قدرت نرم آمریکا در معرض خطر
ایران یکی از کشورهایی است که از شیوع ویروس کرونا آسیب دیده است. شماری از عوامل تأثیرگذار در شیوع گسترده‌تر بیماری «کووید 19» در ایران عبارت‌اند از: تأخیر در واکنش به شیوع، ملاحظات سیاسی تهران در مقابل پکن، ادامه پروازهای ماهان‌ایر به چین پس از شیوع ویروس در ووهان، عدم تمایل اولیه به تعطیل‌کردن شهرها. تنها پس از افزایش شمار افراد مبتلا به کرونا بود که مردم را به دوری از اماکن پرجمعیت
ترغیب کردند.
... به‌تازگی ایران برای حل مشکلات مالی خود وامی پنج میلیارد دلاری از صندوق بین‌المللی پول درخواست کرده است؛ اما پرداخت این مبلغ بدون توافق ایالات متحده محقق نخواهد شد.
ایران در هفته‌های اخیر یک کارزار دیپلماتیک را برای ترغیب سایر کشورها به درخواست ایالات متحده برای لغو یا دست‌کم تسهیل جنبه‌هایی از تحریم‌ها که مانع از دسترسی به تجهیزات ضروری پزشکی می‌شوند، آغاز کرده است. حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران و جواد ظریف، وزیر امور خارجه این کشور، با همتایان خود گفت‌وگو کرده و از آنها خواسته‌اند آمریکا را به پایان رژیم تحریمی فرابخوانند.
هزینه‌های سنگین انسانی
برخی کشورها به این درخواست ایران پاسخ مثبت داده‌اند. عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان، از ایالات متحده خواسته است مانند روسیه و چین تحریم‌ها را لغو کند. برخی گزارش‌ها حاکی از آن هستند که بریتانیا نیز در پشت صحنه می‌کوشد ایالات متحده را به دست‌کم لغو بخشی از تحریم‌ها علیه ایران ترغیب کند. سازمان ملل متحد هم تعلیق همه مجازات‌های تحمیلی علیه کشورهای درگیر با کووید 19 خواستار شده است. بااین‌حال تاکنون هیچ نشانه‌ای دال بر تمایل واشنگتن به تسهیل فشارها علیه تهران، با وجود هزینه‌های وحشتناک انسانی احتمالی آنها، دیده نمی‌شود.
آنهایی که از کاهش تحریم‌های اعمالی علیه ایران حمایت می‌کنند، استدلالشان مربوط به مسائل اخلاقی و بشردوستانه است؛ اما احتمال اینکه این استدلال‌ها بر مخالفان ایران در دولت آمریکا تأثیر بگذارد، اندک است. بااین‌حال استدلال‌های محکم دیگری مبنی بر اهمیت تسهیل تحریم‌ها علیه ایران وجود دارد. جمهوری اسلامی مشکلات بین‌المللی و دشمنان منطقه‌ای دارد و دشمنان آن احتمالا از اینکه شاهد تضعیف ایران هستند، لذت می‌برند و امیدوارند این شرایط به سقوط نظام یا حتی کل کشور بینجامد؛ اما فاجعه بشردوستانه برای ایران در شرایط کنونی می‌تواند عواقب منفی برای آمریکا داشته باشد و به وجهه ایالات متحده در منطقه و در سطح بین‌المللی آسیب برساند. بسیاری از کشورها از جمله برخی کشورهای اروپایی مجازات آمریکا علیه ایران را زیاده‌روی می‌دانند. ادامه تحریم‌های آمریکا در میانه بحران کووید 19 اقتدار اخلاقی ایالات متحده را بیش از پیش از بین می‌برد و نمی‌گذارد چهره قهرمان حقوق بشر را به خود بگیرد؛ البته استانداردهای دوگانه واشنگتن در برخورد با نقض حقوق بشر به‌ویژه در خاورمیانه پیش‌تر وجهه آن را زیر سؤال برده و مسئله ایران تشدیدکننده آن است.
تضعیف قدرت نرم
فرسایش اقتدار اخلاقی واشنگتن در بلندمدت توانایی آن را در تأثیرگذاری بر وقایع و دستیابی به اهدافش بدون استفاده از نیروی نظامی کاهش می‌دهد؛ به عبارت دیگر، قدرت نرم ایالات متحده را به‌طور جدی تضعیف میکند. در آمریکا هستند کسانی که معتقدند ترس از کشورشان خیلی مهم‌تر از احترام به آن است و این افراد احترام را به تقویت قدرت نظامی ایالات متحده و انعکاس آن در خارج وابسته می‌دانند.
بااین‌حال در دو دهه اخیر محدودیت‌های نیروهای نظامی ایالات متحده در تحقق اهداف آن آشکار شده‌اند. موفقیت‌های گذشته ایالات متحده از جمله در جنگ سرد به همان میزان که نتیجه قدرت نظامی این کشور بود، نتیجه ارزش‌های برتر و جایگاه اخلاقی آن نیز بود. در صورت تضعیف ایران و بدتر از آن فروپاشی این کشور، پیامدهایش برای منطقه وحشتناک خواهد بود و می‌تواند حتی فراتر از پیامدهای حمله آمریکا در سال 2003 به عراق باشد. هیچ شکی نیست که آشفتگی در ایران به برخی از کشورهای همسایه نیز گسترش می‌یابد و خطرات درگیری منطقه‌ای را افزایش می‌دهد. وقوع درگیری‌های منطقه‌ای جدید کاهش نیروهای نظامی ایالات متحده در منطقه خاورمیانه را تقریبا غیرممکن میکند و این در حالی است که آمریکا خودش هم با بحران کووید 19 و چالش‌های اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن مواجه است.
واشنگتن در تصمیم‌گیری درباره تسهیل تحریم‌ها علیه تهران یا تشدید فشارها باید منافع بلندمدت خود را نیز در نظر بگیرد و به تسهیل تحریم‌ها فقط به شکل یک اقدام خیرخواهانه نگاه نکند.
منبع: میدل‌ایست‌آی / تحریریه دیپلماسی ایرانی
ایران یکی از کشورهایی است که از شیوع ویروس کرونا آسیب دیده است. شماری از عوامل تأثیرگذار در شیوع گسترده‌تر بیماری «کووید 19» در ایران عبارت‌اند از: تأخیر در واکنش به شیوع، ملاحظات سیاسی تهران در مقابل پکن، ادامه پروازهای ماهان‌ایر به چین پس از شیوع ویروس در ووهان، عدم تمایل اولیه به تعطیل‌کردن شهرها. تنها پس از افزایش شمار افراد مبتلا به کرونا بود که مردم را به دوری از اماکن پرجمعیت
ترغیب کردند.
... به‌تازگی ایران برای حل مشکلات مالی خود وامی پنج میلیارد دلاری از صندوق بین‌المللی پول درخواست کرده است؛ اما پرداخت این مبلغ بدون توافق ایالات متحده محقق نخواهد شد.
ایران در هفته‌های اخیر یک کارزار دیپلماتیک را برای ترغیب سایر کشورها به درخواست ایالات متحده برای لغو یا دست‌کم تسهیل جنبه‌هایی از تحریم‌ها که مانع از دسترسی به تجهیزات ضروری پزشکی می‌شوند، آغاز کرده است. حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران و جواد ظریف، وزیر امور خارجه این کشور، با همتایان خود گفت‌وگو کرده و از آنها خواسته‌اند آمریکا را به پایان رژیم تحریمی فرابخوانند.
هزینه‌های سنگین انسانی
برخی کشورها به این درخواست ایران پاسخ مثبت داده‌اند. عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان، از ایالات متحده خواسته است مانند روسیه و چین تحریم‌ها را لغو کند. برخی گزارش‌ها حاکی از آن هستند که بریتانیا نیز در پشت صحنه می‌کوشد ایالات متحده را به دست‌کم لغو بخشی از تحریم‌ها علیه ایران ترغیب کند. سازمان ملل متحد هم تعلیق همه مجازات‌های تحمیلی علیه کشورهای درگیر با کووید 19 خواستار شده است. بااین‌حال تاکنون هیچ نشانه‌ای دال بر تمایل واشنگتن به تسهیل فشارها علیه تهران، با وجود هزینه‌های وحشتناک انسانی احتمالی آنها، دیده نمی‌شود.
آنهایی که از کاهش تحریم‌های اعمالی علیه ایران حمایت می‌کنند، استدلالشان مربوط به مسائل اخلاقی و بشردوستانه است؛ اما احتمال اینکه این استدلال‌ها بر مخالفان ایران در دولت آمریکا تأثیر بگذارد، اندک است. بااین‌حال استدلال‌های محکم دیگری مبنی بر اهمیت تسهیل تحریم‌ها علیه ایران وجود دارد. جمهوری اسلامی مشکلات بین‌المللی و دشمنان منطقه‌ای دارد و دشمنان آن احتمالا از اینکه شاهد تضعیف ایران هستند، لذت می‌برند و امیدوارند این شرایط به سقوط نظام یا حتی کل کشور بینجامد؛ اما فاجعه بشردوستانه برای ایران در شرایط کنونی می‌تواند عواقب منفی برای آمریکا داشته باشد و به وجهه ایالات متحده در منطقه و در سطح بین‌المللی آسیب برساند. بسیاری از کشورها از جمله برخی کشورهای اروپایی مجازات آمریکا علیه ایران را زیاده‌روی می‌دانند. ادامه تحریم‌های آمریکا در میانه بحران کووید 19 اقتدار اخلاقی ایالات متحده را بیش از پیش از بین می‌برد و نمی‌گذارد چهره قهرمان حقوق بشر را به خود بگیرد؛ البته استانداردهای دوگانه واشنگتن در برخورد با نقض حقوق بشر به‌ویژه در خاورمیانه پیش‌تر وجهه آن را زیر سؤال برده و مسئله ایران تشدیدکننده آن است.
تضعیف قدرت نرم
فرسایش اقتدار اخلاقی واشنگتن در بلندمدت توانایی آن را در تأثیرگذاری بر وقایع و دستیابی به اهدافش بدون استفاده از نیروی نظامی کاهش می‌دهد؛ به عبارت دیگر، قدرت نرم ایالات متحده را به‌طور جدی تضعیف میکند. در آمریکا هستند کسانی که معتقدند ترس از کشورشان خیلی مهم‌تر از احترام به آن است و این افراد احترام را به تقویت قدرت نظامی ایالات متحده و انعکاس آن در خارج وابسته می‌دانند.
بااین‌حال در دو دهه اخیر محدودیت‌های نیروهای نظامی ایالات متحده در تحقق اهداف آن آشکار شده‌اند. موفقیت‌های گذشته ایالات متحده از جمله در جنگ سرد به همان میزان که نتیجه قدرت نظامی این کشور بود، نتیجه ارزش‌های برتر و جایگاه اخلاقی آن نیز بود. در صورت تضعیف ایران و بدتر از آن فروپاشی این کشور، پیامدهایش برای منطقه وحشتناک خواهد بود و می‌تواند حتی فراتر از پیامدهای حمله آمریکا در سال 2003 به عراق باشد. هیچ شکی نیست که آشفتگی در ایران به برخی از کشورهای همسایه نیز گسترش می‌یابد و خطرات درگیری منطقه‌ای را افزایش می‌دهد. وقوع درگیری‌های منطقه‌ای جدید کاهش نیروهای نظامی ایالات متحده در منطقه خاورمیانه را تقریبا غیرممکن میکند و این در حالی است که آمریکا خودش هم با بحران کووید 19 و چالش‌های اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن مواجه است.
واشنگتن در تصمیم‌گیری درباره تسهیل تحریم‌ها علیه تهران یا تشدید فشارها باید منافع بلندمدت خود را نیز در نظر بگیرد و به تسهیل تحریم‌ها فقط به شکل یک اقدام خیرخواهانه نگاه نکند.
منبع: میدل‌ایست‌آی / تحریریه دیپلماسی ایرانی