بازگشت به گردشگری در دوران کرونا
وحیده اسماعیلی
با ظهور ویروس کرونا در چند ماه اخیر، فعالان صنعت گردشگری همچون صنوف دیگر با چالش‌ها و تغییرات شگرفی مواجه شده‌اند؛ موضوعی که نه خواست و اراده عمومی جامعه، بلکه به علت پدیده همه‌گیر کرونا بوده است که ناگزیر بخش زیادی از مشاغل را وارد مسیری کرده که پیش از این تجربه نشده است. در بخش گردشگری، ابتدا و به‌درستی، بخش عمده‌ای از جامعه مسافرت و سفرهای تفریحی را متوقف کردند. شرایط خوفناکی که با موج اول کرونا جامعه را دچار التهابات زیادی کرد. هم‌زمان با آغاز ماه خرداد و کاهش مخاطرات، اقبال جامعه به سفر زیاد شد و آن میلی که همچون فنر فشرده شده بود، در تعطیلات این ماه، آزاد شد. بنابراین با اینکه همه مجموعه‌های اقامتی، مجتمع‌های گردشگری و هتل‌ها تلاش می‌کنند سهم گذشته خود را از گردشگران جذب کنند، اما همچنان که در سخنان رئیس جامعه هتل‌داران کشور بدان اشاره شده است، تاکنون اقامتگاه‌های مردمی و غیرهتلی همچون ویلاها، خانه‌های اجاره‌ای و بوم‌گردی‌ها، در جذب گردشگران بیشتر از هتل‌ها موفق بوده‌اند. دلایل مختلفی برای اقبال گردشگران به این نوع اقامتگاه‌های مردمی ذکر می‌شود، اما شاید بتوان گفت بخش عمده‌ای از این اقبال به
اقامتگاه‌های مردمی مربوط به پررنگ‌شدن نیاز به خصوصی‌شدن سیاحت و گردشگری باشد. یکی از دلایل گرایش به تفریحات خصوصی، گسترش زندگی شهری و مناسبات اجتماعی در آن است که موجب شده تا جامعه نیازمند آن باشد که پس از مشغله‌های روزمره شهری، به مکان‌های گردشگری خصوصی و استاندارد پناه ببرد و کمتر با گردشگران و اماکن عمومی مواجه شود. لزوم حفظ فاصله اجتماعی از افراد دیگر در دوره کرونا نیز به این نیاز افزوده است؛ نیازی که ازسوی اقامتگاه‌هایی همچون ویلاها، خانه‌های روستایی و بوم‌گردی‌ها که عمدتا در خارج از محیط‌های پررفت‌وآمد شهری واقع شده‌اند و در کنار اقامت در فضای خصوصی، امکان گشت‌وگذار در فضای سبز و در دامان طبیعت و با رفت‌وآمد محدود و کنترل‌شده را نیز فراهم کرده‌اند، به‌خوبی پاسخ داده شده است. در‌حالی‌که اغلب هتل‌ها در شهرهای بزرگ قرار داشته و استقرار آنها در مناطق غیرشهری نیز کم‌وبیش همان تشریفات شهری را با خود همراه دارند. از سوی دیگر، مسئله اجتناب‌ناپذیربودن حضور تعداد زیاد گردشگران از شهرها و مناطق مختلف کشور در ساختمان یک هتل و در کنار یکدیگر، باعث نگرانی گردشگران از انتقال ویروس کرونا شده است؛ گرچه هتل‌داران تلاش
بسیاری برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌کنند. این درحالی است که این روزها، جامعه نیازمند سیاحت و تفرج است و اکنون می‌توان تجربه جدیدی از سفر را در قالب گروه‌های جداگانه و فضای خصوصی‌شده سپری کرد؛ تجربه‌ای که اقامتگاه‌های مردمی توانسته‌اند از نظر حضور میهمانان همسفر یا خانواده در یک فضای اقامتی دربست و حفاظت‌شده در خود جای دهند و اعتماد آنان را جلب کنند. بدون شک یکی از دلایل، گرانی هزینه‌های هتل، هزینه‌های نگهداری روزمره و سرمایه‌گذاری هنگفت آنهاست، این هزینه‌ها درصورتی‌که تعداد میهمانان