رزمايش مشترک دریایی ايران، روسيه و چين روز گذشته آغاز شد
قدرت‌نمایی شرقي‌ها
شرق: رزمايش مشترک چهار‌روزه نيروي دريايي ايران، روسيه و چين در شمال اقيانوس هند، از روز گذشته آغاز شد. معاون عمليات نيروي دريايي ارتش اين خبر را اعلام کرد. به گزارش روابط‌عمومي ارتش جمهوري اسلامي، امير دريادار دوم غلامرضا طحاني، در نشست خبري اين رزمايش هدف از برگزاري آن را تحکيم امنيت و مباني آن در منطقه برشمرد و گفت: «اين نخستين‌بار پس از پيروزي انقلاب است که جمهوري اسلامي ايران رزمايش مرکبي با دو قدرت دريايي بزرگ جهان و در چنين سطحي برگزار مي‌کند و قطعا کشورهايي که از نظر اقتصادي، سياسي، اجتماعي، دفاعي و امنيتي نزديکي بيشتري با هم دارند، دست به دست هم مي‌دهند تا برقراري امنيت و جمعي‌بودن آن ميسر شود».
اين مانور که از ديد بسياري از تحليلگران به‌عنوان پيامي از سوي اين سه کشور درباره سطح همکاري و روابط في‌مابين است، در شرايطي برگزار مي‌شود که در ماه‌هاي اخير، تنش‌ها در عرصه‌هاي سياسي، نظامي و دريايي در اين منطقه افزايش يافته است. در نقطه عطفي از اين تنش‌ها، حوادث رخ‌داده براي برخي نفت‌کش‌ها در منطقه که ايالات متحده و متحدانش، ايران را به دست‌داشتن در آن متهم مي‌کنند، در کنار توقيف نفت‌کش‌هاي بريتانيايي و اماراتي از سوی ايران منجر به اعلام تصميم آمريکا براي تشکيل يک ائتلاف نظامي با متحدانش برای حضور در خليج فارس شد.
اين ائتلاف البته با استقبال گرمي مواجه نشد؛ اما آمريکا قصد خود را مبني بر اعزام نيرو اعلام کرده است. حال قرارگرفتن روسيه و چين در يک رزمايش دريايي در کنار ايران در همان منطقه، معناي مهمي درباره ميزان حمايت از ايران و مخالفت با تقابل‌هاي نظامي با اين کشور دارد؛ از سوي روسيه و چيني که در صحنه سياسي و در بحث‌هاي هسته‌اي، به‌ویژه برجام نيز، بيشترين حمايت را از ايران داشته‌اند.
در ماه‌هاي اخير، مقامات ايالات متحده در ادامه کارزار فشار حداکثري، علاوه بر فشارهاي اقتصادي، هر‌از‌گاهي به طور ضمني از گزينه‌هاي نظامي عليه ايران نيز سخن به ميان مي‌آورند. برخي تحليلگران حتي اين رزمايش را واکنشي به مانور مي‌دانند که به‌تازگی ايالات متحده با همراهي عربستان سعودي برگزار کرده بود؛ هر‌چند چين در آن مانور هم شرکت کرده بود.
هم‌زمان، مقامات عربستان سعودي نيز که هم به طور مستقيم در تقابل با ايران قرار دارد و هم به سبب حمايت ايران از نيروهاي انصارالله يمن، در جنگ يمن با ايران در تقابل است، مواضعي مبني بر لزوم برخورد نظامي با ايران اتخاذ کرده است. اين موضع‌گيري‌ها، به‌ویژه پس از حمله موشکي پهپادي نيروهاي انصارالله يمن به تأسيسات نفتي آرامکو در عربستان اوج گرفتند. به‌تازگی نيز دبيرکل اتحاديه عرب که روز چهارشنبه در مرکز مطالعات راهبردي امارات متحده عربي سخنراني مي‌کرد، در بخشي از سخنانش گفت که ايران، ترکيه و رژيم صهيونيستي، خطرات مختلف قريب‌الوقوعي را ايجاد مي‌کنند. به گزارش ايسنا، به نقل از روزنامه الشرق‌الاوسط، احمد ابوالغيظ ادعا کرد که تغيير در جايگاه آمريکا در منطقه، باعث ترغيب قدرت‌هاي منطقه به عبور بي‌سابقه از خطوط قرمز مي‌شود. علاوه‌براين مقامات اسرائيل نيز به‌ویژه در ماه‌هاي اخير، بيشتر و بيشتر از تقابل نظامي با ايران مي‌گويند و اين هم‌زمان با حملات نظامي اسرائيل به مواضع ايران در سوريه و درگيري‌هاي مربوط به آن بوده است.
معاون عمليات نيروي دريايي ارتش در نشست خبري مربوط به اين رزمايش همچنين گفت: «منطقه شمال اقيانوس هند، منطقه بسيار باامنيتي است که اين امنيت پايدار با اقتدار نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران و دو نيروي دريايي ارتش و سپاه در دريا برقرار شده است». او ادامه داد: «اين تکليفي است که ما در ارتباط با کشور، منطقه و جهان داريم و در راستاي اجراي اين تکاليف بسيار مهم، از امروز رزمايش سه‌جانبه ايران، روسيه و چين در شمال اقيانوس هند با پهلوگيري شناورهاي روسيه و چين در بندر شهيد بهشتي چابهار آغاز مي‌شود». طحاني افزود: «اين رزمايش برابر برنامه‌هاي از پيش تعيين‌شده با حرکت يگان‌هاي شناوري سه کشور از بندر چابهار آغاز مي‌شود و در شمال اقيانوس هند گسترش خواهد يافت».
وي درباره تاکتيک تمريني در رزمايش مشترک ايران، روسيه و چين تصريح کرد: «تمرينات تاکتيکي متنوعي، از جمله نجات شناور دچار حريق، آزادسازي شناور مورد تعرض قرارگرفته، تيراندازي عليه اهداف مشخص و ساير تمرينات تاکتيکي و عملياتي در اين رزمايش پيش‌بيني شده است». سخنگوي رزمايش سه‌جانبه ايران، روسيه و چين با اشاره به مشارکت نيروهاي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در اين رزمايش، خاطرنشان کرد: «با برگزاري اين رزمايش شاهد اقتدار نيروي دريايي سه کشور ايران، روسيه و چين در منطقه خواهيم بود».
طحاني در بيان اهميت منطقه رزمايش مرکب ايران، روسيه و چين، ابراز کرد: «اقيانوس هند سومين اقيانوس بزرگ دنياست که کشورهاي بسيار مهمي در اين منطقه حضور دارند و سه تنگه مهم باب‌المندب، مالاکا و هرمز به‌عنوان مثلث طلايي در اين منطقه هستند». وي با بيان اينکه وسعت منطقه اين رزمايش ۱۷ هزار کيلومترمربع است، عنوان کرد: «از اهداف اين رزمايش، تقويت امنيت تجارت دريايي بين‌المللي و مقابله با دزدي دريايي و تروريسم دريايي و تبادل اطلاعات در حوزه امداد و نجات دريايي و تبادل تجربيات عملياتي و تاکتيکي است». معاون عمليات نيروي دريايي ارتش با اشاره به پيام اين رزمايش يادآور شد: «پيام اين رزمايش، صلح، دوستي و امنيت پايدار در سايه همکاري و اتحاد جمعي است و پيامد آن اين است که جمهوري اسلامي ايران قابل منزوي‌شدن نيست و اين از مهم‌ترين دستاوردهاي اين رزمايش خواهد بود». طحاني اضافه کرد: «برگزاري اين رزمايش به معناي اين است که روابط سه کشور ايران، روسيه و چين به سطح معناداري رسيده است و اين روند در سال‌هاي آينده نيز ادامه خواهد داشت».
ديروز، جمعه، آيين استقبال از ناوهاي روسي و چيني که براي شروع رزمايش آمده بودند، با حضور طحاني و امير دريادار دوم، مصطفي تاج‌الديني، فرمانده منطقه سوم دريايي نبوت، در اسکله شهيد بهشتي بندر چابهار برگزار شد. ناو روسي «ياروسلاو مودري» (Yaroslav Mudry) به همراه کشتي سوخت‌رسان «يل‌نيا» (Yel'nya) و يدک‌کش «يوجني خوروف» (Yevgeniy Khorov) و همچنين ناوشکن چيني «شينينگ» در دريا مورد استقبال ناو موشک‌انداز «نيزه» قرار گرفتند و با پهلوگيري در اسکله بندر شهيد بهشتي چابهار مراسم استقبال و تشريفات رسمي انجام شد.
وزارت دفاع چين روز پنجشنبه ارسال ناو به اين رزمايش را اعلام کرد. به گزارش آسوشيتدپرس، وو کيان، سخنگوي وزارت دفاع چين، گفت اين رزمايش «تبادلات و همکاري‌ها بين نيروهاي دريايي سه کشور را عميق‌تر خواهد کرد». وزارت دفاع روسيه نيز با اشاره به ارسال ناوهايش به رزمايش اعلام کرد که اين اولين‌بار است که چنين رزمايشي با چنين چيدماني برگزار مي‌شود.
خبرگزاري ترکيه‌اي آناتولي در تحليل اين رزمايش نوشت، پيوستن روسيه و چين به رزمايش دريايي مشترک با ايران مهم است، چراکه مسکو متحد ايران است و پکن نيز بزرگ‌ترين خريدار نفت ايران است.
يک کارشناس ژئوپلیتيک متخصص در روابط ايران و آمريکا مي‌گويد: «اين رزمايش شايد چالشي براي سلطه جهاني آمريکا نباشد، اما مي‌تواند ظرفيت‌ها و گزينه‌هاي استراتژيک آمريکا را محدود کند. اين نوع رزمايش همچنين مي‌تواند پاسخي به ائتلاف دريايي نظامي آمريکا در خليج‌فارس باشد». در واکنش به آغاز اين رزمايش که از چندي پيش برگزاري آن اعلام شده بود، سخنگوي پنتاگون اعلام کرد که واشنگتن آن را زير نظر دارد. به گزارش ايسنا، به نقل از اسپوتنيک، شان رابرتسون، سخنگوي پنتاگون، روز پنجشنبه در واکنش به رزمايش مشترک دريايي ايران، روسيه و چين گفت: «ما از برگزاري رزمايش مشترک ميان ايران، روسيه و چين در درياي عرب اطلاع داريم. ما اين رزمايش را زيرنظر داريم و با همکاري شرکا و متحدانمان از آزادي کشتي‌راني و جريان آزاد تجارت در آبراه‌هاي بين‌المللي اطمينان حاصل مي‌کنيم».
شرق: رزمايش مشترک چهار‌روزه نيروي دريايي ايران، روسيه و چين در شمال اقيانوس هند، از روز گذشته آغاز شد. معاون عمليات نيروي دريايي ارتش اين خبر را اعلام کرد. به گزارش روابط‌عمومي ارتش جمهوري اسلامي، امير دريادار دوم غلامرضا طحاني، در نشست خبري اين رزمايش هدف از برگزاري آن را تحکيم امنيت و مباني آن در منطقه برشمرد و گفت: «اين نخستين‌بار پس از پيروزي انقلاب است که جمهوري اسلامي ايران رزمايش مرکبي با دو قدرت دريايي بزرگ جهان و در چنين سطحي برگزار مي‌کند و قطعا کشورهايي که از نظر اقتصادي، سياسي، اجتماعي، دفاعي و امنيتي نزديکي بيشتري با هم دارند، دست به دست هم مي‌دهند تا برقراري امنيت و جمعي‌بودن آن ميسر شود».
اين مانور که از ديد بسياري از تحليلگران به‌عنوان پيامي از سوي اين سه کشور درباره سطح همکاري و روابط في‌مابين است، در شرايطي برگزار مي‌شود که در ماه‌هاي اخير، تنش‌ها در عرصه‌هاي سياسي، نظامي و دريايي در اين منطقه افزايش يافته است. در نقطه عطفي از اين تنش‌ها، حوادث رخ‌داده براي برخي نفت‌کش‌ها در منطقه که ايالات متحده و متحدانش، ايران را به دست‌داشتن در آن متهم مي‌کنند، در کنار توقيف نفت‌کش‌هاي بريتانيايي و اماراتي از سوی ايران منجر به اعلام تصميم آمريکا براي تشکيل يک ائتلاف نظامي با متحدانش برای حضور در خليج فارس شد.
اين ائتلاف البته با استقبال گرمي مواجه نشد؛ اما آمريکا قصد خود را مبني بر اعزام نيرو اعلام کرده است. حال قرارگرفتن روسيه و چين در يک رزمايش دريايي در کنار ايران در همان منطقه، معناي مهمي درباره ميزان حمايت از ايران و مخالفت با تقابل‌هاي نظامي با اين کشور دارد؛ از سوي روسيه و چيني که در صحنه سياسي و در بحث‌هاي هسته‌اي، به‌ویژه برجام نيز، بيشترين حمايت را از ايران داشته‌اند.
در ماه‌هاي اخير، مقامات ايالات متحده در ادامه کارزار فشار حداکثري، علاوه بر فشارهاي اقتصادي، هر‌از‌گاهي به طور ضمني از گزينه‌هاي نظامي عليه ايران نيز سخن به ميان مي‌آورند. برخي تحليلگران حتي اين رزمايش را واکنشي به مانور مي‌دانند که به‌تازگی ايالات متحده با همراهي عربستان سعودي برگزار کرده بود؛ هر‌چند چين در آن مانور هم شرکت کرده بود.
هم‌زمان، مقامات عربستان سعودي نيز که هم به طور مستقيم در تقابل با ايران قرار دارد و هم به سبب حمايت ايران از نيروهاي انصارالله يمن، در جنگ يمن با ايران در تقابل است، مواضعي مبني بر لزوم برخورد نظامي با ايران اتخاذ کرده است. اين موضع‌گيري‌ها، به‌ویژه پس از حمله موشکي پهپادي نيروهاي انصارالله يمن به تأسيسات نفتي آرامکو در عربستان اوج گرفتند. به‌تازگی نيز دبيرکل اتحاديه عرب که روز چهارشنبه در مرکز مطالعات راهبردي امارات متحده عربي سخنراني مي‌کرد، در بخشي از سخنانش گفت که ايران، ترکيه و رژيم صهيونيستي، خطرات مختلف قريب‌الوقوعي را ايجاد مي‌کنند. به گزارش ايسنا، به نقل از روزنامه الشرق‌الاوسط، احمد ابوالغيظ ادعا کرد که تغيير در جايگاه آمريکا در منطقه، باعث ترغيب قدرت‌هاي منطقه به عبور بي‌سابقه از خطوط قرمز مي‌شود. علاوه‌براين مقامات اسرائيل نيز به‌ویژه در ماه‌هاي اخير، بيشتر و بيشتر از تقابل نظامي با ايران مي‌گويند و اين هم‌زمان با حملات نظامي اسرائيل به مواضع ايران در سوريه و درگيري‌هاي مربوط به آن بوده است.
معاون عمليات نيروي دريايي ارتش در نشست خبري مربوط به اين رزمايش همچنين گفت: «منطقه شمال اقيانوس هند، منطقه بسيار باامنيتي است که اين امنيت پايدار با اقتدار نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران و دو نيروي دريايي ارتش و سپاه در دريا برقرار شده است». او ادامه داد: «اين تکليفي است که ما در ارتباط با کشور، منطقه و جهان داريم و در راستاي اجراي اين تکاليف بسيار مهم، از امروز رزمايش سه‌جانبه ايران، روسيه و چين در شمال اقيانوس هند با پهلوگيري شناورهاي روسيه و چين در بندر شهيد بهشتي چابهار آغاز مي‌شود». طحاني افزود: «اين رزمايش برابر برنامه‌هاي از پيش تعيين‌شده با حرکت يگان‌هاي شناوري سه کشور از بندر چابهار آغاز مي‌شود و در شمال اقيانوس هند گسترش خواهد يافت».
وي درباره تاکتيک تمريني در رزمايش مشترک ايران، روسيه و چين تصريح کرد: «تمرينات تاکتيکي متنوعي، از جمله نجات شناور دچار حريق، آزادسازي شناور مورد تعرض قرارگرفته، تيراندازي عليه اهداف مشخص و ساير تمرينات تاکتيکي و عملياتي در اين رزمايش پيش‌بيني شده است». سخنگوي رزمايش سه‌جانبه ايران، روسيه و چين با اشاره به مشارکت نيروهاي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در اين رزمايش، خاطرنشان کرد: «با برگزاري اين رزمايش شاهد اقتدار نيروي دريايي سه کشور ايران، روسيه و چين در منطقه خواهيم بود».
طحاني در بيان اهميت منطقه رزمايش مرکب ايران، روسيه و چين، ابراز کرد: «اقيانوس هند سومين اقيانوس بزرگ دنياست که کشورهاي بسيار مهمي در اين منطقه حضور دارند و سه تنگه مهم باب‌المندب، مالاکا و هرمز به‌عنوان مثلث طلايي در اين منطقه هستند». وي با بيان اينکه وسعت منطقه اين رزمايش ۱۷ هزار کيلومترمربع است، عنوان کرد: «از اهداف اين رزمايش، تقويت امنيت تجارت دريايي بين‌المللي و مقابله با دزدي دريايي و تروريسم دريايي و تبادل اطلاعات در حوزه امداد و نجات دريايي و تبادل تجربيات عملياتي و تاکتيکي است». معاون عمليات نيروي دريايي ارتش با اشاره به پيام اين رزمايش يادآور شد: «پيام اين رزمايش، صلح، دوستي و امنيت پايدار در سايه همکاري و اتحاد جمعي است و پيامد آن اين است که جمهوري اسلامي ايران قابل منزوي‌شدن نيست و اين از مهم‌ترين دستاوردهاي اين رزمايش خواهد بود». طحاني اضافه کرد: «برگزاري اين رزمايش به معناي اين است که روابط سه کشور ايران، روسيه و چين به سطح معناداري رسيده است و اين روند در سال‌هاي آينده نيز ادامه خواهد داشت».
ديروز، جمعه، آيين استقبال از ناوهاي روسي و چيني که براي شروع رزمايش آمده بودند، با حضور طحاني و امير دريادار دوم، مصطفي تاج‌الديني، فرمانده منطقه سوم دريايي نبوت، در اسکله شهيد بهشتي بندر چابهار برگزار شد. ناو روسي «ياروسلاو مودري» (Yaroslav Mudry) به همراه کشتي سوخت‌رسان «يل‌نيا» (Yel'nya) و يدک‌کش «يوجني خوروف» (Yevgeniy Khorov) و همچنين ناوشکن چيني «شينينگ» در دريا مورد استقبال ناو موشک‌انداز «نيزه» قرار گرفتند و با پهلوگيري در اسکله بندر شهيد بهشتي چابهار مراسم استقبال و تشريفات رسمي انجام شد.
وزارت دفاع چين روز پنجشنبه ارسال ناو به اين رزمايش را اعلام کرد. به گزارش آسوشيتدپرس، وو کيان، سخنگوي وزارت دفاع چين، گفت اين رزمايش «تبادلات و همکاري‌ها بين نيروهاي دريايي سه کشور را عميق‌تر خواهد کرد». وزارت دفاع روسيه نيز با اشاره به ارسال ناوهايش به رزمايش اعلام کرد که اين اولين‌بار است که چنين رزمايشي با چنين چيدماني برگزار مي‌شود.
خبرگزاري ترکيه‌اي آناتولي در تحليل اين رزمايش نوشت، پيوستن روسيه و چين به رزمايش دريايي مشترک با ايران مهم است، چراکه مسکو متحد ايران است و پکن نيز بزرگ‌ترين خريدار نفت ايران است.
يک کارشناس ژئوپلیتيک متخصص در روابط ايران و آمريکا مي‌گويد: «اين رزمايش شايد چالشي براي سلطه جهاني آمريکا نباشد، اما مي‌تواند ظرفيت‌ها و گزينه‌هاي استراتژيک آمريکا را محدود کند. اين نوع رزمايش همچنين مي‌تواند پاسخي به ائتلاف دريايي نظامي آمريکا در خليج‌فارس باشد». در واکنش به آغاز اين رزمايش که از چندي پيش برگزاري آن اعلام شده بود، سخنگوي پنتاگون اعلام کرد که واشنگتن آن را زير نظر دارد. به گزارش ايسنا، به نقل از اسپوتنيک، شان رابرتسون، سخنگوي پنتاگون، روز پنجشنبه در واکنش به رزمايش مشترک دريايي ايران، روسيه و چين گفت: «ما از برگزاري رزمايش مشترک ميان ايران، روسيه و چين در درياي عرب اطلاع داريم. ما اين رزمايش را زيرنظر داريم و با همکاري شرکا و متحدانمان از آزادي کشتي‌راني و جريان آزاد تجارت در آبراه‌هاي بين‌المللي اطمينان حاصل مي‌کنيم».