|

فوتبال، ابزار کرملین برای مقابله با غرب

جام‌جهانی برگ برنده پوتین

نزدیک به نیم ‌میلیون هوادار فوتبال رهسپار روسیه شده‌اند تا بازی‌های تیم‌های ملی کشورشان را در جام جهانی از نزدیک شاهد باشند. ‌میلیاردها نفر هم در سراسر جهان در این یک ماه بازی‌های جام جهانی را از تلویزیون شاهد خواهند بود. در میان مدعیان قهرمانی جام جهانی، تیم ملی روسیه تقریبا هیچ شانسی برای قهرمانی ندارد. بااین‌حال برنده این جام حتی قبل از سوت آغاز بازی افتتاحیه مشخص شده است: ولادیمیر پوتین. با اینکه کرملین در سال‌های اخیر از سوی رهبران غربی منزوی و تحریم‌ شده، اما تعدادی از رهبران و دیپلمات‌ها در دوره یک‌ماهه برگزاری جام جهانی رهسپار روسیه خواهند شد و رئیس‌جمهور روسیه نیز با استفاده از این فرصت قصد دارد هم موقعیت دیپلماتیک خود را ارتقا بخشد و هم توجه رسانه‌های بین‌المللی را بیش‌ازپیش به سوی خود جلب کند. آنچه در بازی افتتاحیه میان روسیه و عربستان سعودی بیش از تحولات درون زمین جلب توجه می‌کرد، حضور پوتین و محمد بن‌سلمان، ولیعهد مقتدر عربستان، در جایگاه ویژه ورزشگاه بود. با اینکه روسیه در یک بازی یک‌طرفه با پنج گل عربستان را در هم کوبید، اما پوتین و سلمان در حین تماشای این رقابت، بازی دیگری هم در سر می‌پرواندند: افزایش قیمت جهانی نفت. توافق برای آن نیز پس از مذاکره این دو در حاشیه رقابت فوتبال حاصل شد. اقدامات پوتین برای جلب نظر بین‌المللی همچنان ادامه خواهد داشت. آنتونیو گوترش، دبیر کل پرتغالی سازمان ملل، روز گذشته راهی روسیه شد تا بازی پرتغال و مراکش را از نزدیک شاهد باشد و همچنین پای میز مذاکره با رئیس‌جمهور اقتدارگرای روسیه بنشیند. پس از آن هم مون جائه این، رئیس‌جمهور کره‌جنوبی، میهمان پوتین خواهد بود تا به بهانه تماشای بازی کره‌جنوبی و مکزیک، گشایش‌های بی‌سابقه اخیر در رابطه میان ایالات متحده و کره‌شمالی را با همتای روس خود بررسی کند. مون همچنین در دومای روسیه هم سخنرانی خواهد کرد. در روزهای بعد نیز برخی دیگر از رهبران کشورها ازجمله آنگلا مرکل، صدراعظم فوتبال‌دوست آلمان، به روسیه خواهند رفت.
فرصتی برای ارتقای جایگاه روسیه
پوتین که از تأثیر شگرف فوتبال بر همه حوزه‌ها ازجمله سیاست و اقتصاد آگاه است، با هدف افزایش محبوبیت داخلی و ارتقای نگاه جهان به روسیه به‌عنوان کشوری پیشرفته و مدرن کمپینی گسترده برای کسب میزبانی جام جهانی تشکیل داد و در سال 2010 توانست نظر مثبت اکثریت اعضای کمیته اجرائی فیفا را جلب کند و از فدراسیون جهانی فوتبال هم در سخنرانی احساسی خود در مقر فیفا به خاطر اعطای این میزبانی تقدیر کرد. اما چند سال بعد و با افشای فساد مالی در میان مقام‌های رده‌بالای فیفا که حتی استعفای سپ بلاتر، رئیس وقت فیفا، را در پی داشت، سالم‌بودن روند رأی‌گیری برای اعطای میزبانی جام جهانی به روسیه و قطر هم با تردید‌هایی روبه‌رو شد، اما قبل از هرگونه تحقیق و بازرسی، کامپیوتر‌ها و ایمیل‌های مورد استفاده در کمپین میزبانی روسیه از بین رفت. با وجود همه تردیدها، این روزها روسیه با صرف هزینه‌ای 13‌ میلیارددلاری برای ساخت ورزشگاه‌ها و توسعه زیرساخت‌ها، میزبان بهترین تیم‌های فوتبال جهان است و پوتین به بهترین وجه از این فرصت بهره‌برداری می‌کند. چهار سال قبل هم المپیک زمستانی سوچی به‌عنوان اولین گردهمایی بزرگ ورزشی پس از فروپاشی کمونیستم در روسیه برگزار شد. پایان المپیک زمستانی سوچی آغاز‌گر تحولاتی بود که رابطه روسیه و غرب را به پرتنش‌ترین رابطه پس از پایان جنگ سرد سوق داد. چند روز بعد از پایان بازی‌های سوچی، نیروهای ویژه روسیه در واکنش به تحولات اوکراین، ساختمان‌های دولتی در شبه‌جزیره کریمه را محاصره کردند. پس از آن هم در رفراندومی جنجالی، کریمه