رئیسجمهور روند با خبر شدنش از سقوط هواپیما را تشریح کرد:
خطایی بسیار دردناک و نابخشودنی اتفاق افتاده است
شرق: حادثه سقوط هواپيماي اوکرايني همچنان در صدر اخبار کشور است؛ اما اين تنها يکي از اتفاقاتي است که در دو ماه اخير گريبان دولت و رئيسجمهور را گرفته. آبانماه و با گرانشدن بنزين که به تصويب سران سه قوه رسيده بود، موجي از اعتراضها در کشور شروع شد. دولت و مسئولان مدتي درگير حاشيههاي اين موضوع بودند که ناگهان خبر رسيد سردار قاسم سليماني به دست آمريکا ترور و به شهادت رسيده است. همين خبر مهم باعث شد دولت و نيروهاي مسلح تا مرز درگيري پيش روند و سپاه اردوگاه «عينالاسد» در عراق را مورد اصابت موشک قرار داد. در اين ميان، شليک اشتباهي به هواپيماي اوکرايني، همه کشور و مسئولان را در بهت و حيرت فرو برد و دولت را با چالشی جديد مواجه کرد. بر همين اساس، روز گذشته رئيسجمهوري قول داد دولت با تمام امکاناتش پيگير اين حادثه باشد.
به گزارش ايسنا، حسن روحاني در مراسم تجليل از کشاورزان نمونه کشوري گفت: «لازم ميدانم غم اين ايام را يک بار ديگر به ملت بزرگ ايران تسليت بگويم. غم ازدستدادن سرداري شجاع در منطقه و جهان، غم عزيزاني در کرمان که در تشييع سردار حضور داشتند و غم بسيار بزرگ و سهمگين سقوط هواپيماي مسافربري اوکرايني که 176 نفر را به کام مرگ کشاند».
او از تلاشهاي فراوانش براي روشنشدن ابعاد سقوط هواپيما سخن گفت و افزود: «از لحظهاي که احتمال دادم سقوط هواپيما به صورت طبيعي و عادي نباشد، تلاش فراواني کردم که دوره بررسي و تحقيق کوتاه شود تا بدانيم هواپيما چگونه سقوط کرد. همکاريهاي خوبي از طرف نيروهاي مسلح که تنها مسير ما براي يافتن حقيقت بود، انجام شد و بلافاصله بعد از آنکه براي من مشخص شد خطاي بسيار دردناک و نابخشودني انساني اتفاق افتاده است، به مسئولان امر اعلام کردم بلافاصله به مردم اطلاع دهند».
قول ميدهم با تمام امکانات پيگير حادثه باشم
رئيسجمهوري در ادامه سخنراني خود گفت: «قول ميدهم دولت با تمام امکاناتش پيگير حادثه سقوط هواپيماي مسافربري باشد و قوه قضائيه با يک قاضي ويژه دنبال رسيدگي سريع به ابعاد آن باشد. قوه قضائيه بايد يک دادگاه ويژه با يک قاضي عاليرتبه و چندين کارشناس براي پرونده سقوط هواپيما تشکيل دهد. اين يک پرونده عادي و معمولي نيست و همه دنيا به اين دادگاه نگاه ميکنند».
روحاني عنوان کرد: «اين حادثه، بسيار تلخ بود و تحملش براي مردم بسيار سنگين است. حتي اگر اين هواپيما به خاطر نقص فني هم سقوط کرده بود، باز بسيار غمبار بود. بعد از مشخصشدن خطاي انساني، غم مردم چندين برابر شد. به خانوادههاي جانباختگان ايراني و خارجي تسليت ميگويم و همانطور که با رهبران و مسئولان آن کشورها صحبت کردم، قول ميدهم دولت با تمام امکاناتش پيگير مسئله سقوط هواپيما باشد».
رئيسجمهور با قدرداني از همکاري خوب نيروهاي مسلح در روشنشدن علت سقوط هواپيماي اوکرايني تأکيد کرد: «دولت تا کشف همه جوانب امر، مجازات افراد دخيل در اين حادثه و اطمينانبخشي به مردم براي جلوگيري از تکرار اين مسئله، به تلاشهايش ادامه ميدهد. به همه عزيزان دولت توصيه ميکنم در کنار اين خانوادههاي عزيز باشند. از مردم عزيز ايران ميخواهم در کنار اين عزيزان همدردي ارزشمندي انجام دهند».
او گفت: «وزير راه، مسئولان دولتي و استانداران در کنار اين عزيزان قرار بگيرند. من بهعنوان يک پدر احساس ميکنم غم ازدستدادن جوان نخبه سطحبالاي تحصيلکرده که سرمايه کشور بوده، چقدر سخت است. اينکه نيروهاي مسلح با صراحت لهجه خطا را اعلام و قبول کردند، گام اول خوبي بوده است».
اسحاق جهانگيري، معاوناول رئيسجمهور نيز که روز سهشنبه با خانواده سعيد کدخدازاده، دانشجوي دکتري شيمي آلي که در حادثه هواپيماي اوکرايني جان خود را از دست داده، ديدار کرده بود، گفت: «بايد ابعاد مختلف اين اتفاق مشخص و جزئيات آن به مردم اطلاعرساني شود. دولت از عمق وجود از اين اتفاق تلخ و دردناک متأثر است و هيئتي را با مسئوليت وزير راه و شهرسازي مأمور کرده تا هماهنگيهاي لازم براي شناسايي و تحويل پيکرهاي جانباختگان اين حادثه به خانوادههايشان انجام شود». بر همين اساس، بهرام پارسايي، نماينده مردم شيراز در مجلس نيز از تحويل طرح استيضاح وزير راه و شهرسازي به هيئترئيسه مجلس خبر داد و به ايسنا گفت: «طرح استيضاح وزير راه و شهرسازي با دو محور تحويل هيئترئيسه مجلس شوراي اسلامي شد؛ يکي اينکه چرا اين وزارتخانه در شرايط جنگي مانع پرواز هواپيماهاي مسافري نشده و ديگر اينکه چرا برخلاف قوانين ايکائو و پيش از انجام اقدامات کارشناسي، علت سقوط هواپيماي اوکرايني با قاطعيت نقص فني اعلام شده است. اين استيضاح از سوي هيئترئيسه به کميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي ارجاع داده شده است».
نميتواند فقط يک فرد مقصر باشد
روحانی گفت: من به دليل آشنايي کموبيشی که با پدافند هوايي دارم، عرض ميکنم که نميتواند فقط يک فرد مقصر باشد؛ در اين ميان ديگراني هم هستند. من ميخواهم اين مسئله با صداقت براي مردم بيان شود. مردم ما ميدانند اين حادثه از روي اشتباه و سهو رخ داده است، اما چه کساني دخيل بودهاند که اين سهو انجام گرفت؟».
سردار سلامي، فرمانده سپاه که روز يکشنبه به مجلس رفته بود، دراينباره اینگونه توضيح داده بود: «عموما وقتي هواپيماها همراستا با سامانهها و رادارها قرار ميگيرند، سطوح مقطع راداري آنها کوچک ميشود. اگر عمود بر مسير رادار قرار بگيرند، به دليل اينکه بدنه هواپيما در معرض امواج قرار ميگيرد، بزرگتر نشان داده ميشود و قابليت تفکيک بيشتر است. اين فضا، فضاي جنگي است. به فرد اين خبر رسيده و او با محاسبه اين مطلب که دقيقا يک کروز است، اقدام به شليک ميکند و تصور ميکند که کروز را منهدم کرده است. برادران ما از همزماني شليک و سقوط هواپيما مشکوک شده بودند. خدا گواه است ما خودمان منشأ ايجاد اين فرضيه شدهايم که ممکن است موشک ما اصابت کرده باشد و اين فقط به دليل همزماني بود و اگر ما خود مبدأ شکلگيري اين فرضيه بوديم، هيچکس نميتوانست متوجه شود».
چرا زمان روشنشدن علت سقوط تا اعلام آن طولاني بوده است؟
رئيسجمهور در اين مراسم همچنين گفت: «راست و درست است که در اين ايام ريشه همه غمها به آمريکا بازميگردد؛ آمريکا بود که تحريم کرد، آمريکا بود که شرايط را متشنج کرد، آمريکا بود که عزيز ما را ترور کرد اما اين دليل نميشود که در اين مسئله به همه جوانب نپردازيم».
او يادآور شد: «سؤال ديگر براي مردم اين است که از زمان روشنشدن علت سقوط تا اعلام آن زماني طولاني بوده است. يک تا دو روز طول کشيده يا چند ساعت بوده است؟ اين هم مسئلهاي است که ميخواهم به همه توضيح دهند. پروسه چهارشنبه صبح تا جمعه عصر که به جلسه فوقالعاده شوراي امنيت ملي رسيد، به همه گفته شود. همه مردم ما در اين غم سهيم هستند اما ميخواهند بفهمند آيا مسئولان آنان بهدرستي در چارچوب اخلاقي رفتار کردند يا نه. من بهعنوان نماينده ملت ايران و رئيسجمهور اين موضوع را دنبال ميکنم و به هر نتيجهاي برسيم، به مردم خبر ميدهيم».
علي ربيعي، سخنگوي دولت روز دوشنبه در نشست خبري خود درباره زمان اطلاع رئيسجمهور از علت سقوط هواپيماي اوکرايني، اينگونه گفته بود: «روز جمعه نتايج تحقيقات نهاييشده ستاد کل نيروهاي مسلح در دبيرخانه شوراي امنيت ملي بررسي شد و به اطلاع رئيسجمهور رسيد و پس از آن جلسهاي در دفتر رئيسجمهور تشکيل شد. همه بهتزده، ناراحت و نگران بودند. هيچيک از مقامات دولت از جمله شخص رئيسجمهور تا عصر روز جمعه از علت اصلي سقوط هواپيما که همان آتش پدافند غيرعمدي خودي بوده، مطلع نبودند و تا آن ساعت همانگونه که سردار حاجيزاده هم عنوان کردند، صرفا براساس اطلاعات و دادههاي موجود همان موقع اظهارنظر ميکردند. بههرحال از عصر روز جمعه که رئيسجمهور از موضوع مطلع شدند، دستور تشکيل شوراي عالي امنيت ملي را دادند که منجر به صدور بيانيه ستاد کل نيروهاي مسلح و بيانيه رئيسجمهوري در اين خصوص شد. از همان ساعت رئيسجمهوري تأكيد کردند که بهسرعت به مردم اطلاعرساني شود».
ربيعي درباره اين انتقاد که چرا رئيسجمهور اينقدر دير از اين حادثه باخبر شده بود نيز گفته بود: «واقعيت اين است که دولت خود گرفتار اين چرخه معيوب اطلاعرساني و کسب اطلاعات است. برخي انتقاد ميکنند که چرا قبل از اعلام موضع تحقيق بيشتري به عمل نياورديم اما واقعيت اين است که پيش از اظهارنظر از همه مسئولان ذيربط استعلام کردم و آنها هم همگي براساس اطلاعاتي که داشتند، اطمينان دادند که موشکي در کار نبوده است».
او ادامه داد: «اقدام روز شنبه ستاد کل نيروهاي مسلح در صدور بيانيهاي که با صداقت و مسئوليتپذيري اين حادثه را بر عهده گرفتند و اعلام کردند که ناشي از يک خطاي انساني بوده، قابل تقدير و شروع خوبي است که قطعا با شفافيت تا انتها ادامه خواهد يافت».
روز شنبه بود که فرمانده هوافضاي سپاه با اعلام خبر اصابت موشک ايراني به هواپيما رسما اعلام کرد که همه مسئوليتهاي اين کار را ميپذيريم و هرگونه تصميمي مسئولان بگيرند، ما مطيع اجراي آن هستيم. سردار حاجيزاده در تشريح اين حادثه گفته بود: «بنده وقتي مطلع شدم صبح روز چهارشنبه اين خبر را بلافاصله به مسئولان اطلاع دادم. به من گفتند که هدفي را زديم ولي تقارن آن يک مقدار من را به شک انداخت. من غرب کشور بودم، ولي بلافاصله به سمت تهران آمدم. ولي بين راه با مسئولان تماس گرفتم و گفتم اين اتفاق افتاده و من احتمال بالا ميدهم که هواپيماي خودي را زديم».
او ادامه داد: «تا برسم به تهران ديدم ستاد کل نيروهاي مسلح به شکل معمول يک تيم بررسي حادثه تشکيل داده و اين تيم و کساني را که در اين قضيه دخيل بودند، قرنطينه کردند؛ يعني ما اجازه نداشتيم چيزي را به کسي بگوييم. ما اطلاعرساني را انجام داده بوديم ولي لازم بود اين بررسي صورت گيرد، اينکه خبر چگونه اطلاعرساني شود، براي اين نبوده که کسي بخواهد کتمان کند بلکه روال همين است که ستاد کل اين را بررسي کند». حاجيزاده افزود: «صبح جمعه همه اطلاعات جمع و مشخص شد که واقعه چه بوده است. چون بالاخره عدهاي در اين قضيه خبط و خطا داشتند و اتفاقاتي افتاده است و بعد از آن بود که خود ستاد کل اقدام به رسانهايکردن کرد. بنده در اولين ساعتي که مطلع شدم، آن را به مقامات اطلاع دادم و آنان بهواسطه اينکه بايد اين مسئله را بررسي ميکردند، از اينجا به بعد مربوط به ستاد کل است که واقعا سريع اين کار را کردند و ظرف ۴۸ ساعت اين کار را انجام دادند».
راه و مسير را تا کشف همه جوانب امر ادامه خواهيم داد
روحاني در ادامه سخنراني خود گفت: «حادثه فقط ۱۷۶ نفر عزيز ازدسترفته نيست؛ بحث امنيت فضاي ايران است، اين موضوع براي مردم ما و دنيا مهم است. براي مردم ما مهم است که هرکسي در هر اندازه در اين موضوع مقصر بوده به مجازات برسد. اما به اعتقاد من، از همه اينها مهمتر اين است که مردم بايد مطمئن شوند اين حادثه تکرار نميشود. مهمترين مسئله براي مردم ما افکار عمومي جهان، هوانوردي و امنيت آسمان ايران اين است که اين حادثه غيرقابل تکرار باشد و اين به بازنگري در آييننامهها، شيوهنامهها، دستورالعملها و مقررات نياز دارد».
او افزود: «همه ما مسئوليت داريم که يک بار ديگر تمام اين مقررات را بازنگري کنيم تا دريابيم چرا و به چه دليل، کدام ضعف و در کدام مقررات بوده و در اجرا کجا ضعف بوده که اين حادثه بسيار غمانگيز در کشور ما اتفاق افتاده است؛ حادثهاي که فکر ميکنم در تاريخ کشور ما بينظير بوده و هيچوقت نبوده که يک مسئول و افسر پدافندي در کشور ما نسبت به هواپيماي مسافربري آنهم در پايتخت و مرکز کشور و کنار فرودگاه بينالمللي، چنين خطايي را مرتکب شده باشد».
روحاني عنوان کرد: «بنابراين ضمن همدردي با همه خانوادههاي عزيزي که اين مصيبت بزرگ به آنها رسيده، اعلام ميکنم اين راه و مسير را تا کشف همه جوانب امر، تا مجازات آنهايي که دخيل بودند و در نهايت اطمينانبخشي به مردم که چنين حادثهاي تکرار نخواهد شد، ادامه خواهيم داد».
بلافاصله بعد از اعلام نتايج تحقيقات ستاد کل نيروهاي مسلح درباره سقوط هواپيماي مسافربري اوکرايني، مقام معظم رهبري در پيامي، ستاد کل نيروهاي مسلح را مأمور پيگيري کوتاهيها يا تقصيرهاي احتمالي در اين حادثه و مراقبت براي عدم امکان تکرار چنين سانحهاي کردند. روز شنبه هم رئيس قوه قضائيه در دستوري به رئيس سازمان قضائي نيروهاي مسلح، جمعآوري مستندات و اقدامات قضائي مربوط به حادثه سقوط هواپيماي اوکرايني را مورد تأکيد قرار داده بود. دادستان کل کشور نيز در نامهاي به دادستان نظامي تهران خواستار ورود به حادثه سقوط هواپيماي اوکراينی و شناسايي علل و عوامل اين حادثه شده بود.
شرق: حادثه سقوط هواپيماي اوکرايني همچنان در صدر اخبار کشور است؛ اما اين تنها يکي از اتفاقاتي است که در دو ماه اخير گريبان دولت و رئيسجمهور را گرفته. آبانماه و با گرانشدن بنزين که به تصويب سران سه قوه رسيده بود، موجي از اعتراضها در کشور شروع شد. دولت و مسئولان مدتي درگير حاشيههاي اين موضوع بودند که ناگهان خبر رسيد سردار قاسم سليماني به دست آمريکا ترور و به شهادت رسيده است. همين خبر مهم باعث شد دولت و نيروهاي مسلح تا مرز درگيري پيش روند و سپاه اردوگاه «عينالاسد» در عراق را مورد اصابت موشک قرار داد. در اين ميان، شليک اشتباهي به هواپيماي اوکرايني، همه کشور و مسئولان را در بهت و حيرت فرو برد و دولت را با چالشی جديد مواجه کرد. بر همين اساس، روز گذشته رئيسجمهوري قول داد دولت با تمام امکاناتش پيگير اين حادثه باشد.
به گزارش ايسنا، حسن روحاني در مراسم تجليل از کشاورزان نمونه کشوري گفت: «لازم ميدانم غم اين ايام را يک بار ديگر به ملت بزرگ ايران تسليت بگويم. غم ازدستدادن سرداري شجاع در منطقه و جهان، غم عزيزاني در کرمان که در تشييع سردار حضور داشتند و غم بسيار بزرگ و سهمگين سقوط هواپيماي مسافربري اوکرايني که 176 نفر را به کام مرگ کشاند».
او از تلاشهاي فراوانش براي روشنشدن ابعاد سقوط هواپيما سخن گفت و افزود: «از لحظهاي که احتمال دادم سقوط هواپيما به صورت طبيعي و عادي نباشد، تلاش فراواني کردم که دوره بررسي و تحقيق کوتاه شود تا بدانيم هواپيما چگونه سقوط کرد. همکاريهاي خوبي از طرف نيروهاي مسلح که تنها مسير ما براي يافتن حقيقت بود، انجام شد و بلافاصله بعد از آنکه براي من مشخص شد خطاي بسيار دردناک و نابخشودني انساني اتفاق افتاده است، به مسئولان امر اعلام کردم بلافاصله به مردم اطلاع دهند».
قول ميدهم با تمام امکانات پيگير حادثه باشم
رئيسجمهوري در ادامه سخنراني خود گفت: «قول ميدهم دولت با تمام امکاناتش پيگير حادثه سقوط هواپيماي مسافربري باشد و قوه قضائيه با يک قاضي ويژه دنبال رسيدگي سريع به ابعاد آن باشد. قوه قضائيه بايد يک دادگاه ويژه با يک قاضي عاليرتبه و چندين کارشناس براي پرونده سقوط هواپيما تشکيل دهد. اين يک پرونده عادي و معمولي نيست و همه دنيا به اين دادگاه نگاه ميکنند».
روحاني عنوان کرد: «اين حادثه، بسيار تلخ بود و تحملش براي مردم بسيار سنگين است. حتي اگر اين هواپيما به خاطر نقص فني هم سقوط کرده بود، باز بسيار غمبار بود. بعد از مشخصشدن خطاي انساني، غم مردم چندين برابر شد. به خانوادههاي جانباختگان ايراني و خارجي تسليت ميگويم و همانطور که با رهبران و مسئولان آن کشورها صحبت کردم، قول ميدهم دولت با تمام امکاناتش پيگير مسئله سقوط هواپيما باشد».
رئيسجمهور با قدرداني از همکاري خوب نيروهاي مسلح در روشنشدن علت سقوط هواپيماي اوکرايني تأکيد کرد: «دولت تا کشف همه جوانب امر، مجازات افراد دخيل در اين حادثه و اطمينانبخشي به مردم براي جلوگيري از تکرار اين مسئله، به تلاشهايش ادامه ميدهد. به همه عزيزان دولت توصيه ميکنم در کنار اين خانوادههاي عزيز باشند. از مردم عزيز ايران ميخواهم در کنار اين عزيزان همدردي ارزشمندي انجام دهند».
او گفت: «وزير راه، مسئولان دولتي و استانداران در کنار اين عزيزان قرار بگيرند. من بهعنوان يک پدر احساس ميکنم غم ازدستدادن جوان نخبه سطحبالاي تحصيلکرده که سرمايه کشور بوده، چقدر سخت است. اينکه نيروهاي مسلح با صراحت لهجه خطا را اعلام و قبول کردند، گام اول خوبي بوده است».
اسحاق جهانگيري، معاوناول رئيسجمهور نيز که روز سهشنبه با خانواده سعيد کدخدازاده، دانشجوي دکتري شيمي آلي که در حادثه هواپيماي اوکرايني جان خود را از دست داده، ديدار کرده بود، گفت: «بايد ابعاد مختلف اين اتفاق مشخص و جزئيات آن به مردم اطلاعرساني شود. دولت از عمق وجود از اين اتفاق تلخ و دردناک متأثر است و هيئتي را با مسئوليت وزير راه و شهرسازي مأمور کرده تا هماهنگيهاي لازم براي شناسايي و تحويل پيکرهاي جانباختگان اين حادثه به خانوادههايشان انجام شود». بر همين اساس، بهرام پارسايي، نماينده مردم شيراز در مجلس نيز از تحويل طرح استيضاح وزير راه و شهرسازي به هيئترئيسه مجلس خبر داد و به ايسنا گفت: «طرح استيضاح وزير راه و شهرسازي با دو محور تحويل هيئترئيسه مجلس شوراي اسلامي شد؛ يکي اينکه چرا اين وزارتخانه در شرايط جنگي مانع پرواز هواپيماهاي مسافري نشده و ديگر اينکه چرا برخلاف قوانين ايکائو و پيش از انجام اقدامات کارشناسي، علت سقوط هواپيماي اوکرايني با قاطعيت نقص فني اعلام شده است. اين استيضاح از سوي هيئترئيسه به کميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي ارجاع داده شده است».
نميتواند فقط يک فرد مقصر باشد
روحانی گفت: من به دليل آشنايي کموبيشی که با پدافند هوايي دارم، عرض ميکنم که نميتواند فقط يک فرد مقصر باشد؛ در اين ميان ديگراني هم هستند. من ميخواهم اين مسئله با صداقت براي مردم بيان شود. مردم ما ميدانند اين حادثه از روي اشتباه و سهو رخ داده است، اما چه کساني دخيل بودهاند که اين سهو انجام گرفت؟».
سردار سلامي، فرمانده سپاه که روز يکشنبه به مجلس رفته بود، دراينباره اینگونه توضيح داده بود: «عموما وقتي هواپيماها همراستا با سامانهها و رادارها قرار ميگيرند، سطوح مقطع راداري آنها کوچک ميشود. اگر عمود بر مسير رادار قرار بگيرند، به دليل اينکه بدنه هواپيما در معرض امواج قرار ميگيرد، بزرگتر نشان داده ميشود و قابليت تفکيک بيشتر است. اين فضا، فضاي جنگي است. به فرد اين خبر رسيده و او با محاسبه اين مطلب که دقيقا يک کروز است، اقدام به شليک ميکند و تصور ميکند که کروز را منهدم کرده است. برادران ما از همزماني شليک و سقوط هواپيما مشکوک شده بودند. خدا گواه است ما خودمان منشأ ايجاد اين فرضيه شدهايم که ممکن است موشک ما اصابت کرده باشد و اين فقط به دليل همزماني بود و اگر ما خود مبدأ شکلگيري اين فرضيه بوديم، هيچکس نميتوانست متوجه شود».
چرا زمان روشنشدن علت سقوط تا اعلام آن طولاني بوده است؟
رئيسجمهور در اين مراسم همچنين گفت: «راست و درست است که در اين ايام ريشه همه غمها به آمريکا بازميگردد؛ آمريکا بود که تحريم کرد، آمريکا بود که شرايط را متشنج کرد، آمريکا بود که عزيز ما را ترور کرد اما اين دليل نميشود که در اين مسئله به همه جوانب نپردازيم».
او يادآور شد: «سؤال ديگر براي مردم اين است که از زمان روشنشدن علت سقوط تا اعلام آن زماني طولاني بوده است. يک تا دو روز طول کشيده يا چند ساعت بوده است؟ اين هم مسئلهاي است که ميخواهم به همه توضيح دهند. پروسه چهارشنبه صبح تا جمعه عصر که به جلسه فوقالعاده شوراي امنيت ملي رسيد، به همه گفته شود. همه مردم ما در اين غم سهيم هستند اما ميخواهند بفهمند آيا مسئولان آنان بهدرستي در چارچوب اخلاقي رفتار کردند يا نه. من بهعنوان نماينده ملت ايران و رئيسجمهور اين موضوع را دنبال ميکنم و به هر نتيجهاي برسيم، به مردم خبر ميدهيم».
علي ربيعي، سخنگوي دولت روز دوشنبه در نشست خبري خود درباره زمان اطلاع رئيسجمهور از علت سقوط هواپيماي اوکرايني، اينگونه گفته بود: «روز جمعه نتايج تحقيقات نهاييشده ستاد کل نيروهاي مسلح در دبيرخانه شوراي امنيت ملي بررسي شد و به اطلاع رئيسجمهور رسيد و پس از آن جلسهاي در دفتر رئيسجمهور تشکيل شد. همه بهتزده، ناراحت و نگران بودند. هيچيک از مقامات دولت از جمله شخص رئيسجمهور تا عصر روز جمعه از علت اصلي سقوط هواپيما که همان آتش پدافند غيرعمدي خودي بوده، مطلع نبودند و تا آن ساعت همانگونه که سردار حاجيزاده هم عنوان کردند، صرفا براساس اطلاعات و دادههاي موجود همان موقع اظهارنظر ميکردند. بههرحال از عصر روز جمعه که رئيسجمهور از موضوع مطلع شدند، دستور تشکيل شوراي عالي امنيت ملي را دادند که منجر به صدور بيانيه ستاد کل نيروهاي مسلح و بيانيه رئيسجمهوري در اين خصوص شد. از همان ساعت رئيسجمهوري تأكيد کردند که بهسرعت به مردم اطلاعرساني شود».
ربيعي درباره اين انتقاد که چرا رئيسجمهور اينقدر دير از اين حادثه باخبر شده بود نيز گفته بود: «واقعيت اين است که دولت خود گرفتار اين چرخه معيوب اطلاعرساني و کسب اطلاعات است. برخي انتقاد ميکنند که چرا قبل از اعلام موضع تحقيق بيشتري به عمل نياورديم اما واقعيت اين است که پيش از اظهارنظر از همه مسئولان ذيربط استعلام کردم و آنها هم همگي براساس اطلاعاتي که داشتند، اطمينان دادند که موشکي در کار نبوده است».
او ادامه داد: «اقدام روز شنبه ستاد کل نيروهاي مسلح در صدور بيانيهاي که با صداقت و مسئوليتپذيري اين حادثه را بر عهده گرفتند و اعلام کردند که ناشي از يک خطاي انساني بوده، قابل تقدير و شروع خوبي است که قطعا با شفافيت تا انتها ادامه خواهد يافت».
روز شنبه بود که فرمانده هوافضاي سپاه با اعلام خبر اصابت موشک ايراني به هواپيما رسما اعلام کرد که همه مسئوليتهاي اين کار را ميپذيريم و هرگونه تصميمي مسئولان بگيرند، ما مطيع اجراي آن هستيم. سردار حاجيزاده در تشريح اين حادثه گفته بود: «بنده وقتي مطلع شدم صبح روز چهارشنبه اين خبر را بلافاصله به مسئولان اطلاع دادم. به من گفتند که هدفي را زديم ولي تقارن آن يک مقدار من را به شک انداخت. من غرب کشور بودم، ولي بلافاصله به سمت تهران آمدم. ولي بين راه با مسئولان تماس گرفتم و گفتم اين اتفاق افتاده و من احتمال بالا ميدهم که هواپيماي خودي را زديم».
او ادامه داد: «تا برسم به تهران ديدم ستاد کل نيروهاي مسلح به شکل معمول يک تيم بررسي حادثه تشکيل داده و اين تيم و کساني را که در اين قضيه دخيل بودند، قرنطينه کردند؛ يعني ما اجازه نداشتيم چيزي را به کسي بگوييم. ما اطلاعرساني را انجام داده بوديم ولي لازم بود اين بررسي صورت گيرد، اينکه خبر چگونه اطلاعرساني شود، براي اين نبوده که کسي بخواهد کتمان کند بلکه روال همين است که ستاد کل اين را بررسي کند». حاجيزاده افزود: «صبح جمعه همه اطلاعات جمع و مشخص شد که واقعه چه بوده است. چون بالاخره عدهاي در اين قضيه خبط و خطا داشتند و اتفاقاتي افتاده است و بعد از آن بود که خود ستاد کل اقدام به رسانهايکردن کرد. بنده در اولين ساعتي که مطلع شدم، آن را به مقامات اطلاع دادم و آنان بهواسطه اينکه بايد اين مسئله را بررسي ميکردند، از اينجا به بعد مربوط به ستاد کل است که واقعا سريع اين کار را کردند و ظرف ۴۸ ساعت اين کار را انجام دادند».
راه و مسير را تا کشف همه جوانب امر ادامه خواهيم داد
روحاني در ادامه سخنراني خود گفت: «حادثه فقط ۱۷۶ نفر عزيز ازدسترفته نيست؛ بحث امنيت فضاي ايران است، اين موضوع براي مردم ما و دنيا مهم است. براي مردم ما مهم است که هرکسي در هر اندازه در اين موضوع مقصر بوده به مجازات برسد. اما به اعتقاد من، از همه اينها مهمتر اين است که مردم بايد مطمئن شوند اين حادثه تکرار نميشود. مهمترين مسئله براي مردم ما افکار عمومي جهان، هوانوردي و امنيت آسمان ايران اين است که اين حادثه غيرقابل تکرار باشد و اين به بازنگري در آييننامهها، شيوهنامهها، دستورالعملها و مقررات نياز دارد».
او افزود: «همه ما مسئوليت داريم که يک بار ديگر تمام اين مقررات را بازنگري کنيم تا دريابيم چرا و به چه دليل، کدام ضعف و در کدام مقررات بوده و در اجرا کجا ضعف بوده که اين حادثه بسيار غمانگيز در کشور ما اتفاق افتاده است؛ حادثهاي که فکر ميکنم در تاريخ کشور ما بينظير بوده و هيچوقت نبوده که يک مسئول و افسر پدافندي در کشور ما نسبت به هواپيماي مسافربري آنهم در پايتخت و مرکز کشور و کنار فرودگاه بينالمللي، چنين خطايي را مرتکب شده باشد».
روحاني عنوان کرد: «بنابراين ضمن همدردي با همه خانوادههاي عزيزي که اين مصيبت بزرگ به آنها رسيده، اعلام ميکنم اين راه و مسير را تا کشف همه جوانب امر، تا مجازات آنهايي که دخيل بودند و در نهايت اطمينانبخشي به مردم که چنين حادثهاي تکرار نخواهد شد، ادامه خواهيم داد».
بلافاصله بعد از اعلام نتايج تحقيقات ستاد کل نيروهاي مسلح درباره سقوط هواپيماي مسافربري اوکرايني، مقام معظم رهبري در پيامي، ستاد کل نيروهاي مسلح را مأمور پيگيري کوتاهيها يا تقصيرهاي احتمالي در اين حادثه و مراقبت براي عدم امکان تکرار چنين سانحهاي کردند. روز شنبه هم رئيس قوه قضائيه در دستوري به رئيس سازمان قضائي نيروهاي مسلح، جمعآوري مستندات و اقدامات قضائي مربوط به حادثه سقوط هواپيماي اوکرايني را مورد تأکيد قرار داده بود. دادستان کل کشور نيز در نامهاي به دادستان نظامي تهران خواستار ورود به حادثه سقوط هواپيماي اوکراينی و شناسايي علل و عوامل اين حادثه شده بود.