در گفتوگو با رئیس هیئت عامل ایمیدرو مطرح شد؛
فعالسازی معادن کوچکمقیاس گامی بلند در راستای رونق تولید و حفظ سرمایههای ملی
احیا و فعالسازی معادن کوچک و متوسط در اولویت امسال برنامههای راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت تعریف شده و رضا رحمانی «وزیر صنعت، معدن و تجارت» در اردیبهشت امسال با صدور حکمی خداداد غریبپور «رئیس هيئت عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)» را با حفظ سمت بهعنوان مسئول اجرای طرح اقتصاد مقاومتی به منظور احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچکمقیاس منصوب کرد. در همین زمینه پای صحبت خداداد غریبپور نشستیم تا به بررسی وضعیت معادن کشور و بهویژه طرح معادن کوچکمقیاس بپردازیم. او گفت بیشتر معادن کشور، کوچکمقیاس هستند و ایمیدرو امسال احیا و فعالسازی ۱۵۰ معدن کوچک با سهم اشتغال حداقل هزار نفر را در برنامه دارد و موضوع رویکرد صادراتی اینگونه معادن نیز مورد توجه است که در همین راستا میزان سرمایه صندوق بیمه سرمایهگذاری فعالیتهای معدنی امسال در گام نخست به ۳۵۰ میلیارد و در سال آینده تا ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش خواهد یافت. رئيس هيئت عامل ایمیدرو البته تأکید کرد که دولت به تنهایی به دنبال فعالسازی معادن کوچک نیست، بلکه با بسترسازی و فراهمكردن زمینههای مشارکت بخش خصوصی، این برنامه را پیگیری میکند. غریبپور در ادامه به برخی آمارهای این حوزه اشاره کرد و گفت آمارهای منتشرشده حاکی است ۹۸.۳ درصد از معادن ایران کوچکمقیاس هستند. ۸۵ درصد سهم اشتغال معادن مربوط به معادن کوچک است و ۶۵ درصد تولید را نیز به خود اختصاص دادهاند. رئيس هيئت عامل ایمیدرو احیا و فعالسازی معادن کوچکمقیاس را در واقع به عنوان ظرفیتهای نهفته کشور یک ضرورت دانست و تصریح کرد اجرای این برنامه همسو با برنامه رونق تولید و حفظ سرمایههای ملی است و طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچکمقیاس به عنوان یکی از طرحهای اقتصاد مقاومتی با سرعت مناسبی در حال اجراست و بر اساس این طرح برنامه فعالسازی ۵۰۰ معدن با امکان اشتغال ۲۵ هزار نفر در دوره پنجساله پیشبینی شده است.
تأکید بر تأمین اعتبار طرح توسط صندوق بیمه معدنی
غریبپور در ادامه با بیان اینکه اولویت کشور، اشتغال، تولید و رونق اقتصادی است، تصریح کرد فعالسازی معدن در هر منطقه، علاوه بر ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در آن منطقه، توسعه صادرات و ارزآفرینی را نیز برای کشور به همراه دارد. او اضافه کرد طبق مصوبه انجامشده، تأمین اعتبار طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچکمقیاس، وظیفه صندوق بیمه، سرمایهگذاری فعالیتهای معدنی است و ایجاد زیرساختهای لازم برای معادن مشمول این طرح نیز از طریق طرح ایجاد زیربنای لازم در معادن بزرگ و مناطق معدنی، انجام خواهد شد.
ضرورت حضور شرکتهای استارتآپی در توسعه معادن کوچک
همچنین رئيس هيئت عامل ایمیدرو با اشاره به ضرورت حضور شرکتهای استارتآپی در توسعه معادن کوچکمقیاس گفت: اکنون بیش سه هزار شرکت دانشبنیان در کشور وجود دارد که به نظر میرسد بیش از ۲۰۰ شرکت به صورت مستقیم و غیرمستقیم در حوزه معدن فعالیت کنند و پیشبینی میشود در آینده نزدیک، بتوانیم زمینه فعالیت شرکتهای دانشبنیان را برای ایجاد تحولی نو در بخش معدن کشور فراهم كنیم. غریبپور البته به دیگر برنامههای ایمیدرو در حوزه معدن و ساخت داخل نیز اشاره كرد و از افزایش بیسابقه صادرات معدن و صنایع معدنی تا ۳۳ درصد در پنجماهه امسال خبر داد و گفت ایمیدرو با همکاری غولهای صنایع فلزی، برنامه رفع نیاز خودروسازان بزرگ از جمله ایرانخودرو به صنایع فلزی را در دست اجرا دارد.
او یادآوری کرد که البته صادرات این بخش همواره حدود ۲۱ درصد بوده اما در پنج ماه اول امسال تا ۳۳ درصد رشد داشته و میزان فروش معدن و صنایع معدنی در ششماهه امسال به ۷۴ هزار میلیارد تومان رسیده و در بورس سهم سود این بخش ۳۶ درصد است. رئیس هيئت عامل ایمیدرو در بخش دیگری با اشاره به اولویتهای این سازمان اعلام کرد: دو مقوله اکتشاف و سرمایهگذاری در توسعه این بخش اثرگذار است و در این راستا مشارکت بخش خصوصی ضروری است و ایمیدرو واگذاری معادن بعد از عملیاتهای اکتشاف را در دستور کار دارد.
اکتشاف با همکاری سازمانهای ذیربط
این مقام مسئول در ایمیدرو تصریح کرد که ایمیدرو اکتشاف را با همراهی سازمانهایی مانند انرژی اتمی، فضایی و زمینشناسی دنبال خواهد کرد.
توسعه طرحها
غریبپور با اشاره به وضعیت طرحهای مهم معدن و صنایع معدنی اعلام کرد که طرح توسعه طلای زرشوران، توسعه استخراج در مهدیآباد و استحصال پتاس و منیزیم از شورآبههای قم در دستور کار است و به طور حتم توسعه این طرحها با مشارکت بخش خصوصی خواهد بود.
همکاری با مراکز علمی
اما در برنامههای امسال وزارت صمت توجه به حوزه تحقیق و توسعه و همکاری با مراکز علمی و دانشگاهی نیز به درستی گنجانده شده و به زیرمجموعههای وزارتخانه برای همکاری با این مراکز توصیههای لازم شده است. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در این خصوص با اشاره به همکاری ایمیدرو با دانشگاهها و مراکز علمی، گفت: در بخش بومیسازی تفاهمنامههایی با جهاد دانشگاهی به امضا رسید. وی افزود: به دنبال دستیابی به دانش فنی ساخت ماشینآلات هستیم و در زمینه ایجاد مرکز استارتآپها با دانشگاههای امیرکبیر، شریف و تهران به توافق رسیدیم. غریبپور یا یادآوری اینکه جشنواره ایدههای ارزشآفرین معدنی با این مرکز در تعامل خواهد بود، گفت شرکتهای معدنی بر اساس نیاز خود میتوانند از ایدههای این مراکز حمایت کنند.
توجه به ساخت داخل
از سوی دیگر ساخت داخل و توجه به تعمیق آن از اولویتهای مهم وزارت صمت است که تأمین قطعات و ملزومات مصرفی مورد نیاز تولیدکنندگان از داخل همواره مورد تأکید بوده است. غریبپور با بیان اینکه ایمیدرو با ایجاد دبیرخانه بومیسازی در کنار معاونت پژوهش و نوآوری ریاستجمهوری و صندوق پژوهش و فناوری فولاد، بومیسازی و رفع نیازهای صنعتی را مدیریت میکند، گفت: در مرکز تحقیقات فراوری مواد معدنی ایران، سایتی برای نیازهای واحدهای معدنی و صنایع معدنی طراحی شده تا در کنار صندوق مذکور قرار گیرد و نیازهای صنعتی را تأمین کند. غریبپور ادامه داد: ایمیدرو در کنار واحدهایی که امکان ساخت تجهیزات را دارند، قرار میگیرد.
تأمین نیازهای ایرانخودرو
او در بخش دیگری از سخنان خود نیز گفت درحالحاضر ایرانخودرو سالانه ۵۰۰ هزار تن از صنایع فلزی خرید دارد و ایمیدرو زمینهای فراهم کرده که ساپکو با شرکتهایی مانند مبارکه، ایرالکو، مس و فولاد آلیاژی، کمیتهای برای تأمین نیازهای این خودروساز تشکیل شود. اما در پایان باید گفت که سیاست راهبردی دولت در وزارت صنعت، معدن و تجارت حمایت از نمایشگاههای بومیسازی به عنوان ویترین توانمندی صنعت است و برای عملیشدن موضوع بومیسازی، ظرفیت فیزیکی، منابع مالی، منابع انسانی و جذب زمینه نخبگان را باید انجام دهیم که ایمیدرو در این راستا گام
بر میدارد. توجه به تعمیق ساخت داخل در جهت خودکفایی و قطع وابستگی در کنار احیای فعالسازی معادن کوچکمقیاس و متوسط میتواند برای اشتغالآفرینی و توسعه گامهای مؤثر و بزرگی باشد که به درستی در اولویت برنامههای امسال وزارت صمت قرار گرفته است.
احیا و فعالسازی معادن کوچک و متوسط در اولویت امسال برنامههای راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت تعریف شده و رضا رحمانی «وزیر صنعت، معدن و تجارت» در اردیبهشت امسال با صدور حکمی خداداد غریبپور «رئیس هيئت عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)» را با حفظ سمت بهعنوان مسئول اجرای طرح اقتصاد مقاومتی به منظور احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچکمقیاس منصوب کرد. در همین زمینه پای صحبت خداداد غریبپور نشستیم تا به بررسی وضعیت معادن کشور و بهویژه طرح معادن کوچکمقیاس بپردازیم. او گفت بیشتر معادن کشور، کوچکمقیاس هستند و ایمیدرو امسال احیا و فعالسازی ۱۵۰ معدن کوچک با سهم اشتغال حداقل هزار نفر را در برنامه دارد و موضوع رویکرد صادراتی اینگونه معادن نیز مورد توجه است که در همین راستا میزان سرمایه صندوق بیمه سرمایهگذاری فعالیتهای معدنی امسال در گام نخست به ۳۵۰ میلیارد و در سال آینده تا ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش خواهد یافت. رئيس هيئت عامل ایمیدرو البته تأکید کرد که دولت به تنهایی به دنبال فعالسازی معادن کوچک نیست، بلکه با بسترسازی و فراهمكردن زمینههای مشارکت بخش خصوصی، این برنامه را پیگیری میکند. غریبپور در ادامه به برخی آمارهای این حوزه اشاره کرد و گفت آمارهای منتشرشده حاکی است ۹۸.۳ درصد از معادن ایران کوچکمقیاس هستند. ۸۵ درصد سهم اشتغال معادن مربوط به معادن کوچک است و ۶۵ درصد تولید را نیز به خود اختصاص دادهاند. رئيس هيئت عامل ایمیدرو احیا و فعالسازی معادن کوچکمقیاس را در واقع به عنوان ظرفیتهای نهفته کشور یک ضرورت دانست و تصریح کرد اجرای این برنامه همسو با برنامه رونق تولید و حفظ سرمایههای ملی است و طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچکمقیاس به عنوان یکی از طرحهای اقتصاد مقاومتی با سرعت مناسبی در حال اجراست و بر اساس این طرح برنامه فعالسازی ۵۰۰ معدن با امکان اشتغال ۲۵ هزار نفر در دوره پنجساله پیشبینی شده است.
تأکید بر تأمین اعتبار طرح توسط صندوق بیمه معدنی
غریبپور در ادامه با بیان اینکه اولویت کشور، اشتغال، تولید و رونق اقتصادی است، تصریح کرد فعالسازی معدن در هر منطقه، علاوه بر ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در آن منطقه، توسعه صادرات و ارزآفرینی را نیز برای کشور به همراه دارد. او اضافه کرد طبق مصوبه انجامشده، تأمین اعتبار طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچکمقیاس، وظیفه صندوق بیمه، سرمایهگذاری فعالیتهای معدنی است و ایجاد زیرساختهای لازم برای معادن مشمول این طرح نیز از طریق طرح ایجاد زیربنای لازم در معادن بزرگ و مناطق معدنی، انجام خواهد شد.
ضرورت حضور شرکتهای استارتآپی در توسعه معادن کوچک
همچنین رئيس هيئت عامل ایمیدرو با اشاره به ضرورت حضور شرکتهای استارتآپی در توسعه معادن کوچکمقیاس گفت: اکنون بیش سه هزار شرکت دانشبنیان در کشور وجود دارد که به نظر میرسد بیش از ۲۰۰ شرکت به صورت مستقیم و غیرمستقیم در حوزه معدن فعالیت کنند و پیشبینی میشود در آینده نزدیک، بتوانیم زمینه فعالیت شرکتهای دانشبنیان را برای ایجاد تحولی نو در بخش معدن کشور فراهم كنیم. غریبپور البته به دیگر برنامههای ایمیدرو در حوزه معدن و ساخت داخل نیز اشاره كرد و از افزایش بیسابقه صادرات معدن و صنایع معدنی تا ۳۳ درصد در پنجماهه امسال خبر داد و گفت ایمیدرو با همکاری غولهای صنایع فلزی، برنامه رفع نیاز خودروسازان بزرگ از جمله ایرانخودرو به صنایع فلزی را در دست اجرا دارد.
او یادآوری کرد که البته صادرات این بخش همواره حدود ۲۱ درصد بوده اما در پنج ماه اول امسال تا ۳۳ درصد رشد داشته و میزان فروش معدن و صنایع معدنی در ششماهه امسال به ۷۴ هزار میلیارد تومان رسیده و در بورس سهم سود این بخش ۳۶ درصد است. رئیس هيئت عامل ایمیدرو در بخش دیگری با اشاره به اولویتهای این سازمان اعلام کرد: دو مقوله اکتشاف و سرمایهگذاری در توسعه این بخش اثرگذار است و در این راستا مشارکت بخش خصوصی ضروری است و ایمیدرو واگذاری معادن بعد از عملیاتهای اکتشاف را در دستور کار دارد.
اکتشاف با همکاری سازمانهای ذیربط
این مقام مسئول در ایمیدرو تصریح کرد که ایمیدرو اکتشاف را با همراهی سازمانهایی مانند انرژی اتمی، فضایی و زمینشناسی دنبال خواهد کرد.
توسعه طرحها
غریبپور با اشاره به وضعیت طرحهای مهم معدن و صنایع معدنی اعلام کرد که طرح توسعه طلای زرشوران، توسعه استخراج در مهدیآباد و استحصال پتاس و منیزیم از شورآبههای قم در دستور کار است و به طور حتم توسعه این طرحها با مشارکت بخش خصوصی خواهد بود.
همکاری با مراکز علمی
اما در برنامههای امسال وزارت صمت توجه به حوزه تحقیق و توسعه و همکاری با مراکز علمی و دانشگاهی نیز به درستی گنجانده شده و به زیرمجموعههای وزارتخانه برای همکاری با این مراکز توصیههای لازم شده است. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در این خصوص با اشاره به همکاری ایمیدرو با دانشگاهها و مراکز علمی، گفت: در بخش بومیسازی تفاهمنامههایی با جهاد دانشگاهی به امضا رسید. وی افزود: به دنبال دستیابی به دانش فنی ساخت ماشینآلات هستیم و در زمینه ایجاد مرکز استارتآپها با دانشگاههای امیرکبیر، شریف و تهران به توافق رسیدیم. غریبپور یا یادآوری اینکه جشنواره ایدههای ارزشآفرین معدنی با این مرکز در تعامل خواهد بود، گفت شرکتهای معدنی بر اساس نیاز خود میتوانند از ایدههای این مراکز حمایت کنند.
توجه به ساخت داخل
از سوی دیگر ساخت داخل و توجه به تعمیق آن از اولویتهای مهم وزارت صمت است که تأمین قطعات و ملزومات مصرفی مورد نیاز تولیدکنندگان از داخل همواره مورد تأکید بوده است. غریبپور با بیان اینکه ایمیدرو با ایجاد دبیرخانه بومیسازی در کنار معاونت پژوهش و نوآوری ریاستجمهوری و صندوق پژوهش و فناوری فولاد، بومیسازی و رفع نیازهای صنعتی را مدیریت میکند، گفت: در مرکز تحقیقات فراوری مواد معدنی ایران، سایتی برای نیازهای واحدهای معدنی و صنایع معدنی طراحی شده تا در کنار صندوق مذکور قرار گیرد و نیازهای صنعتی را تأمین کند. غریبپور ادامه داد: ایمیدرو در کنار واحدهایی که امکان ساخت تجهیزات را دارند، قرار میگیرد.
تأمین نیازهای ایرانخودرو
او در بخش دیگری از سخنان خود نیز گفت درحالحاضر ایرانخودرو سالانه ۵۰۰ هزار تن از صنایع فلزی خرید دارد و ایمیدرو زمینهای فراهم کرده که ساپکو با شرکتهایی مانند مبارکه، ایرالکو، مس و فولاد آلیاژی، کمیتهای برای تأمین نیازهای این خودروساز تشکیل شود. اما در پایان باید گفت که سیاست راهبردی دولت در وزارت صنعت، معدن و تجارت حمایت از نمایشگاههای بومیسازی به عنوان ویترین توانمندی صنعت است و برای عملیشدن موضوع بومیسازی، ظرفیت فیزیکی، منابع مالی، منابع انسانی و جذب زمینه نخبگان را باید انجام دهیم که ایمیدرو در این راستا گام
بر میدارد. توجه به تعمیق ساخت داخل در جهت خودکفایی و قطع وابستگی در کنار احیای فعالسازی معادن کوچکمقیاس و متوسط میتواند برای اشتغالآفرینی و توسعه گامهای مؤثر و بزرگی باشد که به درستی در اولویت برنامههای امسال وزارت صمت قرار گرفته است.