مقام معظم رهبری:
درس امام برای امروز استمرار تحول است انقلاب نباید دچار ارتجاع شود
پایگاه اطلاعرسانی مقام معظم رهبری: مقام معظم رهبری روز چهارشنبه در سخنرانی زنده تلویزیونی به مناسبت سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی، «تحولخواهی، تحولانگیزی و تحولآفرینی» را از مهمترین خصوصیات امام راحل عظیمالشأن خواندند و تأکید کردند: برای زندهماندن انقلاب باید با درسآموزی از این ویژگی نرمافزاری و عملیاتی امام، رویکرد تحولی و گرایش پرشتاب به «بهترشدن و حرکت جهشی» را در همه زمینهها بهویژه در زمینههایی که بیتحرکی یا عقبگرد داشتهایم، با جدیت دنبال کنیم. حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به روحیه تحولخواهی امام از دوران جوانی، افزودند: امام به روش پیامبران سرشت نهفته و غرایز معنوی انسانها را بیدار میکرد که این ویژگی دهها سال قبل از آغاز نهضت اسلامی نیز در درس اخلاق منقلبکننده ایشان در حوزه علمیه قم مشهود بود. ایشان، امام خمینی را «امام تحول» نامیدند و افزودند: امام از دوران مبارزات تا پایان حیات مبارکشان در میدان عمل نیز در نقش یک فرمانده بینظیر، روند تحولخواهی را رهبری و اقیانوس عظیم ملت ایران را در مسیر تحقق اهداف توفانی و متلاطم میکرد. مقام معظم
رهبری در تبیین تحولات ایجادشده در پرتو روحیه تحولآفرینی امام، به «تبدیل روحیه خمودگی و تسلیم ملت ایران به روحیهای مطالبهگر» اشاره کردند و افزودند: امام عظیمالشأن، ملت ایران را از ملتی بیتحرک که فقط به فکر زندگی شخصی خود بود، به ملتی مطالبهگر و حاضر در میدان تغییر داد که این ویژگی از آغاز نهضت در سال ۴۱ و پس از آن ۱۵ خرداد ۴۲ تا مبارزات منتهی به پیروزی انقلاب و سالهای بعد از آن، نمایان و مشهود است.
ایجاد تحول در نگاه حقارتپندارانه ملت در برابر «قدرتهای خارجی و حتی مسئولان دونپایه رژیم پهلوی به ملتی دارای اعتمادبهنفس و عزت ملی و مؤثر در سرنوشت کشور» دومین نکتهای بود که مقام معظم رهبری در تبیین نتایج روحیه تحولخواهی امام خمینی به آن پرداختند. حضرت آیتالله خامنهای «تحول در مطالبات اساسی مردم از خواستههای بسیار محدود به مطالباتی همچون استقلال و آزادی» و «تحول در نگاه مردم به دین از یک چارچوب عادی و فردی به یک مکتب نظامساز و تمدنساز» را از دیگر آثار تعیینکننده نگاه تحولخواه رهبر کبیر انقلاب اسلامی برشمردند. ایشان در بیان نکتهای دیگر در همین زمینه افزودند: در شروع نهضت اسلامی هیچ افقی از آینده در ذهن ملت نبود؛ اما امام این نگاه بیافق را به نگاه کنونی ملت یعنی تشکیل امت اسلامی و ایجاد تمدن نوین اسلامی در افق آینده متحول کرد. مقام معظم رهبری «ایجاد تحول در مبانی معرفتی کاربردی و واردکردن فقه در عرصه نظامسازی و اداره کشور» و نیز «پافشاری بر تعبد و معنویت در عین نگاه نوگرایانه به مسائل» را دو نتیجه بارز نگاه تحولانگیز امام راحل برشمردند. حضرت آیتالله خامنهای «تحول اساسی در نگاه به جوانان و
نسل جوان» را از دیگر آثار مبارک و عمیق رویکرد تحولی امام خمینی خواندند و افزودند: سپردن کارهای بزرگ به جوانان و استفاده از آنان بهعنوان ثروت و ذخیره ملی، روش روشن امام بود؛ البته آن بزرگوار درعینحال به افراد غیرجوان نیز بهعنوان ثروت ملی اعتماد میکردند که این واقعیت نیز در انتصابات ایشان مشهود است و اکنون نیز همچنان که گفتهایم، باید همین نگاه و روش مدنظر باشد. ایشان در تبیین دیگر نتایج بسیار مهم نگاه تحولخواه امام، ایستادگی و تحقیر ابرقدرتها را مورد توجه قرار دادند و افزودند: زمانی کسی حتی تصور نمیکرد بشود روی حرف آمریکا حرف زد؛ اما امام خمینی با ایجاد تحول در نگاه به ابرقدرتها، آنها را تحقیر و ثابت کرد که زورگویان جهانی ضربهپذیرند که این حقیقت در فروپاشی شوروی سابق و اوضاع امروز آمریکا مشهود است. مقام معظم رهبری با تأکید بر اینکه امام، «امامِ تحول» بود، افزودند: مهمترین نکته این است که امام که عامل اصلی این تحولات بود، بهدرستی همه آنها را از خدا میدانست. ایشان نکته مهم دیگر در روحیه تحولانگیز امام را نگاه ایشان به اهمیت تحول روحی و اعتقادی در جوانان دانستند و در جمعبندی این بخش از
سخنانشان افزودند: درسی که ما از روحیه و حرکت تحولی امام میگیریم، این است که باید حرکت تحولآفرین در همه بخشها ادامه داشته باشد؛ اگرچه کشور و انقلاب در 30 سال گذشته از رویکرد تحولی امام فاصله نگرفته است. حضرت آیتالله خامنهای، «پیشرفتها و حرکت علمی کشور»، «توانمندیهای دفاعی و رسیدن به نزدیکی مرز بازدارندگی» و «چهره قدرتمند جمهوری اسلامی در عرصه سیاسی» را نمونههایی از پیشرفت و حرکت تحولی در دوران بعد از امام برشمردند و خاطرنشان کردند: در این ۳۰ سال با وجود پیشرفت و تحول در عرصههای گوناگون، در برخی موارد در زیرساختها تحول به وجود آمد؛ اما به فعلیت نرسید و در برخی موارد هم عقبگرد و پسرفت داشتیم که تأسفبار و غیر قابلقبول است. ایشان، نقطه مقابل انقلاب را که طبیعت آن «نوآوری، تحول، پیشرفت و جهش» است، «ارتجاع» خواندند و افزودند: پیشرفت و یا پسرفت انقلابها بستگی به اراده انسانها دارد؛ زیرا اگر انسانها در مسیر درست حرکت نکنند، خداوند نعمت خود را از آنها خواهد گرفت؛ بنابراین باید بهشدت مراقب بود که دچار چنین وضعیتی نشویم. مقام معظم رهبری با تأکید بر اینکه «ما قادر هستیم در بخشهای مختلف تمدنی کشور و
نظام، تحول ایجاد کنیم و از بنده، جوانان، نخبگان و مردم انتظار است به فکر ایجاد تحول در بخشهای مختلف باشیم»، به برخی الزامات ایجاد تحول اشاره کردند. «قانعنبودن به داشتهها و داشتن روحیه تحولخواهی و پیشرفت مستمر و افزودن بر داشتهها» اولین نکتهای بود که مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند و گفتند: تحولخواهی لزوما به معنای اعتراض نیست یا نباید حتما بعد از شکست به فکر تحول افتاد؛ بلکه تحول یعنی میل مستمر به شتاب و سرعتگرفتن در حرکت و اجتناب از تحجر و پافشاری بر مشهورات غلط. حضرت آیتالله خامنهای، تحول صحیح را نیازمند پشتوانه فکری دانستند و با تأکید بر لزوم تحول در مقوله «عدالت» افزودند: تحول باید مبتنی بر یک اندیشه متقن و شکلیافته باشد؛ همچنان که هر حرکت تحولی امام، مبتنی بر مبانی معرفتی اسلام بود؛ زیرا اگر چنین پشتوانه فکری وجود نداشته باشد، تحول غلط خواهد بود و ثبات قدم وجود نخواهد داشت. ایشان در همین خصوص به برخی افراد انقلابی و علاقهمند در اوایل انقلاب اشاره کردند و گفتند: این افراد چون پایههای فکری و ایمانی مستحکم و متین و پشتوانههای عقلانی محکم نداشتند، بعد از گذر از دوران جوانی و مراحل مختلف
زندگی، به همان فسیلهایی تبدیل شدند که انقلاب برای مقابله با آن فسیلهای کجرو به وجود آمده بود. ایشان با تأکید بر اینکه تحول را نباید با «استحاله فکری» اشتباه گرفت، افزودند: تحول باید رو به جلو باشد؛ درحالیکه مسائلی همچون تجدد و غربگرایی که در دوران پهلوی مطرح شد، سلب هویت دینی و ملی و تاریخی ملت ایران و به عبارتی «مرگ تمدنی» بود. رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: در تحول، سرعت مهم است؛ اما این سرعت با شتابزدگی و کارهای عجولانه سطحی متفاوت است؛ ضمن آنکه در تحول باید یک دست هدایتگر مطمئن وجود داشته باشد.
حضرت آیتالله خامنهای در ادامه به چند نمونه از مواردی که در کشور نیازمند تحول است، اشاره کردند و افزودند: در مسائل اقتصادی «قطع وابستگی اقتصاد از نفت و بودجهبندی عملیاتی»، در مسائل آموزشی «فایدهمحور و عمقی و کاربردیشدن دروس در مراکز آموزشی»، در مسائل اجتماعی «تأمین عدالت» و در مسائل خانواده و موضوع ریشهکنی اعتیاد و همچنین جلوگیری از پیرشدن کشور، نیازمند حرکتهای تحولی هستیم. حضرت آیتالله خامنهای شرط ایجاد تحول را «نترسیدن از دشمن و دشمنیها» برشمردند و افزودند: در مقابل هر اقدام مثبت و کار مهم، مخالفانی وجود دارد، مثلا در فضای مجازی غالبا نوع مخالفتها تیز و آزاردهنده است؛ یا جبهه وسیعی از دشمن خارجی وجود دارد که با هر حرکتِ به صلاح کشور، مقابله میکند و امپراتوری تبلیغاتی وابسته به صهیونیستها نیز آن را میکوبد؛ ولی در انجام یک کار حسابشده، نباید ملاحظه این مخالفتها و دشمنیها را کرد.
ایشان راه غلبه بر ترس از دشمنیها را حضور نیروهای جوان، نترس و بدون ملاحظه در صحنه دانستند و گفتند: حضور نیروهای جوان یعنی استفاده از فکر، روحیه، جسارت و اقدام جوانان. مقام معظم رهبری در بخش پایانی سخنانشان، آشفتگی جبهه دشمنان جمهوری اسلامی را نتیجه اعتماد ملت ایران به پروردگار خواندند و خاطرنشان کردند: یک بخش از جبهه دشمنان ایران، شوروی بود که با آن وضع فروپاشید و بخش دیگر آن آمریکا است که امروز وضع آشفته آن را همه میبینند. حضرت آیتالله خامنهای حوادث جاریِ این روزهای آمریکا را بروز واقعیات پنهان نگهداشتهشده آمریکا دانستند و گفتند: زانوزدن پلیس بر روی گردن یک سیاهپوست و فشاردادن آن تا جانباختن شخص و تماشای این صحنه از طرف چند پلیس دیگر، چیز جدیدی نیست؛ بلکه همان اخلاق و طبیعت حکومت آمریکا است که قبلا نیز با بسیاری از کشورهای دنیا مثل افغانستان، عراق، سوریه و قبل از آن در ویتنام، همین کارها را کردهاند. ایشان شعار امروز مردم آمریکا یعنی «نمیتوانیم نفس بکشیم» را حرف دل همه ملتهای تحت ظلم دانستند و افزودند: البته آمریکاییها با رفتارهایشان در دنیا رسوا شدهاند. آن از مدیریت ضعیفشان در کرونا که
به علت فساد موجود در هیئت حاکمه آمریکا، تلفات و مبتلایان به بیماری در آمریکا چندین برابر کشورهای دیگر است و این هم از برخورد وقیحانهشان با مردم که آشکارا جنایت میکنند، عذرخواهی هم نمیکنند و بعد هم میگویند حقوق بشر، انگار آن مرد سیاهی که کشته شد، بشر نبود و حقوقی نداشت. حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به احساس خجالت و سرافکندگی به جایِ ملت آمریکا از حکومتهای خود و حکومت فعلیشان افزودند: با این وضع پیشآمده، برخی از ایرانیهای داخل یا خارج از کشور هم که شغلشان حمایت از آمریکا و بزک آن بود، دیگر نمیتوانند سر بلند کنند. مقام معظم رهبری در پایان ابراز امیدواری کردند که خداوند حوادث عالم را به نفع ملت ایران و اقتدار روزافزون جمهوری اسلامی پیش ببرد و روح امام بزرگوار و شهید عزیز سلیمانی را با اولیای خود محشور فرماید.
مرکز اسناد دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای، روز چهاردهم خرداد، فایلی صوتی را برای اولینبار منتشر کرد که حاوی سخنانی است که حضرت آیتالله خامنهای در یک محفل خصوصی، از دیدار محرمانه با حضرت امام خمینی رحمهالله در سال آخر عمر امام بیان میکنند؛ جایی که امام برای اولینبار در حضور سران قوا به ایشان میگویند «شما رهبر بشوید». حضرت امام خمینی رحمهالله در مهرماه ۶۷، یعنی قریب به شش ماه مانده به رویدادهای فروردین ۶۸ که به عزل آیتالله منتظری از رهبری آینده نظام و انقلاب انجامید، در جلسهای با سران قوا (آقایان خامنهای، هاشمی، موسوی و موسویاردبیلی) و حاج سیداحمد خمینی، ضمن تأکید مجدد بر کنارگذاشتن آقای منتظری، رهبری آیتالله خامنهای را پیشنهاد داده بودند. پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR برای نخستینبار روایت رهبر انقلاب از این جلسه را در نماهنگ «شما رهبر بشوید...» منتشر کرده که متن بیانات مقام معظم رهبری به این شرح است: در یک جلسهی دیگر باز ایشان [عدم صلاحیّت آیتالله منتظری برای رهبری آینده] را مطرح کردند. من به ایشان گفتم: «آقا! ما در این مجموعهی دوستان کس دیگری غیر از ایشان نداریم.»؛ ایشان گفتند: «نه، اینجور نیست! شما رهبر بشوید»؛ همینجور؛ «شما رهبر بشوید.»؛ من اصلاً این حرف را جدّی نگرفتم؛ واقعاً جدّی نگرفتم، هیچ؛ همینطور سکوت کردم و نگاه کردم. جلسه هم سکوت شد، چند لحظهای گذشت. من روبهروی امام نشسته بودم، حاج احمد آقا اینطرف من نشسته بود. ایشان [خطاب به من] گفت: «بله، چطور شما میگویید کسی نیست؟ شما هستید، آقای موسویاردبیلی هست.»؛ دوباره امام گفت: «نخیر، ایشان رهبر بشوند»؛ شاید هم اسم آوردند و مشخّص کردند: آقای خامنهای. در جلسه حالت خاصّی هم تاحدودی پیش آمد، ولی من این را که ممکن است این در ذهن امام باشد واقعاً جدّی نگرفتم. [با خود] گفتم حالا بهعنوان مثال گفتند شما رهبر باشید. اصلاً یادم نماند. بعد از چند روز بنا بود همهی رفقا در دفتر من جمع بشوند. آقای هاشمی چند دقیقهای زودتر آمده بود. به من گفت: «فلانی! نظر شما راجع به آن مطلبی که امام گفتند چیست؟»؛ من اصلاً یادم نیامد که ایشان چه میگوید. گفتم: «کدام مطلب؟»؛ گفت: «اینکه گفتند شما رهبر باشید»؛ گفتم: «هیچّی!»؛ گفت: «نه، امام بی فکر قبلی این حرف را نمیزند. این حرف همینطوری از دهان امام نپرید. این را با فکر قبلی میگوید.»؛ گفتم: «من نمیدانم. من نمیدانم.»؛ چند ماه بعد در اتاق آقای هاشمی جلسهای با ایشان داشتیم. باز همین صحبت پیش آمد. گفتم: «آقای هاشمی! بدان اگر چنین چیزی برای من پیش بیاید قطعاً و یقیناً آن را قبول نخواهم کرد. این را مطمئن باشید.»؛ واقعاً هم بنایم بر همین بود و اصلاً احتمال هم نمیدادم که قضیّه به این شکل مطرح بشود. البتّه اندکی قبل از فوت امام _ همان روز و شب _ صحبت شورای رهبری جدّی شد. افرادی هم که جمع شده بودند، اسم من را بهعنوان یک فرد میآوردند امّا به این شکلی که بعداً پیش آمد اصلاً به ذهن ما خطور نمیکرد».
