تیشه بانک مرکزی به ریشه نوآوری مالی: سرویس‌های دو فعال صنعت پرداخت قطع شدند
بانک مرکزی باز هم کسب‌وکارهای حوزه فین‌تک را غافل‌گیر کرد. از عصر روز گذشته سرویس‌های «تومن» و پرداخت‌یاری «جیبیت» مسدود شده‌اند.
بانک مرکزی باز هم کسب‌وکارهای حوزه فین‌تک را غافل‌گیر کرد. از عصر روز گذشته (۱۳آبان) سرویس‌های «تومن» و پرداخت‌یاری «جیبیت» مسدود شده‌اند. تصمیمی که بدون اطلاع قبلی عملیاتی شده و کسی نیز پاسخگوی این کسب‌وکارها نیست. این اقدام علاوه بر ضربات جبران ناپذیر به اعتماد کاربران، تیشه به ریشه نوآوری در صنعت مالی می‌زند.
مجموعه تومن با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد دسترسی‌های این شرکت به APIهای بانک‌ها بدون اطلاع قبلی مسدود شده است، در نتیجه امکان ارائه خدمات برای سرویس‌های تسویه و پرداخت وجود ندارد. اتفاقی که مشکلات گسترده‌ای را نه تنها برای «تومن» بلکه برای میلیون‌ها راننده اسنپ ،کاربران دیوار، على بابا، مسافران حمل و نقل عمومی و… ایجاد کرده است. این شرکت‌ها از سرویس‌ها و زیرساخت‌های «تومن» برای تراکنش‌های مالی خود استفاده می‌کنند.
در ابتدا به نظر می‌رسید این اتفاق بار دیگر به مساله رشد نرخ ارز و صرافی‌های رمزارزی باز می‌گردد، اما پیگیری‌های فن‌زی نشان می‌دهد بسیاری از پلتفرم‌های تبادل ارز دیجیتال به فعالیت عادی خود ادامه داده و تنها صرافی‌هایی که از جیبیت و تومن خدمات می‌گیرند، با مشکل مواجه شده‌اند.
مسدودسازی بدون اطلاع قبلی
«هادی علوی»، مدیرعامل «تومن» در گفتگو با شبکه شرق، ماجرای پیش آمده را این طور شرح داد که از عصر دیروز از سوی بانک‌هایی که با آنها کار می‌کنند، متوجه شدند بانک مرکزی دستور بستن سرویس‌های غیرحضوری این شرکت را صادر کرده است: «بانک مرکزی چیزی به ما نگفت، تنها بانک‌ها به ما اعلام کردند که سرویس‌هایمان را قطع می‌کنند تا بتوانیم اطلاع‌رسانی‌های لازم به کاربرانمان انجام دهیم.»
بسته شدن سرویس‌های تومن بعد از ساعت اداری موجب شد تا آنها نتوانند دیروز علت را از بانک مرکزی جویا شوند. جدای از ساعت اجرایی شدن چنین تصمیمی، علوی از برخورد یک طرفه این نهاد نیز ناراضی است؛ چراکه به گفته وی آنها همیشه تعامل خوبی با بانک مرکزی داشته‌اند: «بحث مالی در همه جای دنیا موضوع حساسی است و همین امر نیز موجب شده تا در صنعت مالی، دیرتر نوآوری رخ دهد. ما این امر را درک می‌کنیم و در این سال‌ها همیشه یک ذی‌نفع دلسوز برای رگولاتور بودیم. هر سرویسی را که قصد داشتیم توسعه دهیم با رگولاتور مطرح و نگرانی آنها را بررسی و حل می‌کردیم. شما در این هفت سال گذشته گفتگوی چالشی بین بانک مرکزی و تومن نمی‌بینید، اما در ده روز اخیر شاهد اتفاقات عجیبی هستیم. تومن که همیشه تعامل خوبی داشته و خودش را مجموعه دلسوز در مسائل رگولاتوری معرفی کرده، ناگهان با چنین رفتارهای سلبی روبه رو می‌شود.»
نبود شفافیت در تصمیم‌گیری
با اینکه بانک مرکزی پاسخ درستی درباره چرایی مسدودسازی سرویس‌های این مجموعه نداده، اما مدیرعامل تومن معتقد است موضوع به بحث رمزارزها باز می‌گردد. به گفته وی کمتر از 10 درصد تراکنش‌های آنها به بحث رمزارزها باز می‌گردد که بانک مرکزی می‌توانست با تعامل، تصمیم‌گیری بهتری در این باره داشته باشد: «10 روز پیش نیز که محدودسازی پرداخت‌یارها و حساب صرافی‌های رمزارزی رخ داد ما هیچ کار رسانه‌ای نکردیم. با این نهاد همراهی کردیم و با پیگیری، مشکلات حل شد. اما در کمتر از 10 روز دوباره این اتفاق رخ داده و تلاش هفت ساله ما روبه نابودی است. جوابی هم نمی‌گیریم. به جای قطع سرویس می‌توانند چالش و دغدغه‌شان را مطرح کنند تا ما به آنها راه‌حل ارائه کنیم.»
اعتماد یک شبه از بین می‌رود
علوی باور دارد این مسدودسازی‌ها، موجب نگاه منفی کسب‌وکارهای خارج از صنعت به حوزه فین‌تک می‌شود؛ چراکه فکر می‌کنند کلاهبرداری یا تخلفی از سوی فین‌تکی‌ها سرزده که دائما سرویس‌هایشان بسته می‌شود. بالاخص اینکه مسدودسازی اخیر تنها برای دو شرکت حوزه پرداخت بوده و بسیاری از صرافی‌های رمزارزی بدون مشکل در حال فعالیت هستند.
تومن سرویس‌های مختلفی از جمله پرداخت کرایه تاکسی و پرداخت امن در دیوار ارائه می‌کند و کسب‌وکارهایی مثل اسنپ نیز از آن برای تسویه با رانندگان استفاده می‌کنند. با این قطعی سرویس، بیش از پنج میلیون کاربر تومن با مشکل مواجه شده‌اند. علوی در این باره به شبکه شرق گفت: «یک میلیون کاربر روزانه از سرویس پرداخت کرایه تاکسی استفاده می‌کنند. برخی از آنها کیف پولشان را شارژ کرده‌اند و پول مردم به امانت در حساب‌های ما قرار دارد که با این مسدودسازی نمی‌توانند از آن استفاده کنند. کسب‌وکارها به ما اعتماد کرده‌اند و از ما سرویس می‌گیرند، ما هم با بیش از 10 بانک همکاری می‌کنیم و قرارداد داریم، اما مانده‌ام چطور بدون اعلام قبلی و با وجود SLA، سرویس‌هایمان را قطع می‌کنند؟»
او با اشاره به اینکه تمام انرژی‌شان در هفت سال فعالیتشان را صرف ارائه سرویس پایدار و جلب اعتماد کاربران و کسب‌وکارها کرده‌اند، گفت در ده روز گذشته ما و فین‌تکی‌ها با ریسک بزرگی روبه رو شدیم و اعتماد به ما خدشه دار شده است: «این گونه به نظر می‌رسد که ما کسب‌وکارهای غیرپایداری هستیم، بنابراین کسب‌وکارهای بزرگ ترجیح می‌دهند با وجود پایین آمدن سطح خدمات و کاهش رضایت کاربران، با بانک‌ها همکاری کنند؛ چراکه خدمات آنها ناگهانی قطع نمی‌شود.»
این سخنان به خوبی نشان می‌دهد تصمیمات بانک مرکزی چطور تیشه به ریشه نوآوری در صنعت مالی می‌زند. تکرار یک برخورد سلبی آن هم طی تنها 10 روز، روی اعتماد مردم و کسب‌وکارها به فین‌تکی‌ها تأثیر منفی بسیاری می‌گذارد و تنها نتیجه آن یک بازگشت به عقب بزرگ و نارضایتی عمومی خواهد بود.
