توهین به مقدسات اهل سنت در صداوسیما؛ خطای مشکوک یا اقدامی هدفمند؟
پخش ناگهانی و بدون هماهنگی یک آیتم موهن در برنامه «سیمای خانواده» شبکه یک سیما، موجی از واکنش‌های داخلی و رسانه‌ای را به دنبال داشت.
به گزارش گروه رسانه ای شرق،این ویدئو که در آن صراحتاً به باورها و مقدسات اهل سنت توهین شده بود، از نگاه افکار عمومی و حتی خود رسانه ملی به عنوان یک "خطای نابخشودنی" تلقی شد. پیامدهای این اتفاق نه‌تنها به عزل فوری مدیران مربوطه انجامید، بلکه پای هشت نفر از عوامل این برنامه را نیز به دستگاه قضایی کشاند.
واکنش سریع و قاطع رسانه ملی
به‌دنبال انتشار این آیتم توهین‌آمیز در ظهر روز چهارشنبه سوم اردیبهشت، صداوسیما با صدور اطلاعیه‌ای رسمی اعلام کرد که مدیر گروه تولید و مدیر پخش شبکه یک از سمت خود برکنار شده‌اند. همچنین هشت نفر از دست‌اندرکاران تهیه و پخش این آیتم به مراجع قضایی معرفی شده‌اند.
در اطلاعیه روابط عمومی معاونت سیما آمده است:«این خطای مشکوک از سوی معاونت سیما و مرکز صیانت و حفاظت سازمان با حساسیت بسیار بالا پیگیری شد. کمیته‌ای متشکل از معاونت‌های حقوقی، بازرسی، سیما و صیانت مأمور بررسی فوری ماجرا شده و تحقیقات برای شناسایی عوامل احتمالی دیگر ادامه دارد.»
پخش مستندهای وحدت؛ اقدامی جبرانی؟
در واکنشی غیرمنتظره، شبکه یک سیما از ساعت ۱۷:۳۰ همان روز اقدام به پخش مستندهایی با موضوع وحدت شیعه و سنی کرد؛ حرکتی که از سوی تحلیل‌گران رسانه‌ای به عنوان تلاشی برای جبران خسارت و فروکش کردن واکنش‌های عمومی تعبیر شد. این مستندها که بدون اعلام قبلی و خارج از کنداکتور پخش شدند، گواهی بود بر فوریت بحران مدیریت‌شده در داخل سازمان.
خاطره‌ای تلخ از سال‌های پیش
این نخستین بار نیست که محتوای رسانه ملی باعث دلخوری اهل سنت می‌شود. در سال ۱۳۹۸ نیز پخش سخنان توهین‌آمیز یک مداح در مراسم میلاد امام حسن (ع) منجر به برکناری مدیر وقت شبکه پنج و چند مدیر دیگر شد. تکرار چنین مواردی، حساسیت و نگرانی‌ها را نسبت به ریشه‌دار بودن این خطاها بیشتر کرده است.
واکنش علما و نهادهای مذهبی
برخی مراجع تقلید و روحانیون بلندپایه نیز در ماه‌های گذشته به کیفیت برنامه‌های مذهبی صداوسیما انتقاد داشته‌اند. آیت‌الله نوری همدانی صراحتاً از حضور کارشناسان کم‌سواد یا نامطمئن در این رسانه گلایه کرده و گفته بود:«متأسفانه صداوسیما به توصیه‌ها توجهی نمی‌کند. از بس دیده‌ایم تکرار اشتباه‌ها را، دیگر وقت ندادم که حتی دیداری داشته باشیم.»
شائبه نفوذ و اهداف فراتر از اشتباه
انتشار مکرر چنین محتوایی در آستانه تحولات سیاسی مهم، مانند سفر اخیر وزیر دفاع عربستان به ایران و افزایش امیدها به بهبود روابط تهران و ریاض، شائبه نفوذ و عمدی بودن این اشتباهات را تقویت کرده است. سعید محمد، فرمانده پیشین قرارگاه خاتم‌الانبیا، نیز در توییتی نوشت:
«اگر دنبال نفوذ می‌گردید، بهتر است آمر و تهیه‌کننده ویدئوی موهن را شناسایی و پیگرد قضایی کنید؛ به‌نظر می‌رسد برخی خواسته یا ناخواسته در مسیر اهداف تفرقه‌افکنانه حرکت می‌کنند.»
این رویداد، یک هشدار جدی برای رسانه ملی بود. پلتفرمی که در شرایط حساس منطقه‌ای و بین‌المللی، باید نقشی پیونددهنده میان اقوام و مذاهب کشور ایفا کند، نباید به بستری برای تفرقه‌افکنی ناخواسته تبدیل شود. انتظار می‌رود با بررسی دقیق، شفاف‌سازی کامل و معرفی عاملان اصلی به مردم، اعتماد عمومی بازسازی شود.
