انتخابات آمریکا شرکتهای بزرگ فناوری را بر سر دوراهی قرار داده است
چه کسی برای شرکتهای فناوری خطرناکتر است، هریس یا ترامپ؟
در سالهای اخیر فعالیتهای ادغام و تملیک یا بهاصطلاح M&A توسط شرکتهای بزرگ بهخصوص در بخش فناوری افزایش یافته است. اما به نظر میرسد در امریکا تحت دولت بایدن و به طور خاص، رئیس کمیسیون تجارت فدرال، لینا خان، بزرگترین شرکتها از پیگیری معاملات بزرگ منع شدهاند.
در سالهای اخیر فعالیتهای ادغام و تملیک یا بهاصطلاح M&A توسط شرکتهای بزرگ بهخصوص در بخش فناوری افزایش یافته است. اما به نظر میرسد در آمریکا تحت دولت بایدن و به طور خاص، رئیس کمیسیون تجارت فدرال، لینا خان، بزرگترین شرکتها از پیگیری معاملات بزرگ منع شدهاند. در برخی موارد، آنها حتی از معاملات کوچکتر هم منصرف شدهاند.
به گزارش «فنزی»، گوگل در اوایل سال جاری برای خرید شرکت سازنده نرمافزار بازاریابی HubSpot مذاکرات را آغاز کرد؛ اما هیچ معاملهای انجام نشد. این شرکت سپس برای خرید استارتاپ امنیت سایبری Wiz اقدام کرد. اما این اتفاق هم نیفتاد. در نتیجه گوگل تاکتیک متفاوتی را در پیش گرفت و مانند اقداماتی که آمازون و مایکروسافت برای جذب کارشناسان هوش مصنوعی انجام دادند، گوگل نیز ماه گذشته اعلام کرد که بنیانگذاران استارتآپ مولد هوش مصنوعی Character.AI را استخدام میکند. گوگل بهجای خرید مستقیم Character و تعطیل کردن آن، این استارتآپ را زنده نگه داشت و یک مجوز برای فناوری خود منعقد کرد. آمازون نیز در ماه ژانویه پس از ابراز نگرانی FTC و رگولاتورهای اروپایی، خرید ۱.۷ میلیارددلاری iRobot را متوقف کرد.
بر اساس گزارش Dealogic از زمان به اوج گرفتن معاملات شرکتهای فناوری در سال ۲۰۲۱ و رسیدن به ۱.۵ تریلیون دلار، حجم معاملات فناوری بهشدت کاهشیافته است و به ۵۴۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ رسید. تا کنون در سال ۲۰۲۴، این رقم به ۴۶۵ میلیارد دلار رسیده است.
با برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در نوامبر، محیط نظارتی متزلزل خواهد شد و موانع معاملات رفع میشود. بااینحال، هیچ یک از طرفین، ترامپ و هریس، در مورد آینده و اتفاقات پیش رو شفافیتسازی نمیکنند. سناتور جی دی ونس، معاون دونالد ترامپ در انتخابات جمهوریخواهان، از وضع قوانین سختگیرانهتر از لینا خان در مورد ادغام و تملیک سخت گفته است. او هفته گذشته به CNBC گفت که «باید یک راهحل ضد انحصارطلبانه» برای برخی از رفتارهای پلتفرمهای بزرگ فناوری وجود داشته باشد.
از طرف دیگر دموکراتهایی چون بری دیلر و رید هافمن، دو سرمایهگذاران میلیاردر، نگرانی خود را در مورد حفظ شغل خان در صورت پیروزی کامالا هریس، معاون رئیسجمهور ابراز کردهاند. اندرو لو، شریک شرکت حقوقی Gunderson Dettmer که نماینده استارتآپها در ادغام و تملیک است، گفت: «اگر ترامپ برنده شود، فکر میکنم که محیط نظارتی همچنان نسبتاً چالشبرانگیز خواهد بود و تحت یک محیط نظارتی چالشبرانگیز، معاملات بزرگ محدود میشوند.»
اما سرکوب شرکتهای فناوری بزرگ در دولت بایدن فراتر از مانعتراشی برای ادغام و تملیک است. به دنبال اتهامات وزارت دادگستری مبنی بر اینکه شرکت آلفابت انحصارطلب است، این شرکت اکنون در حال گذراندن دومین دادگاه ضد انحصارطلبی است. وزارت دادگستری از اپل نیز به جرم انحصارطلبی در ماه مارس شکایت کرده است و همچنین پروندههایی علیه متا و آمازون هم تشکیل داد. به دنبال این قضایا، در ماه دسامبر ادوبی از قرارداد ۲۰ میلیارددلاری خود برای خرید نرمافزار طراحی استارتاپ Figma کنار رفت و یک میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
اما معاملات شرکتهای مگاکپ، شرکتهایی که ارزش بازار آنها بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار است، پابرجاست. هیولت پاکارد اینترپرایز در ماه ژانویه با خرید شرکت سختافزار شبکه Juniper به مبلغ ۱۴ میلیارد دلار موافقت کرد. در این ماه، سلزفورس نیز اعلام کرد که استارتاپ Own را به قیمت ۱.۹ میلیارد دلار میخرد.
در برخی موارد، مدیریت این شرکتها کمتر نگران تنظیمکنندهها بوده است و به دلیل وسواس فزاینده نسبت به سودآوری پس از رکود سال ۲۰۲۲، بیشتر بر نحوه واکنش سهامداران متمرکز شده است. بنیوف، مدیرعامل سلزفورس هفته گذشته در مصاحبهای تنظیمکنندههای ایالات متحده را «تا حدودی ناکارآمد» خواند، اما اروپا را بهخاطر تشخیص اینکه رقابت واقعاً در کجا آسیب میبیند، تحسین کرد.
درک ایدموتو، رئیس توسعه شرکت سیسکو نیز گفت: «در سیسکو، یکی از اولین سؤالاتی که مدیران هنگام ارزیابی یک معامله میپرسند این است که چقدر امکان دارد این معامله به سرانجام برسد.» او در انجام بیش از ۱۰۰ معامله تجربه داشته معتقد است که در حال حاضر شرایط سخت شده است. شرکتها مجبورند در انتخابهای خود محتاطتر باشند. تا زمانی که FTC و وزارت دادگستری بهشدت شرکتهای فناوری را تحتنظر دارند، شرکتها نمیتوانند با اعتماد و بدون ترس وارد معامله شوند.
ترامپ در زمان ریاستجمهوری خود به دنبال توصیههای کمیته سرمایهگذاری خارجی در ایالات متحده، برخی از معاملات را به دلایل امنیت ملی مسدود کرد. بلومبرگ گزارش داد، اما تنظیمکنندههای تحت رهبری بایدن، تعداد بیسابقه از معاملات ادغام شرکتها را ثبت کردهاند. همین موضوع باعث شده که شرکتهای بزرگ فناوری بهشدت نگران انتخابات باشند. هر چند به دلیل عدم شفافیت طرفین مشخص نیست چه چیزی انتظار شرکتهای بزرگ فناوری امریکا را میکشد. ظاهرا برای شرکتهای فناوری بزرگ انتخاب بین بد و بدتر است.