از اوکراین جدا و دوباره تحت حاکمیت مسکو قرار گرفت و در پی آن تحریم‌های غرب علیه روسیه نیز کلید خورد. ساقط‌کردن هواپیمای مسافربری مالزیایی در شرق اوکراین، ادعای مداخله روسیه در انتخابات‌های ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا، مداخله نظامی پوتین به سود بشار اسد در جنگ داخلی سوریه و نیز سوء قصد به جان سرگئی اسکریپال، جاسوس سابق روسیه در بریتانیا، تنش‌ها میان مسکو و غرب را به اوج خود رساند به‌طوری‌که اغلب رهبران اروپایی ترجیح دادند تا جام جهانی روسیه را از نظر سیاسی تحریم کنند. بااین‌حال هیچ‌کدام از این تحولات مانع از آن نشد تا سیل هواداران فوتبال رهسپار روسیه نشوند. براساس اعلام فیفا بیشترین تعداد بلیت در تاریخ بازی‌های جام جهانی در این دوره به فروش رفته است تا فعلا همه‌چیز به سود پوتین رقم بخورد. پوتین و اعضای دولت روسیه از فرصت برگزاری جام جهانی برای سرپوش‌گذاشتن بر مشکلات داخلی و افزایش مقبولیت خود استفاده کرده‌اند.
دیمیتری مدودف، نخست‌وزیر روسیه، در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه جام جهانی از یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی دولت روسیه رونمایی و اعلام کرد که سن بازنشستگی در این کشور برای زنان از 55 به 63 سال و برای مردان از 60 به 65 سال افزایش خواهد یافت. چنین اصلاحاتی برای کشوری که نهادها و ادارات دولتی تأمین‌کننده شغل اکثریت مردم آن هستند، می‌تواند بسیار تعیین‌کننده و باعث افزایش اقبال به دولت باشد. با وجود اینکه مخالفان داخلی پوتین این‌گونه اقدامات دولت را زیر سؤال برده‌اند اما نمی‌توانند مانع از پیروزی پوتین در جام جهانی روسیه شوند.

نزدیک به نیم ‌میلیون هوادار فوتبال رهسپار روسیه شده‌اند تا بازی‌های تیم‌های ملی کشورشان را در جام جهانی از نزدیک شاهد باشند. ‌میلیاردها نفر هم در سراسر جهان در این یک ماه بازی‌های جام جهانی را از تلویزیون شاهد خواهند بود. در میان مدعیان قهرمانی جام جهانی، تیم ملی روسیه تقریبا هیچ شانسی برای قهرمانی ندارد. بااین‌حال برنده این جام حتی قبل از سوت آغاز بازی افتتاحیه مشخص شده است: ولادیمیر پوتین. با اینکه کرملین در سال‌های اخیر از سوی رهبران غربی منزوی و تحریم‌ شده، اما تعدادی از رهبران و دیپلمات‌ها در دوره یک‌ماهه برگزاری جام جهانی رهسپار روسیه خواهند شد و رئیس‌جمهور روسیه نیز با استفاده از این فرصت قصد دارد هم موقعیت دیپلماتیک خود را ارتقا بخشد و هم توجه رسانه‌های بین‌المللی را بیش‌ازپیش به سوی خود جلب کند. آنچه در بازی افتتاحیه میان روسیه و عربستان سعودی بیش از تحولات درون زمین جلب توجه می‌کرد، حضور پوتین و محمد بن‌سلمان، ولیعهد مقتدر عربستان، در جایگاه ویژه ورزشگاه بود. با اینکه روسیه در یک بازی یک‌طرفه با پنج گل عربستان را در هم کوبید، اما پوتین و سلمان در حین تماشای این رقابت، بازی دیگری هم در سر می‌پرواندند: افزایش قیمت جهانی نفت. توافق برای آن نیز پس از مذاکره این دو در حاشیه رقابت فوتبال حاصل شد. اقدامات پوتین برای جلب نظر بین‌المللی همچنان ادامه خواهد داشت. آنتونیو گوترش، دبیر کل پرتغالی سازمان ملل، روز گذشته راهی روسیه شد تا بازی پرتغال و مراکش را از نزدیک شاهد باشد و همچنین پای میز مذاکره با رئیس‌جمهور اقتدارگرای روسیه بنشیند. پس از آن هم مون جائه این، رئیس‌جمهور کره‌جنوبی، میهمان پوتین خواهد بود تا به بهانه تماشای بازی کره‌جنوبی و مکزیک، گشایش‌های بی‌سابقه اخیر در رابطه میان ایالات متحده و کره‌شمالی را با همتای روس خود بررسی کند. مون همچنین در دومای روسیه هم سخنرانی خواهد کرد. در روزهای بعد نیز برخی دیگر از رهبران کشورها ازجمله آنگلا مرکل، صدراعظم فوتبال‌دوست آلمان، به روسیه خواهند رفت.
فرصتی برای ارتقای جایگاه روسیه
پوتین که از تأثیر شگرف فوتبال بر همه حوزه‌ها ازجمله سیاست و اقتصاد آگاه است، با هدف افزایش محبوبیت داخلی و ارتقای نگاه جهان به روسیه به‌عنوان کشوری پیشرفته و مدرن کمپینی گسترده برای کسب میزبانی جام جهانی تشکیل داد و در سال 2010 توانست نظر مثبت اکثریت اعضای کمیته اجرائی فیفا را جلب کند و از فدراسیون جهانی فوتبال هم در سخنرانی احساسی خود در مقر فیفا به خاطر اعطای این میزبانی تقدیر کرد. اما چند سال بعد و با افشای فساد مالی در میان مقام‌های رده‌بالای فیفا که حتی استعفای سپ بلاتر، رئیس وقت فیفا، را در پی داشت، سالم‌بودن روند رأی‌گیری برای اعطای میزبانی جام جهانی به روسیه و قطر هم با تردید‌هایی روبه‌رو شد، اما قبل از هرگونه تحقیق و بازرسی، کامپیوتر‌ها و ایمیل‌های مورد استفاده در کمپین میزبانی روسیه از بین رفت. با وجود همه تردیدها، این روزها روسیه با صرف هزینه‌ای 13‌ میلیارددلاری برای ساخت ورزشگاه‌ها و توسعه زیرساخت‌ها، میزبان بهترین تیم‌های فوتبال جهان است و پوتین به بهترین وجه از این فرصت بهره‌برداری می‌کند. چهار سال قبل هم المپیک زمستانی سوچی به‌عنوان اولین گردهمایی بزرگ ورزشی پس از فروپاشی کمونیستم در روسیه برگزار شد. پایان المپیک زمستانی سوچی آغاز‌گر تحولاتی بود که رابطه روسیه و غرب را به پرتنش‌ترین رابطه پس از پایان جنگ سرد سوق داد. چند روز بعد از پایان بازی‌های سوچی، نیروهای ویژه روسیه در واکنش به تحولات اوکراین، ساختمان‌های دولتی در شبه‌جزیره کریمه را محاصره کردند. پس از آن هم در رفراندومی جنجالی، کریمه از اوکراین جدا و دوباره تحت حاکمیت مسکو قرار گرفت و در پی آن تحریم‌های غرب علیه روسیه نیز کلید خورد. ساقط‌کردن هواپیمای مسافربری مالزیایی در شرق اوکراین، ادعای مداخله روسیه در انتخابات‌های ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا، مداخله نظامی پوتین به سود بشار اسد در جنگ داخلی سوریه و نیز سوء قصد به جان سرگئی اسکریپال، جاسوس سابق روسیه در بریتانیا، تنش‌ها میان مسکو و غرب را به اوج خود رساند به‌طوری‌که اغلب رهبران اروپایی ترجیح دادند تا جام جهانی روسیه را از نظر سیاسی تحریم کنند. بااین‌حال هیچ‌کدام از این تحولات مانع از آن نشد تا سیل هواداران فوتبال رهسپار روسیه نشوند. براساس اعلام فیفا بیشترین تعداد بلیت در تاریخ بازی‌های جام جهانی در این دوره به فروش رفته است تا فعلا همه‌چیز به سود پوتین رقم بخورد. پوتین و اعضای دولت روسیه از فرصت برگزاری جام جهانی برای سرپوش‌گذاشتن بر مشکلات داخلی و افزایش مقبولیت خود استفاده کرده‌اند.
دیمیتری مدودف، نخست‌وزیر روسیه، در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه جام جهانی از یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی دولت روسیه رونمایی و اعلام کرد که سن بازنشستگی در این کشور برای زنان از 55 به 63 سال و برای مردان از 60 به 65 سال افزایش خواهد یافت. چنین اصلاحاتی برای کشوری که نهادها و ادارات دولتی تأمین‌کننده شغل اکثریت مردم آن هستند، می‌تواند بسیار تعیین‌کننده و باعث افزایش اقبال به دولت باشد. با وجود اینکه مخالفان داخلی پوتین این‌گونه اقدامات دولت را زیر سؤال برده‌اند اما نمی‌توانند مانع از پیروزی پوتین در جام جهانی روسیه شوند.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها