شفافیت در سازمان غذا و دارو مایه مباهات است
گفت‌وگو با محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو
به اعتقاد کارشناسان حوزه سلامت کشور، یکی از معضلات موجود در نظام سلامت کشور، نبود شفافیت در اطلاعات، عملکردها و برنامه‌های موجود در این حوزه است. در واقع، سیاست‌های مبتنی بر عدم شفافیت زمینه‌ساز بروز و ظهور چالش‌ها و آفت‌هایی مخرب در نظام سلامت، از جمله تعارض منافع میشود. به همین دلیل هم بود که فرمان استقرار قرارگاه غذا و دارو صادر شد؛ هرچند هنوز نگاه‌ها به شفاف‌سازی وعده‌داده‌شده از سوی اعضای اتاق شیشه‌ای قرارگاه است تا معلوم شود چه دستاوردهای جدیدی با خود به همراه خواهد آورد. محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو دراین‌باره توضیح می‌دهد:
یکی از اهداف قرارگاه غذا و دارو افزایش شفافیت در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی بوده است. در حال حاضر میزان شفافیت در سازمان غذا و دارو را چطور ارزیابی می‌کنید؟
شفافیت و روشنی عملکرد در حوزه سازمان غذا و دارو یک واقعیت و مایه مباهات است. البته ما با نقطه‌ای که مطلوب خودمان است هنوز فاصله داریم اما می‌توانیم ادعا کنیم همین حالا هم جزء ارگان‌ها و سازمان‌هایی هستیم که نسبت به اغلب سازمان‌ها و ارگان‌های دیگر در کشور از شفافیت بیشتری در روندهای خود برخوردار هستیم. علاوه بر این در اینکه با تأکیدات و حمایت‌های دکتر نمکی، وزیر محترم بهداشت این شفافیت بیشتر شده، شکی نیست.
شما می‌فرمایید این شفافیت بیشتر شده؛ علاوه بر آنچه پیش‌تر وجود داشته، برای شفاف‌ترکردن امور چه کارهایی انجام دادید؟
کمیسیون‌ها مهم‌ترین و بالاترین مرجع تصمیم‌گیری‌ها برای اجرای سیاست‌های دارویی در زمینه واردات و تولید هستند. همه تصمیمات کلانی که در حوزه اجرا برای دارو گرفته میشود از مسیر کمیسیون‌های مختلف اعم از کمیسیون ساخت و ورود، قیمت‌گذاری، امور داروخانه‌ها و پخش می‌گذرد. در حال حاضر آرای این کمیسیون‌ها وارد سایت میشود و همه ذی‌نفعان می‌توانند نتایج آنها را ملاحظه کنند. علاوه بر این ما در نظر داریم که قیمت و منابع تأمین مواد اولیه دارویی را هم به استحضار عموم برسانیم. به این ترتیب هم خیلی از سؤالات و ابهامات برطرف میشود و هم رقابت مثبتی بین شرکت‌های تأمین‌کننده دارو ایجاد میشود. در این صورت ما می‌توانیم قیمت تأمین مواد اولیه و قیمت اقلامی که در تولید دارو ضروری هستند را کاهش دهیم که از این طریق هم با افزایش قیمت‌های کمتری مواجه خواهیم بود و هم صرفه و سود شرکت‌های دارویی بالاتر خواهد رفت.
آیا این امکان وجود ندارد که جلسات این کمیسیون‌ها به‌صورت آنلاین برگزار شود و ذی‌نفعان دارویی ببینند که فلان کارشناس کمیسیونی مانند کمیسیون قیمت‌گذاری که خودش ممکن است در یک شرکت عضو هیئت‌مدیره یا سهامدار باشد، رأی و نظرش چیست؟ چون ظاهرا در برخی کشورها این جلسات به طور آنلاین پخش می‌شوند!
غیرممکن است؛ اینکه عضوی از کمیسیون‌ها در شرکتی دارویی سهامدار باشد، خلاف قانون است. اعضای کمیسیون اگر جایی سهام دارند، باید آن را اظهار کنند و اگر هم این اظهار صورت بگیرد، یقینا عضویتشان در کمیسیون لغو میشود و نمی‌توانند در کمیسیون رأی بدهند یا حتی حضور داشته باشند. ضمنا علاوه بر اینکه این بحث پشتوانه قانونی و مقرراتی دارد، سیاست وزیر محترم بهداشت هم به‌صورت خیلی خیلی جدی است که کسانی که در شرکت‌های مختلف دارویی، تجهیزات پزشکی و آرایشی و بهداشتی منافع دارند، نباید در کمیسیون‌ها حضور داشته باشند. البته بعضی جاها گفته شده که مثلا نماینده تولیدکننده‌ها یا نماینده واردکننده‌ها باشد. آنجا خود قانون‌گذار این را خواسته که آنها به‌عنوان نماینده حضور داشته باشند.
و درمورد امکان آنلاین‌پخش‌شدن جلسات کمیسیون‌ها روی سایت سازمان غذا و دارو چطور؟
ما در حال حاضر برای حرکت رو‌به‌جلو قدم اول را برداشته‌ایم و آرای کمیسیون‌ها را به سمع و نظر همه می‌رسانیم. قدم بعدی می‌تواند این باشد که جلسات به‌صورت آنلاین منتشر شود.
آقای دکتر مدت‌هاست که در برخی رسانه‌ها سخن از مافیای دارو به میان آمده است! می‌خواهم بدانم آیا اصلا در حوزه دارو مافیا وجود دارد؟ اگر هست، چرا با آن برخورد نمی‌شود؟
برداشت‌های مختلفی از مافیا می‌توان داشت. ممکن است آن مفهوم مافیایی که شما در ذهن دارید، با آن که مدنظر من است متفاوت باشد. طبیعی است در حوزه اقتصادی و همه حوزه‌های دیگر که بحث سود و منافع در میان است، کسانی برای رونق‌دادن به کسب‌وکار خود تلاش کنند در روندهای قانونی به طریقی اعمال نفوذ کنند یا آنها را دور بزنند. اگر اسم این را مافیا بگذاریم، بله؛ به این معنی مافیا وجود دارد. ولی الان تلاش ما این است که این اعمال نفوذ و نظرات و دورزدن‌های قانون را که قطعا به مصلحت عموم مردم و کشور نیست، به صفر برسانیم.
شما به‌عنوان یک رگولاتور و مسئول سیاست‌گذاری در سازمان، فکر می‌کنید مردم بیشتر از شما انتظار دارند که دسترسی، کیفیت و قیمت مناسب برای داروهای موردنیازشان ایجاد کنید یا انتظارشان این است که متولی حمایت از صنعت تولید باشید؟
منظورتان از مردم کیست؟ یعنی شما مثلا آن صنعتگر و آن کارگری که دارد در کارخانه کار می‌کند و آن سازمان بیمه‌گر و اینها را مردم نمی‌دانید؟
کلیت جامعه منظورم است؛ از بیمار گرفته تا تأمین‌کننده دارو؛ درواقع می‌خواهم بدانم اصلا مطالعه‌ای برای تشخیص این ترجیحات انجام شده است؟
وقتی همه اینها را کاملا کنار می‌گذارید و می‌گویید مردم، همین مردم اگر حمایت از تولید داخل انجام نشود، قیمت دارو‌یشان آن‌قدر بالا می‌رود که نمی‌توانند آن را بخرند. درواقع اگر قرار است مهم‌ترین وظیفه سازمان غذا و دارو را تسهیل دسترسی به دارو با قیمت و کیفیت مناسب تعریف کنیم، آن‌وقت می‌بینیم که تحقق این اهداف جز در سایه حمایت از صنعت اتفاق نمی‌افتد.
برخی از کارشناسان این ادعای شما را رد می‌کنند. آنها معتقدند بیشترین مصرف دارو در کشور ما داروهای آنتی‌بیوتیک و مسکن‌هاست که برخی از اقلام این دو دسته را می‌توان با قیمت‌های بسیار پایین‌تر وارد کرد!.
نه؛ این حرف صحت ندارد. شاید برخی داروها استثنا باشند، ولی قاعده کلی این است که الان داروهای تولید داخل ما بسیار بسیار از نظر قیمت پایین‌تر از داروهای وارداتی است. این حرف‌‌های بعضی‌ها به‌خاطر منافع خودشان است. آنها عادت دارند با استناد به برخی استثناها، بحث‌ها را به گونه‌ای پیش ببرند که از آن یک قاعده کلی استخراج شود. همه اینها در شرایطی است که در حال حاضر قیمت داروهای تولیدی‌‌مان یک‌پنجم، یک‌دهم و بعضا یک‌پانزدهم نمونه‌های وارداتی است کمااینکه وقتی دارویی تولید داخل میشود، قیمتش یک‌مرتبه زیر 10 درصد نمونه وارداتی‌اش است. پس این نشان می‌دهد که این حرف که ما برویم از جایی که کیفیت محصولاتش پایین است یا حتی فیک است و... حرف مغرضانه‌ای بیش نیست. اگر دوستانی که این مباحث را مطرح می‌کنند منظورشان این است که ما تولید داخل را تعطیل کنیم تا آنها بروند از منابع بی‌کیفیت داروی مورد نیاز جامعه را وارد کنند، باید بگویم قطعا زیر بار چنین فشارهایی تسلیم نخواهیم شد و منافع ملی را فدای منافع فردی افراد نخواهیم کرد.
شما از قیمت پایین‌تر محصولات داخلی به عنوان یک مزیت نام بردید؛ این در حالی است که خود شما پیش از اینکه در جایگاه ریاست سازمان غذا و دارو قرار بگیرید، در گفت‌وگوهایتان با رسانه‌ها این قیمت‌ها را تحمیلی از سوی سازمان به تولیدکنندگان دانسته بودید. حالا این قیمت‌های پایین به نفع صنعت است یا مردم؟
می دانم که در چند سال گذشته به لحاظ برخی مسائل ازجمله اجرای طرح تحول نظام سلامت و هزینه‌های آن، صنعت ما تحت فشار نقدینگی قرار گرفت و شرکت‌های دارویی و پخش به گرفتن وام‌های بسیار سنگین از منابع مالی و بانک‌ها روی آورده‌اند که فشار مضاعفی را بر آنها تحمیل کرد اما الان این فضا بازتر شده و در حد مجوز زیر ۱۰درصدی که برای اصلاح قیمت دارو صادر شد، تلاش کردیم بسیاری از داروهای تولید داخل را از زیان خارج کنیم. درواقع تلاش شده تا با اصلاح حداقلی قیمت‌ها به صنعت کمک کنیم؛ اما در عین حال قائل به این هستیم که ما به عنوان خادمان مردم باید در فشاری که مردم تحمل می‌کنند، سهیم باشیم. ما نمی‌خواهیم فشار مضاعفی به مردم وارد شود بالاخره اولویت اصلی ما مردم هستند و می‌خواهیم افزایش قیمت داروها به نحوی باشد که تهیه آن برای مردم مشکل نشود. اما واقعیت‌های بازار را هم می‌پذیریم و نمی‌خواهیم به جایی برسیم که صنعت ما نتواند تولید خود را ادامه دهد و مجبور شویم با چندین برابر قیمت و با ارزبری خیلی زیاد، دارو را از خارج وارد کنیم.
در حوزه ماده اولیه، شما جزء سیاست‌هایتان هست که حمایت بیشتری از تولید ماده اولیه در داخل کشور داشته باشید. بسیاری از کارشناسان معتقدند تولید بعضی از این مواد مانند تولید آموکسی‌سیلین در کشور اصلا توجیه اقتصادی نداشت. حال سؤال اینجاست که حمایت‌های شما از بخش‌های مختلف صنعت چقدر از منطق اقتصادی پیروی می‌کند؟
دارو و ماده اولیه اقلامی هستند که اقتصاد بخشی از آنهاست؛ یعنی اگر تولید یک دارو، توجیه اقتصادی نداشته باشد، تولید آن معنی پیدا نمی‌کند. اما باید توجه کرد که مواد اولیه دارویی با توجه به منابع خدادادی عظیمی مثل مواد نفتی، مواد پتروشیمی، کانی‌ها که ما در کشور داریم و حلقه اول تولید مواد اولیه دارویی هستند، اگر به میزان بالایی تولید شوند قطعا توجیه اقتصادی خواهد داشت و یکی از نقاط قوت ما در صادرات خواهد بود. تولید این فراورده‌ها در هند و چین هم که در حال حاضر حدود 80 تا90 درصد مواد اولیه دارویی را در دنیا تولید می‌کنند، به دلیل مزیت رقابتی‌ای است که جمعیت بالای آنها برایشان ایجاد می‌کند. درواقع این جمعیت هم نیروی کار ارزان و هم بازار بزرگی را در اختیار آنها قرار می‌دهد. کشور ما هم الحمدلله جمعیتش کم نیست؛ ضمن آنکه آنها روی جمعیتشان حساب می‌کنند و ما روی منابع طبیعی و خدادادی موجود در کشورمان. نکته دیگر اینکه همین هند و چین مجبور هستند نفت و مواد پتروشیمی را از ما بخرند. اگر ما بتوانیم روی تولیدات این بخش برنامه‌ریزی کنیم و بازار خودمان را در دنیا و منطقه پیدا کنیم، قطعا قابلیت رقابت با منبع‌های خارجی را پیدا
می‌کنیم. من معتقدم باید یک برنامه کلان بین وزارتی یعنی بین وزارت نفت، وزارت صنعت و معدن و وزارت بهداشت و سایر ارگان‌های مربوطه برای این منظور تدوین شود.
وضعیت کشور از نظر کمبودهای دارویی چگونه است؟
وضعیت داروی کشور به هیچ وجه بحرانی نیست، اقلام کمبود دارویی در وضعیت نرمالی به سر می‌برد و قرارگاه دارو و تجهیزات پزشکی به این منظور راه‌اندازی شده است که بتوانیم پیش از وقوع بحران از بروز آن پیشگیری کنیم. گرچه ما گاهی و در مقاطع کوتاه به دلایلی از جمله تحریم‌ها، بحث نقل و انتقالات پول و همچنین تهیه مواد اولیه‌ای که ادعا می‌کنند کاربردهای دوگانه دارد، دچار محدودیت‌هایی برای تولید دارو می‌شویم که به اجبار اقدام به واردات نمونه‌های مشابه خارجی می‌کنیم. در چنین شرایطی و تا رفع مشکلات تولیدکنندگان موقتا تأمین دارو سخت‌تر و با قیمت‌های بالاتر انجام میشود اما همه این شرایط کوتاه‌مدت است. ضمن آنکه همان‌طور که گفتم در حال حاضر در وضعیت مطلوبی قرار داریم.
به اعتقاد کارشناسان حوزه سلامت کشور، یکی از معضلات موجود در نظام سلامت کشور، نبود شفافیت در اطلاعات، عملکردها و برنامه‌های موجود در این حوزه است. در واقع، سیاست‌های مبتنی بر عدم شفافیت زمینه‌ساز بروز و ظهور چالش‌ها و آفت‌هایی مخرب در نظام سلامت، از جمله تعارض منافع میشود. به همین دلیل هم بود که فرمان استقرار قرارگاه غذا و دارو صادر شد؛ هرچند هنوز نگاه‌ها به شفاف‌سازی وعده‌داده‌شده از سوی اعضای اتاق شیشه‌ای قرارگاه است تا معلوم شود چه دستاوردهای جدیدی با خود به همراه خواهد آورد. محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو دراین‌باره توضیح می‌دهد:
یکی از اهداف قرارگاه غذا و دارو افزایش شفافیت در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی بوده است. در حال حاضر میزان شفافیت در سازمان غذا و دارو را چطور ارزیابی می‌کنید؟
شفافیت و روشنی عملکرد در حوزه سازمان غذا و دارو یک واقعیت و مایه مباهات است. البته ما با نقطه‌ای که مطلوب خودمان است هنوز فاصله داریم اما می‌توانیم ادعا کنیم همین حالا هم جزء ارگان‌ها و سازمان‌هایی هستیم که نسبت به اغلب سازمان‌ها و ارگان‌های دیگر در کشور از شفافیت بیشتری در روندهای خود برخوردار هستیم. علاوه بر این در اینکه با تأکیدات و حمایت‌های دکتر نمکی، وزیر محترم بهداشت این شفافیت بیشتر شده، شکی نیست.
شما می‌فرمایید این شفافیت بیشتر شده؛ علاوه بر آنچه پیش‌تر وجود داشته، برای شفاف‌ترکردن امور چه کارهایی انجام دادید؟
کمیسیون‌ها مهم‌ترین و بالاترین مرجع تصمیم‌گیری‌ها برای اجرای سیاست‌های دارویی در زمینه واردات و تولید هستند. همه تصمیمات کلانی که در حوزه اجرا برای دارو گرفته میشود از مسیر کمیسیون‌های مختلف اعم از کمیسیون ساخت و ورود، قیمت‌گذاری، امور داروخانه‌ها و پخش می‌گذرد. در حال حاضر آرای این کمیسیون‌ها وارد سایت میشود و همه ذی‌نفعان می‌توانند نتایج آنها را ملاحظه کنند. علاوه بر این ما در نظر داریم که قیمت و منابع تأمین مواد اولیه دارویی را هم به استحضار عموم برسانیم. به این ترتیب هم خیلی از سؤالات و ابهامات برطرف میشود و هم رقابت مثبتی بین شرکت‌های تأمین‌کننده دارو ایجاد میشود. در این صورت ما می‌توانیم قیمت تأمین مواد اولیه و قیمت اقلامی که در تولید دارو ضروری هستند را کاهش دهیم که از این طریق هم با افزایش قیمت‌های کمتری مواجه خواهیم بود و هم صرفه و سود شرکت‌های دارویی بالاتر خواهد رفت.
آیا این امکان وجود ندارد که جلسات این کمیسیون‌ها به‌صورت آنلاین برگزار شود و ذی‌نفعان دارویی ببینند که فلان کارشناس کمیسیونی مانند کمیسیون قیمت‌گذاری که خودش ممکن است در یک شرکت عضو هیئت‌مدیره یا سهامدار باشد، رأی و نظرش چیست؟ چون ظاهرا در برخی کشورها این جلسات به طور آنلاین پخش می‌شوند!
غیرممکن است؛ اینکه عضوی از کمیسیون‌ها در شرکتی دارویی سهامدار باشد، خلاف قانون است. اعضای کمیسیون اگر جایی سهام دارند، باید آن را اظهار کنند و اگر هم این اظهار صورت بگیرد، یقینا عضویتشان در کمیسیون لغو میشود و نمی‌توانند در کمیسیون رأی بدهند یا حتی حضور داشته باشند. ضمنا علاوه بر اینکه این بحث پشتوانه قانونی و مقرراتی دارد، سیاست وزیر محترم بهداشت هم به‌صورت خیلی خیلی جدی است که کسانی که در شرکت‌های مختلف دارویی، تجهیزات پزشکی و آرایشی و بهداشتی منافع دارند، نباید در کمیسیون‌ها حضور داشته باشند. البته بعضی جاها گفته شده که مثلا نماینده تولیدکننده‌ها یا نماینده واردکننده‌ها باشد. آنجا خود قانون‌گذار این را خواسته که آنها به‌عنوان نماینده حضور داشته باشند.
و درمورد امکان آنلاین‌پخش‌شدن جلسات کمیسیون‌ها روی سایت سازمان غذا و دارو چطور؟
ما در حال حاضر برای حرکت رو‌به‌جلو قدم اول را برداشته‌ایم و آرای کمیسیون‌ها را به سمع و نظر همه می‌رسانیم. قدم بعدی می‌تواند این باشد که جلسات به‌صورت آنلاین منتشر شود.
آقای دکتر مدت‌هاست که در برخی رسانه‌ها سخن از مافیای دارو به میان آمده است! می‌خواهم بدانم آیا اصلا در حوزه دارو مافیا وجود دارد؟ اگر هست، چرا با آن برخورد نمی‌شود؟
برداشت‌های مختلفی از مافیا می‌توان داشت. ممکن است آن مفهوم مافیایی که شما در ذهن دارید، با آن که مدنظر من است متفاوت باشد. طبیعی است در حوزه اقتصادی و همه حوزه‌های دیگر که بحث سود و منافع در میان است، کسانی برای رونق‌دادن به کسب‌وکار خود تلاش کنند در روندهای قانونی به طریقی اعمال نفوذ کنند یا آنها را دور بزنند. اگر اسم این را مافیا بگذاریم، بله؛ به این معنی مافیا وجود دارد. ولی الان تلاش ما این است که این اعمال نفوذ و نظرات و دورزدن‌های قانون را که قطعا به مصلحت عموم مردم و کشور نیست، به صفر برسانیم.
شما به‌عنوان یک رگولاتور و مسئول سیاست‌گذاری در سازمان، فکر می‌کنید مردم بیشتر از شما انتظار دارند که دسترسی، کیفیت و قیمت مناسب برای داروهای موردنیازشان ایجاد کنید یا انتظارشان این است که متولی حمایت از صنعت تولید باشید؟
منظورتان از مردم کیست؟ یعنی شما مثلا آن صنعتگر و آن کارگری که دارد در کارخانه کار می‌کند و آن سازمان بیمه‌گر و اینها را مردم نمی‌دانید؟
کلیت جامعه منظورم است؛ از بیمار گرفته تا تأمین‌کننده دارو؛ درواقع می‌خواهم بدانم اصلا مطالعه‌ای برای تشخیص این ترجیحات انجام شده است؟
وقتی همه اینها را کاملا کنار می‌گذارید و می‌گویید مردم، همین مردم اگر حمایت از تولید داخل انجام نشود، قیمت دارو‌یشان آن‌قدر بالا می‌رود که نمی‌توانند آن را بخرند. درواقع اگر قرار است مهم‌ترین وظیفه سازمان غذا و دارو را تسهیل دسترسی به دارو با قیمت و کیفیت مناسب تعریف کنیم، آن‌وقت می‌بینیم که تحقق این اهداف جز در سایه حمایت از صنعت اتفاق نمی‌افتد.
برخی از کارشناسان این ادعای شما را رد می‌کنند. آنها معتقدند بیشترین مصرف دارو در کشور ما داروهای آنتی‌بیوتیک و مسکن‌هاست که برخی از اقلام این دو دسته را می‌توان با قیمت‌های بسیار پایین‌تر وارد کرد!.
نه؛ این حرف صحت ندارد. شاید برخی داروها استثنا باشند، ولی قاعده کلی این است که الان داروهای تولید داخل ما بسیار بسیار از نظر قیمت پایین‌تر از داروهای وارداتی است. این حرف‌‌های بعضی‌ها به‌خاطر منافع خودشان است. آنها عادت دارند با استناد به برخی استثناها، بحث‌ها را به گونه‌ای پیش ببرند که از آن یک قاعده کلی استخراج شود. همه اینها در شرایطی است که در حال حاضر قیمت داروهای تولیدی‌‌مان یک‌پنجم، یک‌دهم و بعضا یک‌پانزدهم نمونه‌های وارداتی است کمااینکه وقتی دارویی تولید داخل میشود، قیمتش یک‌مرتبه زیر 10 درصد نمونه وارداتی‌اش است. پس این نشان می‌دهد که این حرف که ما برویم از جایی که کیفیت محصولاتش پایین است یا حتی فیک است و... حرف مغرضانه‌ای بیش نیست. اگر دوستانی که این مباحث را مطرح می‌کنند منظورشان این است که ما تولید داخل را تعطیل کنیم تا آنها بروند از منابع بی‌کیفیت داروی مورد نیاز جامعه را وارد کنند، باید بگویم قطعا زیر بار چنین فشارهایی تسلیم نخواهیم شد و منافع ملی را فدای منافع فردی افراد نخواهیم کرد.
شما از قیمت پایین‌تر محصولات داخلی به عنوان یک مزیت نام بردید؛ این در حالی است که خود شما پیش از اینکه در جایگاه ریاست سازمان غذا و دارو قرار بگیرید، در گفت‌وگوهایتان با رسانه‌ها این قیمت‌ها را تحمیلی از سوی سازمان به تولیدکنندگان دانسته بودید. حالا این قیمت‌های پایین به نفع صنعت است یا مردم؟
می دانم که در چند سال گذشته به لحاظ برخی مسائل ازجمله اجرای طرح تحول نظام سلامت و هزینه‌های آن، صنعت ما تحت فشار نقدینگی قرار گرفت و شرکت‌های دارویی و پخش به گرفتن وام‌های بسیار سنگین از منابع مالی و بانک‌ها روی آورده‌اند که فشار مضاعفی را بر آنها تحمیل کرد اما الان این فضا بازتر شده و در حد مجوز زیر ۱۰درصدی که برای اصلاح قیمت دارو صادر شد، تلاش کردیم بسیاری از داروهای تولید داخل را از زیان خارج کنیم. درواقع تلاش شده تا با اصلاح حداقلی قیمت‌ها به صنعت کمک کنیم؛ اما در عین حال قائل به این هستیم که ما به عنوان خادمان مردم باید در فشاری که مردم تحمل می‌کنند، سهیم باشیم. ما نمی‌خواهیم فشار مضاعفی به مردم وارد شود بالاخره اولویت اصلی ما مردم هستند و می‌خواهیم افزایش قیمت داروها به نحوی باشد که تهیه آن برای مردم مشکل نشود. اما واقعیت‌های بازار را هم می‌پذیریم و نمی‌خواهیم به جایی برسیم که صنعت ما نتواند تولید خود را ادامه دهد و مجبور شویم با چندین برابر قیمت و با ارزبری خیلی زیاد، دارو را از خارج وارد کنیم.
در حوزه ماده اولیه، شما جزء سیاست‌هایتان هست که حمایت بیشتری از تولید ماده اولیه در داخل کشور داشته باشید. بسیاری از کارشناسان معتقدند تولید بعضی از این مواد مانند تولید آموکسی‌سیلین در کشور اصلا توجیه اقتصادی نداشت. حال سؤال اینجاست که حمایت‌های شما از بخش‌های مختلف صنعت چقدر از منطق اقتصادی پیروی می‌کند؟
دارو و ماده اولیه اقلامی هستند که اقتصاد بخشی از آنهاست؛ یعنی اگر تولید یک دارو، توجیه اقتصادی نداشته باشد، تولید آن معنی پیدا نمی‌کند. اما باید توجه کرد که مواد اولیه دارویی با توجه به منابع خدادادی عظیمی مثل مواد نفتی، مواد پتروشیمی، کانی‌ها که ما در کشور داریم و حلقه اول تولید مواد اولیه دارویی هستند، اگر به میزان بالایی تولید شوند قطعا توجیه اقتصادی خواهد داشت و یکی از نقاط قوت ما در صادرات خواهد بود. تولید این فراورده‌ها در هند و چین هم که در حال حاضر حدود 80 تا90 درصد مواد اولیه دارویی را در دنیا تولید می‌کنند، به دلیل مزیت رقابتی‌ای است که جمعیت بالای آنها برایشان ایجاد می‌کند. درواقع این جمعیت هم نیروی کار ارزان و هم بازار بزرگی را در اختیار آنها قرار می‌دهد. کشور ما هم الحمدلله جمعیتش کم نیست؛ ضمن آنکه آنها روی جمعیتشان حساب می‌کنند و ما روی منابع طبیعی و خدادادی موجود در کشورمان. نکته دیگر اینکه همین هند و چین مجبور هستند نفت و مواد پتروشیمی را از ما بخرند. اگر ما بتوانیم روی تولیدات این بخش برنامه‌ریزی کنیم و بازار خودمان را در دنیا و منطقه پیدا کنیم، قطعا قابلیت رقابت با منبع‌های خارجی را پیدا
می‌کنیم. من معتقدم باید یک برنامه کلان بین وزارتی یعنی بین وزارت نفت، وزارت صنعت و معدن و وزارت بهداشت و سایر ارگان‌های مربوطه برای این منظور تدوین شود.
وضعیت کشور از نظر کمبودهای دارویی چگونه است؟
وضعیت داروی کشور به هیچ وجه بحرانی نیست، اقلام کمبود دارویی در وضعیت نرمالی به سر می‌برد و قرارگاه دارو و تجهیزات پزشکی به این منظور راه‌اندازی شده است که بتوانیم پیش از وقوع بحران از بروز آن پیشگیری کنیم. گرچه ما گاهی و در مقاطع کوتاه به دلایلی از جمله تحریم‌ها، بحث نقل و انتقالات پول و همچنین تهیه مواد اولیه‌ای که ادعا می‌کنند کاربردهای دوگانه دارد، دچار محدودیت‌هایی برای تولید دارو می‌شویم که به اجبار اقدام به واردات نمونه‌های مشابه خارجی می‌کنیم. در چنین شرایطی و تا رفع مشکلات تولیدکنندگان موقتا تأمین دارو سخت‌تر و با قیمت‌های بالاتر انجام میشود اما همه این شرایط کوتاه‌مدت است. ضمن آنکه همان‌طور که گفتم در حال حاضر در وضعیت مطلوبی قرار داریم.