از حدی کمتر شود توجیه نخواهد داشت و به ناچار موجب افزایش قیمت‌ها یا تعدیل نیروها می‌شود. اما اقامتگاه‌های کوچک مردمی با استفاده از مزیت‌های اقتصادی که از آن به «اقتصاد مشارکتی» یاد می‌شود، توانسته‌اند خدماتی با کیفیت و قابل اعتماد را با نرخ ارزان‌تر ارائه کنند، به‌ویژه آنکه در سال‌های اخیر استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در قالب پلتفرم‌های آنلاین گردشگری پا به عرصه گذاشته‌اند و این نوع اقامتگاه‌های مردمی را در سازوکاری دوسویه در فضایی شفاف و رقابتی برای رزرو آنلاین عرضه می‌کنند. این نوع کسب‌وکارهای نوپا با توجه به
انعطاف‌پذیری بالایشان برخلاف کسب‌وکارهای سنتی، سریعا به شرایط اقتصادی و اجتماعی محیط خود واکنش نشان می‌دهند و تلاش می‌کنند با ارائه راه‌حل‌های خلاقانه رضایت کاربران خود را جلب کنند. در ماجرای همه‌گیری ویروس کرونا نیز با وجود زیان‌های تعطیلات عید، از خرداد ماه با ارائه هوشمندانه مکان‌های اقامتی همچون کلبه‌ها، ویلاها و خانه‌های روستایی که در مناطق بکر و خارج از توده جمعیتی شهرها قرار دارند و همچنین با راه‌اندازی بخش‌های ویژه برای معرفی اقامتگاه‌هایی که ازسوی مالکان به‌صورت ویژه و مطابق پروتکل‌های بهداشتی ضدعفونی می‌شوند، توانستند تا حدود زیادی گردشگران علاقه‌مند را به خود جلب کنند. بنابراین برای گردشگری ایمن، سالم و بی‌خطر می‌توان این نوع اقامتگاه‌های مردمی را هم به‌دلیل ایمنی مطمئن بهداشت عمومی و هم به‌سبب چرخه معقول اقتصادی، در کنار هتل‌ها به عنوان گزینه مناسبی برگزید.
با ظهور ویروس کرونا در چند ماه اخیر، فعالان صنعت گردشگری همچون صنوف دیگر با چالش‌ها و تغییرات شگرفی مواجه شده‌اند؛ موضوعی که نه خواست و اراده عمومی جامعه، بلکه به علت پدیده همه‌گیر کرونا بوده است که ناگزیر بخش زیادی از مشاغل را وارد مسیری کرده که پیش از این تجربه نشده است. در بخش گردشگری، ابتدا و به‌درستی، بخش عمده‌ای از جامعه مسافرت و سفرهای تفریحی را متوقف کردند. شرایط خوفناکی که با موج اول کرونا جامعه را دچار التهابات زیادی کرد. هم‌زمان با آغاز ماه خرداد و کاهش مخاطرات، اقبال جامعه به سفر زیاد شد و آن میلی که همچون فنر فشرده شده بود، در تعطیلات این ماه، آزاد شد. بنابراین با اینکه همه مجموعه‌های اقامتی، مجتمع‌های گردشگری و هتل‌ها تلاش می‌کنند سهم گذشته خود را از گردشگران جذب کنند، اما همچنان که در سخنان رئیس جامعه هتل‌داران کشور بدان اشاره شده است، تاکنون اقامتگاه‌های مردمی و غیرهتلی همچون ویلاها، خانه‌های اجاره‌ای و بوم‌گردی‌ها، در جذب گردشگران بیشتر از هتل‌ها موفق بوده‌اند. دلایل مختلفی برای اقبال گردشگران به این نوع اقامتگاه‌های مردمی ذکر می‌شود، اما شاید بتوان گفت بخش عمده‌ای از این اقبال به
