نگاهي به رفتار هنجارشکنان عرصه بهداشت عمومي:
چرا از بنفشه‌ها روغن مي‌گيريد؟
سامان موحدي‌راد: اين روزها «روغن بنفشه» يکي از کليدواژه‌هاي شوخي با کرونا در ايران است. شوخي که از دستور يک روحاني مدعي طب اسلامي در ايران شروع، در شبکه‌هاي مجازي دست‌به‌دست شد و حالا آوازه‌اش به آن سوي مرزها رسيده و رسانه‌هاي انگليسي‌زبان هم درباره آن مطلب نوشته‌اند. اين البته فقط بخشي از اخبار عجيب‌و‌غريب اين چند روز درباره کروناست. هم‌زمان با پيش‌روي اين بيماري در ايران اخبار حيرت‌آوري از تلاش‌ها براي رعايت‌نکردن اصول بهداشتي و حتي تشويق به ترک آنها از‌سوي عده‌اي در جريان است. درست در وقتي که پيام‌هاي بهداشتي فراواني در رسانه‌ها، صداوسيما و تبليغات شهري شهروندان را به رعايت هرچه بيشتر اصول بهداشت فردي به‌منظور کاهش شيوع کرونا در ايران فرامي‌خواند عده‌اي در تلاش‌اند تا خلاف اين جريان بهداشتي، علمي و مطابق استانداردهاي جهاني عمل کنند و حساسيت مسئله را در ذهن مخاطبانشان تقليل دهند.
داروي امام کاظم را آنلاين بخريد
کاملا قابل حدس بود که با شيوع کرونا در ايران، بازار عباس تبريزيان و شيوه‌هاي درماني‌اش در ايران داغ شود. پيش از شيوع کرونا در ايران و زمان همه‌گيري آن در چين تبريزيان که خودش را پدر طب اسلامي مي‌داند، مدعي شده بود کرونا بيماري‌ای است که «مسلمانان» به آن مبتلا نمي‌شوند. خيلي زود اما اين ادعاي تبريزيان با شيوع کرونا در ايران و آغاز فراگيري‌اش در قم به محاق رفت. او اما خيلي زود خودش را بازيافت و شيوع کرونا در قم را به پلمب دفترش در اين شهر ربط داد. او در کانال تلگرامي‌اش مدعي شده بود: «قم، آيت‌الله تبريزيان را علي‌رغم اخلاص و درمان مجاني و يک سال داروي مجاني که به مردم شريف ايران و حوزه تقديم شد، اذيت کرد، حرف‌هاي عجيب‌و‌غريب زدند و اين انتقام خداوند است که قم را متلاشي کرد، آنها گفتند طب اسلامي نيست و نداريم. خداوند گفت، قم نيست و نداريم، حوزه علميه هم نيست و نداريم، به‌رغم اين حرف‌ها، براي برگشتن به قم و ريشه‌کن‌کردن بيماري و برگزاري کلاس‌هاي علوم تجربي در کنار فقه و اصول وجود دارد». ۲۷ مرداد ماه امسال بود که وزارت بهداشت اعلام کرد در‌پي پيگيري‌هاي حقوقي اين وزارتخانه در مبارزه با آنچه «سوداگران طب ايراني و
سنتي و دخالت‌هاي غيرمجاز و خطرآفرين در درمان» خوانده شده، حکم قطعي محکوميت براي عباس تبريزيان و محمدحسين ناظري صادر شده است. در همين راستا، مديرکل نظارت بر درمان وزارت بهداشت از مردم خواست که با هوشياري در انتخاب شيوه‌هاي درمان صحيح، سلامت خود را تضمين کنند. مطب تبریزیان امسال در قم پلمب شد و او به مشهد رفت. با اين حال و با وجود اين ماجرا اگر به وب‌سايت ايشان سر بزنيد يا شماره دفترشان در نيروگاه قم را بگيريد مي‌بينيد که همچنان به مدد نماد الکترونيکي مرکز توسعه تجارت الکترونيکي وزارت صمت آنها آنلاين در حال فروش داروهاي پيشنهادي خودشان هستند. اپراتوري که با او درباره فروش روغن بنفشه به عنوان درمان کرونا صحبت کرديم گفت که براي استفاده از روغن بنفشه بايد با کارشناس دارويي صحبت کنيد اما کاربردي‌ترين دارويي که اين روزها براي درمان کرونا از‌سوي آيت‌الله توصيه شده داروي امام کاظم است. کارشناس دارويي سايت عباس تبريزيان هم مي‌گويد داروي امام کاظم و عسل و سياه‌دانه براي کرونا تجويز مي‌شود. او درباره روغن بنفشه هم مي‌گويد که براي کاهش تب استفاده مي‌شود ولي زياد علاقه‌مند نيست وارد جزئيات شود. از او درباره عباس
تبريزيان پرسيديم و گفت که چندان اطلاعي از او ندارد. تنها مي‌داند که براي کرونا اين چند مورد دارو را می‌فروشد.بي‌خبري اطرافيان تبريزيان از او در حالي است که در همين روزهاي ابتلا به کرونا پیامی روي کانال تلگرامي او قرار گرفت که خبر مي‌داد آقاي تبريزيان دور از هياهوي کرونا در ايران و قم، در هامبورگ آلمان آماده خدمات‌رساني به بيماران عرب‌زبان و غيرعرب‌زبان است؛ پيامي که البته خيلي زود از کانال ايشان حذف شد. با اين حال و در‌حالي‌که تبريزيان با همه ادعاهايي که براي درمان بيماري‌ها به شيوه خودش داشته در مرکز حادثه حضور ندارد، در يکي دو هفته اخير تعداد اعضاي کانال تلگرامي او دو برابر شده است.
ما به اين حرف‌هاي شما گوش نمي‌کنيم؟
«من پا شدم آمدم قم. هم تو مسجد، هم جلسات خصوصي با همه روبوسي مي‌کنيم. ديدار مي‌کنيم. مرقد هم خدمت خانم خواهم رفت. همه‌جا مي‌پيچيم. همه کاري هم مي‌کنيم. به همه هم نشان مي‌دهيم که اينها داستان است. اينها مي‌خواهند دين ما را از ما بگيرند. مي‌خواهند صدمه به ما بزنند. هيچ معنايي نداره اين کاري که دارند انجام ميدن. ما به اين حرف گوش نمي‌کنيم. اين چه بيماري‌ايه که اين‌قدر گنده‌اش کردي شما؟» اين بخشي از حرف‌هايي است که حسين روازاده در يکي از مساجد قم و در چند روز گذشته گفته است. حسين روازاده را طرفدارانش «حکيم روازاده» مي‌خوانند. او هم مانند عباس تبريزيان يکي از پدران طب اسلامي است. روازاده اما ماجراي ادعايش از تبريزيان جدي‌تر است. برخلاف تبريزيان که با روغن بنفشه و داروي امام کاظم در حال درمان بيماري از راه دور است و از زمان شيوع کرونا چندان در جمع ظاهر نشده است، روازاده به قم رفته و مدعي است که خودش مي‌تواند اين بيماري را درمان کند. او همچنين در ويدئوي معروفش مدعي است که هنوز ثابت نشده مرگ‌وميرها به دليل کرونا بوده، بااين‌حال اعلام آمادگي کرده است که اين بيماران را درمان مي‌کند و مدعي است درمان‌کردن اين بيماري
کاري ندارد. او همچنين علت مرگ برخي را نه اين بيماري که خوردن داروهايي که روازاده آنها را «شيميايي» مي‌خواند، مي‌داند.
چالش ليس‌زدن ضريح و دستگيري
بخش ديگري از جريان‌هاي مخالف پيشگيري علمي و درمان دقيق و درست بيماري کرونا آنهايي هستند که در برابر بسته‌شدن اماکن متبرکه، تعطيلي نمازهاي جماعت و اجتماعات ديني مقاومت مي‌کنند. اين گروه خيلي جدي معتقدند اين بيماري بهانه‌اي از سوي غرب و استکبار جهاني براي سست‌کردن پايه‌هاي ديني آنهاست. از روزهاي اول شيوع بيماري کرونا در قم خيلي‌ها از لزوم بسته‌شدن حرم حضرت معصومه و مسجد جمکران سخن گفتند. همين حرف‌ها کافي بود تا برخي با شدت بيشتري به حرم رفته و ديگران را به اين کار تحريک کنند. حتي وقتي هفته گذشته به دستور ستاد اقامه نماز جمعه، مراسم هفتگي نماز جمعه در بسياري از شهرها تعطيل شد، اين گروه در قم و در مقابل درهاي بسته مصلای اين شهر به اقامه نماز پرداختند. در اين ميان اما چند ويدئو در شبکه‌هاي اجتماعي وايرال شد. يکي از اين ويدئوها ويدئوي جواني بود که ضريح حرم امام رضا در مشهد را ليس مي‌زد. بازديد زياد از اين ويدئو موجب شد تا در فرصت کوتاهي چند ويدئوي ديگر از اين دست در شبکه‌هاي اجتماعي منتشر شود و افرادي را در حال ليسيدن ضريح حرم نشان دهد. به ۲۴ ساعت نکشيد که ويدئوي ديگري از همان جوان منتشر شد که در آن با ادبياتي
زننده انتشار اين ويدئو را کار دشمنان و رسانه‌هاي غربي عنوان کرد و زمان آن را مربوط به پيش از شيوع کرونا دانست. بااين‌حال اين ويدئو هم کارگر نبود و عصر همان روز خبر بازداشت اين فرد در رسانه‌ها منتشر شد. محمدحسين درودى، دادستان عمومى و انقلاب مركز استان خراسان رضوى، از بازداشت فرد مذكور خبر داد و بيان كرد: درحال‌حاضر پرونده اين فرد در شعبه ۳۰۱ بازپرسي مشهد در حال رسيدگي و متهم بازداشت است. بااين‌حال همان ويدئو کارکرد رسانه‌اي‌اش را داشت که رسانه پرمخاطب و البته زردي مانند نيويورک‌پست با انتشار آن بنويسد که «ايرانيان» براي مقابله با کرونا به ليس‌زدن حرم‌هاي مقدس روي آوردند!
مجازاتي در کار است؟
تشويق به عدم رعايت بهداشت، رفتار برخلاف دستورالعمل‌هاي وزارت بهداشت و همچنين ايجاد شرايطي که موجب اشاعه بيشتر بيماري شود، به خودي‌خود سلامت شهروندان را به خطر مي‌اندازد. بااين‌حال در بيش از 10 روز گذشته غير از خبر بازداشت فردي که در حرم اقدام به عملي غيرمتعارف کرده بود، چيز ديگري در رسانه‌ها منتشر نشده است. در اين مدت دستگاه قضائي براي شايعه‌پراکنان درباره کرونا و همچنين احتکارکنندگان اقلام مورد نياز براي پيشگيري و درمان اين بيماري خط‌ونشان‌هايي کشيده، اما هنوز ديده نشده براي اين افراد که با اقداماتشان ديگران را در شرايط خطر قرار مي‌دهند مجازاتي تعيين شود. هفته گذشته سخنگوي کميسيون قضائي و حقوقي مجلس شوراي اسلامي از سه سال مجازات زندان براي منتشرکنندگان اخبار کذب درباره کرونا خبر داده بود. دو روز پيش هم دادستان کل کشور در واکنش به اخبار احتکار ماسک و اقلام مورد نياز پزشکان براي درمان کرونا در نامه‌اي به وزير بهداشت اعلام کرد اخلال در نظام سلامت مردم و اقدامات مجرمانه در راستاي جنايت عليه تماميت جسماني افراد برابر ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامي نه‌تنها جرم محسوب مي‌شود، بلکه مجازاتي در حد مجازات افساد
في‌الارض دارد. بااين‌حال هنوز برخورد قاطعي با چنين افرادي که مشخصا سلامت جامعه را هدف گرفته‌اند نشده است.
