خطر مرگ در کمین مشارکت‌های شهروندی
هم‌اندیشی جمعی از شورایاران و کنشگران اجتماعی شهر تهران
تابستان امسال برای شورایاران خیلی داغ بود و در 20 سال گذشته چنین گرمایی سابقه نداشت. دمای هوا به حدی بالا رفت که تشنگی و ضعف بر شورایاران غالب شد. البته این افزایش دما یک‌باره رخ نداد؛ بلکه در‌پی تغییرات جو سیاسی شروع شد و با حکم هیئت عمومی دیوان عدالت اداری برای انحلال شورایاری، شدت گرفت و در ادامه با برخوردها و موضع‌گیری‌های شهرداری درباره شورایاری و مدیریت محله به اوج خود رسید.در‌این‌میان نبود کمک و امدادرسانی از‌سوی شورای شهر با وجود تمام انتظاراتی که از آن می‌رفت، به بدترشدن اوضاع دامن زد. حالا در واپسین روزهای شهریور 1399 نشانه‌ها حکایت از این دارد که شورایاران بعد از این تابستان گرم، زمستان سختی در پیش دارند و شاید سرمای شدید پیش‌رو، نهال جوان شورایاری را بخشکاند! این شرایط دلسوزان عرصه مشارکت‌های اجتماعی را بر آن داشت که بدون دعوت وارد میدان شوند. شورایاری محله نظامی گنجوی میزبان این جمع شد و در روز یکشنبه 23 شهریور سال جاری، نشست هم‌اندیشی جمعی از شورایاران و کنشگران اجتماعی شهر تهران برگزار شد. در این نشست گزینه‌های مختلف برای برون‌رفت از شرایط پیش‌آمده مطرح و به اشتراک نظر رسید که به شرح زیر بود:
1 . تأکید بر حفظ ساختار شورایاری و صیانت از رأی شهروندان
2. ارائه طرحی که مشارکت حداکثری شهروندان را در‌پی داشته باشد و گروه‌های ذی‌نفع محلی در آن حضور داشته باشند. این مدل به‌صورت هرمی از نمایندگان کوچه‌ها و مجتمع‌های مسکونی آغاز و به انجمن محله ختم می‌شود که تاکنون در برخی از محلات شهر با موفقیت اجرا شده است.
3 . تأکید حفظ ارتباط ساختارمند با شورای شهر و شهرداری در چارچوب قوانین و اختیارات مدیریت شهری
4 . آسیب‌شناسی طرح شورایاری و مدیریت محله با رویکرد حفظ تجربیات مثبت و ارائه الگوی جدید با لحاظ رفع ایرادات موجود
5 . تأکید بر حفظ سرای محلات به‌عنوان یک پایگاه محلی که متعلق به مردم هر محله است و اصلاح کارکردهای آن از رویکرد درآمد‌محوری به‌سوی جلب مشارکت‌های شهروندی و پاتوق محله
6 . رایزنی و همکاری با نهادهای ذی‌صلاح اعم از قوای سه‌گانه، شورای شهر و شهرداری به‌منظور بهبود شرایط و جلوگیری از لطمه‌خوردن به اعتماد و سرمایه اجتماعی شهر
7 . تداوم نشست‌ها و جلسات همفکری و مسئله‌یابی با حضور تمام دست‌اندرکاران حوزه مشارکت‌های اجتماعی شهر تهران
8 . استفاده بهینه از ظرفیت‌های رسانه‌ای به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی، برای روشنگری و ایجاد وحدت رویه میان فعالان این حوزه
9 . استفاده‌کردن از تجارب کشورهای موفق در زمینه انجمن‌ها و مدیریت‌های محلی
10 . درخواست از شورای اسلامی شهر تهران به‌عنوان متولی اصلی و قانونی در این زمینه برای ورود سریع و جدی به موضوع و اعلام آمادگی کامل این جمع برای همکاری در تمام زمینه‌های مورد نیاز مدیریت شهری. در خاتمه این نشست اعضا بر لزوم مشارکت هرچه فعال‌تر شورایاران، مدیران محله و کنشگران اجتماعی برای حل مشکلات پیش‌آمده تأکیده کردند و از‌دست‌دادن فرصت باقی‌مانده را خسارتی جبران‌ناپذیر برای شهر و شهروندان تهرانی قلمداد کردند که چه‌بسا موجب به‌محاق‌رفتن مشارکت‌های اجتماعی و مردم‌سالاری دینی در کشور شود.
تابستان امسال برای شورایاران خیلی داغ بود و در 20 سال گذشته چنین گرمایی سابقه نداشت. دمای هوا به حدی بالا رفت که تشنگی و ضعف بر شورایاران غالب شد. البته این افزایش دما یک‌باره رخ نداد؛ بلکه در‌پی تغییرات جو سیاسی شروع شد و با حکم هیئت عمومی دیوان عدالت اداری برای انحلال شورایاری، شدت گرفت و در ادامه با برخوردها و موضع‌گیری‌های شهرداری درباره شورایاری و مدیریت محله به اوج خود رسید.در‌این‌میان نبود کمک و امدادرسانی از‌سوی شورای شهر با وجود تمام انتظاراتی که از آن می‌رفت، به بدترشدن اوضاع دامن زد. حالا در واپسین روزهای شهریور 1399 نشانه‌ها حکایت از این دارد که شورایاران بعد از این تابستان گرم، زمستان سختی در پیش دارند و شاید سرمای شدید پیش‌رو، نهال جوان شورایاری را بخشکاند! این شرایط دلسوزان عرصه مشارکت‌های اجتماعی را بر آن داشت که بدون دعوت وارد میدان شوند. شورایاری محله نظامی گنجوی میزبان این جمع شد و در روز یکشنبه 23 شهریور سال جاری، نشست هم‌اندیشی جمعی از شورایاران و کنشگران اجتماعی شهر تهران برگزار شد. در این نشست گزینه‌های مختلف برای برون‌رفت از شرایط پیش‌آمده مطرح و به اشتراک نظر رسید که به شرح زیر بود:
1 . تأکید بر حفظ ساختار شورایاری و صیانت از رأی شهروندان
2. ارائه طرحی که مشارکت حداکثری شهروندان را در‌پی داشته باشد و گروه‌های ذی‌نفع محلی در آن حضور داشته باشند. این مدل به‌صورت هرمی از نمایندگان کوچه‌ها و مجتمع‌های مسکونی آغاز و به انجمن محله ختم می‌شود که تاکنون در برخی از محلات شهر با موفقیت اجرا شده است.
3 . تأکید حفظ ارتباط ساختارمند با شورای شهر و شهرداری در چارچوب قوانین و اختیارات مدیریت شهری
4 . آسیب‌شناسی طرح شورایاری و مدیریت محله با رویکرد حفظ تجربیات مثبت و ارائه الگوی جدید با لحاظ رفع ایرادات موجود
5 . تأکید بر حفظ سرای محلات به‌عنوان یک پایگاه محلی که متعلق به مردم هر محله است و اصلاح کارکردهای آن از رویکرد درآمد‌محوری به‌سوی جلب مشارکت‌های شهروندی و پاتوق محله
6 . رایزنی و همکاری با نهادهای ذی‌صلاح اعم از قوای سه‌گانه، شورای شهر و شهرداری به‌منظور بهبود شرایط و جلوگیری از لطمه‌خوردن به اعتماد و سرمایه اجتماعی شهر
7 . تداوم نشست‌ها و جلسات همفکری و مسئله‌یابی با حضور تمام دست‌اندرکاران حوزه مشارکت‌های اجتماعی شهر تهران
8 . استفاده بهینه از ظرفیت‌های رسانه‌ای به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی، برای روشنگری و ایجاد وحدت رویه میان فعالان این حوزه
9 . استفاده‌کردن از تجارب کشورهای موفق در زمینه انجمن‌ها و مدیریت‌های محلی
10 . درخواست از شورای اسلامی شهر تهران به‌عنوان متولی اصلی و قانونی در این زمینه برای ورود سریع و جدی به موضوع و اعلام آمادگی کامل این جمع برای همکاری در تمام زمینه‌های مورد نیاز مدیریت شهری. در خاتمه این نشست اعضا بر لزوم مشارکت هرچه فعال‌تر شورایاران، مدیران محله و کنشگران اجتماعی برای حل مشکلات پیش‌آمده تأکیده کردند و از‌دست‌دادن فرصت باقی‌مانده را خسارتی جبران‌ناپذیر برای شهر و شهروندان تهرانی قلمداد کردند که چه‌بسا موجب به‌محاق‌رفتن مشارکت‌های اجتماعی و مردم‌سالاری دینی در کشور شود.