي بوليوي ماندگار شد. خياباني که از گفتن ابتداييترين جملات انگليسي عاجز بود، چندين سؤال به زبان انگليسي از سرمربي بوليوي پرسيد که تا مدتها سوژه يک فضاي مجازي شد: «واي يور تيم وردکاپ نو؟»! (چرا تيم شما در جام جهاني نيست؟) اوج صحبتهاي جواد خياباني با سرمربي بوليوي بود. گفتني است خياباني يک کتاب از زبان انگليسي به فارسي ترجمه کرده است.
ترجمه اشتباه صحبت کالدرون در بدو ورود به تهران
البته به غير از استراماچوني، صحبتهاي سرمربي جديد پرسپوليس هم دستکم يک بار بد ترجمه شده است؛ گابريل کالدرون بعد از ورود به تهران و توافق با پرسپوليس، در حضور مترجم چند جمله کوتاه خطاب به هواداران و باشگاه پرسپوليس عنوان کرد. مترجم در بخشي از ترجمه خود از سخنان کالدرون درباره پرسپوليس گفت: پرسپوليس يکي از سه تيم برتر دنياست و قطعا برترين تيم آسياست. اين اظهارات در حالي مطرح شد که پس از شنيدن صحبتهاي مربي آرژانتيني به زبان انگليسي کاملا مشخص بود که اظهارات او بهدرستي ترجمه نشده است. کالدرون گفته بود به هواداران، بازيکنان و باشگاه پرسپوليس سلام ميگويم. خوشحالم که در اينجا و در باشگاه بزرگي چون پرسپوليس هستم. ميدانم هواداران پرسپوليس برترين هواداران آسيا هستند و آنها جزء سه هوادار برتر دنيا هستند. تشکر ميکنم از اعتمادي که به من داشتيد. هرچند اغلب ترجمههاي اشتباه در فوتبال ايران بنا بر مصلحت تحريف شده است اما امانتداري مترجم، امري است که اصولا بايد رعايت شود؛ حتي اگر آن مترجم مورينيو باشد! پپ گوارديولا در يکي از اظهارنظرهاي جالب خود درباره مورينيو گفته بود: «سالها قبل متوجه شدم که ژوزه برخي صحبتهاي
بابي رابسون را بر اساس ميل خود تغيير و تحويل بازيکنان ميداده است. او از همان زمان مربيگري را تمرين ميکرد!». همين اظهارنظر کافي است که بدانيم اين مسئله آنچنان هم مختص ايران نيست و تقريبا جهانشمول است. مورينيو از مترجمي شروع کرد و به قهرماني در ليگ قهرمانان اروپا رسيد.
سپهر خرمي : ليگ برتر ايران بعد از وقفهاي طولاني سرانجام از عصر پنجشنبه آغاز شد، اما کمتر کسي تصور ميکرد که از همين ابتدا آنقدر حاشيه عجيبوغريب رخ دهد که تبديل به سوژه يک رسانههاي معتبر دنيا شود. عصر جمعه تيم فوتبال استقلال تهران ميهمان ماشينسازي تبريز بود که با گل دقيقه 95 مقابل نماينده تبريز شکست خورد. استراماچوني اما در نشست خبري به دليل نداشتن مترجم، غوغا کرد و اعتراض خود را به تندترين شکل ممکن بيان و در نهايت با پرتکردن صندلي، سالن کنفرانس را ترک کرد. اعتراض سرمربي ايتاليايي که نبود مترجم حين مسابقه و نشست خبري را بياحترامي به خود ميدانست، سوژه اصلي رسانههاي معتبر ايتاليايي مانند «گاتزتا» و «کوريره» شد. استراماچوني که از نبود مترجم، در نشست خبري بهشدت شاکي بود از خبرنگاران حاضر در سالن کنفرانس ميخواهد کنارش بنشينند و صحبتهايش را ترجمه کنند. بااينحال مترجم بالاخره با تأخير ميرسد و با دستپاچگي فراوان که به نظر ميرسد برگرفته از عصبانيت مرد ايتاليايي بود، برخي صحبتهاي سرمربي استقلال را اشتباه ترجمه ميکند. سرمربي استقلال در بخشي از اين نشست با انتقاد از وقتکشي بازيکنان
حريف گفت:
«They wasted time and also this is
something that we can not avoid but this is football. if for referee it was good for us was good»
(آنها (بازيکنان ماشينسازي) وقت بازي را تلف کردند. اين چيزي است که ما نميتوانيم جلويش را بگيريم، اما اگر داور با اين مسئله مشکلي نداشت ما هم نداريم). ترجمه ارائهشده توسط مترجم اما با اصل مطلب تفاوت داشت: «اين اشتباهي بود که از سمت بازيکنان ما بود و چيزي است که اجتنابناپذير است و در فوتبال پيش ميآيد!». سوژه جديدتر فارغ از نبودن مترجم کنار اين مرد ايتاليايي، ترجمه صحبتهاي او بود که روز گذشته بازتاب زيادي در فضاي مجازي داشت. البته اين اولينبار نيست که مترجمها با ترجمهها در فوتبال ايران دردسرساز و پايهگذار اتفاقي بحثبرانگيز ميشوند.
