درآمدهای پایدار تر
رئیس کمیته اقتصادی شورای شهر تهران در نشست هماندیشی درخصوص افزایش سهم منابع پایدار در درآمدهای شهرداری تهران که اوایل رویکارآمدن شورای پنجم برگزار شد، با اشاره به این موضوع گفت: مدتهاست زنگ خطر بیدارباش و هشدار درباره منابع پایدار شهر تهران زده شده است، اما تاکنون اعتنایی به این موضوع نشده و شاهدیم در شهر تهران منابع و درآمدها بیشتر بر اساس منابع ناپایدار است و ۳۰ هزار میلیارد تومان بدهی ایجاد شده و در سال شش هزار میلیارد تومان بهره این بدهی را میدهیم؛ امکان ادامه این وضعیت وجود ندارد.
میرلوحی پس از اعلام این هشدار با دعوت از همه نهادها و سازمانها برای کمک به شهرداری تهران در دوره جدید گفت: کمیته اقتصاد شورای شهر تهران از تمامی نهادها و سازمانهایی که میتوانند به حل این مشکل کمک کرده و با بحثهای کارشناسانه زمینه ایجاد تحول در این حوزه را فراهم کنند، دعوت کرده تا به راهکارهای دقیقی برسیم.
هنگامی که میرلوحی این هشدار را مطرح میکرد، 80 درصد درآمدهای شهرداری ناپایدار و تنها 20 درصد آن پایدار بود. وی دراینباره گفت: در ابتدای دوره جدید مدیریت شهرداری، نزدیک به ۸۰ درصد درآمدها ناپایدار و تنها ۲۰ درصد پایدار و منابع درآمدی نیز محدود به چند موضوع بود؛ باقی منابع آنقدر خرد و ناچیز بودند که ارزش حسابداری و نگهداری نیز نداشتند.
این عضو شورای پنجم شهر تهران در ادامه افزود: افزایش میزان درآمد ثابت البته کار دشواری بود اما ما از همان ابتدا تلاش کردیم این عدد و رقم تغییر کند و تنها راهکار آن تغییر منابع درآمدی شهر بود.
میرلوحی اضافه کرد: بر اساس برنامه سوم و بودجه سالانه مصوب کردیم که درآمد پایدار با تغییر درآمدهای شهری به 40 درصد برسد. مسیری را هم که انتخاب کردیم با جدیت در حال پیشروی آن هستیم و اکنون با قاطعیت میگوییم که درآمدهای پایدار به بیش از 30 درصد رسیده است.
مطالبهگری بانکها و پایان استقراض گسترده
بر اساس آمار، میراثی که از دوره مدیریت 12ساله پیشین به دوره جدید رسید، بدهی بالغ بر ۶۹ هزار میلیارد بود. شهرداری تهران در سال ۹۵، پنج هزار میلیارد تومان استقراض کرد. در پنجماهه اول سال ۹۶ قبل از استقرار تیم جدید مدیریت شهری، دوهزارو 100 میلیارد دیگر استقراض کرد. نتیجه آن ۶۹ هزار میلیارد تومان بدهی شهرداری شد.
میرلوحی با انتقاد از استقراض گسترده از بانکها در گفتوگویی عنوان کرد: اینکه پنج هزار میلیارد تومان در سال ۹۵ استقراض کنی و بروی حقوق جاری بدهی، قطعا و اصلا منطقی نبود. سپس ۷۰۰ میلیارد تومان اصلاحیه فرهنگی ببری و دوباره بیمنطق خرج کنی؟ ! پولی که با ۳۰ درصد سود از بانک گرفته شده بدهیم برای حقوق، اين خوب است؟
قطعا یکی از راهکارهای کسب درآمد برای اجرای پروژههای شهری، استقراض از بانکهاست، موضوعی که مجید فراهانی، رئیس کمیته بودجه شورای شهر تهران در نخستین روزهای رویکارآمدن شورای پنجم درباره آن گفت: متأسفانه به دلیل بدحسابی شهرداری تهران، بانکها حاضر به کارکردن با شهرداری نیستند و بر همین اساس میبینیم که توسعه پروژههای زیربنایی مثل مترو بر زمین مانده؛ چراکه بانکها حاضر به تضمین نیستند. ضمن اینکه باید فکری به حال بدهیها به بانکها کرد. تأکید مدیریت جدید شهری بر تغییر منابع درآمدی شهر باعث شد سیدحسن رسولی در ارائه بودجه سال 97، از استقراض قانونی شهرداری از بانکها به میزان قابل توجهی بكاهد.
مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران با اشاره به این مهم گفت: در بخش مصارف بودجه، با وجود اینکه شهرداری مجاز است ۱۰ درصد کل بودجه را از بانکها قرض کند، اما دیدیم که مبلغ بسیار کمتری را از بانکها استقراض کرده بودند که این نکته بسیار مثبت است. عضو شورای شهر تهران با تأکید بر اینکه باید نسبت به سالهای گذشته مقایسهای تطبیقی داشته باشیم، گفت: بررسیهای سالهای گذشته حاکی از آن است که شورای پنجم چگونه توانسته ترمز استقراض را بکشد.
فراهانی افزود: در سال گذشته برای بازپرداخت وامها، سه هزار میلیارد تومان به بانکها برای اولین بار پرداخت شده است. موفق شدیم ۱۰ درصد بدهی بانکها را پرداخت کنیم که با این شرایط میتوانیم از آن به عنوان تضمین سال بعد استفاده کنیم.
شهرداری چگونه منابع درآمدی را تغییر داد
ضرورت تغییر منابع درآمدی شهری، موضوعی بود که بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه شهری و اقتصادی بر آن تأکید داشتند.
دکتر ایمانیجاجرمی، استاد دانشگاه تهران با اشاره به بدهیهای شهرداری تهران گفت: قطعا راهحلهایی برای برونرفت از این مشکل وجود دارد که یکی از مهمترین آنها ایجاد منابع مالی جدید است. وی ادامه داد: شهرداریها تا قبل از این، از منابع ناپایدار و فروش تراکم اقدام به درآمدزایی میکردند اما اکنون این روش جواب نمیدهد زیرا دیگر زمینی در شهر نمانده که بخواهند تراکم بفروشند.
محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران نیز با بیان اینکه از مشکلات شهرداری در تأمین منابع مالی مطلع هستیم، تأکید کرد: روند تأمین درآمدهای شهر در شهرداری تهران باید تغییر یابد و اگر امروز این تغییر را شروع نکنیم و منتظر بمانیم که مشکلات مالی حل شود تا بعد آغاز کنیم، مطمئن باشید دیگر نمیتوانیم مانع تداوم روند گذشته در کسب درآمدها باشیم.
میرلوحی با اشاره به نحوه این تغییرات در منابع درآمدی گفت: همانطور که اشاره کردم، میزان درآمد پایدار به بیش از 30 درصد رسیده است؛ دلیل آن هم تغییرات عمدهای بود که با تغییر در ریل حرکت شهرداری اتفاق افتاد.
وی اضافه کرد: دو تغییر عمده برای تحقق این مهم روی داد؛ اول تلاش کردیم منابع مالی را متنوع کنیم؛ برای این منظور درآمدهای جدیدی پیشبینی کردیم. با وجود شرایط اقتصادی و تحریم گسترده به سمت مواردی رفتیم که تاکنون نسبت به آنها غفلت شده بود. در این زمینه منابع مالی بسیاری در شهر شناسایی شدند. این عضو شورای شهر تهران توضیح داد: به عنوان مثال، پارک حاشیهای، پسماند، مسائل املاک یا بارگذاریهایی در فضاهای سبز. در همین مورد آخر، ما 750 هزار مترمربع امکانات اقتصادی و رستوران داریم که به آنها توجه جدی نشده بود. یا مثلا در زمینه زیباسازی و بهویژه تبلیغات که آنطور که باید و شاید مورد توجه نبودند. وی افزود: بزرگترین منبع درآمدی پایدار برای ما از محل عوارض ساختمانی و پسماند است اما اصلا به آن
توجه نمیشد.
میرلوحی با اشاره به تغییر دوم نیز گفت: از سوی دیگر ما تلاش کردیم منابعمان را تجمیع کنیم. در این زمینه اولین اقدام ما تشکیل خزانه متمرکز بود که تا پیش از این جای خالی آن به شدت احساس میشد. بحثهایی مانند مالیات بر ارزشافزوده و... را هم پیگیری و تجمیع کردیم.
میرلوحی ایجاد خزانه شهری و شفافیت را زمینهساز افزایش سهم درآمدهای پایدار عنوان کرد و گفت: شهروندان باید متناسب با خدماتی که دریافت میکنند عوارض پرداخت کنند. در حال حاضر سهم خودروها در ایجاد ترافیک و آلودگی هوا ۶۰ درصد است، اما سهم خودروها در عوارض شهری سه درصد است که این دو تناسبی با هم ندارند. این عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه از ابتدا بنای ما این بود که جلوی تخلفات و شهرفروشی هم گرفته شود، افزود: ما سیاستهای برنامه سوم را بر همین مبنا تدوین کردیم. در برنامه اعلام کردیم رویکردهای این شورا مثلا در حوزه شهرسازی این است که طرح تفصیلی را رعایت میکند، ساختوسازها را سامان داده و از شهرفروشی جلوگیری کند. ما چهار ماه پس از استقرار خود سیاستهای برنامه را ابلاغ کردیم. تغییر ریل جدی بود. از همان ابتدا دو بخشنامه ابطال هولوگرام و خزانه نظم و انضباط را در شهرداری احیا کرد و نشان میداد ما به دنبال تغییر شیوهها و اصلاح منابع درآمدی هستیم.
رئیس کمیته اقتصادی شورای شهر تهران در نشست هماندیشی درخصوص افزایش سهم منابع پایدار در درآمدهای شهرداری تهران که اوایل رویکارآمدن شورای پنجم برگزار شد، با اشاره به این موضوع گفت: مدتهاست زنگ خطر بیدارباش و هشدار درباره منابع پایدار شهر تهران زده شده است، اما تاکنون اعتنایی به این موضوع نشده و شاهدیم در شهر تهران منابع و درآمدها بیشتر بر اساس منابع ناپایدار است و ۳۰ هزار میلیارد تومان بدهی ایجاد شده و در سال شش هزار میلیارد تومان بهره این بدهی را میدهیم؛ امکان ادامه این وضعیت وجود ندارد.
میرلوحی پس از اعلام این هشدار با دعوت از همه نهادها و سازمانها برای کمک به شهرداری تهران در دوره جدید گفت: کمیته اقتصاد شورای شهر تهران از تمامی نهادها و سازمانهایی که میتوانند به حل این مشکل کمک کرده و با بحثهای کارشناسانه زمینه ایجاد تحول در این حوزه را فراهم کنند، دعوت کرده تا به راهکارهای دقیقی برسیم.
هنگامی که میرلوحی این هشدار را مطرح میکرد، 80 درصد درآمدهای شهرداری ناپایدار و تنها 20 درصد آن پایدار بود. وی دراینباره گفت: در ابتدای دوره جدید مدیریت شهرداری، نزدیک به ۸۰ درصد درآمدها ناپایدار و تنها ۲۰ درصد پایدار و منابع درآمدی نیز محدود به چند موضوع بود؛ باقی منابع آنقدر خرد و ناچیز بودند که ارزش حسابداری و نگهداری نیز نداشتند.
این عضو شورای پنجم شهر تهران در ادامه افزود: افزایش میزان درآمد ثابت البته کار دشواری بود اما ما از همان ابتدا تلاش کردیم این عدد و رقم تغییر کند و تنها راهکار آن تغییر منابع درآمدی شهر بود.
میرلوحی اضافه کرد: بر اساس برنامه سوم و بودجه سالانه مصوب کردیم که درآمد پایدار با تغییر درآمدهای شهری به 40 درصد برسد. مسیری را هم که انتخاب کردیم با جدیت در حال پیشروی آن هستیم و اکنون با قاطعیت میگوییم که درآمدهای پایدار به بیش از 30 درصد رسیده است.
مطالبهگری بانکها و پایان استقراض گسترده
بر اساس آمار، میراثی که از دوره مدیریت 12ساله پیشین به دوره جدید رسید، بدهی بالغ بر ۶۹ هزار میلیارد بود. شهرداری تهران در سال ۹۵، پنج هزار میلیارد تومان استقراض کرد. در پنجماهه اول سال ۹۶ قبل از استقرار تیم جدید مدیریت شهری، دوهزارو 100 میلیارد دیگر استقراض کرد. نتیجه آن ۶۹ هزار میلیارد تومان بدهی شهرداری شد.
میرلوحی با انتقاد از استقراض گسترده از بانکها در گفتوگویی عنوان کرد: اینکه پنج هزار میلیارد تومان در سال ۹۵ استقراض کنی و بروی حقوق جاری بدهی، قطعا و اصلا منطقی نبود. سپس ۷۰۰ میلیارد تومان اصلاحیه فرهنگی ببری و دوباره بیمنطق خرج کنی؟ ! پولی که با ۳۰ درصد سود از بانک گرفته شده بدهیم برای حقوق، اين خوب است؟
قطعا یکی از راهکارهای کسب درآمد برای اجرای پروژههای شهری، استقراض از بانکهاست، موضوعی که مجید فراهانی، رئیس کمیته بودجه شورای شهر تهران در نخستین روزهای رویکارآمدن شورای پنجم درباره آن گفت: متأسفانه به دلیل بدحسابی شهرداری تهران، بانکها حاضر به کارکردن با شهرداری نیستند و بر همین اساس میبینیم که توسعه پروژههای زیربنایی مثل مترو بر زمین مانده؛ چراکه بانکها حاضر به تضمین نیستند. ضمن اینکه باید فکری به حال بدهیها به بانکها کرد. تأکید مدیریت جدید شهری بر تغییر منابع درآمدی شهر باعث شد سیدحسن رسولی در ارائه بودجه سال 97، از استقراض قانونی شهرداری از بانکها به میزان قابل توجهی بكاهد.
مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران با اشاره به این مهم گفت: در بخش مصارف بودجه، با وجود اینکه شهرداری مجاز است ۱۰ درصد کل بودجه را از بانکها قرض کند، اما دیدیم که مبلغ بسیار کمتری را از بانکها استقراض کرده بودند که این نکته بسیار مثبت است. عضو شورای شهر تهران با تأکید بر اینکه باید نسبت به سالهای گذشته مقایسهای تطبیقی داشته باشیم، گفت: بررسیهای سالهای گذشته حاکی از آن است که شورای پنجم چگونه توانسته ترمز استقراض را بکشد.
فراهانی افزود: در سال گذشته برای بازپرداخت وامها، سه هزار میلیارد تومان به بانکها برای اولین بار پرداخت شده است. موفق شدیم ۱۰ درصد بدهی بانکها را پرداخت کنیم که با این شرایط میتوانیم از آن به عنوان تضمین سال بعد استفاده کنیم.
شهرداری چگونه منابع درآمدی را تغییر داد
ضرورت تغییر منابع درآمدی شهری، موضوعی بود که بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه شهری و اقتصادی بر آن تأکید داشتند.
دکتر ایمانیجاجرمی، استاد دانشگاه تهران با اشاره به بدهیهای شهرداری تهران گفت: قطعا راهحلهایی برای برونرفت از این مشکل وجود دارد که یکی از مهمترین آنها ایجاد منابع مالی جدید است. وی ادامه داد: شهرداریها تا قبل از این، از منابع ناپایدار و فروش تراکم اقدام به درآمدزایی میکردند اما اکنون این روش جواب نمیدهد زیرا دیگر زمینی در شهر نمانده که بخواهند تراکم بفروشند.
محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران نیز با بیان اینکه از مشکلات شهرداری در تأمین منابع مالی مطلع هستیم، تأکید کرد: روند تأمین درآمدهای شهر در شهرداری تهران باید تغییر یابد و اگر امروز این تغییر را شروع نکنیم و منتظر بمانیم که مشکلات مالی حل شود تا بعد آغاز کنیم، مطمئن باشید دیگر نمیتوانیم مانع تداوم روند گذشته در کسب درآمدها باشیم.
میرلوحی با اشاره به نحوه این تغییرات در منابع درآمدی گفت: همانطور که اشاره کردم، میزان درآمد پایدار به بیش از 30 درصد رسیده است؛ دلیل آن هم تغییرات عمدهای بود که با تغییر در ریل حرکت شهرداری اتفاق افتاد.
وی اضافه کرد: دو تغییر عمده برای تحقق این مهم روی داد؛ اول تلاش کردیم منابع مالی را متنوع کنیم؛ برای این منظور درآمدهای جدیدی پیشبینی کردیم. با وجود شرایط اقتصادی و تحریم گسترده به سمت مواردی رفتیم که تاکنون نسبت به آنها غفلت شده بود. در این زمینه منابع مالی بسیاری در شهر شناسایی شدند. این عضو شورای شهر تهران توضیح داد: به عنوان مثال، پارک حاشیهای، پسماند، مسائل املاک یا بارگذاریهایی در فضاهای سبز. در همین مورد آخر، ما 750 هزار مترمربع امکانات اقتصادی و رستوران داریم که به آنها توجه جدی نشده بود. یا مثلا در زمینه زیباسازی و بهویژه تبلیغات که آنطور که باید و شاید مورد توجه نبودند. وی افزود: بزرگترین منبع درآمدی پایدار برای ما از محل عوارض ساختمانی و پسماند است اما اصلا به آن
توجه نمیشد.
میرلوحی با اشاره به تغییر دوم نیز گفت: از سوی دیگر ما تلاش کردیم منابعمان را تجمیع کنیم. در این زمینه اولین اقدام ما تشکیل خزانه متمرکز بود که تا پیش از این جای خالی آن به شدت احساس میشد. بحثهایی مانند مالیات بر ارزشافزوده و... را هم پیگیری و تجمیع کردیم.
میرلوحی ایجاد خزانه شهری و شفافیت را زمینهساز افزایش سهم درآمدهای پایدار عنوان کرد و گفت: شهروندان باید متناسب با خدماتی که دریافت میکنند عوارض پرداخت کنند. در حال حاضر سهم خودروها در ایجاد ترافیک و آلودگی هوا ۶۰ درصد است، اما سهم خودروها در عوارض شهری سه درصد است که این دو تناسبی با هم ندارند. این عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه از ابتدا بنای ما این بود که جلوی تخلفات و شهرفروشی هم گرفته شود، افزود: ما سیاستهای برنامه سوم را بر همین مبنا تدوین کردیم. در برنامه اعلام کردیم رویکردهای این شورا مثلا در حوزه شهرسازی این است که طرح تفصیلی را رعایت میکند، ساختوسازها را سامان داده و از شهرفروشی جلوگیری کند. ما چهار ماه پس از استقرار خود سیاستهای برنامه را ابلاغ کردیم. تغییر ریل جدی بود. از همان ابتدا دو بخشنامه ابطال هولوگرام و خزانه نظم و انضباط را در شهرداری احیا کرد و نشان میداد ما به دنبال تغییر شیوهها و اصلاح منابع درآمدی هستیم.