آمریکا میخواهد از موقعیت فعلی برای انتخاب رئیسجمهور جدید لبنان استفاده کند
سکوت کاخ سفید به سود نتانیاهو
تغییر شرایط لبنان و تضعیف موقعیت حزبالله در هفتههای اخیر، این ذهنیت را ایجاد کرده که شاید بتوان بر بنبست سیاسی و تشکیل دولت در لبنان غلبه کرد. رسانهها به نقل از مقامات آمریکایی میگویند: «کاخ سفید قصد دارد از ضربه شدیدی که اسرائیل به ساختار فرماندهان ارشد، رهبری و زیرساختهای حزبالله وارد کرده است، استفاده کند تا انتخابات ریاستجمهوری لبنان را در روزهای آینده پیش ببرد».
تغییر شرایط لبنان و تضعیف موقعیت حزبالله در هفتههای اخیر، این ذهنیت را ایجاد کرده که شاید بتوان بر بنبست سیاسی و تشکیل دولت در لبنان غلبه کرد. رسانهها به نقل از مقامات آمریکایی میگویند: «کاخ سفید قصد دارد از ضربه شدیدی که اسرائیل به ساختار فرماندهان ارشد، رهبری و زیرساختهای حزبالله وارد کرده است، استفاده کند تا انتخابات ریاستجمهوری لبنان را در روزهای آینده پیش ببرد».
براساس این گزارش، لبنان نزدیک به دو سال است که رئیسجمهور ندارد و این وضعیت، ناپایداری را افزایش داده و بحران سیاسی و اقتصادی کشور را تشدید کرده است. دو مقام آمریکایی که نامشان در گزارش اکسیوس نیامده است، گفتند کاخ سفید وضعیت فعلی در لبنان را به عنوان فرصتی برای شکستن بنبست انتخابات ریاستجمهوری میبیند و معتقد است این موضوع حتی پیش از فشار برای برقراری آتشبس بین اسرائیل و حزبالله، باید اولویت اصلی باشد.
در روزهای اخیر، نجیب میقاتی، نخستوزیر موقت لبنان به آموس هوخشتاین، مشاور جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، گفته است که میخواهد طرحی که آمریکا در ماه ژوئن برای راهحل دیپلماتیک در لبنان ارائه کرده بود، پیش ببرد. مقامات آمریکایی اظهار داشتند هوخشتاین به میقاتی گفته است این پیشنهاد «از دستور کار خارج شده است»؛ زیرا شرایط در دو هفته گذشته به دلیل تشدید درگیریها بین اسرائیل و حزبالله تغییر کرده است و بهجای آن، اولویت باید انتخاب رئیسجمهور جدید باشد. درگیریها بین اسرائیل و حزبالله در هفتههای گذشته تشدید شده و سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله و همچنین فرماندهان ارشد و دیگر اعضای این گروه در هفتههای اخیر هدف حملات هوایی اسرائیل قرار گرفتهاند که این موضوع باعث تضعیف این گروه و تمایل آمریکا برای پایاندادن به بنبست سیاسی در لبنان شده است.
عبدالله بوحبیب، وزیر خارجه لبنان روز پنجشنبه در واشنگتن با باربارا لیف، دیپلمات ارشد آمریکا، در خاورمیانه، دیدار کرد. طبق گزارش خبرگزاری رسمی لبنان، لیف به بوحبیب گفته است که به دلیل وضعیت کنونی کشور، لازم است هرچه زودتر رئیسجمهور جدید انتخاب شود. نجیب میقاتی، نخستوزیر موقت لبنان، نیز خواستار انتخاب هرچه سریعتر رئیسجمهوری شد که نماینده اکثریت لبنانیها باشد. او گفت: «نکته کلیدی این است که رئیسجمهوری انتخاب شود که به یک جناح علیه جناح دیگر وابسته نباشد». مقامات آمریکایی تأکید کردهاند که اولویت اول، انتخاب رئیسجمهور لبنان است؛ سپس رسیدن به راهحل دیپلماتیک برای مناقشه در مرز لبنان و اسرائیل براساس قطعنامه سازمان ملل که پس از جنگ ۲۰۰۶ در لبنان تصویب شد، اما هرگز به طور کامل اجرا نشد. بعد از آن اولویت بعدی، تعیین نخستوزیر جدید لبنان خواهد بود.
تداوم بمباران لبنان
در همین حال، اسرائیل بار دیگر مجموعهای از حملات هوایی شدید را در حومه بیروت انجام داد. در فاصله 24 ساعت، ۱۵۰ حمله هوایی از سوی اسرائیل انجام شد و ۱۸۰ راکت توسط حزبالله پرتاب شده است.
حزبالله لبنان میگوید یک پایگاه هوایی اسرائیل در نزدیکی حیفا را با راکت مورد حمله قرار داده است.
نیروهای حزبالله پیشتر هم گفته بودند ضرباتی به سربازان اسرائیلی وارد کرده و و آنها را به عقبنشینی وادار کردهاند. این گروه در بیانیهای اعلام کرد: «نیروهای دشمن اسرائیلی بار دیگر تلاش کردند به سمت اطراف روستای عدسیه پیشروی کنند و درگیریها برای متوقفکردن آنها ادامه دارد». به گزارش خبرگزاری فرانسه، همزمان با درگیری در مناطق جنوبی و شرقی لبنان، صدای رشتهانفجارهایی در حومه جنوبی بیروت، که مقر اصلی حزبالله در پایتخت لبنان به حساب میآید، شنیده شد.
ارتش اسرائیل مسیر اصلی مرزی بین لبنان و سوریه را که توسط هزاران نفر برای فرار از حملات اسرائیل استفاده میشد، مسدود کرد. به نوشته آسوشیتدپرس، انفجارهای شبانه در حومه جنوبی بیروت، سبب ایجاد دود و آتش عظیمی شد و ساختمانها را کیلومترها دورتر در پایتخت لبنان به لرزه درآورد. ارتش اسرائیل روز پنجشنبه به مردم هشدار داد تا مناطق مسکونی در جنوب لبنان را تخلیه کنند؛ از جمله مناطقی فراتر از منطقه حائل که توسط سازمان ملل پس از جنگ یکماهه اسرائیل و حزبالله در سال ۲۰۰۶ تعیین شده بود. ارتش اسرائیل همچنین در بیانیهای اعلام کرد ستاد مرکزی اطلاعات حزبالله را در نیمههای شب هدف قرار داده است.
در این بیانیه مشخص نشده است که هدف حمله چه کسانی بودند یا آیا اعضای حزبالله هدف قرار گرفتند یا نه، اما اسرائیل ادعا کرده که در ۲۴ ساعت گذشته صد عضو حزبالله را هدف حملات خود قرار داده است. خبرگزاری رسمی لبنان نیز گزارش داد که بیش از ۱۰ حمله هوایی پیاپی در این منطقه انجام شده است. در همین حال، ارتش اسرائیل اعلام کرد حزبالله روز جمعه حدود صد موشک به سوی اسرائیل شلیک کرده است. آسوشیتدپرس نوشته است از زمان تشدید حملات اسرائیل در اواخر سپتامبر، که با هدف فلجکردن حزبالله و دورکردن آن از مرز مشترک آغاز شد، حدود هزارو 400 لبنانی، از جمله اعضای حزبالله و غیرنظامیان، جان خود را از دست داده و حدود ۱.۲ میلیون نفر آواره شدهاند.
از سوی دیگر، ارتش اسرائیل نیز همزمان با فراخوانهای تازه برای تخلیه برخی مناطق مسکونی در حومه بیروت، از حملات تازه به مواضع حزبالله در جنوب لبنان خبر داده است.
نیروهای حافظ صلح سازمان ملل مستقر در لبنان موسوم به یونیفیل اعلام کردند که بهرغم درخواست ارتش اسرائیل برای جابهجایی در برخی از نقاط، «همچنان در مواضع قبلی خود باقی خواهند ماند». ارتش اسرائیل در ادامه تحرکات خود در جنوب لبنان اعلام کرد که نیروهای حزبالله را در مسجدی هدف قرار داده است. در بیانیه ارتش اسرائیل آمده است: نیروهای هوایی شب گذشته اعضای حزبالله را در یک مرکز فرماندهی، داخل مسجدی در مجاورت بیمارستان صلاح غندور در جنوب لبنان هدف قرار دادند». حمله به یک مسجد، نخستین مورد در نوع خود از زمان آغاز درگیریهای مرزی میان حزبالله و ارتش اسرائیل طی یک سال گذشته به شمار میرود.
همراهی واشنگتن
در همین حال، بلومبرگ با اشاره به ادامه حملات اسرائیل علیه لبنان و نوار غزه به نقل از مقامات فرانسوی گزارش داد که هیچ فشار واقعی از سوی ایالات متحده بر اسرائیل، بهویژه درباره لبنان وجود ندارد و انگیزهای میان آنها برای تغییر این مسیر وجود ندارد. دولت جو بایدن پس از شکست در تلاشهای خود برای میانجیگری میان اسرائیل و حماس برای برقراری آتشبس و با ادامه حملات علیه لبنان، بارها و بارها محدودیتهای روابط خود با اسرائیل را احساس کرده و اکنون، واشنگتن در آستانه یک جنگ گستردهتر در منطقه قرار دارد که ممکن است نتواند یا نخواهد متوقف شود.
اما به گفته افراد مطلع که خواستند نامشان فاش نشود، میان واشنگتن و متحدانش ترس از تشدید تنش با نشانههایی از تشویق محتاطانه آمیخته شده است و آنها از طرفی دیگر از تشدید تنشها نفع میبرند.
البته مشکل واشنگتن این است که همه اینها فقط یک ماه قبل از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا اتفاق میافتد. دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواه این رقابت، پیشتر توسط برخی در اسرائیل تأیید شده است.
برای کامالا هریس، معاون رئیسجمهور و نامزد دموکراتها در انتخابات نوامبر، ملایمت یا سختگیری بیشازحد در قبال اسرائیل خطرات سیاسی را به همراه دارد و حتی در شرایطی که ترس از گسترش درگیریها باعث افزایش قیمت نفت میشود، دستان آنها را تا حد زیادی بسته است. از طرف دیگر، دموکراتها هم میدانند که در صورت حمایت از ادامه عملیات اسرائیل، میتوانند رأی جمهوریخواهان کلاسیک مخالف ترامپ را هم به سوی خود جلب کنند و شانس پیروزی در انتخابات را افزایش دهند.
به نوشته ایسنا، دالیا داسا کی، کارشناس ارشد مرکز روابط بینالملل بورکل، دراینباره گفت: کارهایی وجود دارد که ایالات متحده میتواند برای توقف اسرائیل انجام دهد، اما اردوگاهی که به نظر میرسد در کاخ سفید دست بالا را دارد، کاملا از بسیاری از این اقدامات اسرائیل حمایت میکند.
به گفته دو نفر از افراد آشنا با سیاست ایالات متحده، درواقع، تلآویو میداند که یک فرصت قبل از انتخابات دارد. آنها معتقدند در واشنگتن به دلیل فقدان اهرم فشار، ناامیدی نیز وجود دارد. البته ایالات متحده اهرمهای زیادی دارد که میتواند از آنها استفاده کند؛ از جمله قطع کمکهای نظامی. اما نمیخواهد پیامدهای ژئوپلیتیکی یا داخلی آن را به جان بخرد. دو مقام فرانسوی گفتند هیچ فشار واقعی از سوی ایالات متحده، بهویژه در مورد لبنان وجود ندارد و انگیزهای میان آنها برای تغییر مسیر وجود ندارد.
یک دیپلمات ارشد غربی دیگر تأکید کرد درحالحاضر، حتی کمتر میتوان مانع نتانیاهو شد. کسی که شاهد افزایش حمایت از موفقیتهای نظامی است و میبیند که بایدن پس از خروج از رقابت انتخاباتی ضعیف شده و هریس نیز درگیر رقابت انتخاباتی است.
یک دیپلمات ارشد گفت: «اسرائیل در محافل خصوصی شاهد واکنش بسیار کمی از سوی ایالات متحده در مورد اقدامات خود علیه لبنان بوده است. مقامات اسرائیلی اکنون به همتایان آمریکایی خود میگویند میتوانند محاسبات امنیتی منطقه را برای سالهای آینده تغییر دهند».