اقامتگاه‌های مردمی مربوط به پررنگ‌شدن نیاز به خصوصی‌شدن سیاحت و گردشگری باشد. یکی از دلایل گرایش به تفریحات خصوصی، گسترش زندگی شهری و مناسبات اجتماعی در آن است که موجب شده تا جامعه نیازمند آن باشد که پس از مشغله‌های روزمره شهری، به مکان‌های گردشگری خصوصی و استاندارد پناه ببرد و کمتر با گردشگران و اماکن عمومی مواجه شود. لزوم حفظ فاصله اجتماعی از افراد دیگر در دوره کرونا نیز به این نیاز افزوده است؛ نیازی که ازسوی اقامتگاه‌هایی همچون ویلاها، خانه‌های روستایی و بوم‌گردی‌ها که عمدتا در خارج از محیط‌های پررفت‌وآمد شهری واقع شده‌اند و در کنار اقامت در فضای خصوصی، امکان گشت‌وگذار در فضای سبز و در دامان طبیعت و با رفت‌وآمد محدود و کنترل‌شده را نیز فراهم کرده‌اند، به‌خوبی پاسخ داده شده است. در‌حالی‌که اغلب هتل‌ها در شهرهای بزرگ قرار داشته و استقرار آنها در مناطق غیرشهری نیز کم‌وبیش همان تشریفات شهری را با خود همراه دارند. از سوی دیگر، مسئله اجتناب‌ناپذیربودن حضور تعداد زیاد گردشگران از شهرها و مناطق مختلف کشور در ساختمان یک هتل و در کنار یکدیگر، باعث نگرانی گردشگران از انتقال ویروس کرونا شده است؛ گرچه هتل‌داران تلاش
بسیاری برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌کنند. این درحالی است که این روزها، جامعه نیازمند سیاحت و تفرج است و اکنون می‌توان تجربه جدیدی از سفر را در قالب گروه‌های جداگانه و فضای خصوصی‌شده سپری کرد؛ تجربه‌ای که اقامتگاه‌های مردمی توانسته‌اند از نظر حضور میهمانان همسفر یا خانواده در یک فضای اقامتی دربست و حفاظت‌شده در خود جای دهند و اعتماد آنان را جلب کنند. بدون شک یکی از دلایل، گرانی هزینه‌های هتل، هزینه‌های نگهداری روزمره و سرمایه‌گذاری هنگفت آنهاست، این هزینه‌ها درصورتی‌که تعداد میهمانان از حدی کمتر شود توجیه نخواهد داشت و به ناچار موجب افزایش قیمت‌ها یا تعدیل نیروها می‌شود. اما اقامتگاه‌های کوچک مردمی با استفاده از مزیت‌های اقتصادی که از آن به «اقتصاد مشارکتی» یاد می‌شود، توانسته‌اند خدماتی با کیفیت و قابل اعتماد را با نرخ ارزان‌تر ارائه کنند، به‌ویژه آنکه در سال‌های اخیر استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در قالب پلتفرم‌های آنلاین گردشگری پا به عرصه گذاشته‌اند و این نوع اقامتگاه‌های مردمی را در سازوکاری دوسویه در فضایی شفاف و رقابتی برای رزرو آنلاین عرضه می‌کنند. این نوع کسب‌وکارهای نوپا با توجه به
انعطاف‌پذیری بالایشان برخلاف کسب‌وکارهای سنتی، سریعا به شرایط اقتصادی و اجتماعی محیط خود واکنش نشان می‌دهند و تلاش می‌کنند با ارائه راه‌حل‌های خلاقانه رضایت کاربران خود را جلب کنند. در ماجرای همه‌گیری ویروس کرونا نیز با وجود زیان‌های تعطیلات عید، از خرداد ماه با ارائه هوشمندانه مکان‌های اقامتی همچون کلبه‌ها، ویلاها و خانه‌های روستایی که در مناطق بکر و خارج از توده جمعیتی شهرها قرار دارند و همچنین با راه‌اندازی بخش‌های ویژه برای معرفی اقامتگاه‌هایی که ازسوی مالکان به‌صورت ویژه و مطابق پروتکل‌های بهداشتی ضدعفونی می‌شوند، توانستند تا حدود زیادی گردشگران علاقه‌مند را به خود جلب کنند. بنابراین برای گردشگری ایمن، سالم و بی‌خطر می‌توان این نوع اقامتگاه‌های مردمی را هم به‌دلیل ایمنی مطمئن بهداشت عمومی و هم به‌سبب چرخه معقول اقتصادی، در کنار هتل‌ها به عنوان گزینه مناسبی برگزید.