تكذيب و تأييد قرصهاي مشكوك
سميرا حسيني: چند روزي است كه موضوع «وجود قرصهاي مشكوك در برخي كيكهاي خوراكي پس از توزيع» در شبكههاي مجازي و رسانهها خبرساز شده است؛ موضوعي كه ابتدا از سوي وزارت بهداشت كه مسئول جان و سلامت مردم است، تكذيب شد و درنهايت پنجشنبه هفته گذشته صحت خبر را تأييد کردند و سپس رئیس هیئتمدیره کانون انجمنهای صنایع غذایی ایران از پلمب چند انبار نگهدارنده کیکهای آلوده به قرص خبر داد.
وجود اين قرصها در كيكهاي خوراكي ابتدای هفته گذشته از طریق عكسها و ويدئوهايي كه نشان ميداد داخل كيكهايي با برندهاي مختلف، قرصهايي با ماهيت نامعلوم جاسازي شده است، در شبکههاي مجازي منتشر شد كه همان زمان رئیس مرکز روابطعمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت آن را تکذيب كرد؛ اما کمکم تعداد عکسها افزایش پیدا کرد، بر تعداد استانهای درگیر در این ماجرا افزوده و موضوع وجود دارو در دل برخي کیکهای توزيعشده انکارنشدنی شد و در نهايت صحت خبر به تأييد رسید. در ادامه ماجرا، مشخص شد این مسئله فقط مختص چابهار كه اولين ويدئوها از آنجا منتشر شده بود، نيست و اين كيكها در برخي استانهاي ديگر نيز توزيع شده و دستکم هفت كودك در استان كرمان نيز به دليل مصرف اين كيكهاي آلوده مسموم شدهاند.
محمد صابری، رئيس اورژانس كرمان، با اعلام اين خبر و با اشاره به اینکه تاکنون هفت کودک کرمانی با نشانههای مسمومیت و خوابآلودگی به اورژانس مراجعه کردهاند، اظهار کرد: «چهار کودک در کرمان و سه کودک در بافت به اورژانس مراجعه کردهاند. خوشبختانه این بیماران با درمان سرپایی مرخص شدهاند. بنا بر اظهارات خانوادههای این بیماران، فرزندان آنها پس از خوردن کیک، حالت مسمومیت و خوابآلودگی پیدا کردهاند. البته داخل این کیک و کلوچههایی که به ما ارائه شده، قرص بوده است؛ اما همه این بستهبندیها بازشده بود و مشخص نیست این قرصها کجا در داخل کیک و کلوچهها گذاشته شده است».
در اینجا این سؤال مطرح است كه چرا وزارت بهداشت بهعنوان مسئول تأمين سلامت مردم، بهجاي انتشار هشدار به مردم، ابتدا اين خبر را اساسا تكذيب كرد و آن را شايعه دانست؟ بااینحال، تأييد و تكذيب وجود قرص در اين كيكها، تنها موضوع مناقشهبرانگیز بين مسئولان نبود؛ پس از تأييد ماجرا، اينبار اظهارات متناقضی درباره نوع قرصهای جاسازیشده در کیکها مطرح بود؛ برخی مسئولان نوع قرصها را استامینوفن و آنتیهیستامین اعلام کردهاند و برخی دیگر قرص برنج.
ساسان فرشیحقرو، مدیرکل استاندارد آذربایجان شرقی، در اولین اظهارنظر درباره نوع قرصهای جاسازیشده در این کیکها، به ایسنا گفته بود: تاکنون بیش از ۳۰ آزمایش از سوی وزارت بهداشت روی این کیکها انجام شده است. هنوز ۱۰ آزمایش دیگر در دست انجام است؛ اما جدیدترین نتایج آزمایشهای وزارت بهداشت روی این محصولات نشان میدهد این قرصها از «نوع استامینوفن» و «آنتیهیستامین» بوده و تاکنون اثری از قرصهای روانگردان و توهمزا در آنها دیده نشده است.
اما محمدحسین عزیزی، مدیرکل نظارت بر فراوردههای غذایی وزارت بهداشت، نظر متفاوتی در این زمینه دارد و به صورت قطعی اعلام کرده است: «مواردی که گزارش شده، شامل قرص و کپسولهای مختلف ازجمله قرص برنج یا ترامادول و در مواردی آنتیبیوتیک بوده است که در داخل کیکهای چند برند معروف جاسازی شده است. بیشتر موارد در استانهای جنوبی ازجمله سیستانوبلوچستان و هرمزگان بوده و به نظر میرسد اقدامی عمدی بوده است؛ چون پاکتهای کیکها باز شده و بعد قرص یا کپسولها در کیکها جاسازی شده است. پلیس و نیروهای امنیتی در حال پیگیری موضوع هستند».
کیانوش جهانپور، مديركل روابطعمومي وزارت بهداشت، نیز درباره وجود قرص و کپسول در کیک و ویفر و برخی فراوردههای غذایی گفت: «تنها مرجع اظهارنظر درباره محتوای این قرصها و کپسولها، آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و داروست و تا این لحظه گزارشی از وجود داروهای مخدر یا قرص برنج در نمونههای ارسالی نداریم. داروهای بررسیشده اغلب داروهای خانگی ازجمله استامینوفن، بروفن، سیتریزین، هیدروکسیزین، متوکلوپرامید و حتی بلیستر خالی بوده و به نظر میرسد ایجاد رعبووحشت و تخریب وجهه صنایع غذایی بهطور عام هدف بوده است. تاکنون گزارشی از شناسایی و بازداشت عاملان این اقدام در دسترس نیست و موضوع فراتر از مأموریت حوزه سلامت بوده و ابعاد امنیتی و سیاسی داشته و دستگاههای مسئول برای روشنشدن ابعاد آن به موضوع ورود کردهاند».
هرچند درباره نوع قرصهاي جاسازيشده از سوي مسئولان توافق نظري وجود ندارد، آنچه به تأیید همه رسیده، این است که این قرصها از مبدأ توليد در کارخانه بین کیکها جایگذاری نشدهاند؛ چراکه در مراحل پخت و آمادهسازی قرصهاي كشفشده بايد تغيير حالت پيدا ميكردند.
محمدرضا مرتضوی، رئیس هیئتمدیره کانون انجمنهای صنایع غذایی ایران، نیز دراينباره اظهار كرد: «اگر این قرصها در خط تولید جاسازی شده بود، بعد از قرارگرفتن در کوره تغییر رنگ میداد و اگر این قرصها در خمیر کیک بودند نیز تغییر شکل میدادند؛ بنابراین رنگ سفید و سالمبودن قرصها نشان میدهد جاسازی آنها بعد از تولید و پیش از توزیع اتفاق افتاده است. همچنين یکی، دو انبار در اين زمینه پلمب شده است. به نظر من هدف از این کار، قاچاق قرص یا تشویش اذهان عمومی و نگرانی بوده است. البته روی انبارها کار شده و اگر از آن انبارها چیزی توزیع شده باشد، جمعآوری و معدوم میشود. اگر هدف از جاسازی قرص در کیکها مسمومیت و آسیبزدن بود، میتوانستند با دسترسی به خمیر کیک، قرص را به صورت مایع در کیک مخلوط و آن را مسموم کنند. قرصها بیشتر در کیکهای لایهای جاسازی شده که میتوان در آنها لایهها را جدا کرد و کسی متوجه تغییر شکل کیک نمیشود. جاسازی قرص از نظر فنی نمیتواند در خط تولید اتفاق افتاده باشد».
هرچند ابعاد اين ماجرا كاملا روشن نشده است و سؤالهای زيادي دراينباره وجود دارد كه مسئولان پاسخ روشني به آنها ندادهاند و مشخص نيست چه افرادي و به چه منظور، دست به چنين اقدامي زدهاند؛ اما وزارت بهداشت از اولیای مدارس، دانشآموزان و مصرفکنندگان خواست محصولات غذایی را صرفا از فروشگاههای معتبر تهیه و هنگام خرید به سالمبودن بستهبندی و دستکارینشدن بستههای محصولات دقت کرده و در صورت مشاهده هرگونه موارد مشکوک، در سراسر کشور مراتب را به سامانه تلفنی ۱۹۰
گزارش دهند.
سميرا حسيني: چند روزي است كه موضوع «وجود قرصهاي مشكوك در برخي كيكهاي خوراكي پس از توزيع» در شبكههاي مجازي و رسانهها خبرساز شده است؛ موضوعي كه ابتدا از سوي وزارت بهداشت كه مسئول جان و سلامت مردم است، تكذيب شد و درنهايت پنجشنبه هفته گذشته صحت خبر را تأييد کردند و سپس رئیس هیئتمدیره کانون انجمنهای صنایع غذایی ایران از پلمب چند انبار نگهدارنده کیکهای آلوده به قرص خبر داد.
وجود اين قرصها در كيكهاي خوراكي ابتدای هفته گذشته از طریق عكسها و ويدئوهايي كه نشان ميداد داخل كيكهايي با برندهاي مختلف، قرصهايي با ماهيت نامعلوم جاسازي شده است، در شبکههاي مجازي منتشر شد كه همان زمان رئیس مرکز روابطعمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت آن را تکذيب كرد؛ اما کمکم تعداد عکسها افزایش پیدا کرد، بر تعداد استانهای درگیر در این ماجرا افزوده و موضوع وجود دارو در دل برخي کیکهای توزيعشده انکارنشدنی شد و در نهايت صحت خبر به تأييد رسید. در ادامه ماجرا، مشخص شد این مسئله فقط مختص چابهار كه اولين ويدئوها از آنجا منتشر شده بود، نيست و اين كيكها در برخي استانهاي ديگر نيز توزيع شده و دستکم هفت كودك در استان كرمان نيز به دليل مصرف اين كيكهاي آلوده مسموم شدهاند.
محمد صابری، رئيس اورژانس كرمان، با اعلام اين خبر و با اشاره به اینکه تاکنون هفت کودک کرمانی با نشانههای مسمومیت و خوابآلودگی به اورژانس مراجعه کردهاند، اظهار کرد: «چهار کودک در کرمان و سه کودک در بافت به اورژانس مراجعه کردهاند. خوشبختانه این بیماران با درمان سرپایی مرخص شدهاند. بنا بر اظهارات خانوادههای این بیماران، فرزندان آنها پس از خوردن کیک، حالت مسمومیت و خوابآلودگی پیدا کردهاند. البته داخل این کیک و کلوچههایی که به ما ارائه شده، قرص بوده است؛ اما همه این بستهبندیها بازشده بود و مشخص نیست این قرصها کجا در داخل کیک و کلوچهها گذاشته شده است».
در اینجا این سؤال مطرح است كه چرا وزارت بهداشت بهعنوان مسئول تأمين سلامت مردم، بهجاي انتشار هشدار به مردم، ابتدا اين خبر را اساسا تكذيب كرد و آن را شايعه دانست؟ بااینحال، تأييد و تكذيب وجود قرص در اين كيكها، تنها موضوع مناقشهبرانگیز بين مسئولان نبود؛ پس از تأييد ماجرا، اينبار اظهارات متناقضی درباره نوع قرصهای جاسازیشده در کیکها مطرح بود؛ برخی مسئولان نوع قرصها را استامینوفن و آنتیهیستامین اعلام کردهاند و برخی دیگر قرص برنج.
ساسان فرشیحقرو، مدیرکل استاندارد آذربایجان شرقی، در اولین اظهارنظر درباره نوع قرصهای جاسازیشده در این کیکها، به ایسنا گفته بود: تاکنون بیش از ۳۰ آزمایش از سوی وزارت بهداشت روی این کیکها انجام شده است. هنوز ۱۰ آزمایش دیگر در دست انجام است؛ اما جدیدترین نتایج آزمایشهای وزارت بهداشت روی این محصولات نشان میدهد این قرصها از «نوع استامینوفن» و «آنتیهیستامین» بوده و تاکنون اثری از قرصهای روانگردان و توهمزا در آنها دیده نشده است.
اما محمدحسین عزیزی، مدیرکل نظارت بر فراوردههای غذایی وزارت بهداشت، نظر متفاوتی در این زمینه دارد و به صورت قطعی اعلام کرده است: «مواردی که گزارش شده، شامل قرص و کپسولهای مختلف ازجمله قرص برنج یا ترامادول و در مواردی آنتیبیوتیک بوده است که در داخل کیکهای چند برند معروف جاسازی شده است. بیشتر موارد در استانهای جنوبی ازجمله سیستانوبلوچستان و هرمزگان بوده و به نظر میرسد اقدامی عمدی بوده است؛ چون پاکتهای کیکها باز شده و بعد قرص یا کپسولها در کیکها جاسازی شده است. پلیس و نیروهای امنیتی در حال پیگیری موضوع هستند».
کیانوش جهانپور، مديركل روابطعمومي وزارت بهداشت، نیز درباره وجود قرص و کپسول در کیک و ویفر و برخی فراوردههای غذایی گفت: «تنها مرجع اظهارنظر درباره محتوای این قرصها و کپسولها، آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و داروست و تا این لحظه گزارشی از وجود داروهای مخدر یا قرص برنج در نمونههای ارسالی نداریم. داروهای بررسیشده اغلب داروهای خانگی ازجمله استامینوفن، بروفن، سیتریزین، هیدروکسیزین، متوکلوپرامید و حتی بلیستر خالی بوده و به نظر میرسد ایجاد رعبووحشت و تخریب وجهه صنایع غذایی بهطور عام هدف بوده است. تاکنون گزارشی از شناسایی و بازداشت عاملان این اقدام در دسترس نیست و موضوع فراتر از مأموریت حوزه سلامت بوده و ابعاد امنیتی و سیاسی داشته و دستگاههای مسئول برای روشنشدن ابعاد آن به موضوع ورود کردهاند».
هرچند درباره نوع قرصهاي جاسازيشده از سوي مسئولان توافق نظري وجود ندارد، آنچه به تأیید همه رسیده، این است که این قرصها از مبدأ توليد در کارخانه بین کیکها جایگذاری نشدهاند؛ چراکه در مراحل پخت و آمادهسازی قرصهاي كشفشده بايد تغيير حالت پيدا ميكردند.
محمدرضا مرتضوی، رئیس هیئتمدیره کانون انجمنهای صنایع غذایی ایران، نیز دراينباره اظهار كرد: «اگر این قرصها در خط تولید جاسازی شده بود، بعد از قرارگرفتن در کوره تغییر رنگ میداد و اگر این قرصها در خمیر کیک بودند نیز تغییر شکل میدادند؛ بنابراین رنگ سفید و سالمبودن قرصها نشان میدهد جاسازی آنها بعد از تولید و پیش از توزیع اتفاق افتاده است. همچنين یکی، دو انبار در اين زمینه پلمب شده است. به نظر من هدف از این کار، قاچاق قرص یا تشویش اذهان عمومی و نگرانی بوده است. البته روی انبارها کار شده و اگر از آن انبارها چیزی توزیع شده باشد، جمعآوری و معدوم میشود. اگر هدف از جاسازی قرص در کیکها مسمومیت و آسیبزدن بود، میتوانستند با دسترسی به خمیر کیک، قرص را به صورت مایع در کیک مخلوط و آن را مسموم کنند. قرصها بیشتر در کیکهای لایهای جاسازی شده که میتوان در آنها لایهها را جدا کرد و کسی متوجه تغییر شکل کیک نمیشود. جاسازی قرص از نظر فنی نمیتواند در خط تولید اتفاق افتاده باشد».
هرچند ابعاد اين ماجرا كاملا روشن نشده است و سؤالهای زيادي دراينباره وجود دارد كه مسئولان پاسخ روشني به آنها ندادهاند و مشخص نيست چه افرادي و به چه منظور، دست به چنين اقدامي زدهاند؛ اما وزارت بهداشت از اولیای مدارس، دانشآموزان و مصرفکنندگان خواست محصولات غذایی را صرفا از فروشگاههای معتبر تهیه و هنگام خرید به سالمبودن بستهبندی و دستکارینشدن بستههای محصولات دقت کرده و در صورت مشاهده هرگونه موارد مشکوک، در سراسر کشور مراتب را به سامانه تلفنی ۱۹۰
گزارش دهند.