|

«طیاب» و «ضابطی‌جهرمی» تقدیر شدند

مراسم بزرگداشت منوچهر طیاب و احمد ضابطی‌جهرمی به همت انجمن کارگردانان سینمای مستند ایران عصر پنجشنبه 21 آذر در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد. در این آیین که همه‌ساله ضمن برگزاری مراسم اختتامیه انجام می‌شود، محمد حمیدی‌مقدم، دبیر جشنواره و مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی؛ علیرضا رضاداد، مشاور رئیس سازمان سینمایی؛ سیدسلیم غفوری، مدیر شبکه مستند؛ مرتضی رزاق کریمی، قائم‌مقام مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و همچنین خسرو سینایی، همایون امامی، شهاب‌الدین عادل، حسین ترابی، ارد عطارپور و فتح‌الله امیری حضور داشتند. محمد حمیدی‌مقدم، دبیر سیزدهمین جشنواره سینما حقیقت، در ابتدای این مراسم با اشاره به اینکه جشنواره سیزدهم حقیقت ادای دین ویژه‌ای به مفاخر سینمای مستند داشته است، گفت: امسال سال سینمای مستند بود و رشد قابل توجه این سینما با انرژی مضاعف جوانان در بخش‌های مختلف این رویداد در کنار پاسداشت نسل گذشته بسیار ارزشمند است. من فکر کردم مراسم نکوداشت باید در جریان تپنده جشنواره برگزار شود. دبیر جشنواره در ادامه صحبت‌های خود به بیان ویژگی‌هایی از این دو هنرمند پرداخت و اضافه کرد: در دهه 60 هر چه از سینمای مستند جهان خواندیم و یاد گرفتیم از ترجمه‌های دکتر ضابطی‌جهرمی بود. او در حوزه دانش نظری و ساخت مستند کار کرده و در همان سال‌ها آقای طیاب یک مثال بی‌بدیل در مستندسازی برای نسل ما بود و هیچ‌کس با او توان رقابت نداشت. عشق به ایران و سفر، پیوند‌دهنده جهان مستندسازی این دو بزرگوار است. سفر، یادگیری و پله‌پله پیش‌رفتن مشخصه این دو هنرمند باسابقه است که باید آن را به جوانان هم بیاموزیم. در ادامه مراسم و در بخش تقدیر از احمد ضابطی‌جهرمی، مستند «سنگِ جان» که روند ساخت سردیسی‌ از این هنرمند بود، به نمایش درآمد.
شهاب‌الدین عادل، پژوهشگر سینمای مستند، در سخنانی درباره سال‌های دوستی و همکاری با دكتر ضابطي جهرمي گفت: او را از سال 1354 می‌شناسم و اولین‌باری که او را دیدم در زیرزمین دانشکده هنرهای دراماتیک بود، زیرا می‌خواستند یادداشت‌هایی را درباره سینمای برزیل به مرحوم پرویز شفا نشان دهند. من در آن زمان سال اول بودم و دکتر ضابطی‌جهرمی سال پایانی. وقتی ایشان فارغ‌التحصیل شدند دکتر شفا به من گفت او یکی از فارغ‌التحصیلان بسیار با دانش و مسلط به زبان انگلیسی است که آینده درخشانی دارد و من هم در این سال‌ها چیزی جز این موضوع ندیدم.
او ادامه داد: ایشان جدای از شخصیت علمی‌شان که برای همه ما زبانزد است، در حوزه سینمای شوروی، سینمای مستند، ادبیات و ارتباط آن با سینما آثار متعددی را تألیف و ترجمه کردند و علاقه بسیاری به نظریه دارند و همچنین باید گفت هیچ مرکز آموزشی و دانشکده سینمایی نبوده که دکتر ضابطی‌جهرمی نقشی در تأسیس آن نداشته باشند، در هر بخشی از سینمای کشور رد‌پایی از این استاد وجود دارد. سپس با حضور محمد حمیدی‌مقدم و سلیم غفوری نشان فیروزه جشنواره حقیقت به احمد ضابطی‌جهرمی اهدا شد. ضابطی‌جهرمی با بیان اینکه این مراسم باید با بزرگداشت آقای طیاب آغاز می‌شد، به فیلمی که در ابتدای مراسم پخش شد، اشاره کرد و گفت: استاد رها تندیسی را که در فیلم مشاهده کردید، برای من ساختند. این تندیس در زادگاه من قرار گرفته است. مردم زادگاه من مجموعه مستندی را که در مدح نخل -درختی که من نوجوانی‌ام را با آن سپری کردم- ساخته‌ام، بسیار دوست دارند و برایم جالب است که با یک مستند این‌چنین ارتباط برقرار شده است.
ضابطی‌جهرمی در بخش پایانی صحبت‌هایش تعریفی آکادمیک از سینمای مستند ارائه داد و گفت: سینمای مستند، سینمایی راستگو، صادق و اخلاق‌گراست؛ سینمای اشخاصی است که نظرات، اظهارات و ادعاهای خود را درباره حقایق با اسناد معتبر همراه می‌کنند؛ سینمای مستند، سینمای افراد اهل تحقیق و تفکر است، سینمای افراد پیشرو، رادیکال، منتقد و معترض است و... .
در ادامه مراسم که به تقدیر از منوچهر طیاب اختصاص داشت، همایون امامی درباره این هنرمند پیش‌کسوت و سال‌های فعالیتش متنی را نوشته بود که در بخشی از آن آمده است: طیاب معماری خوانده است، پس طبیعی است که نخستین مستندسازی باشد که در مجموعه‌ای ماندگار معماری ایران را به خاطر جنس منحصر‌به‌فردش ثبت کند. مجموعه معماری ایران ساخته و عرضه می‌شود که امروزه همچنان کارکرد و طراوت خود را دارد؛ به‌ویژه در مسجدجامع که نه با رویکردی اطلاعاتی که با دیدی هنری حس عبور از برابر این موسیقی منجمد را به‌خوبی به تو منتقل می‌کند. در برابر کارنامه سینمایی طیاب، ساعت‌ها می‌توان سخن گفت.
سپس با حضور خسرو سینایی و محمد حمیدی‌مقدم نشان فیروزه‌ای جشنواره سینماحقیقت به منوچهر طیاب اهدا شد.
منوچهر طیاب نیز پس از دریافت لوح و تندیس خود با تأکید بر اینکه من این بزرگداشت را شخصی نمی‌بینم، بلکه بزرگداشتی برای سینمای مستند کشور است، گفت: ما روزی وارد این مملکت شدیم که چیزی به عنوان سینمای مستند نبود و ما هم نمی‌دانستیم در چه راهی قدم می‌گذاریم اما وقتی فیلم «سفال» را ساختم و آن را روی پرده دیدم، به خودم گفتم، آرزو دارم در ایران سینمای مستند پا بگیرد.

مراسم بزرگداشت منوچهر طیاب و احمد ضابطی‌جهرمی به همت انجمن کارگردانان سینمای مستند ایران عصر پنجشنبه 21 آذر در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد. در این آیین که همه‌ساله ضمن برگزاری مراسم اختتامیه انجام می‌شود، محمد حمیدی‌مقدم، دبیر جشنواره و مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی؛ علیرضا رضاداد، مشاور رئیس سازمان سینمایی؛ سیدسلیم غفوری، مدیر شبکه مستند؛ مرتضی رزاق کریمی، قائم‌مقام مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و همچنین خسرو سینایی، همایون امامی، شهاب‌الدین عادل، حسین ترابی، ارد عطارپور و فتح‌الله امیری حضور داشتند. محمد حمیدی‌مقدم، دبیر سیزدهمین جشنواره سینما حقیقت، در ابتدای این مراسم با اشاره به اینکه جشنواره سیزدهم حقیقت ادای دین ویژه‌ای به مفاخر سینمای مستند داشته است، گفت: امسال سال سینمای مستند بود و رشد قابل توجه این سینما با انرژی مضاعف جوانان در بخش‌های مختلف این رویداد در کنار پاسداشت نسل گذشته بسیار ارزشمند است. من فکر کردم مراسم نکوداشت باید در جریان تپنده جشنواره برگزار شود. دبیر جشنواره در ادامه صحبت‌های خود به بیان ویژگی‌هایی از این دو هنرمند پرداخت و اضافه کرد: در دهه 60 هر چه از سینمای مستند جهان خواندیم و یاد گرفتیم از ترجمه‌های دکتر ضابطی‌جهرمی بود. او در حوزه دانش نظری و ساخت مستند کار کرده و در همان سال‌ها آقای طیاب یک مثال بی‌بدیل در مستندسازی برای نسل ما بود و هیچ‌کس با او توان رقابت نداشت. عشق به ایران و سفر، پیوند‌دهنده جهان مستندسازی این دو بزرگوار است. سفر، یادگیری و پله‌پله پیش‌رفتن مشخصه این دو هنرمند باسابقه است که باید آن را به جوانان هم بیاموزیم. در ادامه مراسم و در بخش تقدیر از احمد ضابطی‌جهرمی، مستند «سنگِ جان» که روند ساخت سردیسی‌ از این هنرمند بود، به نمایش درآمد.
شهاب‌الدین عادل، پژوهشگر سینمای مستند، در سخنانی درباره سال‌های دوستی و همکاری با دكتر ضابطي جهرمي گفت: او را از سال 1354 می‌شناسم و اولین‌باری که او را دیدم در زیرزمین دانشکده هنرهای دراماتیک بود، زیرا می‌خواستند یادداشت‌هایی را درباره سینمای برزیل به مرحوم پرویز شفا نشان دهند. من در آن زمان سال اول بودم و دکتر ضابطی‌جهرمی سال پایانی. وقتی ایشان فارغ‌التحصیل شدند دکتر شفا به من گفت او یکی از فارغ‌التحصیلان بسیار با دانش و مسلط به زبان انگلیسی است که آینده درخشانی دارد و من هم در این سال‌ها چیزی جز این موضوع ندیدم.
او ادامه داد: ایشان جدای از شخصیت علمی‌شان که برای همه ما زبانزد است، در حوزه سینمای شوروی، سینمای مستند، ادبیات و ارتباط آن با سینما آثار متعددی را تألیف و ترجمه کردند و علاقه بسیاری به نظریه دارند و همچنین باید گفت هیچ مرکز آموزشی و دانشکده سینمایی نبوده که دکتر ضابطی‌جهرمی نقشی در تأسیس آن نداشته باشند، در هر بخشی از سینمای کشور رد‌پایی از این استاد وجود دارد. سپس با حضور محمد حمیدی‌مقدم و سلیم غفوری نشان فیروزه جشنواره حقیقت به احمد ضابطی‌جهرمی اهدا شد. ضابطی‌جهرمی با بیان اینکه این مراسم باید با بزرگداشت آقای طیاب آغاز می‌شد، به فیلمی که در ابتدای مراسم پخش شد، اشاره کرد و گفت: استاد رها تندیسی را که در فیلم مشاهده کردید، برای من ساختند. این تندیس در زادگاه من قرار گرفته است. مردم زادگاه من مجموعه مستندی را که در مدح نخل -درختی که من نوجوانی‌ام را با آن سپری کردم- ساخته‌ام، بسیار دوست دارند و برایم جالب است که با یک مستند این‌چنین ارتباط برقرار شده است.
ضابطی‌جهرمی در بخش پایانی صحبت‌هایش تعریفی آکادمیک از سینمای مستند ارائه داد و گفت: سینمای مستند، سینمایی راستگو، صادق و اخلاق‌گراست؛ سینمای اشخاصی است که نظرات، اظهارات و ادعاهای خود را درباره حقایق با اسناد معتبر همراه می‌کنند؛ سینمای مستند، سینمای افراد اهل تحقیق و تفکر است، سینمای افراد پیشرو، رادیکال، منتقد و معترض است و... .
در ادامه مراسم که به تقدیر از منوچهر طیاب اختصاص داشت، همایون امامی درباره این هنرمند پیش‌کسوت و سال‌های فعالیتش متنی را نوشته بود که در بخشی از آن آمده است: طیاب معماری خوانده است، پس طبیعی است که نخستین مستندسازی باشد که در مجموعه‌ای ماندگار معماری ایران را به خاطر جنس منحصر‌به‌فردش ثبت کند. مجموعه معماری ایران ساخته و عرضه می‌شود که امروزه همچنان کارکرد و طراوت خود را دارد؛ به‌ویژه در مسجدجامع که نه با رویکردی اطلاعاتی که با دیدی هنری حس عبور از برابر این موسیقی منجمد را به‌خوبی به تو منتقل می‌کند. در برابر کارنامه سینمایی طیاب، ساعت‌ها می‌توان سخن گفت.
سپس با حضور خسرو سینایی و محمد حمیدی‌مقدم نشان فیروزه‌ای جشنواره سینماحقیقت به منوچهر طیاب اهدا شد.
منوچهر طیاب نیز پس از دریافت لوح و تندیس خود با تأکید بر اینکه من این بزرگداشت را شخصی نمی‌بینم، بلکه بزرگداشتی برای سینمای مستند کشور است، گفت: ما روزی وارد این مملکت شدیم که چیزی به عنوان سینمای مستند نبود و ما هم نمی‌دانستیم در چه راهی قدم می‌گذاریم اما وقتی فیلم «سفال» را ساختم و آن را روی پرده دیدم، به خودم گفتم، آرزو دارم در ایران سینمای مستند پا بگیرد.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها