|

احتمال همکاری کردها و دولت سوریه علیه حمله ترکیه

اتحاد تاکتیکی برای دفع دشمن مشترک

حمله قریب‌الوقوع ترکیه به مناطق شرقی رود فرات در سوریه و خروج نیروهای آمریکایی از این منطقه بار دیگر زمزمه‌های مذاکره کردها و سوریه را افزایش داده است. کردها که مهم‌ترین هم‌پیمان زمینی آمریکا در جنگ علیه داعش بودند، حالا خود را در مبارزه با نیروهای نظامی ترکیه یکه و تنها می‌بینند و می‌خواهند با جلب حمایت سوریه و متحدانش خلأ نیروهای آمریکایی را در این مبارزه پر کنند. این زمزمه‌ها نه بر پایه حدس و گمان؛ بلکه با توجه به موضع‌گیری‌های اخیر مقامات کُرد و دولت سوریه است. کردهای سوریه و مقامات دولت سوریه هرکدام به صورت جداگانه بحث همکاری احتمالی خود با یکدیگر را پیش کشیده‌اند. کردهای سوریه که کنترل برخی از مناطق شمال و شرق سوریه را بر‌عهده دارند، اکنون در آستانه از‌دست‌دادن همه آن دستاوردهایی هستند که در طول جنگ هشت‌ساله سوریه به دست‌ آورده‌اند. گرچه کردهای سوریه تا پیش از آغاز بحران سوریه در سال 2011، یکی از اقلیت‌های تحت ستم این کشور به شمار می‌رفتند و حتی از اوراق هویتی هم محروم مانده بودند؛ ولی هیچ‌گاه وارد رویارویی با نیروهای دولتی سوریه نشدند؛ امری که همواره انتقادهایی را از سوی گروه‌های مخالف سوری متوجه آنها می‌کرد. این گروه تا همین چند سال پیش یکی از برندگان جنگ سوریه لقب گرفته بود؛ چرا‌که در کمتر از چند سال سرزمین‌هایی را تحت حکومت گرفته بود که پیش‌از‌این رؤیای آن را در سر می‌پروراند. با‌این‌حال بدون حضور نیروهای آمریکایی برای دفع حمله نیروهای نظامی ترکیه و شورشیان تحت حمایتش، دمشق و متحدان دولت سوریه تنها امید کردها برای مبارزه با ترکیه‌اند.
بدران جیا کرد، یکی از مقام‌های کرد سوریه، روز سه‌شنبه در گفت‌و‌گو با رویترز گفت: «اگر آمریکا این منطقه، به‌ویژه مناطق مرزی را تخلیه کند، بی‌شک ما مجبوریم که همه گزینه‌های ممکن را بررسی کنیم». این مقام کرد می‌افزاید: «در‌حال‌حاضر ممکن است ما برای پر‌کردن خلأ و متوقف‌کردن حمله ترکیه مذاکراتی را با دمشق و طرف روس انجام دهیم». بدران جیا گفته در صورت پیشرفت در مذاکرات ممکن است دیدارهایی با این طرف‌ها انجام شود.
مظلوم عبدی، یکی از فرماندهان نیروهای سوریه دموکراتیک که تحت رهبری یگان‌های مدافع خلق هستند، نیز روز دوشنبه در گفت‌و‌گو با ان‌‌بی‌‌سی گفته بود که گفت‌و‌گو با بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، یکی از گزینه‌های ماست.
اسد پیش‌تر بارها از ایالات ‌متحده و ترکیه خواسته بود که نیروهای خود را از سوریه خارج کنند. رئیس‌جمهوری سوریه همچنین وعده داده بود که همه سرزمین‌های تحت کنترل کردها و بقیه نیروهای مسلح مخالف در شمال غربی سوریه را پس خواهد گرفت. حالا به نظر می‌رسد دولت سوریه هم فرصتی پیدا کرده که بدون جنگ و خونریزی مناطق تحت کنترل کردها را بار دیگر در دست خود بگیرد. فیصل مقداد، معاون وزیر خارجه سوریه، از گروه خودمختار این منطقه و نیروهای دموکراتیک سوریه خواسته است که به «وطن» خود بازگردند. او روز سه‌شنبه در گفت‌و‌گو با رسانه الوطن گفت: «هرکس که به وطن وفادار نباشد و آن را به قیمت ارزانی بفروشد، از تاریخ حذف خواهد شد. ما چندین بار درباره این توطئه‌ها علیه وطن و مردم سوریه هشدار داده‌ایم»؛ با‌این‌حال او با اشاره ضمنی به شروط همکاری با کردها گفت: «ما می‌خواهیم مشکلات همه سوری‌ها را به طرز مثبتی حل کنیم و آنها را از خشونت دور کنیم؛ ولی به‌نحوی‌که هر اینچ از خاک سوریه حفظ شود».
این در حالی است که در سال‌های اخیر چندین هیئت کردی به امید دستیابی به توافقی که خودمختاری مناطق کردی را به رسمیت بشناسد، با مقامات دمشق دیدار کردند. آنها به دنبال ایجاد مناطقی خودمختار تحت نظامی فدرالی هستند؛ مانند آنچه در عراق اتفاق افتاده است.
دولت سوریه علاوه بر چراغ سبز به کردها برای مذاکره، به ترکیه نیز درباره حمله احتمالی هشدار داده است. وزارت خارجه سوریه روز گذشته اعلام کرد که برخورد متجاوزانه نظام اردوغان آشکارا طمع‌ورزی ترکیه در خاک سوریه را نشان می‌دهد. خبرگزاری رسمی سوریه به نقل از یک منبع رسمی در وزارت خارجه سوریه اعلام کرد: ما به‌شدت تصمیمات متجاوزانه نظام ترکیه و گسیل نیروهایش به مرزهای کشورمان را محکوم می‌کنیم. این اقدامات نقض آشکار قوانین بین‌المللی و قطع‌نامه‌های شورای امنیت است. این منبع افزود: اگر نظام اردوغان بر شروع تجاوز خود اصرار کند، خود را در مصاف گروه‌های تروریستی قرار داده و جایگاه ضامن در روند آستانه را از دست می‌دهد و ضربه هولناکی به روند سیاسی می‌زند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، هم اعلام کرد با دولت سوریه و گروه‌های کرد برای تشویق آنها به مذاکره مستقیم به‌عنوان تنها راه‌حل تضمین امنیت مرزهای این کشور به توافق رسیدیم. این در حالی است که مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، روز گذشته درباره عملیات نظامی کشورش در شمال سوریه گفت: آنکارا تمام کشورهای مربوطه از‌جمله دولت سوریه را از عملیات نظامی خود و زمان شروع آن باخبر خواهد کرد. این اظهارات وزیر خارجه ترکیه در حالی مطرح شد که بعد از ظهر روز گذشته رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه از آغاز عملیات این کشور در مناطقی از سوریه خبر داد.

حمله قریب‌الوقوع ترکیه به مناطق شرقی رود فرات در سوریه و خروج نیروهای آمریکایی از این منطقه بار دیگر زمزمه‌های مذاکره کردها و سوریه را افزایش داده است. کردها که مهم‌ترین هم‌پیمان زمینی آمریکا در جنگ علیه داعش بودند، حالا خود را در مبارزه با نیروهای نظامی ترکیه یکه و تنها می‌بینند و می‌خواهند با جلب حمایت سوریه و متحدانش خلأ نیروهای آمریکایی را در این مبارزه پر کنند. این زمزمه‌ها نه بر پایه حدس و گمان؛ بلکه با توجه به موضع‌گیری‌های اخیر مقامات کُرد و دولت سوریه است. کردهای سوریه و مقامات دولت سوریه هرکدام به صورت جداگانه بحث همکاری احتمالی خود با یکدیگر را پیش کشیده‌اند. کردهای سوریه که کنترل برخی از مناطق شمال و شرق سوریه را بر‌عهده دارند، اکنون در آستانه از‌دست‌دادن همه آن دستاوردهایی هستند که در طول جنگ هشت‌ساله سوریه به دست‌ آورده‌اند. گرچه کردهای سوریه تا پیش از آغاز بحران سوریه در سال 2011، یکی از اقلیت‌های تحت ستم این کشور به شمار می‌رفتند و حتی از اوراق هویتی هم محروم مانده بودند؛ ولی هیچ‌گاه وارد رویارویی با نیروهای دولتی سوریه نشدند؛ امری که همواره انتقادهایی را از سوی گروه‌های مخالف سوری متوجه آنها می‌کرد. این گروه تا همین چند سال پیش یکی از برندگان جنگ سوریه لقب گرفته بود؛ چرا‌که در کمتر از چند سال سرزمین‌هایی را تحت حکومت گرفته بود که پیش‌از‌این رؤیای آن را در سر می‌پروراند. با‌این‌حال بدون حضور نیروهای آمریکایی برای دفع حمله نیروهای نظامی ترکیه و شورشیان تحت حمایتش، دمشق و متحدان دولت سوریه تنها امید کردها برای مبارزه با ترکیه‌اند.
بدران جیا کرد، یکی از مقام‌های کرد سوریه، روز سه‌شنبه در گفت‌و‌گو با رویترز گفت: «اگر آمریکا این منطقه، به‌ویژه مناطق مرزی را تخلیه کند، بی‌شک ما مجبوریم که همه گزینه‌های ممکن را بررسی کنیم». این مقام کرد می‌افزاید: «در‌حال‌حاضر ممکن است ما برای پر‌کردن خلأ و متوقف‌کردن حمله ترکیه مذاکراتی را با دمشق و طرف روس انجام دهیم». بدران جیا گفته در صورت پیشرفت در مذاکرات ممکن است دیدارهایی با این طرف‌ها انجام شود.
مظلوم عبدی، یکی از فرماندهان نیروهای سوریه دموکراتیک که تحت رهبری یگان‌های مدافع خلق هستند، نیز روز دوشنبه در گفت‌و‌گو با ان‌‌بی‌‌سی گفته بود که گفت‌و‌گو با بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، یکی از گزینه‌های ماست.
اسد پیش‌تر بارها از ایالات ‌متحده و ترکیه خواسته بود که نیروهای خود را از سوریه خارج کنند. رئیس‌جمهوری سوریه همچنین وعده داده بود که همه سرزمین‌های تحت کنترل کردها و بقیه نیروهای مسلح مخالف در شمال غربی سوریه را پس خواهد گرفت. حالا به نظر می‌رسد دولت سوریه هم فرصتی پیدا کرده که بدون جنگ و خونریزی مناطق تحت کنترل کردها را بار دیگر در دست خود بگیرد. فیصل مقداد، معاون وزیر خارجه سوریه، از گروه خودمختار این منطقه و نیروهای دموکراتیک سوریه خواسته است که به «وطن» خود بازگردند. او روز سه‌شنبه در گفت‌و‌گو با رسانه الوطن گفت: «هرکس که به وطن وفادار نباشد و آن را به قیمت ارزانی بفروشد، از تاریخ حذف خواهد شد. ما چندین بار درباره این توطئه‌ها علیه وطن و مردم سوریه هشدار داده‌ایم»؛ با‌این‌حال او با اشاره ضمنی به شروط همکاری با کردها گفت: «ما می‌خواهیم مشکلات همه سوری‌ها را به طرز مثبتی حل کنیم و آنها را از خشونت دور کنیم؛ ولی به‌نحوی‌که هر اینچ از خاک سوریه حفظ شود».
این در حالی است که در سال‌های اخیر چندین هیئت کردی به امید دستیابی به توافقی که خودمختاری مناطق کردی را به رسمیت بشناسد، با مقامات دمشق دیدار کردند. آنها به دنبال ایجاد مناطقی خودمختار تحت نظامی فدرالی هستند؛ مانند آنچه در عراق اتفاق افتاده است.
دولت سوریه علاوه بر چراغ سبز به کردها برای مذاکره، به ترکیه نیز درباره حمله احتمالی هشدار داده است. وزارت خارجه سوریه روز گذشته اعلام کرد که برخورد متجاوزانه نظام اردوغان آشکارا طمع‌ورزی ترکیه در خاک سوریه را نشان می‌دهد. خبرگزاری رسمی سوریه به نقل از یک منبع رسمی در وزارت خارجه سوریه اعلام کرد: ما به‌شدت تصمیمات متجاوزانه نظام ترکیه و گسیل نیروهایش به مرزهای کشورمان را محکوم می‌کنیم. این اقدامات نقض آشکار قوانین بین‌المللی و قطع‌نامه‌های شورای امنیت است. این منبع افزود: اگر نظام اردوغان بر شروع تجاوز خود اصرار کند، خود را در مصاف گروه‌های تروریستی قرار داده و جایگاه ضامن در روند آستانه را از دست می‌دهد و ضربه هولناکی به روند سیاسی می‌زند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، هم اعلام کرد با دولت سوریه و گروه‌های کرد برای تشویق آنها به مذاکره مستقیم به‌عنوان تنها راه‌حل تضمین امنیت مرزهای این کشور به توافق رسیدیم. این در حالی است که مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، روز گذشته درباره عملیات نظامی کشورش در شمال سوریه گفت: آنکارا تمام کشورهای مربوطه از‌جمله دولت سوریه را از عملیات نظامی خود و زمان شروع آن باخبر خواهد کرد. این اظهارات وزیر خارجه ترکیه در حالی مطرح شد که بعد از ظهر روز گذشته رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه از آغاز عملیات این کشور در مناطقی از سوریه خبر داد.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها