توسعه M۲M در ایران؛ پیشگامی در تحول دیجیتال و رقابت میان اپراتورها
تهران- ایرنا- فناوری M۲M (ارتباط ماشین به ماشین) به‌عنوان یکی از ارکان مهم تحول دیجیتال، نقش کلیدی در تقویت اقتصاد دیجیتال دارد. بررسی سهم بازار اپراتورهای ایرانی نشان‌دهنده تغییرات معناداری در رقابت این حوزه است، جایی که همراه اول با رشد پایدار، ایرانسل با کمی نزول و رایتل با تلاش برای تثبیت حضور، در مسیر توسعه این فناوری قرار گرفته‌اند.
فناوری Machine-to-Machine (M۲M) که به ارتباط مستقیم میان دستگاه‌ها بدون نیاز به مداخله انسانی اشاره دارد، یکی از محرک‌های کلیدی تحول دیجیتال به‌شمار می‌رود. این فناوری نه‌تنها بهره‌وری صنایع را افزایش داده، بلکه بستری برای نوآوری در خدمات هوشمند، حمل‌ونقل، بهداشت و دیگر بخش‌ها فراهم می‌کند.
در ایران، رشد سهم M۲M اپراتورهای تلفن همراه، از جایگاه آن در چشم‌انداز اقتصاد دیجیتال حکایت دارد.
براساس گزارش جدید فصلی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، در تابستان ۱۴۰۳ سهم بازار ارتباطات M۲M برای سه اپراتور همراه اول، ایرانسل و رایتل به ترتیب ۴۹ درصد، ۴۷ درصد و ۴ درصد بوده است.
این در حالی است که همین ارقام در بهار ۱۴۰۳ به ترتیب ۴۶ درصد، ۵۲ درصد و ۲ درصد و در مدت مشابه سال گذشته (پایان فصل دوم ۱۴۰۲) نیز ۴۲ درصد، ۵۷ درصد و یک درصد ثبت شده بود.این آمار نشان‌دهنده رشد تدریجی و پایدار همراه اول در این حوزه است که توانسته سهم بازار خود را در یک سال گذشته از ۴۲ درصد به ۴۹ درصد برساند.
ایرانسل که در سال گذشته پیشتاز سهم M۲M بود، با کاهش سهم مواجه شده و از ۵۷ درصد به ۴۷ درصد رسیده است.
در این میان، رایتل نیز سهم خود را طی یک سال دو برابر کرده و به ۴ درصد رسانده است، هرچند همچنان فاصله قابل‌توجهی با رقبا دارد.
*اهمیت M۲M در اقتصاد دیجیتال ایران
رشد M۲M در ایران را می‌توان به توسعه خدمات هوشمند و افزایش تقاضای بازار برای خدمات IoT (اینترنت اشیا) مرتبط دانست. این ارتباطات نقش حیاتی در حوزه‌هایی مانند کشاورزی هوشمند، مدیریت شهری، خودروهای متصل و خدمات سلامت از راه دور ایفا می‌کنند.
برای دستیابی به اهداف تحول دیجیتال و ارتقای سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی، گسترش زیرساخت‌های M۲M ضروری است.
*جایگاه ایران در مقایسه با نمونه‌های بین‌المللی
در سطح بین‌المللی، اپراتورهایی مانند ودافون در اروپا و AT&T در آمریکا از پیشگامان فناوری M۲M هستند. به‌عنوان نمونه، Vodafone با حدود ۳۰ درصد سهم بازار در اروپا، خدمات پیشرفته‌ای در زمینه خودروهای متصل و صنایع تولیدی ارائه می‌دهد. در آسیا نیز اپراتورهای مانند چاینا موبایل (China Mobile) با بهره‌گیری از شبکه‌های ۵G و IoT سهم عمده‌ای در بازار جهانی دارند.مقایسه ایران با این نمونه‌ها نشان می‌دهد که اپراتورهای ایرانی در مسیر رشد قرار دارند اما برای رقابت با غول‌های جهانی، توسعه فناوری ۵G و سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه ضروری است.همچنین افزایش همکاری با استارتاپ‌های فعال در زمینه IoT و تقویت زیرساخت‌های ابری می‌تواند به تسریع این مسیر کمک کند.
رقابت اپراتورهای ایرانی در حوزه M۲M، نویدبخش آینده‌ای روشن برای تحول دیجیتال است. همراه اول با رشد قابل‌توجه خود، ایرانسل با تجربه پیشین و رایتل با استراتژی‌های نوظهور، هر یک نقش مهمی در توسعه اقتصاد دیجیتال کشور ایفا می‌کنند.
با این حال، بهره‌گیری از تجارب جهانی و تقویت زیرساخت‌های داخلی می‌تواند ایران را در این مسیر به جایگاه شایسته‌تری در سطح بین‌المللی برساند.
منبع: ایرنا
