ارزيابي پيامدهاي انقلاب
محمد توسلي
مطالبات تاريخي ملت ايران از انقلاب مشروطه و نهضت ملي ايران در شعارهاي مردم در راهپيماييهاي سال 57 و همچنين در چشماندازي که آيتالله خميني در دوران اقامت در نوفللوشاتو بر بام رسانههاي جهاني براي جمهوري اسلامي ايران اعلام کردند و در مرحله بعد هم در بسياري از اصول قانون اساسي مشخص و برجسته شد. چکيده اين مطالبات در شعار «استقلال، آزادي، جمهوري اسلامي» تبلور پيدا کرد. در اين 41 سال اقدامات زيادي در عرصههاي مختلف انجام شده و سرمايههاي سنگين انساني و مالي نيز هزينه شده است که در جاي خود به تفصيل آمده است. اما به استناد تمام شاخصهاي شناختهشده داخلي و جهاني دستاوردهاي اين دوران پاسخگوي مطالبات و انتظارات عموم مردم نبوده است.
درباره «آزادي» که همواره مطالبه اصلي مردم بوده است و در شعارهاي مردم در راهپيماييهاي سال 57 برجسته بود و پس از حذف نماد استبداد سلطنتي در 26 ديماه 57 انتظار ميرفت با اجراي اصول فصلهاي سوم و پنجم قانون اساسي که آزاديها و حقوق اساسي ملت را تضمين ميکند، بهتدريج مورد عمل قرار گيرد، اما تجربه چهار دهه گذشته نشان ميدهد که با فراز و نشيب مواجه بوده است.
درباره «استقلال»، مطالبه تاريخي ايرانيان، بيشترين هزينه براي تأمين آن تاکنون پرداخت شده است. در اصل نهم قانون اساسي تصريح شده است که در هيچ شرايطي حتي مواقعي که استقلال کشور در معرض مخاطره قرار ميگيرد، آزاديهاي اساسي ملت حتي با وضع قوانين نميتواند محدود يا سلب شود، زيرا اگر آزاديهاي قانوني محدود و فضاي سياسي عملا بسته شود، زمينه براي نقض استقلال کشور فراهم خواهد شد در روند يازدهمين دوره برگزاري انتخابات مجلس شوراي اسلامي پيشرو که با رد صلاحيت اکثريت قاطع نامزدهاي شاخص اصلاحطلبان و حتي جمعي از محافظهکاران، زمينه براي يکدستشدن مجلس و دولت آينده و ساير نهادها فراهم خواهد شد، اين نگراني جدي را براي بسياري از تحليلگران به وجود آورده است.
ادامه در صفحه 6
مطالبات تاريخي ملت ايران از انقلاب مشروطه و نهضت ملي ايران در شعارهاي مردم در راهپيماييهاي سال 57 و همچنين در چشماندازي که آيتالله خميني در دوران اقامت در نوفللوشاتو بر بام رسانههاي جهاني براي جمهوري اسلامي ايران اعلام کردند و در مرحله بعد هم در بسياري از اصول قانون اساسي مشخص و برجسته شد. چکيده اين مطالبات در شعار «استقلال، آزادي، جمهوري اسلامي» تبلور پيدا کرد. در اين 41 سال اقدامات زيادي در عرصههاي مختلف انجام شده و سرمايههاي سنگين انساني و مالي نيز هزينه شده است که در جاي خود به تفصيل آمده است. اما به استناد تمام شاخصهاي شناختهشده داخلي و جهاني دستاوردهاي اين دوران پاسخگوي مطالبات و انتظارات عموم مردم نبوده است.
درباره «آزادي» که همواره مطالبه اصلي مردم بوده است و در شعارهاي مردم در راهپيماييهاي سال 57 برجسته بود و پس از حذف نماد استبداد سلطنتي در 26 ديماه 57 انتظار ميرفت با اجراي اصول فصلهاي سوم و پنجم قانون اساسي که آزاديها و حقوق اساسي ملت را تضمين ميکند، بهتدريج مورد عمل قرار گيرد، اما تجربه چهار دهه گذشته نشان ميدهد که با فراز و نشيب مواجه بوده است.
درباره «استقلال»، مطالبه تاريخي ايرانيان، بيشترين هزينه براي تأمين آن تاکنون پرداخت شده است. در اصل نهم قانون اساسي تصريح شده است که در هيچ شرايطي حتي مواقعي که استقلال کشور در معرض مخاطره قرار ميگيرد، آزاديهاي اساسي ملت حتي با وضع قوانين نميتواند محدود يا سلب شود، زيرا اگر آزاديهاي قانوني محدود و فضاي سياسي عملا بسته شود، زمينه براي نقض استقلال کشور فراهم خواهد شد در روند يازدهمين دوره برگزاري انتخابات مجلس شوراي اسلامي پيشرو که با رد صلاحيت اکثريت قاطع نامزدهاي شاخص اصلاحطلبان و حتي جمعي از محافظهکاران، زمينه براي يکدستشدن مجلس و دولت آينده و ساير نهادها فراهم خواهد شد، اين نگراني جدي را براي بسياري از تحليلگران به وجود آورده است.
ادامه در صفحه 6