|

تخریب سرزمین در 25 سال آینده 30 درصد قیمت غذا را افزایش می‌دهد

95 میلیون هکتار از اراضی ایران در معرض بیابانی‌شدن

لیلا مرگن: بیابان‌زایی، کاهش توان تولید زمین به دلیل تخریب آن است. این پدیده بیش از هر عامل دیگری بر امنیت غذایی بشر تأثیر می‌گذارد. توسعه بیابان‌ها و کاهش توان تولید، تأمین غذای انسان را با مشکل مواجه می‌کند. بر اساس آمار ارائه‌شده از سوی نماینده فائو در ایران، اگر روند تخریب سرزمین با شرایط کنونی ادامه یابد، قیمت غذا تا 25 سال آینده، 30 درصد افزایش پیدا می‌کند. این افزایش قیمت، به دلیل کاهش توان تولید مواد غذایی ناشی از توسعه بیابان‌هاست. این آمارهای نگران‌کننده نماینده سازمان خواروبار کشاورزی با خبر وزیر جهاد کشاورزی تکمیل می‌شود. 95 میلیون هکتار از اراضی ایران هم در معرض بیابانی‌شدن قرار دارند و این آمار یعنی توان تولید مواد غذایی در کشورمان روز‌به‌روز در حال کاهش‌یافتن است. 17 ژوئن مصادف با 27 خرداد، روز جهانی بیابان‌زدایی است. اما امسال یک روز دیرتر یعنی در 28 خرداد، روز جهانی بیابان‌زدایی در ایران گرامی داشته شد. کارشناسان منابع طبیعی در استان خوزستان به‌عنوان یکی از استان‌هایی که دو سال پیش مردمش با گوشت و پوست خود تبعات بیابانی‌شدن را درک کردند، گرد هم جمع شدند. همین دو سال پیش بود که گردوغبار که یکی از تبعات بیابانی‌شدن است، زمینه قطع‌شدن آب و برق این استان را فراهم کرد و همه اعضای دولت دست به دست هم دادند تا با اجرای برنامه‌های نهال‌کاری و اختصاص بودجه، جلوی اثرات مخرب ریزگردها را بگیرند. بخش عمده سخنان سخنرانان مراسم روز جهانی بیابان‌زدایی هم به این مسئله اختصاص داشت. حتی آمارهای نگران‌کننده ارائه‌شده از سوی رائو ماتا، نماینده فائو نیز نتوانست از ارائه عملکرد جنگل‌کاری در اراضی خوزستان توسط سایر سخنرانان جلوگیری کند. نماینده فائو در ایران اعلام کرد: تحقیقات نشان می‌دهد در سطحی جهانی، چنانچه در 25 سال آینده تخریب سرزمین با روند کنونی ادامه یابد، به میزان 12 درصد تولیدات محصولات غذایی کاسته خواهد شد. او افزود: این امر باعث افزایش 30درصدی قیمت این محصولات در ابعاد بین‌المللی می‌شود. از سوی دیگر تا سال 2030، روندهای جهانی مانند پویایی جمعیت، افزایش تقاضا برای مصرف انرژی، غذا و آب، فشار قابل‌ملاحظه‌ای را بر اراضی تحمیل می‌کنند. بر اساس پیش‌بینی‌های ماتا، انتظار می‌رود که تقاضا برای غذا 50 درصد، انرژی 45 درصد و آب 30 درصد افزایش یابد.
بهبود 25درصدی بهره‌وری آب
کافی است کمی با دقت به آمارهای نگران‌کننده فائو درباره افزایش تقاضا برای آب توجه کنید تا نگران استان خوزستانی شوید که آب سرشاخه‌های کارونش به اقصانقاط ایران منتقل می‌شود. این نگرانی در سخنان فعالان محیط زیست استان و حتی امام‌جمعه خوزستان هم به‌وضوح لمس می‌شود.
اما محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی پشت تریبون قرار گرفت و در واکنش به انتقادهای فعالان محیط زیست در زمینه هدررفت آب در بخش کشاورزی گفت: همه کاسه‌کوزه‌ها را نمی‌توان سر بخش کشاورزی شکست. زیرا در برخی از استان‌ها سهم آب کشاورزی را نمی‌دهند و همه آب تحویل صنعت می‌شود. او ادامه داد: آنچه ما انجام می‌دهیم، بر اساس آخرین یافته‌های علمی است. در بخش کشاورزی با اصلاح روش‌های آبیاری، 25 درصد افزایش بهره‌وری داشته‌ایم. به گفته حجتی در ایران 22 میلیون هکتار بیابان وجود دارد و 95 میلیون هکتار از اراضی طبیعی هم در معرض بیابانی‌شدن هستند. او نیم‌نگاهی نیز به مسئله خاک داشت و گفت: آب منبعی تجدیدشونده است که اگرچه از حساسیت بالایی برخوردار است، به‌هر‌حال خداوند آن را مرتب بر ما نازل می‌کند؛ اما خاک را اغلب فراموش می‌کنیم. باید ارزش واقعی خاک و زمین را ارج بنهیم. وزیر جهاد کشاورزی از همراهی طبیعت در طرح‌های کنترل کانون‌های بحرانی خوزستان سخن گفت و اعتبار 200میلیاردتومانی بخش آبخیزداری را که با موافقت مقام معظم رهبری به این بخش اختصاص یافته است، منشأ خیر برای کشور و بهبود شرایط منابع آب زیرزمینی اعلام کرد. او همچنین کاهش وابستگی دام سبک به چرا در عرصه‌های مرتعی را عاملی برای کاهش تخریب سرزمین اعلام کرد.

دفاع از کهور پاکستانی
عمده‌ترین گونه کشت‌شده در اراضی خوزستان برای مقابله با ریزگردها کهور پاکستانی است. این گونه که دام‌ها نیز آن را می‌خورند و مورد علاقه روستاییان است، از سوی برخی متخصصان زیر سؤال رفته است؛ زیرا گونه‌ای غیربومی است و زمینه حذف گونه‌های بومی ایران را فراهم می‌کند؛ اما عادل جلیلی، رئیس مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، در مراسم روز جهانی بیابان‌زایی از کشت این گونه در کشور دفاع کرد. او گفت: حساسیتی که در ارتباط با کهور وجود دارد، اصلا منطقی نیست. این گونه در خوزستان رفتار تهاجمی ندارد و یکی از نعمت‌هایی است که در 50 سال گذشته در خوزستان تجربه کرده‌ایم. جنگل‌کاری در عرصه‌های طبیعی نیاز به آبیاری موقت دارد و با تانکر هم می‌توان به آنها آب رساند؛ اما در خوزستان مؤسسه جهاد نصر اقدام به حفر کانال‌های دائمی کرده و آب کارون را به کانون‌های بحرانی خوزستان هدایت می‌کند. این مسئله با انتقاداتی همراه بوده است؛ اما رئیس مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع از این کانال‌های دائمی آب نیز حمایت کرد و گفت: بسیاری از هورهای خوزستان خشک شده‌اند و هدف از احداث این کانال‌ها، مرطوب‌کردن بستر هورهاست. او همچنین با تکیه بر تحقیقات همکارانش، بر تغییر راهبردهای مدیریت سرزمین تأکید کرد و افزود: باید رویکرد توسعه مبتنی بر عدم وابستگی به زمین و آب باشد. باید به بخش کشاورزی به‌عنوان موضوع امنیت غذایی نگاه کنیم. در منابع طبیعی، باید رویکرد حفاظت را بپذیریم. رویکرد حفاظت قرق نیست؛ رویکردی محافظه‌کارانه بین انسان و طبیعت است. آخرین مطالعه ما نشان می‌دهد 90 میلیون هکتار یا 55 درصد سرزمین، اکوسیستم بیابانی است. این اکوسیستم به ما می‌گوید که باید واقعیت کم‌آبی را بپذیریم و خود را با آن سازگار کنیم. غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان، نیز به‌عنوان دیگر سخنران مراسم روز جهانی بیابان‌زایی از انجام 15 هزار هکتار نهال‌کاری در 350 هزار هکتار کانون بحرانی خوزستان در سال گذشته خبر داد. اگرچه اقدامات گسترده‌ای در زمینه جنگل‌کاری برای کنترل ریزگردها انجام شده است، مطالعات غیررسمی نشان می‌دهد تولید محصولات کشاورزی در استان خوزستان تحت‌ تأثیر ریزگردها کاهش تا حدود 20درصدی یافته است. با این وجود، وزارت جهاد کشاورزی طرح 550هزارهکتاری را در اراضی خوزستان در دست اجرا دارد. در این طرح، بخشی از زمین‌های رهاشده کشاورزان هم تجهیز شده و مجددا زیر کشت خواهند رفت.

لیلا مرگن: بیابان‌زایی، کاهش توان تولید زمین به دلیل تخریب آن است. این پدیده بیش از هر عامل دیگری بر امنیت غذایی بشر تأثیر می‌گذارد. توسعه بیابان‌ها و کاهش توان تولید، تأمین غذای انسان را با مشکل مواجه می‌کند. بر اساس آمار ارائه‌شده از سوی نماینده فائو در ایران، اگر روند تخریب سرزمین با شرایط کنونی ادامه یابد، قیمت غذا تا 25 سال آینده، 30 درصد افزایش پیدا می‌کند. این افزایش قیمت، به دلیل کاهش توان تولید مواد غذایی ناشی از توسعه بیابان‌هاست. این آمارهای نگران‌کننده نماینده سازمان خواروبار کشاورزی با خبر وزیر جهاد کشاورزی تکمیل می‌شود. 95 میلیون هکتار از اراضی ایران هم در معرض بیابانی‌شدن قرار دارند و این آمار یعنی توان تولید مواد غذایی در کشورمان روز‌به‌روز در حال کاهش‌یافتن است. 17 ژوئن مصادف با 27 خرداد، روز جهانی بیابان‌زدایی است. اما امسال یک روز دیرتر یعنی در 28 خرداد، روز جهانی بیابان‌زدایی در ایران گرامی داشته شد. کارشناسان منابع طبیعی در استان خوزستان به‌عنوان یکی از استان‌هایی که دو سال پیش مردمش با گوشت و پوست خود تبعات بیابانی‌شدن را درک کردند، گرد هم جمع شدند. همین دو سال پیش بود که گردوغبار که یکی از تبعات بیابانی‌شدن است، زمینه قطع‌شدن آب و برق این استان را فراهم کرد و همه اعضای دولت دست به دست هم دادند تا با اجرای برنامه‌های نهال‌کاری و اختصاص بودجه، جلوی اثرات مخرب ریزگردها را بگیرند. بخش عمده سخنان سخنرانان مراسم روز جهانی بیابان‌زدایی هم به این مسئله اختصاص داشت. حتی آمارهای نگران‌کننده ارائه‌شده از سوی رائو ماتا، نماینده فائو نیز نتوانست از ارائه عملکرد جنگل‌کاری در اراضی خوزستان توسط سایر سخنرانان جلوگیری کند. نماینده فائو در ایران اعلام کرد: تحقیقات نشان می‌دهد در سطحی جهانی، چنانچه در 25 سال آینده تخریب سرزمین با روند کنونی ادامه یابد، به میزان 12 درصد تولیدات محصولات غذایی کاسته خواهد شد. او افزود: این امر باعث افزایش 30درصدی قیمت این محصولات در ابعاد بین‌المللی می‌شود. از سوی دیگر تا سال 2030، روندهای جهانی مانند پویایی جمعیت، افزایش تقاضا برای مصرف انرژی، غذا و آب، فشار قابل‌ملاحظه‌ای را بر اراضی تحمیل می‌کنند. بر اساس پیش‌بینی‌های ماتا، انتظار می‌رود که تقاضا برای غذا 50 درصد، انرژی 45 درصد و آب 30 درصد افزایش یابد.
بهبود 25درصدی بهره‌وری آب
کافی است کمی با دقت به آمارهای نگران‌کننده فائو درباره افزایش تقاضا برای آب توجه کنید تا نگران استان خوزستانی شوید که آب سرشاخه‌های کارونش به اقصانقاط ایران منتقل می‌شود. این نگرانی در سخنان فعالان محیط زیست استان و حتی امام‌جمعه خوزستان هم به‌وضوح لمس می‌شود.
اما محمود حجتی، وزیر جهاد کشاورزی پشت تریبون قرار گرفت و در واکنش به انتقادهای فعالان محیط زیست در زمینه هدررفت آب در بخش کشاورزی گفت: همه کاسه‌کوزه‌ها را نمی‌توان سر بخش کشاورزی شکست. زیرا در برخی از استان‌ها سهم آب کشاورزی را نمی‌دهند و همه آب تحویل صنعت می‌شود. او ادامه داد: آنچه ما انجام می‌دهیم، بر اساس آخرین یافته‌های علمی است. در بخش کشاورزی با اصلاح روش‌های آبیاری، 25 درصد افزایش بهره‌وری داشته‌ایم. به گفته حجتی در ایران 22 میلیون هکتار بیابان وجود دارد و 95 میلیون هکتار از اراضی طبیعی هم در معرض بیابانی‌شدن هستند. او نیم‌نگاهی نیز به مسئله خاک داشت و گفت: آب منبعی تجدیدشونده است که اگرچه از حساسیت بالایی برخوردار است، به‌هر‌حال خداوند آن را مرتب بر ما نازل می‌کند؛ اما خاک را اغلب فراموش می‌کنیم. باید ارزش واقعی خاک و زمین را ارج بنهیم. وزیر جهاد کشاورزی از همراهی طبیعت در طرح‌های کنترل کانون‌های بحرانی خوزستان سخن گفت و اعتبار 200میلیاردتومانی بخش آبخیزداری را که با موافقت مقام معظم رهبری به این بخش اختصاص یافته است، منشأ خیر برای کشور و بهبود شرایط منابع آب زیرزمینی اعلام کرد. او همچنین کاهش وابستگی دام سبک به چرا در عرصه‌های مرتعی را عاملی برای کاهش تخریب سرزمین اعلام کرد.

دفاع از کهور پاکستانی
عمده‌ترین گونه کشت‌شده در اراضی خوزستان برای مقابله با ریزگردها کهور پاکستانی است. این گونه که دام‌ها نیز آن را می‌خورند و مورد علاقه روستاییان است، از سوی برخی متخصصان زیر سؤال رفته است؛ زیرا گونه‌ای غیربومی است و زمینه حذف گونه‌های بومی ایران را فراهم می‌کند؛ اما عادل جلیلی، رئیس مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، در مراسم روز جهانی بیابان‌زایی از کشت این گونه در کشور دفاع کرد. او گفت: حساسیتی که در ارتباط با کهور وجود دارد، اصلا منطقی نیست. این گونه در خوزستان رفتار تهاجمی ندارد و یکی از نعمت‌هایی است که در 50 سال گذشته در خوزستان تجربه کرده‌ایم. جنگل‌کاری در عرصه‌های طبیعی نیاز به آبیاری موقت دارد و با تانکر هم می‌توان به آنها آب رساند؛ اما در خوزستان مؤسسه جهاد نصر اقدام به حفر کانال‌های دائمی کرده و آب کارون را به کانون‌های بحرانی خوزستان هدایت می‌کند. این مسئله با انتقاداتی همراه بوده است؛ اما رئیس مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع از این کانال‌های دائمی آب نیز حمایت کرد و گفت: بسیاری از هورهای خوزستان خشک شده‌اند و هدف از احداث این کانال‌ها، مرطوب‌کردن بستر هورهاست. او همچنین با تکیه بر تحقیقات همکارانش، بر تغییر راهبردهای مدیریت سرزمین تأکید کرد و افزود: باید رویکرد توسعه مبتنی بر عدم وابستگی به زمین و آب باشد. باید به بخش کشاورزی به‌عنوان موضوع امنیت غذایی نگاه کنیم. در منابع طبیعی، باید رویکرد حفاظت را بپذیریم. رویکرد حفاظت قرق نیست؛ رویکردی محافظه‌کارانه بین انسان و طبیعت است. آخرین مطالعه ما نشان می‌دهد 90 میلیون هکتار یا 55 درصد سرزمین، اکوسیستم بیابانی است. این اکوسیستم به ما می‌گوید که باید واقعیت کم‌آبی را بپذیریم و خود را با آن سازگار کنیم. غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان، نیز به‌عنوان دیگر سخنران مراسم روز جهانی بیابان‌زایی از انجام 15 هزار هکتار نهال‌کاری در 350 هزار هکتار کانون بحرانی خوزستان در سال گذشته خبر داد. اگرچه اقدامات گسترده‌ای در زمینه جنگل‌کاری برای کنترل ریزگردها انجام شده است، مطالعات غیررسمی نشان می‌دهد تولید محصولات کشاورزی در استان خوزستان تحت‌ تأثیر ریزگردها کاهش تا حدود 20درصدی یافته است. با این وجود، وزارت جهاد کشاورزی طرح 550هزارهکتاری را در اراضی خوزستان در دست اجرا دارد. در این طرح، بخشی از زمین‌های رهاشده کشاورزان هم تجهیز شده و مجددا زیر کشت خواهند رفت.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها