1399 سال تصمیمات سخت
قادر باستانی . پژوهشگر
وه که چه رؤیاهای نابی برای سال 1400 داشتیم. امسال آخرین سال قرن چهاردهم شمسی است و یک قدم مانده به قرنی که شکوفایی درخت آرزوهای خود را انتظار داشتیم.
اینکه چرا رؤیاهایمان تعبیر نشده و چقدر با تحقق آرزوهایمان فاصله داریم، بحث دیگری است، اما آنچه در عالم واقعیت با آن دست به گریبانیم، کشوری زخم‌خورده از تحریم‌های ظالمانه بین‌المللی هستیم که حتی نزدیک‌ترین دوستان و شرکای منطقه‌ای ما، از ترس آمریکا احتیاط می‌کنند و در این روزهای سخت، تنهایمان گذاشته‌اند و مردمی نگران که برایشان امید به بهبود اوضاع، ضعیف شده است.
در یک‌قدمی قرن پانزدهم، شاهد پوست‌اندازی و تغییرات مهم و تصمیمات بزرگ و سختی خواهیم بود. سال 1399 سالی تاریخی برایمان خواهد بود. اگر به سالی که گذشت نیک بنگریم، حوادث قابل تأملی را پشت سر گذاشتیم. رابطه دولت - ملت به مرحله حساسی رسیده است.
حوادث آبان و دی سال گذشته، گستره ماجرا در شهر و روستا، شعارهایی که سر داده شد و نیز نحوه مشارکت در انتخابات اسفند، در کنار رفتار بین‌المللی هیئت حاکمه آمریکا و هدف‌گرفتن موجودیت نظام اسلامی، شرايطي را فراهم کرده که برون‌رفت از آن، مستلزم تصمیمات سخت است.
اگر وضع به همین منوال پیش رود، ترامپ دیگر بار بر تخت اتاق بیضی‌شکل کاخ سفید تکیه خواهد زد، اما در دور دوم دیگر ملاحظات و احتیاط‌کاری‌های دور اول را نخواهد داشت. تاب‌آوری اقتصاد ملی با این وضع بازار نفت، صدمات معیشتی جبران‌ناپذیر کروناویروس و فشار روزافزون بر اقشار تهیدست، دچار تزلزل جدی خواهد شد.
از دیگر سو، با توجه به شرايط خزانه و انتظارات بحق کمک‌های دولتی، غول تورم را دوباره فعال خواهد کرد. وعده‌درمانی هم دیگر اثر چندانی نخواهد داشت، چراکه رسانه‌های اجتماعی، خارج از اراده دولت، افکار عمومی را به دست گرفته و الزاما هم جهت خواسته مسئولان امر پیش نمي‌رود و مهار آن در توان هیچ دولتی نیست.
نیمه دوم سال به‌کل درگیر فعل و انفعالات انتخابات 1400 خواهیم بود؛ البته اگر بحث تغییرات در قانون اساسی و حذف پُست ریاست‌جمهوری و ایجاد سیستم پارلمانتریستی منعقد نشود.
هر چه هست، برای گذار از این شرایط، در سال 1399 تصمیماتی اتخاذ می‌شود. شرایط تحریم، تولید ملی را تقویت می‌کند، اما مسئله این است که در دنیای امروز نمی‌توان مجزا از دنیای پیرامون، تولید را درونی کرد.
اقتصاد دنیا مثل نخ تسبیح به هم متصل است. قطعات دستگاه‌های تولیدی، وجود برخی مواد اولیه، برخی فناوری‌های خاص و نظایر آن برای رونق و جهش تولید، حیاتی هستند. اگر کسانی به مدل کشورهایی چون کره‌شمالی چشم دوخته‌اند، خوب می‌دانند که بدون کمک‌های بین‌المللی، آن کشور چه وضعیتی پیدا می‌کند.
اکنون همه چیز جهانی شده است؛ کروناویروس این را اثبات کرد که واقعا بنی‌آدم اعضای یک پیکرند.
مهم‌ترین تصمیمی که برای گذار از مشکلات باید اتخاذ شود، این است که همه دستگاه‌ها در قبال عملکرد خود پاسخگو باشند.
این مکانیسم الان دچار نقصان است. رئیس‌جمهور قدرت و اختیارات دارد، اما ضمن اینکه در برابر نمایندگان مردم پاسخگوست، بعد از اتمام دوره، مردم می‌توانند پای صندوق به تداوم یا عدم تداوم سیاست دولت رأی دهند.
چرخه پاسخگویی مسئولان، اگر تکمیل باشد و همه خود را در قبال کارنامه و عملکردشان متعهد و پاسخگو بدانند، فضای بهبود هویدا خواهد شد.
بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، سفارش اکید بر اين نظام کرده است. اين مستلزم آن است که مردم به مثابه پشتیبانان حقیقی انقلاب به این احساس نرسند که رأی و نظر آنها در حکمرانی، محلی از اعراب ندارد. وقتی اکثریت مردم به دیدگاه و روشی رأی دادند، همه خود را در برابر آن متعهد بدانند.
سال 1399 تجربه‌های شکست‌خورده پیشین اصلاح شود و تصمیمات مهم و سختی برای جلب مشارکت سیاسی مردم گرفته شود تا بار دیگر امید به ساختن یک جامعه اسلامی نمونه و ایدئال در دل همگان زنده شود.
وه که چه رؤیاهای نابی برای سال 1400 داشتیم. امسال آخرین سال قرن چهاردهم شمسی است و یک قدم مانده به قرنی که شکوفایی درخت آرزوهای خود را انتظار داشتیم.
اینکه چرا رؤیاهایمان تعبیر نشده و چقدر با تحقق آرزوهایمان فاصله داریم، بحث دیگری است، اما آنچه در عالم واقعیت با آن دست به گریبانیم، کشوری زخم‌خورده از تحریم‌های ظالمانه بین‌المللی هستیم که حتی نزدیک‌ترین دوستان و شرکای منطقه‌ای ما، از ترس آمریکا احتیاط می‌کنند و در این روزهای سخت، تنهایمان گذاشته‌اند و مردمی نگران که برایشان امید به بهبود اوضاع، ضعیف شده است.
در یک‌قدمی قرن پانزدهم، شاهد پوست‌اندازی و تغییرات مهم و تصمیمات بزرگ و سختی خواهیم بود. سال 1399 سالی تاریخی برایمان خواهد بود. اگر به سالی که گذشت نیک بنگریم، حوادث قابل تأملی را پشت سر گذاشتیم. رابطه دولت - ملت به مرحله حساسی رسیده است.
حوادث آبان و دی سال گذشته، گستره ماجرا در شهر و روستا، شعارهایی که سر داده شد و نیز نحوه مشارکت در انتخابات اسفند، در کنار رفتار بین‌المللی هیئت حاکمه آمریکا و هدف‌گرفتن موجودیت نظام اسلامی، شرايطي را فراهم کرده که برون‌رفت از آن، مستلزم تصمیمات سخت است.
اگر وضع به همین منوال پیش رود، ترامپ دیگر بار بر تخت اتاق بیضی‌شکل کاخ سفید تکیه خواهد زد، اما در دور دوم دیگر ملاحظات و احتیاط‌کاری‌های دور اول را نخواهد داشت. تاب‌آوری اقتصاد ملی با این وضع بازار نفت، صدمات معیشتی جبران‌ناپذیر کروناویروس و فشار روزافزون بر اقشار تهیدست، دچار تزلزل جدی خواهد شد.
از دیگر سو، با توجه به شرايط خزانه و انتظارات بحق کمک‌های دولتی، غول تورم را دوباره فعال خواهد کرد. وعده‌درمانی هم دیگر اثر چندانی نخواهد داشت، چراکه رسانه‌های اجتماعی، خارج از اراده دولت، افکار عمومی را به دست گرفته و الزاما هم جهت خواسته مسئولان امر پیش نمي‌رود و مهار آن در توان هیچ دولتی نیست.
نیمه دوم سال به‌کل درگیر فعل و انفعالات انتخابات 1400 خواهیم بود؛ البته اگر بحث تغییرات در قانون اساسی و حذف پُست ریاست‌جمهوری و ایجاد سیستم پارلمانتریستی منعقد نشود.
هر چه هست، برای گذار از این شرایط، در سال 1399 تصمیماتی اتخاذ می‌شود. شرایط تحریم، تولید ملی را تقویت می‌کند، اما مسئله این است که در دنیای امروز نمی‌توان مجزا از دنیای پیرامون، تولید را درونی کرد.
اقتصاد دنیا مثل نخ تسبیح به هم متصل است. قطعات دستگاه‌های تولیدی، وجود برخی مواد اولیه، برخی فناوری‌های خاص و نظایر آن برای رونق و جهش تولید، حیاتی هستند. اگر کسانی به مدل کشورهایی چون کره‌شمالی چشم دوخته‌اند، خوب می‌دانند که بدون کمک‌های بین‌المللی، آن کشور چه وضعیتی پیدا می‌کند.
اکنون همه چیز جهانی شده است؛ کروناویروس این را اثبات کرد که واقعا بنی‌آدم اعضای یک پیکرند.
مهم‌ترین تصمیمی که برای گذار از مشکلات باید اتخاذ شود، این است که همه دستگاه‌ها در قبال عملکرد خود پاسخگو باشند.
این مکانیسم الان دچار نقصان است. رئیس‌جمهور قدرت و اختیارات دارد، اما ضمن اینکه در برابر نمایندگان مردم پاسخگوست، بعد از اتمام دوره، مردم می‌توانند پای صندوق به تداوم یا عدم تداوم سیاست دولت رأی دهند.
چرخه پاسخگویی مسئولان، اگر تکمیل باشد و همه خود را در قبال کارنامه و عملکردشان متعهد و پاسخگو بدانند، فضای بهبود هویدا خواهد شد.
بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، سفارش اکید بر اين نظام کرده است. اين مستلزم آن است که مردم به مثابه پشتیبانان حقیقی انقلاب به این احساس نرسند که رأی و نظر آنها در حکمرانی، محلی از اعراب ندارد. وقتی اکثریت مردم به دیدگاه و روشی رأی دادند، همه خود را در برابر آن متعهد بدانند.
سال 1399 تجربه‌های شکست‌خورده پیشین اصلاح شود و تصمیمات مهم و سختی برای جلب مشارکت سیاسی مردم گرفته شود تا بار دیگر امید به ساختن یک جامعه اسلامی نمونه و ایدئال در دل همگان زنده شود.