سامان موحدي‌راد: اين روزها «روغن بنفشه» يکي از کليدواژه‌هاي شوخي با کرونا در ايران است. شوخي که از دستور يک روحاني مدعي طب اسلامي در ايران شروع، در شبکه‌هاي مجازي دست‌به‌دست شد و حالا آوازه‌اش به آن سوي مرزها رسيده و رسانه‌هاي انگليسي‌زبان هم درباره آن مطلب نوشته‌اند. اين البته فقط بخشي از اخبار عجيب‌و‌غريب اين چند روز درباره کروناست. هم‌زمان با پيش‌روي اين بيماري در ايران اخبار حيرت‌آوري از تلاش‌ها براي رعايت‌نکردن اصول بهداشتي و حتي تشويق به ترک آنها از‌سوي عده‌اي در جريان است. درست در وقتي که پيام‌هاي بهداشتي فراواني در رسانه‌ها، صداوسيما و تبليغات شهري شهروندان را به رعايت هرچه بيشتر اصول بهداشت فردي به‌منظور کاهش شيوع کرونا در ايران فرامي‌خواند عده‌اي در تلاش‌اند تا خلاف اين جريان بهداشتي، علمي و مطابق استانداردهاي جهاني عمل کنند و حساسيت مسئله را در ذهن مخاطبانشان تقليل دهند.
داروي امام کاظم را آنلاين بخريد
کاملا قابل حدس بود که با شيوع کرونا در ايران، بازار عباس تبريزيان و شيوه‌هاي درماني‌اش در ايران داغ شود. پيش از شيوع کرونا در ايران و زمان همه‌گيري آن در چين تبريزيان که خودش را پدر طب اسلامي مي‌داند، مدعي شده بود کرونا بيماري‌ای است که «مسلمانان» به آن مبتلا نمي‌شوند. خيلي زود اما اين ادعاي تبريزيان با شيوع کرونا در ايران و آغاز فراگيري‌اش در قم به محاق رفت. او اما خيلي زود خودش را بازيافت و شيوع کرونا در قم را به پلمب دفترش در اين شهر ربط داد. او در کانال تلگرامي‌اش مدعي شده بود: «قم، آيت‌الله تبريزيان را علي‌رغم اخلاص و درمان مجاني و يک سال داروي مجاني که به مردم شريف ايران و حوزه تقديم شد، اذيت کرد، حرف‌هاي عجيب‌و‌غريب زدند و اين انتقام خداوند است که قم را متلاشي کرد، آنها گفتند طب اسلامي نيست و نداريم. خداوند گفت، قم نيست و نداريم، حوزه علميه هم نيست و نداريم، به‌رغم اين حرف‌ها، براي برگشتن به قم و ريشه‌کن‌کردن بيماري و برگزاري کلاس‌هاي علوم تجربي در کنار فقه و اصول وجود دارد». ۲۷ مرداد ماه امسال بود که وزارت بهداشت اعلام کرد در‌پي پيگيري‌هاي حقوقي اين وزارتخانه در مبارزه با آنچه «سوداگران طب ايراني و
سنتي و دخالت‌هاي غيرمجاز و خطرآفرين در درمان» خوانده شده، حکم قطعي محکوميت براي عباس تبريزيان و محمدحسين ناظري صادر شده است. در همين راستا، مديرکل نظارت بر درمان وزارت بهداشت از مردم خواست که با هوشياري در انتخاب شيوه‌هاي درمان صحيح، سلامت خود را تضمين کنند. مطب تبریزیان امسال در قم پلمب شد و او به مشهد رفت. با اين حال و با وجود اين ماجرا اگر به وب‌سايت ايشان سر بزنيد يا شماره دفترشان در نيروگاه قم را بگيريد مي‌بينيد که همچنان به مدد نماد الکترونيکي مرکز توسعه تجارت الکترونيکي وزارت صمت آنها آنلاين در حال فروش داروهاي پيشنهادي خودشان هستند. اپراتوري که با او درباره فروش روغن بنفشه به عنوان درمان کرونا صحبت کرديم گفت که براي استفاده از روغن بنفشه بايد با کارشناس دارويي صحبت کنيد اما کاربردي‌ترين دارويي که اين روزها براي درمان کرونا از‌سوي آيت‌الله توصيه شده داروي امام کاظم است. کارشناس دارويي سايت عباس تبريزيان هم مي‌گويد داروي امام کاظم و عسل و سياه‌دانه براي کرونا تجويز مي‌شود. او درباره روغن بنفشه هم مي‌گويد که براي کاهش تب استفاده مي‌شود ولي زياد علاقه‌مند نيست وارد جزئيات شود. از او درباره عباس
تبريزيان پرسيديم و گفت که چندان اطلاعي از او ندارد. تنها مي‌داند که براي کرونا اين چند مورد دارو را می‌فروشد.بي‌خبري اطرافيان تبريزيان از او در حالي است که در همين روزهاي ابتلا به کرونا پیامی روي کانال تلگرامي او قرار گرفت که خبر مي‌داد آقاي تبريزيان دور از هياهوي کرونا در ايران و قم، در هامبورگ آلمان آماده خدمات‌رساني به بيماران عرب‌زبان و غيرعرب‌زبان است؛ پيامي که البته خيلي زود از کانال ايشان حذف شد. با اين حال و در‌حالي‌که تبريزيان با همه ادعاهايي که براي درمان بيماري‌ها به شيوه خودش داشته در مرکز حادثه حضور ندارد، در يکي دو هفته اخير تعداد اعضاي کانال تلگرامي او دو برابر شده است.
ما به اين حرف‌هاي شما گوش نمي‌کنيم؟
«من پا شدم آمدم قم. هم تو مسجد، هم جلسات خصوصي با همه روبوسي مي‌کنيم. ديدار مي‌کنيم. مرقد هم خدمت خانم خواهم رفت. همه‌جا مي‌پيچيم. همه کاري هم مي‌کنيم. به همه هم نشان مي‌دهيم که اينها داستان است. اينها مي‌خواهند دين ما را از ما بگيرند. مي‌خواهند صدمه به ما بزنند. هيچ معنايي نداره اين کاري که دارند انجام ميدن. ما به اين حرف گوش نمي‌کنيم. اين چه بيماري‌ايه که اين‌قدر گنده‌اش کردي شما؟» اين بخشي از حرف‌هايي است که حسين روازاده در يکي از مساجد قم و در چند روز گذشته گفته است. حسين روازاده را طرفدارانش «حکيم روازاده» مي‌خوانند. او هم مانند عباس تبريزيان يکي از پدران طب اسلامي است. روازاده اما ماجراي ادعايش از تبريزيان جدي‌تر است. برخلاف تبريزيان که با روغن بنفشه و داروي امام کاظم در حال درمان بيماري از راه دور است و از زمان شيوع کرونا چندان در جمع ظاهر نشده است، روازاده به قم رفته و مدعي است که خودش مي‌تواند اين بيماري را درمان کند. او همچنين در ويدئوي معروفش مدعي است که هنوز ثابت نشده مرگ‌وميرها به دليل کرونا بوده، بااين‌حال اعلام آمادگي کرده است که اين بيماران را درمان مي‌کند و مدعي است درمان‌کردن اين بيماري
کاري ندارد. او همچنين علت مرگ برخي را نه اين بيماري که خوردن داروهايي که روازاده آنها را «شيميايي» مي‌خواند، مي‌داند.
چالش ليس‌زدن ضريح و دستگيري
بخش ديگري از جريان‌هاي مخالف پيشگيري علمي و درمان دقيق و درست بيماري کرونا آنهايي هستند که در برابر بسته‌شدن اماکن متبرکه، تعطيلي نمازهاي جماعت و اجتماعات ديني مقاومت مي‌کنند. اين گروه خيلي جدي معتقدند اين بيماري بهانه‌اي از سوي غرب و استکبار جهاني براي سست‌کردن پايه‌هاي ديني آنهاست. از روزهاي اول شيوع بيماري کرونا در قم خيلي‌ها از لزوم بسته‌شدن حرم حضرت معصومه و مسجد جمکران سخن گفتند. همين حرف‌ها کافي بود تا برخي با شدت بيشتري به حرم رفته و ديگران را به اين کار تحريک کنند. حتي وقتي هفته گذشته به دستور ستاد اقامه نماز جمعه، مراسم هفتگي نماز جمعه در بسياري از شهرها تعطيل شد، اين گروه در قم و در مقابل درهاي بسته مصلای اين شهر به اقامه نماز پرداختند. در اين ميان اما چند ويدئو در شبکه‌هاي اجتماعي وايرال شد. يکي از اين ويدئوها ويدئوي جواني بود که ضريح حرم امام رضا در مشهد را ليس مي‌زد. بازديد زياد از اين ويدئو موجب شد تا در فرصت کوتاهي چند ويدئوي ديگر از اين دست در شبکه‌هاي اجتماعي منتشر شود و افرادي را در حال ليسيدن ضريح حرم نشان دهد. به ۲۴ ساعت نکشيد که ويدئوي ديگري از همان جوان منتشر شد که در آن با ادبياتي
زننده انتشار اين ويدئو را کار دشمنان و رسانه‌هاي غربي عنوان کرد و زمان آن را مربوط به پيش از شيوع کرونا دانست. بااين‌حال اين ويدئو هم کارگر نبود و عصر همان روز خبر بازداشت اين فرد در رسانه‌ها منتشر شد. محمدحسين درودى، دادستان عمومى و انقلاب مركز استان خراسان رضوى، از بازداشت فرد مذكور خبر داد و بيان كرد: درحال‌حاضر پرونده اين فرد در شعبه ۳۰۱ بازپرسي مشهد در حال رسيدگي و متهم بازداشت است. بااين‌حال همان ويدئو کارکرد رسانه‌اي‌اش را داشت که رسانه پرمخاطب و البته زردي مانند نيويورک‌پست با انتشار آن بنويسد که «ايرانيان» براي مقابله با کرونا به ليس‌زدن حرم‌هاي مقدس روي آوردند!
مجازاتي در کار است؟
تشويق به عدم رعايت بهداشت، رفتار برخلاف دستورالعمل‌هاي وزارت بهداشت و همچنين ايجاد شرايطي که موجب اشاعه بيشتر بيماري شود، به خودي‌خود سلامت شهروندان را به خطر مي‌اندازد. بااين‌حال در بيش از 10 روز گذشته غير از خبر بازداشت فردي که در حرم اقدام به عملي غيرمتعارف کرده بود، چيز ديگري در رسانه‌ها منتشر نشده است. در اين مدت دستگاه قضائي براي شايعه‌پراکنان درباره کرونا و همچنين احتکارکنندگان اقلام مورد نياز براي پيشگيري و درمان اين بيماري خط‌ونشان‌هايي کشيده، اما هنوز ديده نشده براي اين افراد که با اقداماتشان ديگران را در شرايط خطر قرار مي‌دهند مجازاتي تعيين شود. هفته گذشته سخنگوي کميسيون قضائي و حقوقي مجلس شوراي اسلامي از سه سال مجازات زندان براي منتشرکنندگان اخبار کذب درباره کرونا خبر داده بود. دو روز پيش هم دادستان کل کشور در واکنش به اخبار احتکار ماسک و اقلام مورد نياز پزشکان براي درمان کرونا در نامه‌اي به وزير بهداشت اعلام کرد اخلال در نظام سلامت مردم و اقدامات مجرمانه در راستاي جنايت عليه تماميت جسماني افراد برابر ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامي نه‌تنها جرم محسوب مي‌شود، بلکه مجازاتي در حد مجازات افساد
في‌الارض دارد. بااين‌حال هنوز برخورد قاطعي با چنين افرادي که مشخصا سلامت جامعه را هدف گرفته‌اند نشده است.