حمله به نفتکش ایرانی در نزدیکی ساحل عربستان
کنترل نشت نفت، بازگشت به خانه
شرق: بار دیگر یک نفتکش در خاورمیانه خبرساز شد. روز گذشته اعلام شد نفتکش ایرانی سابیتی، در دریای سرخ و نزدیک ساحل عربستان سعودی، هدف حمله قرار گرفته است. به گزارش ایلنا، این نفتکش که متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران بوده است، در ۶۰ مایلی بندر جده بوده و با ۱۴۰هزار بشکه نفت خام دچار انفجار در بخش بدنه شده است. در نخستین بررسیها، احتمال داده شده بود این حادثه یک اقدام تروریستی باشد.
تنشها بین ایران و عربستان سعودی اخیرا بالا گرفته بود و در ماجرای حمله به تأسیسات نفتی آرامکو در عربستان سعودی، باوجود پذیرش مسئولیت ازسوی انصارالله یمن، سعودیها ایران را به دستداشتن در این اقدام متهم کردهاند. حمله به نفتکش ایرانی در نزدیکی ساحل عربستان در فضای این تنشها باعث شده است که برخی رسانهها و ناظران منطقه، پیکان اتهام را به سمت ریاض بگیرند. برخی منابع غیررسمی مدعی شده بودند، این نفتکش مدتی حرکت خود در دریای سرخ را طولانی کرده است.
وزارت خارجه ایران: در حال بررسی عوامل هستیم
اما ایران با این گمانهزنیها همراه نشده است. سخنگوی وزارت امور خارجه، در واکنش به این خبر، بدون متهمکردن کشور یا گروهی اعلام کرد: «بررسی جزئیات و عوامل این اقدام خطرناک ادامه داشته و پس از حصول نتیجه اعلام خواهد شد». سیدعباس موسوی، همچنین با ابراز نگرانی درباره آلودگی ایجادشده در منطقه به دلیل نشت شدید نفت از مخازن آسیبدیده کشتی، اعلام کرد: «کلیه مسئولیتهای ناشی از این اقدام از جمله آلودگی شدید زیستمحیطی ایجادشده در منطقه برعهده عوامل این ماجراجویی خطرناک است».
موسوی در توضیح اتفاقات افزود: «بررسیهای انجامشده ازسوی شرکت ملی نفتکش ایران نشان میدهد که کشتی ایرانی از مکانی نزدیک به کریدور عبوری این نفتکش از شرق دریای سرخ، دو بار و به فاصله حدود نیمساعت مورد هدف قرار گرفته و آسیب دیده است». موسوی تشریح کرد: «در چند ماه گذشته برخی اقدامات تخریبی دیگر نیز علیه نفتکشهای ایران در دریای سرخ انجام شده بود که بررسیها درباره عوامل دخیل در این اقدامات در حال انجام است».
شرکت ملی نفتکش: کشتی و کارکنان سالم هستند
پیش از اظهارنظر سخنگوی وزارت خارجه، شرکت ملی نفتکش ایران نیز با صدور اطلاعیهای به توضیح اتفاقات پرداخت. به گزارش ایسنا و طبق این اطلاعیه، این نفتکش، صبح جمعه در ساعتهای پنج و پنج و بیست دقیقه صبح دچار انفجار شده است. در توضیحات شرکت ملی نفتکش آمده است که دو مخزن اصلی نفت در این کشتی آسیب دیده و نفت موجود در آن در حال خروج به دریای سرخ است. شرکت نفتکش در این اطلاعیه همچنین اعلام کرده بود: «کشتی و همه کارکنان آن سالم و در وضع ایمن و باثبات هستند و فقط بدنه کشتی اندکی آسیب دیده است که کارکنان کشتی درصدد کنترل آن هستند».
این اطلاعیه که صبح روز گذشته منتشر شده نیز از کسی به عنوان مسئول این حادثه نام نبرده بود: «کارشناسان فنی کشتی و کارشناسان مستقر در اتاق اضطرار شرکت ملی نفتکش ایران، در حال بررسی وضع و دلایل این حادثه هستند». همچنین آتشسوزی در این نفتکش رد شده است؛ «در سانحه ایجادشده در نفتکش ایرانی سابیتی هیچگونه حریقی رخ نداده و وضعیت کشتی باثبات است. با این حال، نشت نفت از نفتکش همچنان ادامه دارد و موجب آلودگی زیستمحیطی شده است». ایسنا به نقل از یورونیوز نیز گزارش داده بود شرایط وضعیت شناور کاملا تحت کنترل بوده و خدمه در حال حفظ شرایط پایدار در نفتکش هستند. براساس این گزارش، در رخداد صبح جمعه هیچیک از خدمه کشتی دچار آسیب نشدهاند و مجموعه کارکنان نفتکش در سلامتی کامل هستند. در همین رابطه، مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ضمن اعلام تغییر مسیر این نفتکش گفت پس از این حادثه برای نفتکش ایرانی هیچ طرفی به آن کمکی نکرده است. نصرالله دشتی نیز در اظهارات خود علت حادثه را «هنوز» نامعلوم خوانده بود.
تنکرترکرز: در حال بازگشت به خلیجفارس است
تنکرترکرز، وبسایت رصد حملونقل نفتی نیز در گزارشها دراینباره نوشت دستگاههای ردیابی سابیتی فعالاند و این کشتی در حال بازگشت به سمت خلیجفارس است: «سابیتی در حرکت به سمت جنوب است، اما با سرعت بسیار خوب ۱۰.۲ گره دریایی، [حدود ۱۸.۹ کیلومتر بر ساعت] در حال حرکت است». تنکرترکرز همچنین درباره آسیبهای احتمالی به این نفتکش نیز نوشت: «براساس همه دادههایی که تا این لحظه جمع کردهایم، شامل تصویر ماهوارهای ناسا از منطقه و نیز دادههای ایآیاس از «مرین ترفیک»، هیچ دود، آتش، نشتی یا یدککشی نمیبینیم؛ بلکه ما نفتکشی میبینیم که با سرعتی خوب به سمت خانه در حرکت است». دشتی در اظهاراتش اعلام کرده بود: «جلوی نشت نفت به دریا گرفته شده است». تنکرترکرز همچنین مینویسد: «تیترهای اخبار جهش کوچکی در قیمت نفت ایجاد کرده است». دیروز برخی رسانهها تا دو دلار افزایش در قیمت نفت اعلام کردند. ایلنا به نقل از بلومبرگ نوشت: «با نگرانی از افزایش رویارویی نظامی در این منطقه نفتی، قیمت نفت دوباره به بالای ۶۰ دلار افزایش یافت».
آمریکا: خبر داریم؛ روسیه: عجله نکنید؛ چین: تعامل کنید
در اولین واکنشهای خارجی به این حادثه، سخنگوی ناوگان ۵ نیروی دریایی ایالات متحده که بر خاورمیانه نظارت دارد، گفت: «از گزارشهای حادثه رخدادهشده در خصوص نفتکش ایرانی آگاه هستند». به گزارش ایلنا به نقل از اسکاینیوز، سرهنگ پیت پاگانو توضیح داد هیچ اطلاعات دیگری دراینباره ندارند. از سوی دیگر، وزارت امور خارجه روسیه نیز در واکنش به این خبر اعلام کرد هماکنون نمیتوان مقصر پشت پرده این حادثه را تعیین کرد. همچنین گنگ شوانگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، در واکنش به این خبر از طرفین مربوطه خواست تا با همکاری یکدیگر صلح و ثبات را در منطقه حفظ کنند.
ادامه ماجرای نفتکشها در غرب آسیا
این حادثه، تازهترین نمونه از حوادثی است که در ماههای اخیر در این منطقه برای نفتکشها رخ داده است. پیشتر در حوالی بندر فجیره امارات حوادثی برای نفتکشها رخ داده بود و در حوالی تنگه هرمز نیز یک نفتکش اماراتی و یک نفتکش بریتانیایی ازسوی ایران توقیف شده بود. در حوالی عربستان نیز دو نفتکش ایرانی دچار حادثه شدند. از سوی دیگر، نفتکش گریس وان که حامل نفت ایران بود، در حوالی آبهای جبلالطارق ازسوی نیروی دریایی بریتانیا توقیف شد. این حادثه اما برای برخی یادآور اتفاق دیگری در محدوده دریای عمان بوده است. پیشتر در خرداد، همزمان با سفر آبه شینزو، نخستوزیر ژاپن، به تهران که از دید برخی در تلاش برای کاهش تنشها در منطقه انجام شده بود، یک نفتکش ژاپنی و یک نفتکش نروژی در جنوب ایران دچار حادثه شدند. آن زمان آمریکا بهسرعت ایران را به دستداشتن در این حادثه متهم کرد. از جمله استدلالهای مخالفان این اتهامزنی که با اسناد قانعکننده نیز همراه نبود، همزمانی این حادثه با سفر آبه شینزو بود که دیدار با رهبر ایران را نیز در برنامههای خود داشت. ناظران این حوزه میگفتند اگر ایران قصد اقدام خصمانه علیه ژاپن داشت،
نخستوزیر این کشور را در حد دیدار با رهبر ایران میزبانی نمیکرد. نکته قابلتوجه درباره حادثه جمعه این است که حمله به نفتکش ایرانی در نزدیکی عربستان در حالی رخ میدهد که یک روز بعد از آن، یعنی امروز شنبه، عمرانخان، نخستوزیر پاکستان، در ایران است. گزارشها در روزها و هفتههای گذشته نیز حاکی از آن است که عمرانخان، کموبیش مانند آبه شینزو، برای رایزنی و میانجیگری درراستای کاهش تنشها بین ایران و عربستان سعودی به تهران میآید.
شرق: بار دیگر یک نفتکش در خاورمیانه خبرساز شد. روز گذشته اعلام شد نفتکش ایرانی سابیتی، در دریای سرخ و نزدیک ساحل عربستان سعودی، هدف حمله قرار گرفته است. به گزارش ایلنا، این نفتکش که متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران بوده است، در ۶۰ مایلی بندر جده بوده و با ۱۴۰هزار بشکه نفت خام دچار انفجار در بخش بدنه شده است. در نخستین بررسیها، احتمال داده شده بود این حادثه یک اقدام تروریستی باشد.
تنشها بین ایران و عربستان سعودی اخیرا بالا گرفته بود و در ماجرای حمله به تأسیسات نفتی آرامکو در عربستان سعودی، باوجود پذیرش مسئولیت ازسوی انصارالله یمن، سعودیها ایران را به دستداشتن در این اقدام متهم کردهاند. حمله به نفتکش ایرانی در نزدیکی ساحل عربستان در فضای این تنشها باعث شده است که برخی رسانهها و ناظران منطقه، پیکان اتهام را به سمت ریاض بگیرند. برخی منابع غیررسمی مدعی شده بودند، این نفتکش مدتی حرکت خود در دریای سرخ را طولانی کرده است.
وزارت خارجه ایران: در حال بررسی عوامل هستیم
اما ایران با این گمانهزنیها همراه نشده است. سخنگوی وزارت امور خارجه، در واکنش به این خبر، بدون متهمکردن کشور یا گروهی اعلام کرد: «بررسی جزئیات و عوامل این اقدام خطرناک ادامه داشته و پس از حصول نتیجه اعلام خواهد شد». سیدعباس موسوی، همچنین با ابراز نگرانی درباره آلودگی ایجادشده در منطقه به دلیل نشت شدید نفت از مخازن آسیبدیده کشتی، اعلام کرد: «کلیه مسئولیتهای ناشی از این اقدام از جمله آلودگی شدید زیستمحیطی ایجادشده در منطقه برعهده عوامل این ماجراجویی خطرناک است».
موسوی در توضیح اتفاقات افزود: «بررسیهای انجامشده ازسوی شرکت ملی نفتکش ایران نشان میدهد که کشتی ایرانی از مکانی نزدیک به کریدور عبوری این نفتکش از شرق دریای سرخ، دو بار و به فاصله حدود نیمساعت مورد هدف قرار گرفته و آسیب دیده است». موسوی تشریح کرد: «در چند ماه گذشته برخی اقدامات تخریبی دیگر نیز علیه نفتکشهای ایران در دریای سرخ انجام شده بود که بررسیها درباره عوامل دخیل در این اقدامات در حال انجام است».
شرکت ملی نفتکش: کشتی و کارکنان سالم هستند
پیش از اظهارنظر سخنگوی وزارت خارجه، شرکت ملی نفتکش ایران نیز با صدور اطلاعیهای به توضیح اتفاقات پرداخت. به گزارش ایسنا و طبق این اطلاعیه، این نفتکش، صبح جمعه در ساعتهای پنج و پنج و بیست دقیقه صبح دچار انفجار شده است. در توضیحات شرکت ملی نفتکش آمده است که دو مخزن اصلی نفت در این کشتی آسیب دیده و نفت موجود در آن در حال خروج به دریای سرخ است. شرکت نفتکش در این اطلاعیه همچنین اعلام کرده بود: «کشتی و همه کارکنان آن سالم و در وضع ایمن و باثبات هستند و فقط بدنه کشتی اندکی آسیب دیده است که کارکنان کشتی درصدد کنترل آن هستند».
این اطلاعیه که صبح روز گذشته منتشر شده نیز از کسی به عنوان مسئول این حادثه نام نبرده بود: «کارشناسان فنی کشتی و کارشناسان مستقر در اتاق اضطرار شرکت ملی نفتکش ایران، در حال بررسی وضع و دلایل این حادثه هستند». همچنین آتشسوزی در این نفتکش رد شده است؛ «در سانحه ایجادشده در نفتکش ایرانی سابیتی هیچگونه حریقی رخ نداده و وضعیت کشتی باثبات است. با این حال، نشت نفت از نفتکش همچنان ادامه دارد و موجب آلودگی زیستمحیطی شده است». ایسنا به نقل از یورونیوز نیز گزارش داده بود شرایط وضعیت شناور کاملا تحت کنترل بوده و خدمه در حال حفظ شرایط پایدار در نفتکش هستند. براساس این گزارش، در رخداد صبح جمعه هیچیک از خدمه کشتی دچار آسیب نشدهاند و مجموعه کارکنان نفتکش در سلامتی کامل هستند. در همین رابطه، مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ضمن اعلام تغییر مسیر این نفتکش گفت پس از این حادثه برای نفتکش ایرانی هیچ طرفی به آن کمکی نکرده است. نصرالله دشتی نیز در اظهارات خود علت حادثه را «هنوز» نامعلوم خوانده بود.
تنکرترکرز: در حال بازگشت به خلیجفارس است
تنکرترکرز، وبسایت رصد حملونقل نفتی نیز در گزارشها دراینباره نوشت دستگاههای ردیابی سابیتی فعالاند و این کشتی در حال بازگشت به سمت خلیجفارس است: «سابیتی در حرکت به سمت جنوب است، اما با سرعت بسیار خوب ۱۰.۲ گره دریایی، [حدود ۱۸.۹ کیلومتر بر ساعت] در حال حرکت است». تنکرترکرز همچنین درباره آسیبهای احتمالی به این نفتکش نیز نوشت: «براساس همه دادههایی که تا این لحظه جمع کردهایم، شامل تصویر ماهوارهای ناسا از منطقه و نیز دادههای ایآیاس از «مرین ترفیک»، هیچ دود، آتش، نشتی یا یدککشی نمیبینیم؛ بلکه ما نفتکشی میبینیم که با سرعتی خوب به سمت خانه در حرکت است». دشتی در اظهاراتش اعلام کرده بود: «جلوی نشت نفت به دریا گرفته شده است». تنکرترکرز همچنین مینویسد: «تیترهای اخبار جهش کوچکی در قیمت نفت ایجاد کرده است». دیروز برخی رسانهها تا دو دلار افزایش در قیمت نفت اعلام کردند. ایلنا به نقل از بلومبرگ نوشت: «با نگرانی از افزایش رویارویی نظامی در این منطقه نفتی، قیمت نفت دوباره به بالای ۶۰ دلار افزایش یافت».
آمریکا: خبر داریم؛ روسیه: عجله نکنید؛ چین: تعامل کنید
در اولین واکنشهای خارجی به این حادثه، سخنگوی ناوگان ۵ نیروی دریایی ایالات متحده که بر خاورمیانه نظارت دارد، گفت: «از گزارشهای حادثه رخدادهشده در خصوص نفتکش ایرانی آگاه هستند». به گزارش ایلنا به نقل از اسکاینیوز، سرهنگ پیت پاگانو توضیح داد هیچ اطلاعات دیگری دراینباره ندارند. از سوی دیگر، وزارت امور خارجه روسیه نیز در واکنش به این خبر اعلام کرد هماکنون نمیتوان مقصر پشت پرده این حادثه را تعیین کرد. همچنین گنگ شوانگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، در واکنش به این خبر از طرفین مربوطه خواست تا با همکاری یکدیگر صلح و ثبات را در منطقه حفظ کنند.
ادامه ماجرای نفتکشها در غرب آسیا
این حادثه، تازهترین نمونه از حوادثی است که در ماههای اخیر در این منطقه برای نفتکشها رخ داده است. پیشتر در حوالی بندر فجیره امارات حوادثی برای نفتکشها رخ داده بود و در حوالی تنگه هرمز نیز یک نفتکش اماراتی و یک نفتکش بریتانیایی ازسوی ایران توقیف شده بود. در حوالی عربستان نیز دو نفتکش ایرانی دچار حادثه شدند. از سوی دیگر، نفتکش گریس وان که حامل نفت ایران بود، در حوالی آبهای جبلالطارق ازسوی نیروی دریایی بریتانیا توقیف شد. این حادثه اما برای برخی یادآور اتفاق دیگری در محدوده دریای عمان بوده است. پیشتر در خرداد، همزمان با سفر آبه شینزو، نخستوزیر ژاپن، به تهران که از دید برخی در تلاش برای کاهش تنشها در منطقه انجام شده بود، یک نفتکش ژاپنی و یک نفتکش نروژی در جنوب ایران دچار حادثه شدند. آن زمان آمریکا بهسرعت ایران را به دستداشتن در این حادثه متهم کرد. از جمله استدلالهای مخالفان این اتهامزنی که با اسناد قانعکننده نیز همراه نبود، همزمانی این حادثه با سفر آبه شینزو بود که دیدار با رهبر ایران را نیز در برنامههای خود داشت. ناظران این حوزه میگفتند اگر ایران قصد اقدام خصمانه علیه ژاپن داشت،
نخستوزیر این کشور را در حد دیدار با رهبر ایران میزبانی نمیکرد. نکته قابلتوجه درباره حادثه جمعه این است که حمله به نفتکش ایرانی در نزدیکی عربستان در حالی رخ میدهد که یک روز بعد از آن، یعنی امروز شنبه، عمرانخان، نخستوزیر پاکستان، در ایران است. گزارشها در روزها و هفتههای گذشته نیز حاکی از آن است که عمرانخان، کموبیش مانند آبه شینزو، برای رایزنی و میانجیگری درراستای کاهش تنشها بین ایران و عربستان سعودی به تهران میآید.