توجه به معلولان شاخص کيفيت جامعه
مجيد فراهاني . عضو شوراي شهر تهران
در سال‌هاي اخير طراحي فضاهاي در دسترس براي همگان که ذيل گفتمان حقوق شهري و حق شهروندي رده‌بندي مي‌شود، از مهم‌ترين دغدغه‌هاي مديران شهري بوده است. باوجوداین سياست‌هاي تدوين‌شده و کوشش‌هاي انجام‌گرفته براي دسترسي و زيست‌پذيرکردن فضاي شهري، تا رسيدن به نقطه مطلوب فاصله زيادي دارد. دراین‌بین توجه به حقوق گروهي از شهروندان که نقص‌ها، محروميت‌ها و مشکلات خاصي دارند و به حمايت مضاعف نياز دارند، از بديهيات انساني و قانوني است که مسئولان شهري بنا بر جايگاه حقوقي و شأن نمايندگي از سوي مردم موظف به پيگيري آن هستند. اهميت و اعتبار اين موضوع تا جايي است که امروزه در جهان کيفيت جامعه را با چگونگي رفتار آن با آسيب‌پذيرترين شهروندان اندازه‌گيري مي‌کنند. بديهي است که امکانات حرکتي و سهولت در تردد و رفت‌وآمد در درون فضاهاي سخت و زمخت شهري ارتباط مستقيمي با ارتباط و تعامل انساني و آرامش و امنيت روحي و رواني در فضاي شهري دارد و بي‌توجهي و اهمال نسبت به آن مشکلات معلولان را مضاعف خواهد کرد که بدون ترديد ناقض حقوق شهروندي است. حق دسترسي به فضاهاي شهري و تسهيل تردد در آن از جمله حقوقي است که شهروند بر شهر و جامعه بر مديران دارد. حال آنکه قشري از شهروندان مانند جانبازان و معلولان جسمي و حرکتي ضمن برخورداري از اين حق مشروع و قانوني بر خلاف ساير شهروندان در نبود «تسهيل» و «دسترسي» به‌عنوان دو ويژگي فضاي مطلوب شهري به دليل نامناسب‌بودن فضاي شهري با توجه به محدوديت‌هاي جسمي و حرکتي خود، با دشواري‌هاي بيشتري روبه‌رو مي‌شوند. اين در حالي است که معلولان خواستار تمايز با ديگر افراد جامعه نيستند و مهم‌ترين مطالبه و خواسته اين شهروندان در حوزه شهري، تسهيل تردد آسان در سطح شهر است تا بتوانند با ديگر افراد جامعه ارتباط برقرار کنند، به تحصيل بپردازند، اشتغال داشته باشند و به يک معنا به زندگي عادي خود ادامه بدهند. کرامت و آسايش معلولان براي تداوم زندگي شهري باکيفيت، مهم‌ترين اقدامي است که اين روزها بايد به آن توجه شود و براي تحقق حداکثري آن برنامه‌ها و سياست‌هاي علمي و تسهيل‌گرانه در دستور کار مجموعه مديريت شهري قرار گیرد.
بخشي از مشکلات اين شهروندان نامناسب‌بودن مسير پياده‌روها، فضاي ترمينال‌ها، وضعيت حمل‌ونقل درون‌شهري، ورودي بانک‌ها، فقدان سرويس‌هاي بهداشتي مخصوص معلولان، پارکينگ خودروی مختص آنها و آسانسورها است که نه‌تنها ناقض حق شهري و حقوق شهروندي است بلکه معيار و شاخصي براي ارزيابي‌هاي منفي از توانايي و اراده مديران براي دستيابي به استاندارد‌هاي جهاني و مطلوب اداره شهر‌ها محسوب مي‌شود. براي رفع اين مشکلات از ابتداي شکل‌گيري شوراي پنجم شهر تهران در بودجه سالانه، رديفي براي تسطيح و مناسب‌سازي معابر و فضاي عمومي شهر براي سهولت تردد معلولان در نظر گرفته شده است و با توجه به افزايش قيمت بنزين که اين روزها زندگي مردم و اقتصاد خانواده‌ها را با چالش‌هايي مواجه کرده است، پيگيري‌ها و تلاش‌هايي در جهت کاهش مشکلات و نيز تأمين نقدينگي مورد نياز سرويس‌هاي مدارس کودکان استثنائي براي خدمت‌رساني مطلوب، منظم و بدون وقفه صورت گرفته است. معتقدم بايد اهتمام و توجه شهرداري تهران به تسهيل و تسريع خدمت‌رساني به معلولان و کم‌توانان جسمي و حرکتي بوده و این موارد باید از مهم‌ترين سياست‌هاي مديران شهري و نمايندگان مردم در شوراي شهر تهران باشد.
در سال‌هاي اخير طراحي فضاهاي در دسترس براي همگان که ذيل گفتمان حقوق شهري و حق شهروندي رده‌بندي مي‌شود، از مهم‌ترين دغدغه‌هاي مديران شهري بوده است. باوجوداین سياست‌هاي تدوين‌شده و کوشش‌هاي انجام‌گرفته براي دسترسي و زيست‌پذيرکردن فضاي شهري، تا رسيدن به نقطه مطلوب فاصله زيادي دارد. دراین‌بین توجه به حقوق گروهي از شهروندان که نقص‌ها، محروميت‌ها و مشکلات خاصي دارند و به حمايت مضاعف نياز دارند، از بديهيات انساني و قانوني است که مسئولان شهري بنا بر جايگاه حقوقي و شأن نمايندگي از سوي مردم موظف به پيگيري آن هستند. اهميت و اعتبار اين موضوع تا جايي است که امروزه در جهان کيفيت جامعه را با چگونگي رفتار آن با آسيب‌پذيرترين شهروندان اندازه‌گيري مي‌کنند. بديهي است که امکانات حرکتي و سهولت در تردد و رفت‌وآمد در درون فضاهاي سخت و زمخت شهري ارتباط مستقيمي با ارتباط و تعامل انساني و آرامش و امنيت روحي و رواني در فضاي شهري دارد و بي‌توجهي و اهمال نسبت به آن مشکلات معلولان را مضاعف خواهد کرد که بدون ترديد ناقض حقوق شهروندي است. حق دسترسي به فضاهاي شهري و تسهيل تردد در آن از جمله حقوقي است که شهروند بر شهر و جامعه بر مديران دارد. حال آنکه قشري از شهروندان مانند جانبازان و معلولان جسمي و حرکتي ضمن برخورداري از اين حق مشروع و قانوني بر خلاف ساير شهروندان در نبود «تسهيل» و «دسترسي» به‌عنوان دو ويژگي فضاي مطلوب شهري به دليل نامناسب‌بودن فضاي شهري با توجه به محدوديت‌هاي جسمي و حرکتي خود، با دشواري‌هاي بيشتري روبه‌رو مي‌شوند. اين در حالي است که معلولان خواستار تمايز با ديگر افراد جامعه نيستند و مهم‌ترين مطالبه و خواسته اين شهروندان در حوزه شهري، تسهيل تردد آسان در سطح شهر است تا بتوانند با ديگر افراد جامعه ارتباط برقرار کنند، به تحصيل بپردازند، اشتغال داشته باشند و به يک معنا به زندگي عادي خود ادامه بدهند. کرامت و آسايش معلولان براي تداوم زندگي شهري باکيفيت، مهم‌ترين اقدامي است که اين روزها بايد به آن توجه شود و براي تحقق حداکثري آن برنامه‌ها و سياست‌هاي علمي و تسهيل‌گرانه در دستور کار مجموعه مديريت شهري قرار گیرد.
بخشي از مشکلات اين شهروندان نامناسب‌بودن مسير پياده‌روها، فضاي ترمينال‌ها، وضعيت حمل‌ونقل درون‌شهري، ورودي بانک‌ها، فقدان سرويس‌هاي بهداشتي مخصوص معلولان، پارکينگ خودروی مختص آنها و آسانسورها است که نه‌تنها ناقض حق شهري و حقوق شهروندي است بلکه معيار و شاخصي براي ارزيابي‌هاي منفي از توانايي و اراده مديران براي دستيابي به استاندارد‌هاي جهاني و مطلوب اداره شهر‌ها محسوب مي‌شود. براي رفع اين مشکلات از ابتداي شکل‌گيري شوراي پنجم شهر تهران در بودجه سالانه، رديفي براي تسطيح و مناسب‌سازي معابر و فضاي عمومي شهر براي سهولت تردد معلولان در نظر گرفته شده است و با توجه به افزايش قيمت بنزين که اين روزها زندگي مردم و اقتصاد خانواده‌ها را با چالش‌هايي مواجه کرده است، پيگيري‌ها و تلاش‌هايي در جهت کاهش مشکلات و نيز تأمين نقدينگي مورد نياز سرويس‌هاي مدارس کودکان استثنائي براي خدمت‌رساني مطلوب، منظم و بدون وقفه صورت گرفته است. معتقدم بايد اهتمام و توجه شهرداري تهران به تسهيل و تسريع خدمت‌رساني به معلولان و کم‌توانان جسمي و حرکتي بوده و این موارد باید از مهم‌ترين سياست‌هاي مديران شهري و نمايندگان مردم در شوراي شهر تهران باشد.