رویدادی برای تمامی فصول
ستایش درخت ایرانی
علیرضا امیرحاجبی
باید بپذیریم که کره زمین وارد مرحله‌ای بحرانی شده است. بحران‌های زیست‌محیطی شامل یک یا دو منطقه و کشور نمی‌شوند، بلکه تمامی جمعیت زمین را درگیر خود کرده‌اند. این بحران‌ها ابعاد و عمق‌های متنوعی دارند؛ از گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی آب‌وهوایی گرفته تا بحران آلودگی هوا، انقراض نسل بسیاری از حیوانات یا نابودی جنگل‌های بارانی در سراسر زمین. کشور ما نیز با بحران‌ها و گرفتاری‌های چند‌بُعدی در زمینه زیست‌محیطی مواجه است؛ فرسایش خاک، آلودگی هوا، بحران‌های آبی، قطع و نابودی درختان، مراتع و جنگل‌ها و نیز ازبین‌رفتن تالاب‌ها و دریاچه‌های سراسر کشور. این بحران‌ها می‌توانند به شکلی پیوسته، آرام و نامحسوس آغاز شوند و به نقاط غیرقابل بازگشت برسند. اما در این مرحله از زیست کره زمین چه می‌توان کرد؟ واکنش انسان‌ها دراین‌باره چیست؟ آیا باید صبر کنیم تا به نقطه‌ای غیرقابل‌بازگشت برسیم؟ پاسخ به‌طورقطع منفی است. در این مرحله با وجود ابزارهای ارتباطی، از جمله شبکه‌های فراگیر اجتماعی می‌توان به اطلاع‌رسانی و ارتقای فرهنگی شهروندان درباره مسائل زیست‌محیطی پرداخت و اینجا نقش هنرمندان در جامعه بسیار تأثیرگذار و فراگیر است. شکل‌گیری انواع کمپین‌های زیست‌محیطی و اطلاع‌رسانی در شبکه‌های اجتماعی بسیار مفید خواهد بود. رویداد‌های مرتبط با مسائل زیست‌محیطی و دعوت از شهروندان برای شرکت در چنین رویدادهایی از جمله فعالیت‌هایی است که می‌تواند باعث حساس‌کردن افکار عمومی در زمینه‌های متعدد زیستی باشد. زبان هنر زبانی پویاست که بیشتر مورد توجه جامعه قرار می‌گیرد. انتقال مفاهیم بنیادین زیستی از طریق و در قالب‌های مختلف هنری هرچند محدود تذکری است به جامعه در جهت احیا و تقویت فرهنگ و وجدان زیست‌محیطی؛ وجدانی که زندگی شهری مدرن آن را به‌شدت کم‌رنگ کرده است. بخش عمده بحران‌ها را می‌توان از طریق همیاری و هم‌فکری با عموم مردم کشور رفع کرد. هدف تشکیل گروهی شامل هنرمندان رشته‌های مختلف هنری تحت عنوان گروه هنری راینیتار نیز همین بوده است. این گروه به‌طور غیررسمی کار خود را در آخرین روز سال 95 در قالب برنامه‌ای تحت عنوان «مکاشفات درخت» آغاز و این روزها سومین برنامه خود را با حمایت معاونت تجسمی وزارت ارشاد در فرهنگ‌سرای نیاوران اجرا کرد. درختان احتضار نام پروژه‌ای است که تمرکز موضوعی خود را بر ارزش فرهنگی و زیست درخت گذاشته است. در این برنامه که ساعت 18 روز جمعه، پانزدهم تیر، در فرهنگ‌سرای نیاوران اجرا شد، هنرمندانی مانند نادر مشایخی، محمدباقر ضیایی، علی اتحاد، نیما زاغیان، آنیما احتیاط و ایرج ضیایی حضور داشتند. صاحب این قلم نیز سهم کوچکی در این رویداد ایفا کرده است. به‌جد امیدواریم که حضور تمامی هنرمندان ایرانی در عرصه‌های زیست‌محیطی بیشتر و قوی‌تر شود تا شاهد فجایع زیستی کمتری باشیم.
باید بپذیریم که کره زمین وارد مرحله‌ای بحرانی شده است. بحران‌های زیست‌محیطی شامل یک یا دو منطقه و کشور نمی‌شوند، بلکه تمامی جمعیت زمین را درگیر خود کرده‌اند. این بحران‌ها ابعاد و عمق‌های متنوعی دارند؛ از گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی آب‌وهوایی گرفته تا بحران آلودگی هوا، انقراض نسل بسیاری از حیوانات یا نابودی جنگل‌های بارانی در سراسر زمین. کشور ما نیز با بحران‌ها و گرفتاری‌های چند‌بُعدی در زمینه زیست‌محیطی مواجه است؛ فرسایش خاک، آلودگی هوا، بحران‌های آبی، قطع و نابودی درختان، مراتع و جنگل‌ها و نیز ازبین‌رفتن تالاب‌ها و دریاچه‌های سراسر کشور. این بحران‌ها می‌توانند به شکلی پیوسته، آرام و نامحسوس آغاز شوند و به نقاط غیرقابل بازگشت برسند. اما در این مرحله از زیست کره زمین چه می‌توان کرد؟ واکنش انسان‌ها دراین‌باره چیست؟ آیا باید صبر کنیم تا به نقطه‌ای غیرقابل‌بازگشت برسیم؟ پاسخ به‌طورقطع منفی است. در این مرحله با وجود ابزارهای ارتباطی، از جمله شبکه‌های فراگیر اجتماعی می‌توان به اطلاع‌رسانی و ارتقای فرهنگی شهروندان درباره مسائل زیست‌محیطی پرداخت و اینجا نقش هنرمندان در جامعه بسیار تأثیرگذار و فراگیر است. شکل‌گیری انواع کمپین‌های زیست‌محیطی و اطلاع‌رسانی در شبکه‌های اجتماعی بسیار مفید خواهد بود. رویداد‌های مرتبط با مسائل زیست‌محیطی و دعوت از شهروندان برای شرکت در چنین رویدادهایی از جمله فعالیت‌هایی است که می‌تواند باعث حساس‌کردن افکار عمومی در زمینه‌های متعدد زیستی باشد. زبان هنر زبانی پویاست که بیشتر مورد توجه جامعه قرار می‌گیرد. انتقال مفاهیم بنیادین زیستی از طریق و در قالب‌های مختلف هنری هرچند محدود تذکری است به جامعه در جهت احیا و تقویت فرهنگ و وجدان زیست‌محیطی؛ وجدانی که زندگی شهری مدرن آن را به‌شدت کم‌رنگ کرده است. بخش عمده بحران‌ها را می‌توان از طریق همیاری و هم‌فکری با عموم مردم کشور رفع کرد. هدف تشکیل گروهی شامل هنرمندان رشته‌های مختلف هنری تحت عنوان گروه هنری راینیتار نیز همین بوده است. این گروه به‌طور غیررسمی کار خود را در آخرین روز سال 95 در قالب برنامه‌ای تحت عنوان «مکاشفات درخت» آغاز و این روزها سومین برنامه خود را با حمایت معاونت تجسمی وزارت ارشاد در فرهنگ‌سرای نیاوران اجرا کرد. درختان احتضار نام پروژه‌ای است که تمرکز موضوعی خود را بر ارزش فرهنگی و زیست درخت گذاشته است. در این برنامه که ساعت 18 روز جمعه، پانزدهم تیر، در فرهنگ‌سرای نیاوران اجرا شد، هنرمندانی مانند نادر مشایخی، محمدباقر ضیایی، علی اتحاد، نیما زاغیان، آنیما احتیاط و ایرج ضیایی حضور داشتند. صاحب این قلم نیز سهم کوچکی در این رویداد ایفا کرده است. به‌جد امیدواریم که حضور تمامی هنرمندان ایرانی در عرصه‌های زیست‌محیطی بیشتر و قوی‌تر شود تا شاهد فجایع زیستی کمتری باشیم.