پایگاه اطلاعرسانی مقام معظم رهبری: مقام معظم رهبری روز چهارشنبه در سخنرانی زنده تلویزیونی به مناسبت سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی، «تحولخواهی، تحولانگیزی و تحولآفرینی» را از مهمترین خصوصیات امام راحل عظیمالشأن خواندند و تأکید کردند: برای زندهماندن انقلاب باید با درسآموزی از این ویژگی نرمافزاری و عملیاتی امام، رویکرد تحولی و گرایش پرشتاب به «بهترشدن و حرکت جهشی» را در همه زمینهها بهویژه در زمینههایی که بیتحرکی یا عقبگرد داشتهایم، با جدیت دنبال کنیم. حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به روحیه تحولخواهی امام از دوران جوانی، افزودند: امام به روش پیامبران سرشت نهفته و غرایز معنوی انسانها را بیدار میکرد که این ویژگی دهها سال قبل از آغاز نهضت اسلامی نیز در درس اخلاق منقلبکننده ایشان در حوزه علمیه قم مشهود بود. ایشان، امام خمینی را «امام تحول» نامیدند و افزودند: امام از دوران مبارزات تا پایان حیات مبارکشان در میدان عمل نیز در نقش یک فرمانده بینظیر، روند تحولخواهی را رهبری و اقیانوس عظیم ملت ایران را در مسیر تحقق اهداف توفانی و متلاطم میکرد. مقام معظم
رهبری در تبیین تحولات ایجادشده در پرتو روحیه تحولآفرینی امام، به «تبدیل روحیه خمودگی و تسلیم ملت ایران به روحیهای مطالبهگر» اشاره کردند و افزودند: امام عظیمالشأن، ملت ایران را از ملتی بیتحرک که فقط به فکر زندگی شخصی خود بود، به ملتی مطالبهگر و حاضر در میدان تغییر داد که این ویژگی از آغاز نهضت در سال ۴۱ و پس از آن ۱۵ خرداد ۴۲ تا مبارزات منتهی به پیروزی انقلاب و سالهای بعد از آن، نمایان و مشهود است.
ایجاد تحول در نگاه حقارتپندارانه ملت در برابر «قدرتهای خارجی و حتی مسئولان دونپایه رژیم پهلوی به ملتی دارای اعتمادبهنفس و عزت ملی و مؤثر در سرنوشت کشور» دومین نکتهای بود که مقام معظم رهبری در تبیین نتایج روحیه تحولخواهی امام خمینی به آن پرداختند. حضرت آیتالله خامنهای «تحول در مطالبات اساسی مردم از خواستههای بسیار محدود به مطالباتی همچون استقلال و آزادی» و «تحول در نگاه مردم به دین از یک چارچوب عادی و فردی به یک مکتب نظامساز و تمدنساز» را از دیگر آثار تعیینکننده نگاه تحولخواه رهبر کبیر انقلاب اسلامی برشمردند. ایشان در بیان نکتهای دیگر در همین زمینه افزودند: در شروع نهضت اسلامی هیچ افقی از آینده در ذهن ملت نبود؛ اما امام این نگاه بیافق را به نگاه کنونی ملت یعنی تشکیل امت اسلامی و ایجاد تمدن نوین اسلامی در افق آینده متحول کرد. مقام معظم رهبری «ایجاد تحول در مبانی معرفتی کاربردی و واردکردن فقه در عرصه نظامسازی و اداره کشور» و نیز «پافشاری بر تعبد و معنویت در عین نگاه نوگرایانه به مسائل» را دو نتیجه بارز نگاه تحولانگیز امام راحل برشمردند. حضرت آیتالله خامنهای «تحول اساسی در نگاه به جوانان و
نسل جوان» را از دیگر آثار مبارک و عمیق رویکرد تحولی امام خمینی خواندند و افزودند: سپردن کارهای بزرگ به جوانان و استفاده از آنان بهعنوان ثروت و ذخیره ملی، روش روشن امام بود؛ البته آن بزرگوار درعینحال به افراد غیرجوان نیز بهعنوان ثروت ملی اعتماد میکردند که این واقعیت نیز در انتصابات ایشان مشهود است و اکنون نیز همچنان که گفتهایم، باید همین نگاه و روش مدنظر باشد. ایشان در تبیین دیگر نتایج بسیار مهم نگاه تحولخواه امام، ایستادگی و تحقیر ابرقدرتها را مورد توجه قرار دادند و افزودند: زمانی کسی حتی تصور نمیکرد بشود روی حرف آمریکا حرف زد؛ اما امام خمینی با ایجاد تحول در نگاه به ابرقدرتها، آنها را تحقیر و ثابت کرد که زورگویان جهانی ضربهپذیرند که این حقیقت در فروپاشی شوروی سابق و اوضاع امروز آمریکا مشهود است. مقام معظم رهبری با تأکید بر اینکه امام، «امامِ تحول» بود، افزودند: مهمترین نکته این است که امام که عامل اصلی این تحولات بود، بهدرستی همه آنها را از خدا میدانست. ایشان نکته مهم دیگر در روحیه تحولانگیز امام را نگاه ایشان به اهمیت تحول روحی و اعتقادی در جوانان دانستند و در جمعبندی این بخش از
سخنانشان افزودند: درسی که ما از روحیه و حرکت تحولی امام میگیریم، این است که باید حرکت تحولآفرین در همه بخشها ادامه داشته باشد؛ اگرچه کشور و انقلاب در 30 سال گذشته از رویکرد تحولی امام فاصله نگرفته است. حضرت آیتالله خامنهای، «پیشرفتها و حرکت علمی کشور»، «توانمندیهای دفاعی و رسیدن به نزدیکی مرز بازدارندگی» و «چهره قدرتمند جمهوری اسلامی در عرصه سیاسی» را نمونههایی از پیشرفت و حرکت تحولی در دوران بعد از امام برشمردند و خاطرنشان کردند: در این ۳۰ سال با وجود پیشرفت و تحول در عرصههای گوناگون، در برخی موارد در زیرساختها تحول به وجود آمد؛ اما به فعلیت نرسید و در برخی موارد هم عقبگرد و پسرفت داشتیم که تأسفبار و غیر قابلقبول است. ایشان، نقطه مقابل انقلاب را که طبیعت آن «نوآوری، تحول، پیشرفت و جهش» است، «ارتجاع» خواندند و افزودند: پیشرفت و یا پسرفت انقلابها بستگی به اراده انسانها دارد؛ زیرا اگر انسانها در مسیر درست حرکت نکنند، خداوند نعمت خود را از آنها خواهد گرفت؛ بنابراین باید بهشدت مراقب بود که دچار چنین وضعیتی نشویم. مقام معظم رهبری با تأکید بر اینکه «ما قادر هستیم در بخشهای مختلف تمدنی کشور و
نظام، تحول ایجاد کنیم و از بنده، جوانان، نخبگان و مردم انتظار است به فکر ایجاد تحول در بخشهای مختلف باشیم»، به برخی الزامات ایجاد تحول اشاره کردند. «قانعنبودن به داشتهها و داشتن روحیه تحولخواهی و پیشرفت مستمر و افزودن بر داشتهها» اولین نکتهای بود که مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند و گفتند: تحولخواهی لزوما به معنای اعتراض نیست یا نباید حتما بعد از شکست به فکر تحول افتاد؛ بلکه تحول یعنی میل مستمر به شتاب و سرعتگرفتن در حرکت و اجتناب از تحجر و پافشاری بر مشهورات غلط. حضرت آیتالله خامنهای، تحول صحیح را نیازمند پشتوانه فکری دانستند و با تأکید بر لزوم تحول در مقوله «عدالت» افزودند: تحول باید مبتنی بر یک اندیشه متقن و شکلیافته باشد؛ همچنان که هر حرکت تحولی امام، مبتنی بر مبانی معرفتی اسلام بود؛ زیرا اگر چنین پشتوانه فکری وجود نداشته باشد، تحول غلط خواهد بود و ثبات قدم وجود نخواهد داشت. ایشان در همین خصوص به برخی افراد انقلابی و علاقهمند در اوایل انقلاب اشاره کردند و گفتند: این افراد چون پایههای فکری و ایمانی مستحکم و متین و پشتوانههای عقلانی محکم نداشتند، بعد از گذر از دوران جوانی و مراحل مختلف
زندگی، به همان فسیلهایی تبدیل شدند که انقلاب برای مقابله با آن فسیلهای کجرو به وجود آمده بود. ایشان با تأکید بر اینکه تحول را نباید با «استحاله فکری» اشتباه گرفت، افزودند: تحول باید رو به جلو باشد؛ درحالیکه مسائلی همچون تجدد و غربگرایی که در دوران پهلوی مطرح شد، سلب هویت دینی و ملی و تاریخی ملت ایران و به عبارتی «مرگ تمدنی» بود. رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: در تحول، سرعت مهم است؛ اما این سرعت با شتابزدگی و کارهای عجولانه سطحی متفاوت است؛ ضمن آنکه در تحول باید یک دست هدایتگر مطمئن وجود داشته باشد.
حضرت آیتالله خامنهای در ادامه به چند نمونه از مواردی که در کشور نیازمند تحول است، اشاره کردند و افزودند: در مسائل اقتصادی «قطع وابستگی اقتصاد از نفت و بودجهبندی عملیاتی»، در مسائل آموزشی «فایدهمحور و عمقی و کاربردیشدن دروس در مراکز آموزشی»، در مسائل اجتماعی «تأمین عدالت» و در مسائل خانواده و موضوع ریشهکنی اعتیاد و همچنین جلوگیری از پیرشدن کشور، نیازمند حرکتهای تحولی هستیم. حضرت آیتالله خامنهای شرط ایجاد تحول را «نترسیدن از دشمن و دشمنیها» برشمردند و افزودند: در مقابل هر اقدام مثبت و کار مهم، مخالفانی وجود دارد، مثلا در فضای مجازی غالبا نوع مخالفتها تیز و آزاردهنده است؛ یا جبهه وسیعی از دشمن خارجی وجود دارد که با هر حرکتِ به صلاح کشور، مقابله میکند و امپراتوری تبلیغاتی وابسته به صهیونیستها نیز آن را میکوبد؛ ولی در انجام یک کار حسابشده، نباید ملاحظه این مخالفتها و دشمنیها را کرد.
ایشان راه غلبه بر ترس از دشمنیها را حضور نیروهای جوان، نترس و بدون ملاحظه در صحنه دانستند و گفتند: حضور نیروهای جوان یعنی استفاده از فکر، روحیه، جسارت و اقدام جوانان. مقام معظم رهبری در بخش پایانی سخنانشان، آشفتگی جبهه دشمنان جمهوری اسلامی را نتیجه اعتماد ملت ایران به پروردگار خواندند و خاطرنشان کردند: یک بخش از جبهه دشمنان ایران، شوروی بود که با آن وضع فروپاشید و بخش دیگر آن آمریکا است که امروز وضع آشفته آن را همه میبینند. حضرت آیتالله خامنهای حوادث جاریِ این روزهای آمریکا را بروز واقعیات پنهان نگهداشتهشده آمریکا دانستند و گفتند: زانوزدن پلیس بر روی گردن یک سیاهپوست و فشاردادن آن تا جانباختن شخص و تماشای این صحنه از طرف چند پلیس دیگر، چیز جدیدی نیست؛ بلکه همان اخلاق و طبیعت حکومت آمریکا است که قبلا نیز با بسیاری از کشورهای دنیا مثل افغانستان، عراق، سوریه و قبل از آن در ویتنام، همین کارها را کردهاند. ایشان شعار امروز مردم آمریکا یعنی «نمیتوانیم نفس بکشیم» را حرف دل همه ملتهای تحت ظلم دانستند و افزودند: البته آمریکاییها با رفتارهایشان در دنیا رسوا شدهاند. آن از مدیریت ضعیفشان در کرونا که
به علت فساد موجود در هیئت حاکمه آمریکا، تلفات و مبتلایان به بیماری در آمریکا چندین برابر کشورهای دیگر است و این هم از برخورد وقیحانهشان با مردم که آشکارا جنایت میکنند، عذرخواهی هم نمیکنند و بعد هم میگویند حقوق بشر، انگار آن مرد سیاهی که کشته شد، بشر نبود و حقوقی نداشت. حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به احساس خجالت و سرافکندگی به جایِ ملت آمریکا از حکومتهای خود و حکومت فعلیشان افزودند: با این وضع پیشآمده، برخی از ایرانیهای داخل یا خارج از کشور هم که شغلشان حمایت از آمریکا و بزک آن بود، دیگر نمیتوانند سر بلند کنند. مقام معظم رهبری در پایان ابراز امیدواری کردند که خداوند حوادث عالم را به نفع ملت ایران و اقتدار روزافزون جمهوری اسلامی پیش ببرد و روح امام بزرگوار و شهید عزیز سلیمانی را با اولیای خود محشور فرماید.
مرکز اسناد دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای، روز چهاردهم خرداد، فایلی صوتی را برای اولینبار منتشر کرد که حاوی سخنانی است که حضرت آیتالله خامنهای در یک محفل خصوصی، از دیدار محرمانه با حضرت امام خمینی رحمهالله در سال آخر عمر امام بیان میکنند؛ جایی که امام برای اولینبار در حضور سران قوا به ایشان میگویند «شما رهبر بشوید». حضرت امام خمینی رحمهالله در مهرماه ۶۷، یعنی قریب به شش ماه مانده به رویدادهای فروردین ۶۸ که به عزل آیتالله منتظری از رهبری آینده نظام و انقلاب انجامید، در جلسهای با سران قوا (آقایان خامنهای، هاشمی، موسوی و موسویاردبیلی) و حاج سیداحمد خمینی، ضمن تأکید مجدد بر کنارگذاشتن آقای منتظری، رهبری آیتالله خامنهای را پیشنهاد داده بودند. پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR برای نخستینبار روایت رهبر انقلاب از این جلسه را در نماهنگ «شما رهبر بشوید...» منتشر کرده که متن بیانات مقام معظم رهبری به این شرح است: در یک جلسهی دیگر باز ایشان [عدم صلاحیّت آیتالله منتظری برای رهبری آینده] را مطرح کردند. من به ایشان گفتم: «آقا! ما در این مجموعهی دوستان کس دیگری غیر از ایشان نداریم.»؛ ایشان گفتند: «نه، اینجور نیست! شما رهبر بشوید»؛ همینجور؛ «شما رهبر بشوید.»؛ من اصلاً این حرف را جدّی نگرفتم؛ واقعاً جدّی نگرفتم، هیچ؛ همینطور سکوت کردم و نگاه کردم. جلسه هم سکوت شد، چند لحظهای گذشت. من روبهروی امام نشسته بودم، حاج احمد آقا اینطرف من نشسته بود. ایشان [خطاب به من] گفت: «بله، چطور شما میگویید کسی نیست؟ شما هستید، آقای موسویاردبیلی هست.»؛ دوباره امام گفت: «نخیر، ایشان رهبر بشوند»؛ شاید هم اسم آوردند و مشخّص کردند: آقای خامنهای. در جلسه حالت خاصّی هم تاحدودی پیش آمد، ولی من این را که ممکن است این در ذهن امام باشد واقعاً جدّی نگرفتم. [با خود] گفتم حالا بهعنوان مثال گفتند شما رهبر باشید. اصلاً یادم نماند. بعد از چند روز بنا بود همهی رفقا در دفتر من جمع بشوند. آقای هاشمی چند دقیقهای زودتر آمده بود. به من گفت: «فلانی! نظر شما راجع به آن مطلبی که امام گفتند چیست؟»؛ من اصلاً یادم نیامد که ایشان چه میگوید. گفتم: «کدام مطلب؟»؛ گفت: «اینکه گفتند شما رهبر باشید»؛ گفتم: «هیچّی!»؛ گفت: «نه، امام بی فکر قبلی این حرف را نمیزند. این حرف همینطوری از دهان امام نپرید. این را با فکر قبلی میگوید.»؛ گفتم: «من نمیدانم. من نمیدانم.»؛ چند ماه بعد در اتاق آقای هاشمی جلسهای با ایشان داشتیم. باز همین صحبت پیش آمد. گفتم: «آقای هاشمی! بدان اگر چنین چیزی برای من پیش بیاید قطعاً و یقیناً آن را قبول نخواهم کرد. این را مطمئن باشید.»؛ واقعاً هم بنایم بر همین بود و اصلاً احتمال هم نمیدادم که قضیّه به این شکل مطرح بشود. البتّه اندکی قبل از فوت امام _ همان روز و شب _ صحبت شورای رهبری جدّی شد. افرادی هم که جمع شده بودند، اسم من را بهعنوان یک فرد میآوردند امّا به این شکلی که بعداً پیش آمد اصلاً به ذهن ما خطور نمیکرد».