چندصدایی در میان اصلاحطلبان بر سر کیفیت حضور در انتخابات
دوباره ائتلاف؟
شرق: گفته میشود که سیاست اصلاحطلبان در انتخابات پیشرو دیگر ائتلاف نخواهد بود و افرادی مانند محمدرضا عارف رئیس شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان هم بارها بر این گزاره تأکید کردهاند اما بهنظر میرسد که اصلاحطلبان در این تصمیم توافق جامعی ندارند. برای مثال اخیرا محمد هاشمیرفسنجانی پیشبینی کرده است که اصلاحطلبان در نهایت با سیاست ائتلافی در انتخابات حاضر میشوند. او در گفتوگو با «شفقنا» گفته است: «برخلاف اینکه برخی ادعا میکنند این دوره به اجماع نمیرسیم ولی من عکس این موضوع فکر میکنم. در کشور ما تجاربی که در سالهای گذشته داشتیم، نشان میدهد هیچ حزب و گروه و تشکلی را در کشور نداریم که ضریب نفوذ اجتماعی 50درصدی داشته باشد که بتواند به تنهایی برنده انتخابات باشد. یعنی گروههایی موفق و برنده انتخابات هستند که با ائتلاف وارد انتخابات شوند و اگر گروهی با ائتلاف وارد انتخابات شود برنده انتخابات بوده است و اگر کسی از سیاسیون خواسته باشد وزنکشی کند و وزن خود را بداند و به تنهایی شرکت کرده است، شکست خورده و برنده انتخابات نبوده است».هاشمی ادامه داده است: «در بین برخی گروهها این واقعیت ملموس است و خودشان
میدانند که به تنهایی نمیتوانند در هیچ انتخاباتی موفق شوند ولی در بین گروهها و جناحهای سیاسی باید ببینند کدامیک به هم نزدیکترند و سلایق و سیاستهای کدامیک به هم نزدیکتر است.
معمولا در این وضعیت جناح اصلاحطلب و اعتدالیون مشترکات بیشتری دارند و به هم نزدیکتر هستند و در دو، سه انتخابات گذشته که با هم به میدان آمدند، پیروزی چشمگیری نصیبشان شد. این دوره هم جز این نیست و اصلاحطلبان و اعتدالیون با ائتلاف میآیند. آنها عقل سیاسی دارند و میسنجند. اگر در طول سال و در طول دوره یکی، دو نفر تحلیلی ارائه دادهاند، نظرات شخصی آنهاست چون هر جریانی سخنگو و رئیس و مسئول دارد». هاشمی در مورد اینکه برخی بزرگان اصلاحطلب بارها اعلام کردهاند که اصلاحطلبان در انتخابات مجلس با پرچم خودشان میآیند و ائتلاف نمیکنند، اظهار کرد: «رئیس اصلاحطلبان آقای خاتمی است و این جناح رئیس، شورا ، تشکل و سخنگو دارد. ولی همانطور که گفتم اشخاص نظرات مختلفی دارند. اگر سخنگو یا رئیس جریان نظری بدهد آن حرف قابل بحث است. در جریان اصولگرا نیز تفرق آرا بسیار زیاد است. ضریب نفوذ این جریان در جامعه اگر کمتر از 23 درصد باشد بیشتر نیست. اختلاف بین آنها بسیار زیاد است. جریان احمدینژادی به یک طرف است و برخی آقایان دیگر به یک طرف، مؤتلفهها یکجور هستند و آقای لاریجانی هم جریانی تشکیل داده است و...».
یا آنکه معصومه ابتکار از رویکرد آن دسته از اصلاحطلبانی که بر هویت اصلاحطلبی تأکید میکنند، انتقاد کرده و به «خبرآنلاین» گفته است: «امروز بسیاری از نیروهای صرفا اصلاحطلب با جریان اعتدال همگرایی زیادی دارند، با این وصف اینکه بگوییم ما با نیروی صرفا اصلاحطلب یا صرفا اصولگرا یا اعتدال روبهرو هستیم اینطور نیست و در بسیاری از موارد این مرزها و خطکشیها تغییر کرده است».
او تصریح کرده است: «ما در نهایت باز هم به سمت ائتلاف خواهیم رفت. به دلیل واقعیتها، شرایط و محدودیتهایی که اعمال میشود، باید بپذیریم که واقعیتها در صحنه عمل چیز دیگری است؛ با همه این اوصاف نکته مهمی که نباید از نظر دور داشت این است که باید کماکان در انتخابهایمان دقت كنيم تا بهترین انتخابها را داشته باشیم. البته نکته مهمتر از انتخاب این است که احزاب، گروهها و جریانهای سیاسی اعم از اعتدال و اصلاحات وقتی فردی را معرفی کرده و اعتبار یک جریان سیاسی را پشت او قرار میدهند، باید در ادامه راه مرتب عملکرد، اقدامات و رویکردهای او را رصد و ارزیابی کنند؛ متأسفانه رهاکردن نیروها و اینکه افراد به دلیل مشکلات، امتحانها و تطمیع بخواهند از مسیر مردمداری و عدالتخواهی منحرف شوند آسیبزاست و هیچ فرقی هم نمیکند که این فرد از جریان اعتدالی، اصلاحطلب یا سایر جریانها باشد زیرا ما را از اهداف و آرمان و مردم دور کرده است. مهم این است که در انتخابات مردم پیروز شوند بنابراین باید مراقب باشیم و همه تصمیمات را در همین مسیر تنظیم کنیم». این نظرات در حالی است که چند ماه پیش محمدرضا عارف به صراحت گفت: «در شورای عالی
سیاستگذاری اصلاحطلبان بحثهای هویت، جدی است. ما هویت اصلاحطلبی داریم، با هویت خود به میدان میآییم و همانطور هم که گفتم راهبردمان مشارکت حداکثری است».اسماعیل گرامیمقدم هم اخیرا گفته است: «تقریبا همه اصلاحطلبان بر این راهبرد اتفاق نظر دارند که بیش از آنکه پیروزی ارزش داشته باشد، حفظ هویت اصلاحطلبی مهم است و هویت اصلاحطلبی ما را مجاب میکند که با افراد شایسته نمایندگی مردم در هر حوزه انتخابیه لیستها را ببندیم. یعنی اگر در تهران 15 نفر تأیید شدند، همان 15 نفر را ارائه دهیم. برای ما این مهم است که افرادی که به نام اصلاحات وارد مجلس میشوند، به اصول اصلاحطلبی وفادار و امانتدار مردم باشند. بیتردید مانند سال 94 عمل نخواهیم کرد که صرفا برای جلوگیری از ورود رقیب سیاسی افرادی در لیست گنجانده شوند که شاید بعضا از تجربه و تعهد لازم برخوردار نباشند».این اظهارات افرادی است که در نهادهای تصمیمگیرنده اصلاحات مانند شورای عالی سیاستگذاری حضور دارند. علاوه بر ایشان افرادی مانند سعید حجاریان، یکی از تئوریپردازهای جریان اصلاحات پا را فراتر از ائتلافنکردن نهادهاند و میگویند اگر نامزدهای برجسته اصلاحطلبان رد
صلاحیت شوند، عطای انتخابات را به لقایش میبخشیم.با جمع نظرات فوق میتوان دریافت در حالي كه در اصلیترین موضوع انتخاباتی یعنی چگونگی مشارکت میان اصلاحطلبان اختلافات مهمی وجود دارد و یکصدایی از آنها به گوش نمیرسد؛ بنابراین در حال حاضر نمیتوان بر ائتلاف یا عدم ائتلاف اصلاحطلبان با اصولگرایان میانهرو نظر داد.
شرق: گفته میشود که سیاست اصلاحطلبان در انتخابات پیشرو دیگر ائتلاف نخواهد بود و افرادی مانند محمدرضا عارف رئیس شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان هم بارها بر این گزاره تأکید کردهاند اما بهنظر میرسد که اصلاحطلبان در این تصمیم توافق جامعی ندارند. برای مثال اخیرا محمد هاشمیرفسنجانی پیشبینی کرده است که اصلاحطلبان در نهایت با سیاست ائتلافی در انتخابات حاضر میشوند. او در گفتوگو با «شفقنا» گفته است: «برخلاف اینکه برخی ادعا میکنند این دوره به اجماع نمیرسیم ولی من عکس این موضوع فکر میکنم. در کشور ما تجاربی که در سالهای گذشته داشتیم، نشان میدهد هیچ حزب و گروه و تشکلی را در کشور نداریم که ضریب نفوذ اجتماعی 50درصدی داشته باشد که بتواند به تنهایی برنده انتخابات باشد. یعنی گروههایی موفق و برنده انتخابات هستند که با ائتلاف وارد انتخابات شوند و اگر گروهی با ائتلاف وارد انتخابات شود برنده انتخابات بوده است و اگر کسی از سیاسیون خواسته باشد وزنکشی کند و وزن خود را بداند و به تنهایی شرکت کرده است، شکست خورده و برنده انتخابات نبوده است».هاشمی ادامه داده است: «در بین برخی گروهها این واقعیت ملموس است و خودشان
میدانند که به تنهایی نمیتوانند در هیچ انتخاباتی موفق شوند ولی در بین گروهها و جناحهای سیاسی باید ببینند کدامیک به هم نزدیکترند و سلایق و سیاستهای کدامیک به هم نزدیکتر است.
معمولا در این وضعیت جناح اصلاحطلب و اعتدالیون مشترکات بیشتری دارند و به هم نزدیکتر هستند و در دو، سه انتخابات گذشته که با هم به میدان آمدند، پیروزی چشمگیری نصیبشان شد. این دوره هم جز این نیست و اصلاحطلبان و اعتدالیون با ائتلاف میآیند. آنها عقل سیاسی دارند و میسنجند. اگر در طول سال و در طول دوره یکی، دو نفر تحلیلی ارائه دادهاند، نظرات شخصی آنهاست چون هر جریانی سخنگو و رئیس و مسئول دارد». هاشمی در مورد اینکه برخی بزرگان اصلاحطلب بارها اعلام کردهاند که اصلاحطلبان در انتخابات مجلس با پرچم خودشان میآیند و ائتلاف نمیکنند، اظهار کرد: «رئیس اصلاحطلبان آقای خاتمی است و این جناح رئیس، شورا ، تشکل و سخنگو دارد. ولی همانطور که گفتم اشخاص نظرات مختلفی دارند. اگر سخنگو یا رئیس جریان نظری بدهد آن حرف قابل بحث است. در جریان اصولگرا نیز تفرق آرا بسیار زیاد است. ضریب نفوذ این جریان در جامعه اگر کمتر از 23 درصد باشد بیشتر نیست. اختلاف بین آنها بسیار زیاد است. جریان احمدینژادی به یک طرف است و برخی آقایان دیگر به یک طرف، مؤتلفهها یکجور هستند و آقای لاریجانی هم جریانی تشکیل داده است و...».
یا آنکه معصومه ابتکار از رویکرد آن دسته از اصلاحطلبانی که بر هویت اصلاحطلبی تأکید میکنند، انتقاد کرده و به «خبرآنلاین» گفته است: «امروز بسیاری از نیروهای صرفا اصلاحطلب با جریان اعتدال همگرایی زیادی دارند، با این وصف اینکه بگوییم ما با نیروی صرفا اصلاحطلب یا صرفا اصولگرا یا اعتدال روبهرو هستیم اینطور نیست و در بسیاری از موارد این مرزها و خطکشیها تغییر کرده است».
او تصریح کرده است: «ما در نهایت باز هم به سمت ائتلاف خواهیم رفت. به دلیل واقعیتها، شرایط و محدودیتهایی که اعمال میشود، باید بپذیریم که واقعیتها در صحنه عمل چیز دیگری است؛ با همه این اوصاف نکته مهمی که نباید از نظر دور داشت این است که باید کماکان در انتخابهایمان دقت كنيم تا بهترین انتخابها را داشته باشیم. البته نکته مهمتر از انتخاب این است که احزاب، گروهها و جریانهای سیاسی اعم از اعتدال و اصلاحات وقتی فردی را معرفی کرده و اعتبار یک جریان سیاسی را پشت او قرار میدهند، باید در ادامه راه مرتب عملکرد، اقدامات و رویکردهای او را رصد و ارزیابی کنند؛ متأسفانه رهاکردن نیروها و اینکه افراد به دلیل مشکلات، امتحانها و تطمیع بخواهند از مسیر مردمداری و عدالتخواهی منحرف شوند آسیبزاست و هیچ فرقی هم نمیکند که این فرد از جریان اعتدالی، اصلاحطلب یا سایر جریانها باشد زیرا ما را از اهداف و آرمان و مردم دور کرده است. مهم این است که در انتخابات مردم پیروز شوند بنابراین باید مراقب باشیم و همه تصمیمات را در همین مسیر تنظیم کنیم». این نظرات در حالی است که چند ماه پیش محمدرضا عارف به صراحت گفت: «در شورای عالی
سیاستگذاری اصلاحطلبان بحثهای هویت، جدی است. ما هویت اصلاحطلبی داریم، با هویت خود به میدان میآییم و همانطور هم که گفتم راهبردمان مشارکت حداکثری است».اسماعیل گرامیمقدم هم اخیرا گفته است: «تقریبا همه اصلاحطلبان بر این راهبرد اتفاق نظر دارند که بیش از آنکه پیروزی ارزش داشته باشد، حفظ هویت اصلاحطلبی مهم است و هویت اصلاحطلبی ما را مجاب میکند که با افراد شایسته نمایندگی مردم در هر حوزه انتخابیه لیستها را ببندیم. یعنی اگر در تهران 15 نفر تأیید شدند، همان 15 نفر را ارائه دهیم. برای ما این مهم است که افرادی که به نام اصلاحات وارد مجلس میشوند، به اصول اصلاحطلبی وفادار و امانتدار مردم باشند. بیتردید مانند سال 94 عمل نخواهیم کرد که صرفا برای جلوگیری از ورود رقیب سیاسی افرادی در لیست گنجانده شوند که شاید بعضا از تجربه و تعهد لازم برخوردار نباشند».این اظهارات افرادی است که در نهادهای تصمیمگیرنده اصلاحات مانند شورای عالی سیاستگذاری حضور دارند. علاوه بر ایشان افرادی مانند سعید حجاریان، یکی از تئوریپردازهای جریان اصلاحات پا را فراتر از ائتلافنکردن نهادهاند و میگویند اگر نامزدهای برجسته اصلاحطلبان رد
صلاحیت شوند، عطای انتخابات را به لقایش میبخشیم.با جمع نظرات فوق میتوان دریافت در حالي كه در اصلیترین موضوع انتخاباتی یعنی چگونگی مشارکت میان اصلاحطلبان اختلافات مهمی وجود دارد و یکصدایی از آنها به گوش نمیرسد؛ بنابراین در حال حاضر نمیتوان بر ائتلاف یا عدم ائتلاف اصلاحطلبان با اصولگرایان میانهرو نظر داد.