|

مشاور امنيت ملي ترامپ و سخنگوي دولت ايران:

آماده تکرار مبادله زنداني هستيم

شرق: دو مقام در دو دولت ايران و آمريکا از آمادگي دولت‌هاي خود براي تکرار روند مبادله زنداني با يکديگر خبر دادند. رابرت اوبرين، مشاور امنيت ملي رئيس‌جمهور آمريکا، در گفت‌وگويي روي آنتن شبکه خبري سي‌بي‌اس آمريکا اين موضوع را مطرح کرد و علي ربيعي، سخنگوي دولت ايران، در نشست خبري روزانه خود با خبرنگاران. درعين‌حال، هر دو مقام بر مواضع پيشين دولت‌هاي خود درباره شرايط گفت‌وگوهاي کلي بر سر اختلافات دو کشور پافشاري کردند. اوبرين، البته ابراز اميدواري کرد راه براي گفت‌وگوها بين دو کشور باز شود، اما تأکيد کرد، تحريم‌ها و کارزار فشار حداکثري برقرار مي‌ماند. ربيعي نيز بار ديگر اين موضع ايران را بيان کرد که آمريکا با رفع تحريم‌ها مي‌تواند به گفت‌وگوهاي ۵+۱ برگردد و در غير اين صورت گفت‌وگويي در کار نيست. اين موضع‌گيري‌ها پس از مبادله دو زنداني در روز شنبه اين هفته انجام شده ‌است که در آن، وزير خارجه ايران و مشاور ارشد وزير خارجه آمريکا در سوئيس، شهروندان کشورهاي خود را تحويل گرفتند و به خانه بازگرداندند. مسعود سليماني، استاد دانشگاه ايراني و ژائو وانگ، استاد دانشگاه چيني‌- آمريکايي، در اين مبادله که اولين مبادله از اين نوع بين ايران و آمريکا در دوران دونالد ترامپ بود، به کشورهاي خود تحويل داده شدند.
مشاور ترامپ: فشار حداکثري متوقف نمي‌شود
اوبرين در گفت‌وگوي تلويزيوني خود در شبکه سي‌بي‌اس، درباره تبادل زنداني با اشاره به اينکه يک‌سال‌ونيم پيگير اين مبادله بوده، گفت: «ما به اين کار ادامه مي‌دهيم و مي‌خواهيم همه آن آمريکايي‌ها به خانه برگردند». او با اشاره به مبادله دو زنداني اخير گفت: «توافقي عالي در اين ميان به دست آورديم. آنها [مقامات ايران] مي‌خواستند يک ايراني برگردد که - مي‌توانيد از دادگستري جزئيات اين را بگيريد اما او داشت هفته آينده به دادگاه مي‌رفت و ما احساس کرديم فرصتي هست که کسي را به خانه‌اش برسانيم و از اين فرصت استفاده کرديم». مشاور امنيت ملي ترامپ در پاسخ به سؤال خبرنگاری که از احتمال بازشدن راه گفت‌وگو با ايران در نتيجه اين توافق پرسيده بود، گفت: «ببينيد، من اميدوارم اين‌طور باشد. رئيس‌جمهور پيشنهاد داده ‌است که با آيت‌الله [خامنه‌اي] گفت‌وگو کند». او در پاسخ به سؤال خبرنگار که اين مبادله، پيش‌شرط گفت‌وگوها بوده ‌است نيز گفت: «نه. ببينيد ما يک کارزار فشار حداکثري در ايران داشته‌ايم. من فکر مي‌کنم اين فشار حداکثري تأثير داشته‌ و تا حدي در اين آزادي نقش داشته ‌است. رئيس‌جمهور پيشنهاد داده که بدون پيش‌شرط بنشيند و با ايرانيان درباره گستره وسيعي از مسائل گفت‌وگو کند». اوبرين ادامه داد: «مايليم که بنشينيم و با آنها صحبت کنيم؛ اما تحريم‌ها و فشار حداکثري متوقف نخواهند شد تا وقتي که ايران برنامه هسته‌اي‌ و اقدامات بدخواهانه‌اش در منطقه را کنار بگذارد». او تأکيد کرد: «درعين‌حال ما بسيار مشتاقيم که بنشينيم و درباره ديگر بازداشتي‌ها با آنها صحبت کنيم. ما مي‌خواهيم تک‌تک آمريکايي‌ها به خانه برگردند».
ربيعي: گفت‌وگو، فقط در قالب ۵+۱، پس از توقف تحريم
علي ربيعي در پاسخ به سؤالات خبرنگاران درباره گفت‌وگوهاي منجر به آزادي اين دو زنداني گفت:‌ «اين فقط تبادل بوده ‌است و ما باز هم حاضريم در زمينه تبادل اقدام کنيم، ولي هيچ مذاکره‌اي در کنار اين [مبادله‌ها] قرار ندارد». او تأکيد کرد: «[براي] مذاکره يا هرگونه گفت‌وگو، در قالب ۵+۱ و پس از اينکه آمريکا دست از تحريم‌ها و تروريسم اقتصادي بردارد، شرايط آماده مي‌شود. ما اصلا بحث جديدي در اين زمينه نداريم». ربيعي همچنين توضيح داد که پيام يک مقام سابق آمريکايي در مبادله اخير نقش داشته ‌است: «پيشنهاد مبادله زندانيان يک‌سال‌ونيم پيش در حاشيه مجمع داده شد که آمريکا از آن خودداري کرد، ولي ما به دلايل انسان‌دوستانه بنا بر پيامي که يک مقام سابق آمريکا داده بود تا براي آزادي دکتر سليماني تبادل انجام شود، پذيرفتيم و حتي به دنبال آزادي همه در مقابل همه بوديم». ربيعي افزود: «از حسن‌نيت دولت سوئيس هم تشکر مي‌کنيم».
ظریف: آماده مبادله فراگیر زندانیان هستیم
وزیر خارجه ایران نیز روز گذشته در توییتر موضع مشابهی گرفت. او که در سفر ترکیه به سر می‌برد، نوشت: «پس از به‌خانه‌بازگرداندن گروگان‌مان در این هفته، کاملا برای تبادل فراگیر زندانیان آمادگی داریم. توپ در زمین ایالات متحده است». اشاره ظریف، کم‌وبیش شبیه موضع سخنگوی دولت در اشاره به مبادله «همه با همه» است که در صحبت‌های مشاور ترامپ نیز در قالب پیگیری «آزادی همه آمریکایی‌ها» رد آن دیده می‌شود. ظریف پیش‌تر نیز در مصاحبه‌ها و موضع‌گیری‌های مختلف در این زمینه تأکید کرده ‌بود به دنبال مذاکره برای تبادل زندانی است و «اختیار» لازم را برای این مذاکره دارد. ظریف همچنین بار دیگر بر تمرکز منطقه‌ای ایران تأکید کرد: «امروز بار دیگر و این‌بار در نشست «قلب آسیا - روند استانبول» مشغول دیپلماسی منطقه‌ای هستیم تا توان خود را برای صلح و توسعه در افغانستان در کنار هم قرار دهیم». او در این توییت از هشتگ «نخست همسایگان» استفاده کرد.
روحاني: بودجه متکي بر مذاکره نيست
از سوي ديگر، رئيس‌جمهور ايران که ديروز به مناسبت ۱۶ آذر، روز دانشجو، به دانشگاه فرهنگيان رفته بود، با بيان اينکه بودجه سال آينده در هيچ‌کجا متکي بر مذاکره نيست و مبناي بودجه تداوم تحريم است، گفت: «وظيفه قانوني و انقلابي ماست که از هر راهي که براي رفع مشکلات وجود دارد، استفاده کنيم». وي تأکيد کرد: «دشمن به دنبال اين است که به مردم ما فشار وارد کند، مردم ايستادگي و مقاومت مي‌کنند، اما معنايش اين نيست که اگر راهي داريم که نقشه و توطئه دشمن را بشکنيم، آن راه را نرويم. مذاکره لازم و يک کار انقلابي است». روحاني در هفته‌هاي اخير تأکيد کرده‌ که پيش‌شرط گفت‌وگوي ايران با آمريکا رفع تحريم‌هاست.
نشانه‌هاي کم‌فروغ گشايش
پس از مبادله اخير، رئيس‌جمهور آمريکا در توييتي از ايران بابت «مذاکره بسيار منصفانه» دراين‌باره «تشکر» کرد و نوشت: «مي‌بينيد؟ [پس] مي‌توانيم با هم توافق کنيم». اين نوشته ترامپ باعث شد برخي ناظران از احتمال جدي‌شدن گفت‌وگوها بگويند، اما با اين مواضع مشاور ترامپ به نظر مي‌رسد موضع اصلي دولت آمريکا در قبال ایران همان است که مايک پمپئو در توييتش نوشته بود: «خرسندي» از همکاري «سازنده» ايران. به نظر مي‌رسد تشکر ترامپ در اين توييت نيز از جنس تعريف او از روحاني است، وقتي سال گذشته او را «مردي بسيار دوست‌داشتني» توصيف کرد. درعين‌حال، بعد از توقف تلاش‌هاي امانوئل مکرون، رئيس‌جمهور فرانسه، براي يافتن راه‌حلي بين ايران و آمريکا، ژاپني‌ها بار ديگر در حال آزمايش شانس خود در اين زمينه هستند. ژاپن که پيش‌تر در تلاش‌هايي کم‌وبيش ناکام در اين زمينه تا اولين سفر نخست‌وزيرش به ايران پس از انقلاب پيش رفته بود، در تلاش است که براي دومين‌بار ميزبان يک رئيس‌جمهور ايران شود و در اين راه، تأييد واشنگتن را هم دريافت کرده ‌است؛ اما با توجه به خط قرمزها و پافشاري‌هاي دو طرف بر مواضع و فقدان زمينه مشترک گفت‌وگو و درحالي‌که رابطه ايران و اروپا نيز دچار تنش شده است، مشخص نيست تلاش‌هاي ژاپن از چه مسيري بناست به حل اختلاف، کاهش تنش يا لااقل توقف روند افزايشي تنش‌ها منجر شود.

شرق: دو مقام در دو دولت ايران و آمريکا از آمادگي دولت‌هاي خود براي تکرار روند مبادله زنداني با يکديگر خبر دادند. رابرت اوبرين، مشاور امنيت ملي رئيس‌جمهور آمريکا، در گفت‌وگويي روي آنتن شبکه خبري سي‌بي‌اس آمريکا اين موضوع را مطرح کرد و علي ربيعي، سخنگوي دولت ايران، در نشست خبري روزانه خود با خبرنگاران. درعين‌حال، هر دو مقام بر مواضع پيشين دولت‌هاي خود درباره شرايط گفت‌وگوهاي کلي بر سر اختلافات دو کشور پافشاري کردند. اوبرين، البته ابراز اميدواري کرد راه براي گفت‌وگوها بين دو کشور باز شود، اما تأکيد کرد، تحريم‌ها و کارزار فشار حداکثري برقرار مي‌ماند. ربيعي نيز بار ديگر اين موضع ايران را بيان کرد که آمريکا با رفع تحريم‌ها مي‌تواند به گفت‌وگوهاي ۵+۱ برگردد و در غير اين صورت گفت‌وگويي در کار نيست. اين موضع‌گيري‌ها پس از مبادله دو زنداني در روز شنبه اين هفته انجام شده ‌است که در آن، وزير خارجه ايران و مشاور ارشد وزير خارجه آمريکا در سوئيس، شهروندان کشورهاي خود را تحويل گرفتند و به خانه بازگرداندند. مسعود سليماني، استاد دانشگاه ايراني و ژائو وانگ، استاد دانشگاه چيني‌- آمريکايي، در اين مبادله که اولين مبادله از اين نوع بين ايران و آمريکا در دوران دونالد ترامپ بود، به کشورهاي خود تحويل داده شدند.
مشاور ترامپ: فشار حداکثري متوقف نمي‌شود
اوبرين در گفت‌وگوي تلويزيوني خود در شبکه سي‌بي‌اس، درباره تبادل زنداني با اشاره به اينکه يک‌سال‌ونيم پيگير اين مبادله بوده، گفت: «ما به اين کار ادامه مي‌دهيم و مي‌خواهيم همه آن آمريکايي‌ها به خانه برگردند». او با اشاره به مبادله دو زنداني اخير گفت: «توافقي عالي در اين ميان به دست آورديم. آنها [مقامات ايران] مي‌خواستند يک ايراني برگردد که - مي‌توانيد از دادگستري جزئيات اين را بگيريد اما او داشت هفته آينده به دادگاه مي‌رفت و ما احساس کرديم فرصتي هست که کسي را به خانه‌اش برسانيم و از اين فرصت استفاده کرديم». مشاور امنيت ملي ترامپ در پاسخ به سؤال خبرنگاری که از احتمال بازشدن راه گفت‌وگو با ايران در نتيجه اين توافق پرسيده بود، گفت: «ببينيد، من اميدوارم اين‌طور باشد. رئيس‌جمهور پيشنهاد داده ‌است که با آيت‌الله [خامنه‌اي] گفت‌وگو کند». او در پاسخ به سؤال خبرنگار که اين مبادله، پيش‌شرط گفت‌وگوها بوده ‌است نيز گفت: «نه. ببينيد ما يک کارزار فشار حداکثري در ايران داشته‌ايم. من فکر مي‌کنم اين فشار حداکثري تأثير داشته‌ و تا حدي در اين آزادي نقش داشته ‌است. رئيس‌جمهور پيشنهاد داده که بدون پيش‌شرط بنشيند و با ايرانيان درباره گستره وسيعي از مسائل گفت‌وگو کند». اوبرين ادامه داد: «مايليم که بنشينيم و با آنها صحبت کنيم؛ اما تحريم‌ها و فشار حداکثري متوقف نخواهند شد تا وقتي که ايران برنامه هسته‌اي‌ و اقدامات بدخواهانه‌اش در منطقه را کنار بگذارد». او تأکيد کرد: «درعين‌حال ما بسيار مشتاقيم که بنشينيم و درباره ديگر بازداشتي‌ها با آنها صحبت کنيم. ما مي‌خواهيم تک‌تک آمريکايي‌ها به خانه برگردند».
ربيعي: گفت‌وگو، فقط در قالب ۵+۱، پس از توقف تحريم
علي ربيعي در پاسخ به سؤالات خبرنگاران درباره گفت‌وگوهاي منجر به آزادي اين دو زنداني گفت:‌ «اين فقط تبادل بوده ‌است و ما باز هم حاضريم در زمينه تبادل اقدام کنيم، ولي هيچ مذاکره‌اي در کنار اين [مبادله‌ها] قرار ندارد». او تأکيد کرد: «[براي] مذاکره يا هرگونه گفت‌وگو، در قالب ۵+۱ و پس از اينکه آمريکا دست از تحريم‌ها و تروريسم اقتصادي بردارد، شرايط آماده مي‌شود. ما اصلا بحث جديدي در اين زمينه نداريم». ربيعي همچنين توضيح داد که پيام يک مقام سابق آمريکايي در مبادله اخير نقش داشته ‌است: «پيشنهاد مبادله زندانيان يک‌سال‌ونيم پيش در حاشيه مجمع داده شد که آمريکا از آن خودداري کرد، ولي ما به دلايل انسان‌دوستانه بنا بر پيامي که يک مقام سابق آمريکا داده بود تا براي آزادي دکتر سليماني تبادل انجام شود، پذيرفتيم و حتي به دنبال آزادي همه در مقابل همه بوديم». ربيعي افزود: «از حسن‌نيت دولت سوئيس هم تشکر مي‌کنيم».
ظریف: آماده مبادله فراگیر زندانیان هستیم
وزیر خارجه ایران نیز روز گذشته در توییتر موضع مشابهی گرفت. او که در سفر ترکیه به سر می‌برد، نوشت: «پس از به‌خانه‌بازگرداندن گروگان‌مان در این هفته، کاملا برای تبادل فراگیر زندانیان آمادگی داریم. توپ در زمین ایالات متحده است». اشاره ظریف، کم‌وبیش شبیه موضع سخنگوی دولت در اشاره به مبادله «همه با همه» است که در صحبت‌های مشاور ترامپ نیز در قالب پیگیری «آزادی همه آمریکایی‌ها» رد آن دیده می‌شود. ظریف پیش‌تر نیز در مصاحبه‌ها و موضع‌گیری‌های مختلف در این زمینه تأکید کرده ‌بود به دنبال مذاکره برای تبادل زندانی است و «اختیار» لازم را برای این مذاکره دارد. ظریف همچنین بار دیگر بر تمرکز منطقه‌ای ایران تأکید کرد: «امروز بار دیگر و این‌بار در نشست «قلب آسیا - روند استانبول» مشغول دیپلماسی منطقه‌ای هستیم تا توان خود را برای صلح و توسعه در افغانستان در کنار هم قرار دهیم». او در این توییت از هشتگ «نخست همسایگان» استفاده کرد.
روحاني: بودجه متکي بر مذاکره نيست
از سوي ديگر، رئيس‌جمهور ايران که ديروز به مناسبت ۱۶ آذر، روز دانشجو، به دانشگاه فرهنگيان رفته بود، با بيان اينکه بودجه سال آينده در هيچ‌کجا متکي بر مذاکره نيست و مبناي بودجه تداوم تحريم است، گفت: «وظيفه قانوني و انقلابي ماست که از هر راهي که براي رفع مشکلات وجود دارد، استفاده کنيم». وي تأکيد کرد: «دشمن به دنبال اين است که به مردم ما فشار وارد کند، مردم ايستادگي و مقاومت مي‌کنند، اما معنايش اين نيست که اگر راهي داريم که نقشه و توطئه دشمن را بشکنيم، آن راه را نرويم. مذاکره لازم و يک کار انقلابي است». روحاني در هفته‌هاي اخير تأکيد کرده‌ که پيش‌شرط گفت‌وگوي ايران با آمريکا رفع تحريم‌هاست.
نشانه‌هاي کم‌فروغ گشايش
پس از مبادله اخير، رئيس‌جمهور آمريکا در توييتي از ايران بابت «مذاکره بسيار منصفانه» دراين‌باره «تشکر» کرد و نوشت: «مي‌بينيد؟ [پس] مي‌توانيم با هم توافق کنيم». اين نوشته ترامپ باعث شد برخي ناظران از احتمال جدي‌شدن گفت‌وگوها بگويند، اما با اين مواضع مشاور ترامپ به نظر مي‌رسد موضع اصلي دولت آمريکا در قبال ایران همان است که مايک پمپئو در توييتش نوشته بود: «خرسندي» از همکاري «سازنده» ايران. به نظر مي‌رسد تشکر ترامپ در اين توييت نيز از جنس تعريف او از روحاني است، وقتي سال گذشته او را «مردي بسيار دوست‌داشتني» توصيف کرد. درعين‌حال، بعد از توقف تلاش‌هاي امانوئل مکرون، رئيس‌جمهور فرانسه، براي يافتن راه‌حلي بين ايران و آمريکا، ژاپني‌ها بار ديگر در حال آزمايش شانس خود در اين زمينه هستند. ژاپن که پيش‌تر در تلاش‌هايي کم‌وبيش ناکام در اين زمينه تا اولين سفر نخست‌وزيرش به ايران پس از انقلاب پيش رفته بود، در تلاش است که براي دومين‌بار ميزبان يک رئيس‌جمهور ايران شود و در اين راه، تأييد واشنگتن را هم دريافت کرده ‌است؛ اما با توجه به خط قرمزها و پافشاري‌هاي دو طرف بر مواضع و فقدان زمينه مشترک گفت‌وگو و درحالي‌که رابطه ايران و اروپا نيز دچار تنش شده است، مشخص نيست تلاش‌هاي ژاپن از چه مسيري بناست به حل اختلاف، کاهش تنش يا لااقل توقف روند افزايشي تنش‌ها منجر شود.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها