غش در معامله پیگرد دارد

فشار برای خروج محصولات از بورس هم از جانب فعالانی که دستی در بازار سنتی دارند و هم از جانب دولت اعمال می‌شود. نمونه آن‌هم خروج محصولات کشاورزی مشمول خرید تضمینی است که از سال 97 به خارج از بورس منتقل شد.
نقدها هرچند حول محور افزایش قیمت یا غیرممکن بودن مرجوع‌شدن کالا و شکایت در بورس می‌چرخد اما امین گلگیر کارشناس بورس کالا این انتقادات را بی‌اساس می‌داند و تأکید می‌کند که بورس کالا ضامن صحت انجام معاملات برای هر دو طرف است. از طرف فروشنده، ضامن نقدشوندگی معامله از طرف خریدار است و از طرف خریدار، ضامن کیفیت و کمیت کالای دریافتی است. یعنی از خریدار و فروشنده موقع فروش تضامین اخذ می‌شود که اگر نکول کرده یا کالایش مطابق با شرایط اعلامی در اطلاعیه عرضه نباشد، ضرر و زیان را به طرف دوم پرداخت کند.
فشار بر خروج محصولات از بورس کالا با انتقاداتی مثل افزایش قیمت‌ها، ادامه‌دار شده است. آیا واقعا بورس موجب افزایش قیمت می‌شود؟
از ابتدای تأسیس بورس کالا کشمکش بر سر عرضه محصولات وجود داشته و همه صنایع و اصناف مختلف با توجه به معاملات سنتی که انجام می‌دهند و قدرتی که در این بازار داشته‌اند، سنگ‌اندازی‌هایی در این بازار می‌کنند. عمده نقدی که آنها مطرح می‌کنند، به قیمت کالا در بورس برمی‌گردد و بورس را تعیین‌کننده و مسبب افزایش قیمت می‌دانند. اما من می‌خواهم یک پرسش مطرح کنم. شما کالایی را نام ببرید که در بورس کالا عرضه نمی‌شود و قیمت آن ثابت مانده است. در شرایط تورمی کشور اتفاقا بورس کالا کمک کرده کالا با قیمت منطقی به دست مصرف‌کننده برسد. با مهار‌کردن فعالیت دلالان در محصولات پتروشیمی، فولادی و کشاورزی شاهد هستیم که قیمت‌ها تا حد زیادی کنترل شده است. مدتی محصولات کشاورزی را با قیمت‌های منطقی معامله می‌کردیم اما با فشاری که وارد کردند، بسیاری از محصولات از بورس خارج شد و می‌بینیم که محصولاتی که از بورس خارج شده روند افزایش قیمت را طی می‌کند. بورس کالا با توجه به اینکه معاملات شفافی دارد و عرضه‌کنندگان در شرایط یکسان می‌توانند فعالیت داشته باشند، رانت را به صفر می‌رساند.
دولت باعث خروج محصولات از بورس شد؟
در شرایط خاص ممکن است دولت تصمیم خاص بگیرد اما منظور من دولت نبود. خریدهای تضمینی که طبق ماده 33 در سال‌های 95 و 96 در بورس کالا انجام می‌شد، دیدیم که بسیار موفقیت‌آمیز بود. حداقل امتیاز این بود که فروشندگان که همان کشاورزان بودند، مطالباتشان را بسیار زودتر از هرسال دریافت می‌کردند و یک بخش مابه‌التفاوت را با اندکی تأخیر می‌گرفتند اما نمی‌دانم چرا از بورس کالا خارج شد.
در کنار این محصولات بسیاری از محصولاتی که شرایط تضمینی دولتی هم نداشتند، از بورس خارج شدند و بعد از خروج از بورس هم قیمت آنها افزایشی بوده و هیچ‌یک ثبات قیمت را در بازار سنتی نداشته است.
امکان شکایت از غش در معامله و ندیدن کالاهای عرضه‌شده هم یکی دیگر از نقدهای وارده است.
بورس کالا قوانین بسیار سفت‌و‌سختی درباره کیفیت و کمیت کالاهای سفارش داده شده دارد. اگر بار مغایر با شرایط اعلامی در اطلاعیه عرضه باشد، خریدار می‌تواند بار را مرجوع کند و ضرر‌و‌زیان دریافت کند. تمام محصولات قبل از خرید هم قابل رؤیت است.ضمن اینکه محصولات استانداردسازی شده است. در بازار سنتی هرکسی می‌تواند هر مدل معامله‌ای را با هر شرایطی انجام دهد و خریدار اگر ناوارد باشد، سرش کلاه می‌رود. اما در بورس محصولی که روی تابلو می‌رود، مشخصاتش کامل ذکر می‌شود. مثلا اگر کنجاله سویا عرضه می‌شود، درصد پروتئین و سایر مشخصات در اطلاعیه عرضه عنوان می‌شود و خریدار کامل می‌داند که چه محصولی را خریداری می‌کند. اگر محصولی که به دستش می‌رسد، کوچک‌ترین مغایرتی با آنچه در اطلاعیه عرضه آمده داشته باشد، می‌تواند آن را مرجوع کرده و خسارت بگیرد.
بورس کالا چه امکانی برای طرف‌های معامله فراهم می‌کند؟
بورس کالا ضامن صحت انجام معاملات برای هر دو طرف است. از طرف فروشنده ضامن نقدشوندگی معامله از طرف خریدار است و از طرف خریدار ضامن کیفیت و کمیت کالای دریافتی است.
یعنی از خریدار و فروشنده موقع فروش تضامین اخذ می‌شود که اگر نکول کرده یا کالایش مطابق با شرایط اعلامی در اطلاعیه عرضه نباشد، ضرر و ‌زیان را به طرف دوم پرداخت کند.
درباره بهین‌یاب هم این نقد وارد بود که موجب گزینش خریداران شده و بستر فساد را فراهم کرده است.
بهین‌یاب را وزارت صمت پیشنهاد داد و اصلا ربطی به بورس کالا نداشته است. درحال‌حاضر در همه معاملات، خریداران، عرضه‌کنندگان و قیمت‌هایی که عرضه می‌شود، به‌صورت مستمر پایش می‌شوند.
می‌توانم با قاطعیت بگویم که 80 درصد از محصولاتی که عرضه می‌شود، دست مصرف‌کننده واقعی می‌رسد. شاید 20 درصد معاملات دست‌دوم داشته باشیم که آن‌هم طبیعت بازار است؛ چون یکسری واحدهای تولیدی پتروشیمی در صنایع پایین‌دستی قدرت خرید یک ماشین بار را ندارند.

فشار برای خروج محصولات از بورس هم از جانب فعالانی که دستی در بازار سنتی دارند و هم از جانب دولت اعمال می‌شود. نمونه آن‌هم خروج محصولات کشاورزی مشمول خرید تضمینی است که از سال 97 به خارج از بورس منتقل شد.
نقدها هرچند حول محور افزایش قیمت یا غیرممکن بودن مرجوع‌شدن کالا و شکایت در بورس می‌چرخد اما امین گلگیر کارشناس بورس کالا این انتقادات را بی‌اساس می‌داند و تأکید می‌کند که بورس کالا ضامن صحت انجام معاملات برای هر دو طرف است. از طرف فروشنده، ضامن نقدشوندگی معامله از طرف خریدار است و از طرف خریدار، ضامن کیفیت و کمیت کالای دریافتی است. یعنی از خریدار و فروشنده موقع فروش تضامین اخذ می‌شود که اگر نکول کرده یا کالایش مطابق با شرایط اعلامی در اطلاعیه عرضه نباشد، ضرر و زیان را به طرف دوم پرداخت کند.
فشار بر خروج محصولات از بورس کالا با انتقاداتی مثل افزایش قیمت‌ها، ادامه‌دار شده است. آیا واقعا بورس موجب افزایش قیمت می‌شود؟
از ابتدای تأسیس بورس کالا کشمکش بر سر عرضه محصولات وجود داشته و همه صنایع و اصناف مختلف با توجه به معاملات سنتی که انجام می‌دهند و قدرتی که در این بازار داشته‌اند، سنگ‌اندازی‌هایی در این بازار می‌کنند. عمده نقدی که آنها مطرح می‌کنند، به قیمت کالا در بورس برمی‌گردد و بورس را تعیین‌کننده و مسبب افزایش قیمت می‌دانند. اما من می‌خواهم یک پرسش مطرح کنم. شما کالایی را نام ببرید که در بورس کالا عرضه نمی‌شود و قیمت آن ثابت مانده است. در شرایط تورمی کشور اتفاقا بورس کالا کمک کرده کالا با قیمت منطقی به دست مصرف‌کننده برسد. با مهار‌کردن فعالیت دلالان در محصولات پتروشیمی، فولادی و کشاورزی شاهد هستیم که قیمت‌ها تا حد زیادی کنترل شده است. مدتی محصولات کشاورزی را با قیمت‌های منطقی معامله می‌کردیم اما با فشاری که وارد کردند، بسیاری از محصولات از بورس خارج شد و می‌بینیم که محصولاتی که از بورس خارج شده روند افزایش قیمت را طی می‌کند. بورس کالا با توجه به اینکه معاملات شفافی دارد و عرضه‌کنندگان در شرایط یکسان می‌توانند فعالیت داشته باشند، رانت را به صفر می‌رساند.
دولت باعث خروج محصولات از بورس شد؟
در شرایط خاص ممکن است دولت تصمیم خاص بگیرد اما منظور من دولت نبود. خریدهای تضمینی که طبق ماده 33 در سال‌های 95 و 96 در بورس کالا انجام می‌شد، دیدیم که بسیار موفقیت‌آمیز بود. حداقل امتیاز این بود که فروشندگان که همان کشاورزان بودند، مطالباتشان را بسیار زودتر از هرسال دریافت می‌کردند و یک بخش مابه‌التفاوت را با اندکی تأخیر می‌گرفتند اما نمی‌دانم چرا از بورس کالا خارج شد.
در کنار این محصولات بسیاری از محصولاتی که شرایط تضمینی دولتی هم نداشتند، از بورس خارج شدند و بعد از خروج از بورس هم قیمت آنها افزایشی بوده و هیچ‌یک ثبات قیمت را در بازار سنتی نداشته است.
امکان شکایت از غش در معامله و ندیدن کالاهای عرضه‌شده هم یکی دیگر از نقدهای وارده است.
بورس کالا قوانین بسیار سفت‌و‌سختی درباره کیفیت و کمیت کالاهای سفارش داده شده دارد. اگر بار مغایر با شرایط اعلامی در اطلاعیه عرضه باشد، خریدار می‌تواند بار را مرجوع کند و ضرر‌و‌زیان دریافت کند. تمام محصولات قبل از خرید هم قابل رؤیت است.ضمن اینکه محصولات استانداردسازی شده است. در بازار سنتی هرکسی می‌تواند هر مدل معامله‌ای را با هر شرایطی انجام دهد و خریدار اگر ناوارد باشد، سرش کلاه می‌رود. اما در بورس محصولی که روی تابلو می‌رود، مشخصاتش کامل ذکر می‌شود. مثلا اگر کنجاله سویا عرضه می‌شود، درصد پروتئین و سایر مشخصات در اطلاعیه عرضه عنوان می‌شود و خریدار کامل می‌داند که چه محصولی را خریداری می‌کند. اگر محصولی که به دستش می‌رسد، کوچک‌ترین مغایرتی با آنچه در اطلاعیه عرضه آمده داشته باشد، می‌تواند آن را مرجوع کرده و خسارت بگیرد.
بورس کالا چه امکانی برای طرف‌های معامله فراهم می‌کند؟
بورس کالا ضامن صحت انجام معاملات برای هر دو طرف است. از طرف فروشنده ضامن نقدشوندگی معامله از طرف خریدار است و از طرف خریدار ضامن کیفیت و کمیت کالای دریافتی است.
یعنی از خریدار و فروشنده موقع فروش تضامین اخذ می‌شود که اگر نکول کرده یا کالایش مطابق با شرایط اعلامی در اطلاعیه عرضه نباشد، ضرر و ‌زیان را به طرف دوم پرداخت کند.
درباره بهین‌یاب هم این نقد وارد بود که موجب گزینش خریداران شده و بستر فساد را فراهم کرده است.
بهین‌یاب را وزارت صمت پیشنهاد داد و اصلا ربطی به بورس کالا نداشته است. درحال‌حاضر در همه معاملات، خریداران، عرضه‌کنندگان و قیمت‌هایی که عرضه می‌شود، به‌صورت مستمر پایش می‌شوند.
می‌توانم با قاطعیت بگویم که 80 درصد از محصولاتی که عرضه می‌شود، دست مصرف‌کننده واقعی می‌رسد. شاید 20 درصد معاملات دست‌دوم داشته باشیم که آن‌هم طبیعت بازار است؛ چون یکسری واحدهای تولیدی پتروشیمی در صنایع پایین‌دستی قدرت خرید یک ماشین بار را ندارند.