راينر سوبل و آرش فرزين؛ تحريف ترجمه بنا بر مصلحت!
مشهورترين اتفاقي که «جنجال ترجمه» به همراه داشت، به سالهاي کمي دورتر برميگردد؛ پرسپوليس در فصل 1383 اوضاع نابساماني را تجربه ميکرد؛ علي پروين به سايه هدايت شده و راينر سوبل آلماني بهعنوان سرمربي روي نيمکت اين تيم نشسته بود. نتايج باب ميل مديريت و کادر فني پيش نميرفت؛ شکست مقابل ملوان انزلي در ورزشگاه آزادي و شاهکار بهروز رهبريفرد که يک گلبهخودي ثبت کرد و يک ضربه پنالتي را به دستان دروازهبان حريف کوبيد باعث شد پرسپوليس با حساب 2 بر يک مقابل نماينده انزلي شکست بخورد. بازيکنان از کوچينگ سوبل شاکي بودند و اعتراضاتشان را بعد از مسابقه نزد پروين بردند. پروين هم که از اوضاع تيم شاکي بود، در جمع خبرنگاران بهشدت از سوبل انتقاد کرد و حتي خبر از برکناري او داد. خبرنگاران که فرصت را غنيمت شمرده بودند، نظر سوبل را درباره صحبتهاي پروين جويا شدند که سوبل در حضور مترجمش، آرش فرزين (داماد علي پروين) گفت: «علي پروين کارهاي نيست که چنين صحبتهايي را مطرح يا من را اخراج کند»! آرش فرزين اما صحبتهاي سوبل را 180 درجه چرخاند و گفت که «سوبل ميگويد به نظر آقاي پروين احترام ميگذارم!». آن زمان که فضاي مجازي همانند
امروز گستردگي خاصي نداشت، عادل فردوسيپور در برنامه 90 از تحريف صحبتهاي سوبل توسط فرزين پرده برداشت. آرش فرزين اما در دفاع از تحريف صحبتهاي سوبل اينگونه توضيح داد: «من فقط يک جمله سوبل را ترجمه نکردم و اينهمه حرفوحديث به وجود آمد. بعد از بازي ملوان که بهروز رهبريفرد يک گل به خودمان زد و يک پنالتي را هم در دقيقه90 از دست داد، در رختکن همه ريختند سر عليآقا که سوبل مربي نيست و تمريندادن بلد نيست و حسابي از او انتقاد کردند. عليآقا هم بعد از بازي عصباني بود و در مصاحبهاش صحبتهاي تندي عليه سوبل به زبان آورد. زماني که من بههمراه سوبل از رختکن بيرون آمديم، تمام خبرنگاران به طرف ما هجوم آوردند تا نظر سوبل را درباره صحبتهاي علي پروين بدانند. آنجا او گفت علي پروين کارهاي نيست که در مورد من تصميم بگيرد. اگر من اين صحبتها را ترجمه ميکردم، اوضاع پرسپوليس خيلي بدتر ميشد و به همين خاطر من از طرف سوبل گفتم به نظر آقاي پروين احترام ميگذارم». وقتي ماجرا را براي سوبل گفتند، گفت تازه ميفهمم که چرا وقتي من به بازيکنانم دستور حمله ميدادم، آنها برميگشتند به دفاع! (اشاره به شکست 3 بر 2 پرسپوليس مقابل
استقلال تهران در دربي پايتخت)، چون مترجم بهجاي حرفهاي من، حرفهاي علي پروين را به بازيکنان منتقل ميکرد!
نيکسيرت و برانکو؛ خنجر از پشت مترجم به پروفسور؟
از آن سالها که فاصله بگيريم، در عصر جديد فوتبال حرفهاي ايران و همين چندسال اخير هم مترجمها حسابي خبرساز شدهاند؛ نمونهاش را ميشود دوباره در باشگاه پرسپوليس جست. ماجرا از اين قرار است که در کنار مربيان کروات هميشه يک چهره نامآشنا و محبوب حضور داشت؛ «رضا چلنگر» که با ترجمه همزمان او که همراه با آبوتاب فراوان بود، سبک جديدي از ترجمه را در فوتبال ايران باب کرد. با ورود برانکو به پرسپوليس اما چلنگر طبق گفته خودش به دليل مشکلات قلبي، با دستور پزشک از همراهي پرسپوليس منع شده بود، به همين دليل اصغر نيکسيرت بهعنوان مترجم در کنار برانکو حضور پيدا کرد. ليگ برتر هفدهم مصادف شد با دومين قهرماني پياپي پرسپوليس. بااينحال حواشي پيرامون تيم قهرمان از اواخر نيمفصل اول رخ داد و آن نيمکتنشيني محسن مسلمان، بهترين پاسور ليگ در اين تيم بود. برانکو که از نحوه تمرينکردن و زندگي شخصي و حرفهاي هافبک تيمش راضي نبود، او را يکباره به نيمکت تبعيد کرد، طوري که تا پايان فصل فقط دو بار بهعنوان يار تعويضي وارد زمين شد. اعتراضها و تشويق اندکي از هواداران نيز سبب نشد که برانکو زير بار حضور فيکس مسلمان برود و البته پرسپوليس هم
از اين نيمکتنشيني ضرري نديد و خللي در نحوه امتيازگيري اين تيم ايجاد نشد. در آخرين مسابقه پرسپوليس در ليگ برتر اما محسن مسلمان سرانجام براي دقايقي به ميدان آمد و موفق شد با ارسال يک ضربه کرنر، باز هم پاس گل بدهد. هافبک پرسپوليس در پايان اين ديدار که همراه با اهداي جام قهرماني بود، با موبايل خود، لايو اينستاگرام گرفت که در يک لحظه نيکسيرت کنار او آمد و واژه زشتي را خطاب به برانکو به کار برد. هرچند فرداي آن روز نيکسيرت در گفتوگو با يکي از خبرگزاريها اعلام کرد چيزي که از صحبتهايش برداشت شده، اصلا صحت ندارد و مسلمان با حسين کعبي کري قبل از مسابقه داشتند و با دادن اين پاس گل، خطاب من به قولي بود که مسلمان داده بود! عذرخواهي نيکسيرت اما مانع از ناراحتي شديد برانکو نشد و پروفسور سعي کرد حدود يک ماه بدون مترجم در بين رسانهها حاضر شود. دلخوري برانکو اما بيش از يک ماه طول نکشيد و نيکسيرت بار ديگر بهعنوان مترجم در ليگ هجدهم کنار او حاضر شد. برانکو حالا از فوتبال ايران رفته اما نيکسيرت با اخذ مدرک B مربيگري اين روزها در ورزشگاه شهيد درفشيفر و در زمينه آموزش فوتبال کودکان بهعنوان مربي فعاليت ميکند.
شفر و ترجمه اشتباهي که تغيير مترجم را به همراه داشت
در ليگ برتر هفدهم، وينفرد شفر که در اوايل راه انتقادات فراواني به او شده بود، پس از پايان يکي از مسابقات در نشست خبري جملهاي را به کار برد که باعث شد مترجم آن را تغيير دهد. خبرنگاري از شفر پرسيد برزاي با توصيه فرهاد مجيدي به استقلال آمده؟ که اين پرسش با پاسخ جالب سرمربي جديد استقلال توأم شد. او با نگاهي به خبرنگاران سرش را به سمت گوش مترجم خود برد و چنين گفت: فرهاد مجيدي کيست؟ بعد از آن بود که شفر گفت الان مجيدي کجاست؟ بخش اول صحبتهاي سرمربي وقت استقلال به صلاحديد مترجم، ترجمه نشد که بعد از گذشت چند روز باشگاه تصميم گرفت مدير رسانهاي آن زمان استقلال را جايگزين مترجم آلماني کند.
کيروش و تحريف ترجمهاي که کشور را به هم ريخت!
ترجمههاي بحثبرانگيز هميشه هم در تيمهاي باشگاهي رخ نداده است؛ جام ملتهاي 2019 امارات براي تيم ملي ايران خوشيمن نبود؛ چراکه شاگردان کيروش در مرحله نيمهنهايي با شکست سنگين مقابل ژاپن از گردونه رقابتها کنار رفتند. ايران اما دور گروهي را بهخوبي آغاز کرد و با کسب هفت امتياز بهعنوان سرگروه راهي مرحله بعد شده بود. بعد از کسب تساوي مقابل عراق در سومين ديدار مرحله گروهي، کارلوس کيروش، سرمربي وقت ايران در جلسه ريکاوري اين ديدار در جمع خبرنگاران حاضر شد و با انتقاد از وضعيت نابسامان و بحران مالي در تيم ملي، کنايههاي سنگيني را به پرسپوليس که فيناليست ليگ قهرمانان آسيا بود، زد. کيروش با انتقاد از توجه وزارت ورزش به پرسپوليس و برانکو گفت: «درحاليکه ما اينجا کساني را داريم که پول غذا ندارند، آنها (پرسپوليس) با امکانات درجه يک، به ژاپن سفر ميکنند و برميگردند. وقتي من اينجا افرادي دارم که پول غذا ندارند. چه کسي اين اجازه را به آنها ميدهد؟». اما مترجم کيروش اين صحبتها را به اين شکل ترجمه کرد: «درحاليکه برخي مردم ايران غذا در سفرههايشان ندارند، اين اجازه را به آنها (پرسپوليس) ميدهند که با پرواز فرستکلس
به ژاپن بروند». این ماجرا باعث شد جنجال زيادي به راه بيفتد. اشتباهِ رخداده در ترجمه صحبتهاي کيروش موجب شد افراد زيادي مانند جواد خياباني مخاطب او را مردم ايران فرض کرده و از سرمربي تيم ملي فوتبال کشورمان به خاطر گرسنهخواندن مردم ايران انتقاد کند.
جواد خياباني و ديگر هيچ
برخلاف ترجمههاي جنجالسازي که از زبان خارجي به فارسي برگردانده شده، يک ترجمه برعکس يعني از فارسي به زبان انگليسي هم ماندگار شده؛ ترجمهاي که آن را جواد خياباني مجري و گزارشگر برنامههاي ورزشي رقم زد. ماجرا مربوط به رقابت دوستانه تيم ملي بود. تيم ملي فوتبال بوليوي براي برگزاري يک ديدار تدارکاتي به ايران سفر کرد؛ نتيجه اين ديدار شايد هيچگاه ياد فوتبالدوستان نماند اما گفتوگوي به زبان انگليسي جواد خياباني با مربي بوليوي ماندگار شد. خياباني که از گفتن ابتداييترين جملات انگليسي عاجز بود، چندين سؤال به زبان انگليسي از سرمربي بوليوي پرسيد که تا مدتها سوژه يک فضاي مجازي شد: «واي يور تيم وردکاپ نو؟»! (چرا تيم شما در جام جهاني نيست؟) اوج صحبتهاي جواد خياباني با سرمربي بوليوي بود. گفتني است خياباني يک کتاب از زبان انگليسي به فارسي ترجمه کرده است.
ترجمه اشتباه صحبت کالدرون در بدو ورود به تهران
البته به غير از استراماچوني، صحبتهاي سرمربي جديد پرسپوليس هم دستکم يک بار بد ترجمه شده است؛ گابريل کالدرون بعد از ورود به تهران و توافق با پرسپوليس، در حضور مترجم چند جمله کوتاه خطاب به هواداران و باشگاه پرسپوليس عنوان کرد. مترجم در بخشي از ترجمه خود از سخنان کالدرون درباره پرسپوليس گفت: پرسپوليس يکي از سه تيم برتر دنياست و قطعا برترين تيم آسياست. اين اظهارات در حالي مطرح شد که پس از شنيدن صحبتهاي مربي آرژانتيني به زبان انگليسي کاملا مشخص بود که اظهارات او بهدرستي ترجمه نشده است. کالدرون گفته بود به هواداران، بازيکنان و باشگاه پرسپوليس سلام ميگويم. خوشحالم که در اينجا و در باشگاه بزرگي چون پرسپوليس هستم. ميدانم هواداران پرسپوليس برترين هواداران آسيا هستند و آنها جزء سه هوادار برتر دنيا هستند. تشکر ميکنم از اعتمادي که به من داشتيد. هرچند اغلب ترجمههاي اشتباه در فوتبال ايران بنا بر مصلحت تحريف شده است اما امانتداري مترجم، امري است که اصولا بايد رعايت شود؛ حتي اگر آن مترجم مورينيو باشد! پپ گوارديولا در يکي از اظهارنظرهاي جالب خود درباره مورينيو گفته بود: «سالها قبل متوجه شدم که ژوزه برخي صحبتهاي
بابي رابسون را بر اساس ميل خود تغيير و تحويل بازيکنان ميداده است. او از همان زمان مربيگري را تمرين ميکرد!». همين اظهارنظر کافي است که بدانيم اين مسئله آنچنان هم مختص ايران نيست و تقريبا جهانشمول است. مورينيو از مترجمي شروع کرد و به قهرماني در ليگ قهرمانان اروپا رسيد.