|

معصومی‌همدانی از نگاه دیگران

سه‌شنبه گذشته مراسم تجلیل از حسین معصومی‌همدانی در آیین اردیبهشت مفاخر با مشارکت موسسه خانه کتاب در شهر همدان برگزار شد. این مراسم با سخنرانی افرادی همچون محمدعلی موحد، پرویز اذکایی، مهدی محقق، علیرضا ذکاوتی‌قراگزلو و نیز صحبت‌های معصومی همراه بود. حسین معصومی‌همدانی، سال ۱۳۲۷ در شهر همدان به دنیا آمد. در سال ١٣٥١ در رشته مهندسی برق از دانشگاه کنونی صنعتی شریف فارغ‌التحصیل شد. در سال ١٣٥٨ به عنوان مدرس تاریخ و فلسفه علم به دانشگاه شریف بازگشت و در سال ١٣٧٢ به قصد ادامه تحصیل به فرانسه سفر کرد. تحصیلاتش را در رشته تاریخ و فلسفه علم در دانشگاه پاریس هفت ادامه داد و مدرک دکترای خود را با تخصص «تاریخ اپتیک و ریاضیات» از این دانشگاه کسب کرد. بعد از آن به ایران بازگشت و تدریس در دانشگاه شریف را از سر گرفت. در ادامه صحبت‌های محمدعلی موحد و پرویز اذکایی را درباره معصومی به نقل از خبرگزاری کتاب (ایبنا) می‌خوانید و در نهایت صحبت‌های خود معصومی.
محمدعلي موحد: دو جنبه معصومی
دکتر معصومي يک جنبه تخصصي دارند و يک جنبه عمومي. ايشان متخصص تاريخ علم است که يکي از مشکل‌ترين مباحث فرهنگي ماست. کسي که راجع به تاريخ علم مخصوصاً در عالم اسلام و ايران حرف مي‌زند بايد تاريخ هم بداند، به مباحث علمي واقف باشد، حوصله داشته باشد که آن متون بسيار پيچيده را ببيند و دقت کند که اين کار هر کسي نيست. اما ايشان از جنبه عمومي فوق‌العاده است. فارغ‌ از تخصصي که در علم دارد، در ادبيات کهن، معاصر و ادبيات مدرن نیز مهارت دارد. تازه‌ترين رمان‌ها را مي‌خواند، تازه‌ترين شعرها را همراه با مطالعاتي که در ادب کهن ايران دارد و مقاله‌هايي در اين موارد مي‌نويسد. معصومي‌همداني از آنهايي است که از اولين روزي که شناختمش مرا شگفت‌زده مي‌کند. او يک شخص استثنايي است که هر کسي در مقابلش شگفت‌زده مي‌شود و اظهار حيرت مي‌کند.
پرويز اذکايي: معصومی جامع‌الفنون
من با آقاي معصومي از زمان حضرت آيت‌الله آخوند ملاعلي معصومي والد ماجد ايشان آشنايي پيدا کردم، ايشان ده سال از من کوچکترند، موقعي که در خدمت پدر بزرگوارشان کسب فيض و معرفت مي‌کرديم با ايشان آشنا شدم. من آن زمان مجله پيک اسلام را زير نظر آيت‌الله معصومي چاپ مي‌کردم، ايشان در آن زمان يک دانشجوي برجسته رياضي بود. من در مرکز مردم‌شناسي فرهنگ و هنر وقت کار مي‌کردم و آقاي دکتر معصومي در موسسه تازه‌تأسيس فرانکلين بود و در دانشگاه صنعتي شريف با رتبه بالايي تحصيل مي‌کردند که همانجا هم مراتب تحصيلات رياضي و فيزيک را ادامه داد. موسس فرانکلين یک بخش ويراستاري ايجاد کرده بود که يکي از ويراستاران برجسته آنجا آقاي معصومي بود. ايشان گاهي مي‌آمدند مرکز مردم‌شناسي و همديگر را مي‌ديديم. جوانب معرفتي دکتر معصومي فراوان است، ايشان هم به علوم اثباتي، علوم تجربي و هم به علوم انساني اشراف دارد و در علوم اثباتي واقعا سرآمد است. از جمله آثار ايشان کتابي است که در آمريکا چاپ شد که شرح‌حال علمي جهان است. اين کتاب به نوعي دانشنامه علماي جهان است که دانشمندان اسلامي آن را ترجمه کرده‌اند، کتاب به زبان انگليسي است. البته ترجمه‌هاي ديگری درخصوص تاريخ علم دارد، به طور عمده تخصص دکتر معصومي تاريخ علم است ولي در ساير رشته‌ها مانند ادبيات کهن و معاصر هم صاحب‌نظر و صاحب اثر است.
