بوریس اسپاسکی؛ شطرنج‌بازی افسانه‌ای که تاریخ را رقم زد
بوریس واسیلیویچ اسپاسکی (Boris Vasilievich Spassky)، استاد بزرگ شطرنج و دهمین قهرمان شطرنج جهان، در سن ۸۸ سالگی درگذشت.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق؛ او یکی از برجسته‌ترین چهره‌های تاریخ شطرنج بود که به دلیل سبک بازی خلاقانه، استراتژی قوی و حضور در یکی از مشهورترین مسابقات تاریخ این ورزش، نام خود را جاودانه کرد.
زندگی و آغاز شطرنج حرفه‌ای
بوریس اسپاسکی در ۳۰ ژانویه ۱۹۳۷ در لنینگراد (سن‌پترزبورگ امروزی)، اتحاد جماهیر شوروی، به دنیا آمد. علاقه او به شطرنج از سنین کودکی آغاز شد و خیلی زود استعداد فوق‌العاده‌ای در این بازی نشان داد. او در ۵ سالگی بازی شطرنج را یاد گرفت و تحت آموزش مربیان برجسته شوروی، به یکی از درخشان‌ترین استعدادهای این کشور تبدیل شد.
در سال ۱۹۵۵، در سن ۱۸ سالگی، اسپاسکی موفق شد قهرمان مسابقات قهرمانی جوانان جهان شود. این موفقیت، او را به عنوان یک پدیده در دنیای شطرنج مطرح کرد و در همان سال، او عنوان استاد بزرگ (Grandmaster) را کسب کرد.
مسیر به سوی قهرمانی جهان
در دهه ۱۹۶۰، اسپاسکی خود را به عنوان یکی از برترین بازیکنان شطرنج جهان تثبیت کرد. او در سال ۱۹۶۶ موفق شد به فینال قهرمانی جهان راه یابد و در مقابل تیگران پطروسیان، قهرمان وقت، به رقابت بپردازد. هرچند او در این مسابقه شکست خورد، اما سه سال بعد، در ۱۹۶۹، موفق شد در یک مسابقه تکراری، پطروسیان را شکست دهد و عنوان دهمین قهرمان شطرنج جهان را از آن خود کند.
قهرمانی اسپاسکی در شطرنج نشان‌دهنده سبک منحصر‌به‌فرد او بود؛ ترکیبی از بازی تهاجمی، انعطاف‌پذیری بالا و توانایی تغییر استراتژی در طول مسابقات.
دوئل تاریخی با بابی فیشر؛ "نبرد قرن"
بدون شک، معروف‌ترین مسابقه بوریس اسپاسکی در سال ۱۹۷۲ رخ داد، زمانی که او در ریکیاویک، ایسلند، در برابر بابی فیشر آمریکایی، در یکی از نمادین‌ترین دوئل‌های تاریخ شطرنج قرار گرفت. این مسابقه که در اوج جنگ سرد برگزار شد، نه‌تنها یک رقابت ورزشی، بلکه یک رویارویی نمادین بین شرق و غرب بود.
فیشر که یکی از نابغه‌های بزرگ شطرنج بود، موفق شد ۱۲.۵ – ۸.۵ بر اسپاسکی غلبه کند و عنوان قهرمانی جهان را از آن خود کند. اسپاسکی، با وجود شکست، رفتار ورزشی مثال‌زدنی از خود نشان داد و حتی پس از از دست دادن عنوان قهرمانی، یکی از دوستان نزدیک بابی فیشر باقی ماند.
مهاجرت و دوران پس از قهرمانی
پس از شکست در برابر فیشر، اسپاسکی همچنان یکی از برترین شطرنج‌بازان جهان باقی ماند. او در سال ۱۹۷۶ به فرانسه مهاجرت کرد و تابعیت فرانسوی گرفت. در این دوران، او به فعالیت در حوزه مربی‌گری و بازی‌های نمایشی پرداخت. با این حال، همچنان در مسابقات بین‌المللی شرکت می‌کرد و به عنوان یک استاد بزرگ، الهام‌بخش نسل‌های جدید بود.
در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، اسپاسکی در سطح حرفه‌ای فعال بود، اما دیگر نتوانست به صدر شطرنج جهان بازگردد. او در سال ۱۹۹۲ در مسابقه‌ای غیررسمی، یک دیدار مجدد با بابی فیشر برگزار کرد که با پیروزی فیشر به پایان رسید.
در سال ۲۰۱۲، پس از سال‌ها زندگی در فرانسه، بوریس اسپاسکی تصمیم گرفت به روسیه بازگردد و باقی عمر خود را در زادگاهش سپری کند.
سبک بازی و میراث اسپاسکی
بوریس اسپاسکی یکی از چندبُعدی‌ترین بازیکنان شطرنج بود. برخلاف بسیاری از قهرمانان شطرنج که سبک خاصی را دنبال می‌کردند، او توانایی ترکیب استراتژی‌های مختلف و سازگاری با حریفان را داشت. او هم در بازی‌های پوزیسیونی (تاکتیکی) و هم در بازی‌های تهاجمی، مهارت بالایی داشت.
یکی از ویژگی‌های برجسته او، آرامش و تسلط ذهنی در مسابقات حساس بود. حتی در مسابقه معروف با فیشر، او روحیه ورزشی خود را حفظ کرد و پس از شکست، رابطه دوستانه‌ای با فیشر داشت که نشان‌دهنده شخصیت حرفه‌ای و بزرگی او بود.
درگذشت بوریس اسپاسکی؛ پایان یک دوران
بوریس اسپاسکی در سن ۸۸ سالگی درگذشت. آندری فیلاتوف، رئیس فدراسیون شطرنج روسیه، در واکنش به این خبر، او را "شخصیتی بزرگ در تاریخ شطرنج" نامید و اظهار داشت که یاد و خاطره او همیشه در دنیای شطرنج زنده خواهد ماند.