معصومی‌همدانی: مظهر پراکنده‌کاری‌ام
چند سال پیش در یکی از مجلات نظرسنجی کرده بودند که چرا ایران را دوست دارید و اشخاص مختلفی جواب داده بودند اما بنده با خودم گفتم که سوال درستی است یا نه، زیرا دوست‌داشتن وطن دلیل نمی‌خواهد. علاقه به وطن یک امر عاطفی و طبیعی است. من متولد همدانم و این شهر را دوست دارم، ٥٠ سال است که در همدان زندگی نمی‌کنم ولی نمی‌توانم بگویم تهرانی‌ام. وقتی به گذشته خود نگاه می‌کنم می‌بینم اگر بخش کوچکی از ویژگی‌هایی که در حق من گفته شد درست باشد، بخشی از آن به محیطی که در آن متولد شدم بستگی دارد. من در خانواده اهل علم و شهری متولد شدم که محیط مناسبی برای مطالعه و علم داشت. این بخت را داشتم که از کودکی و نوجوانی با انسان‌های برجسته همدان آشنا شوم و از محضر آنها استفاده کنم و خدا را شاکرم. من مظهر پراکنده‌کاری‌ام. برخلاف کسانی که از اول یک کار را دنبال می‌کنند بنده بسیار متأثر از شرایط می‌شوم و اگر هرکسی کمک بخواهد دریغ نمی‌کنم. از پدرم یاد گرفتم در حق خودم سخت‌گیر و در حق دیگران آسان‌گیر باشم، امیدوارم توانسته باشم این درس را عملی کنم.

سه‌شنبه گذشته مراسم تجلیل از حسین معصومی‌همدانی در آیین اردیبهشت مفاخر با مشارکت موسسه خانه کتاب در شهر همدان برگزار شد. این مراسم با سخنرانی افرادی همچون محمدعلی موحد، پرویز اذکایی، مهدی محقق، علیرضا ذکاوتی‌قراگزلو و نیز صحبت‌های معصومی همراه بود. حسین معصومی‌همدانی، سال ۱۳۲۷ در شهر همدان به دنیا آمد. در سال ١٣٥١ در رشته مهندسی برق از دانشگاه کنونی صنعتی شریف فارغ‌التحصیل شد. در سال ١٣٥٨ به عنوان مدرس تاریخ و فلسفه علم به دانشگاه شریف بازگشت و در سال ١٣٧٢ به قصد ادامه تحصیل به فرانسه سفر کرد. تحصیلاتش را در رشته تاریخ و فلسفه علم در دانشگاه پاریس هفت ادامه داد و مدرک دکترای خود را با تخصص «تاریخ اپتیک و ریاضیات» از این دانشگاه کسب کرد. بعد از آن به ایران بازگشت و تدریس در دانشگاه شریف را از سر گرفت. در ادامه صحبت‌های محمدعلی موحد و پرویز اذکایی را درباره معصومی به نقل از خبرگزاری کتاب (ایبنا) می‌خوانید و در نهایت صحبت‌های خود معصومی.
محمدعلي موحد: دو جنبه معصومی
دکتر معصومي يک جنبه تخصصي دارند و يک جنبه عمومي. ايشان متخصص تاريخ علم است که يکي از مشکل‌ترين مباحث فرهنگي ماست. کسي که راجع به تاريخ علم مخصوصاً در عالم اسلام و ايران حرف مي‌زند بايد تاريخ هم بداند، به مباحث علمي واقف باشد، حوصله داشته باشد که آن متون بسيار پيچيده را ببيند و دقت کند که اين کار هر کسي نيست. اما ايشان از جنبه عمومي فوق‌العاده است. فارغ‌ از تخصصي که در علم دارد، در ادبيات کهن، معاصر و ادبيات مدرن نیز مهارت دارد. تازه‌ترين رمان‌ها را مي‌خواند، تازه‌ترين شعرها را همراه با مطالعاتي که در ادب کهن ايران دارد و مقاله‌هايي در اين موارد مي‌نويسد. معصومي‌همداني از آنهايي است که از اولين روزي که شناختمش مرا شگفت‌زده مي‌کند. او يک شخص استثنايي است که هر کسي در مقابلش شگفت‌زده مي‌شود و اظهار حيرت مي‌کند.
پرويز اذکايي: معصومی جامع‌الفنون
من با آقاي معصومي از زمان حضرت آيت‌الله آخوند ملاعلي معصومي والد ماجد ايشان آشنايي پيدا کردم، ايشان ده سال از من کوچکترند، موقعي که در خدمت پدر بزرگوارشان کسب فيض و معرفت مي‌کرديم با ايشان آشنا شدم. من آن زمان مجله پيک اسلام را زير نظر آيت‌الله معصومي چاپ مي‌کردم، ايشان در آن زمان يک دانشجوي برجسته رياضي بود. من در مرکز مردم‌شناسي فرهنگ و هنر وقت کار مي‌کردم و آقاي دکتر معصومي در موسسه تازه‌تأسيس فرانکلين بود و در دانشگاه صنعتي شريف با رتبه بالايي تحصيل مي‌کردند که همانجا هم مراتب تحصيلات رياضي و فيزيک را ادامه داد. موسس فرانکلين یک بخش ويراستاري ايجاد کرده بود که يکي از ويراستاران برجسته آنجا آقاي معصومي بود. ايشان گاهي مي‌آمدند مرکز مردم‌شناسي و همديگر را مي‌ديديم. جوانب معرفتي دکتر معصومي فراوان است، ايشان هم به علوم اثباتي، علوم تجربي و هم به علوم انساني اشراف دارد و در علوم اثباتي واقعا سرآمد است. از جمله آثار ايشان کتابي است که در آمريکا چاپ شد که شرح‌حال علمي جهان است. اين کتاب به نوعي دانشنامه علماي جهان است که دانشمندان اسلامي آن را ترجمه کرده‌اند، کتاب به زبان انگليسي است. البته ترجمه‌هاي ديگری درخصوص تاريخ علم دارد، به طور عمده تخصص دکتر معصومي تاريخ علم است ولي در ساير رشته‌ها مانند ادبيات کهن و معاصر هم صاحب‌نظر و صاحب اثر است.
معصومی‌همدانی: مظهر پراکنده‌کاری‌ام
چند سال پیش در یکی از مجلات نظرسنجی کرده بودند که چرا ایران را دوست دارید و اشخاص مختلفی جواب داده بودند اما بنده با خودم گفتم که سوال درستی است یا نه، زیرا دوست‌داشتن وطن دلیل نمی‌خواهد. علاقه به وطن یک امر عاطفی و طبیعی است. من متولد همدانم و این شهر را دوست دارم، ٥٠ سال است که در همدان زندگی نمی‌کنم ولی نمی‌توانم بگویم تهرانی‌ام. وقتی به گذشته خود نگاه می‌کنم می‌بینم اگر بخش کوچکی از ویژگی‌هایی که در حق من گفته شد درست باشد، بخشی از آن به محیطی که در آن متولد شدم بستگی دارد. من در خانواده اهل علم و شهری متولد شدم که محیط مناسبی برای مطالعه و علم داشت. این بخت را داشتم که از کودکی و نوجوانی با انسان‌های برجسته همدان آشنا شوم و از محضر آنها استفاده کنم و خدا را شاکرم. من مظهر پراکنده‌کاری‌ام. برخلاف کسانی که از اول یک کار را دنبال می‌کنند بنده بسیار متأثر از شرایط می‌شوم و اگر هرکسی کمک بخواهد دریغ نمی‌کنم. از پدرم یاد گرفتم در حق خودم سخت‌گیر و در حق دیگران آسان‌گیر باشم، امیدوارم توانسته باشم این درس را عملی کنم.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها