|

گام مهم بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا

نجات «می» ‌از گرداب

جلسه تعیین‌کننده کابینه بریتانیا به سود نخست‌وزیر این کشور پایان یافت و اعضای کابینه در «توافقی جمعی» به برنامه‌های ترزا می ‌برای خروج این کشور از اتحادیه اروپا رأی مثبت دادند. با توجه به تنش‌ها و دودستگی‌هایی که در هفته‌های اخیر بر سر برنامه‌های تجاری و شكل‌گيري منطقه تجارت آزاد با اتحادیه اروپا در کابینه می ‌ایجاد شد، این نگرانی وجود داشت که با توافق‌نكردن کابینه، روند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) با مانعی جدی روبه‌رو شود.
ترزا می ‌پس از نشستی پرتنش و چند‌ساعته موفق شد اکثریت وزرای کابینه را با خود همراه كند. آنها نيز از پیشنهادها و برنامه‌های خود براي برگزیت و همچنین برای ایجاد منطقه تجارت آزاد با اتحادیه اروپا و حفظ ارتباط نزدیک تجاری با این بلوک حمایت کردند. این توافق راه را برای مذاکره لندن و بروکسل هموار‌تر خواهد کرد، اما این توافق جمعی، همه آن چیزی نیست که بروکسل خواستار آن بود. رهبران اتحادیه اروپا، ترزا می را تحت فشار قرار داده‌اند تا با برنامه‌ها و سیاست‌هایی مشخص و کامل جزئیات رابطه آینده بریتانیا و اتحادیه اروپا را ترسیم کند. ترزا می پس از جلسه کابینه با انتشار بیانیه‌ای گفت: «در گفت‌وگوهای امروز کابینه درباره مواضع جامع خود برای آینده مذاکرات با اتحادیه اروپا به توافق رسیدیم. از این پس باید همه تلاش خود را به کار ببندیم تا این مواضع جامع و پیشنهادهاي خود را با هدف به‌دست‌آوردن رابطه‌ای متعادل میان دو طرف به مذاکره بگذاریم. پیشنهادهاي ما برای بریتانیا و اتحادیه اروپا خوب است و در پی آن هستیم تا این روند در پروسه‌ای سازنده به نتیجه برسد». از سوی دیگر میشل بارنیر، مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا با لندن، با استقبال از این توافق، ابراز امیدواری کرد که این پیشنهادها فقط روی کاغذ ارزش نداشته و قابلیت اجرائی هم داشته باشند.
اصلی‌ترین جزئیات توافق جمعی دولت ترزا می از اين قرار است: بریتانیا هماهنگی با قوانین تبادل کالا از سوی اتحادیه اروپا را می‌پذیرد تا اختلاف بر سر تجارت دوجانبه به حداقل برسد، درصورتی‌که هرکدام از این قوانین برخلاف قوانین جاری در بریتانیا باشد، پارلمان این کشور تصمیم نهایی را اتخاذ و حق جلوگیری از اجرای آن قوانین را دارد، درخصوص خدمات از جمله خدمات مالی، ترتیبات متفاوتی وجود خواهد داشت و شاهد انعطاف‌پذیری بیشتر و نیز توافق‌های مالی محکم‌تری خواهیم بود. با توجه به اینکه با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا جابه‌جایی‌ها دیگر آزادانه نخواهد بود، چارچوبی برای جابه‌جایی شهروندان اتحادیه اروپا و بریتانیا ایجاد خواهد شد تا بر اساس آن سفرها و درخواست تحصیل و شغل تداوم داشته باشد؛ برای ایجاد یک قلمرو گمرکی-ترکیبی، توافق گمرکی تازه‌ای میان دوطرف به اجرا گذاشته می‌شود. بریتانیا قادر خواهد بود تا قوانین تعرفه‌ای خود را اعمال کند و همچنین سیاست‌های مستقل تجاری را ادامه دهد. دادگاه عالی اروپایی برای حل‌و‌فصل اختلاف‌های دو طرف از میان خواهد رفت و این نهاد فقط در مناطقی که قوانین مشترک اعمال می‌شود، اجازه ورود دارد. برخی رسانه‌ها تصمیم نخست‌وزیري بریتانیا مبنی بر توافق جمعی برای رابطه‌ در آینده با اتحادیه اروپا را بیش ‌از حد انتظار خوب می‌دانند، اما بسیاری از هم‌حزبی‌های محافظه‌کار ترزا می درباره چالش‌های اجرائی‌شدن این توافق در داخل بریتانیا هشدار داده‌اند. بااین‌حال، نخست‌وزیر بریتانیا این توافق را تحولی عظیم در موضع‌گیری بریتانیا دانسته و ابراز امیدواری کرده است که این توافق چالش‌های روابط مرزی میان ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند را نیز برطرف كند. با وجود دستیابی به توافق جمعی، هنوز اعضای شاخصی در کابینه ترزا می با این توافق و روند تعیین‌شده برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا مخالفت می‌کنند.
نخست‌وزیر بریتانیا هم هشدار داده اگر طرح توافق‌شده نخست‌وزیر با سنگ‌اندازی این مخالفان روبه‌رو شود، از سمت‌های خود کنار گذاشته می‌شوند؛ در این میان بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، شاخص‌ترین چهره مخالفان به شمار می‌رود که جایگاه متزلزلی دارد. شرکت‌های بزرگ، از جمله خودروسازان، نیز از مخالفان این توافق‌اند. زیمنس، جگوار، بی‌ام‌دبلیو و ایرباس از جمله شرکت‌های بزرگی هستند که درباره خروج لندن از اتحادیه گمرکی اروپا هشدار داده‌اند. عضویت در اتحادیه گمرکی اروپا اجازه انتقال کالا‌ها بین کشور‌های عضو را بدون پرداخت عوارض گمرکی می‌دهد و با خروج بریتانیا از این اتحادیه گمرکی و اعمال قوانین جدید، معافیت گمرکی نیز از بین خواهد رفت و قدرت رقابت کمپانی‌های بریتانیایی با اروپایی‌ها کاهش خواهد یافت.
گریس گریلنیگ، وزیر راه بریتانیا، می‌گوید: «کسری تجاری سالانه بریتانیا با اتحادیه اروپا حدود 130‌میلیارد پوند است. درحال‌حاضر بریتانیا دومین بازار صادرات اتحادیه اروپا به شمار می‌آید و بر همین اساس فرصت‌های شغلی در سراسر اروپا به مصرف‌کنندگان انگلیسی وابسته است. بنابراین به نفع دو طرف است که توافق تجاری و گمرکی جدید ضامن منافع طرفین باشد». با گذشت بیش از دو سال از همه‌پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، جزئیات روابط آینده این کشور با بروکسل هنوز مشخص نشده است. دولت می ‌امیدوار است تا قبل از مارس 2019 به توافقی جامع دراین‌باره دست پیدا کند. اما مخالفت‌ها در حزب حاکم محافظه‌کار و نیز در میان رهبران اتحادیه اروپا باعث شده تا شانس دستیابی به چنین توافقی کاهش یابد.
معترضان آماده پذیرایی از ترامپ
هم‌زمان با چالش‌های پیش‌روی ترزا می بر سر روند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، سفر دونالد ترامپ به لندن نیز بر دردسر‌های نخست‌وزیر بریتانیا افزوده است. بر اساس برنامه اعلام‌شده، دونالد ترامپ پنجشنبه و جمعه پیش‌رو و پس از نشست رهبران ناتو در بروکسل به بریتانیا سفر می‌کند تا با الیزابت دوم، ملکه این کشور و ترزا می، نخست‌وزیر، دیدار کند. هم‌زمان گروه‌های زیادی از مخالفان رئیس‌جمهوري ایالات متحده خود را آماده می‌کنند تا در لندن و اسکاتلند تجمع‌های اعتراضی برگزار کنند. این سفر در حالی انجام می‌شود که از ابتدای روی‌کار‌آمدن ترامپ، برنامه سفر رئیس‌جمهوري آمریکا به لندن به دلیل مخالفت‌های گسترده در بریتانیا چندبار به تعویق افتاد. ترامپ و همسرش، ملانیا، قرار است روزهای پنجشنبه و جمعه در اقامتگاه ویژه سفارت آمریکا در لندن مستقر شوند و غیر از دیدار با ملکه و نخست‌وزیر، اکثر برنامه‌ها و دیدارهای ترامپ در خارج از لندن انجام می‌شود. ترامپ روز جمعه قرار است به اسکاتلند، زادگاه مادری خود، سفر کند. مخالفان رئیس‌جمهور آمریکا می‌گویند مقدمات برگزاری یک تجمع بزرگ اعتراضی را فراهم کرده‌اند و قرار است علاوه بر لندن در اسکاتلند هم تجمعی در مخالفت با ترامپ و سیاست‌های او برگزار کنند. مخالفان مجوز به پرواز درآوردن یک بادکنک بزرگ زرد را گرفته‌اند که کودکی شبیه ترامپ را نشان می‌دهد و «طعنه‌ای به رفتارها و اظهارات رئیس‌جمهوری آمریکا» عنوان شده است. با توجه به جو منفی ایجادشده علیه ترامپ، رسانه‌ها این سفر را مناقشه‌برانگیزترین و خبرسازترین سفر رئیس‌جمهوران ایالات متحده به بریتانیا می‌دانند.

جلسه تعیین‌کننده کابینه بریتانیا به سود نخست‌وزیر این کشور پایان یافت و اعضای کابینه در «توافقی جمعی» به برنامه‌های ترزا می ‌برای خروج این کشور از اتحادیه اروپا رأی مثبت دادند. با توجه به تنش‌ها و دودستگی‌هایی که در هفته‌های اخیر بر سر برنامه‌های تجاری و شكل‌گيري منطقه تجارت آزاد با اتحادیه اروپا در کابینه می ‌ایجاد شد، این نگرانی وجود داشت که با توافق‌نكردن کابینه، روند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) با مانعی جدی روبه‌رو شود.
ترزا می ‌پس از نشستی پرتنش و چند‌ساعته موفق شد اکثریت وزرای کابینه را با خود همراه كند. آنها نيز از پیشنهادها و برنامه‌های خود براي برگزیت و همچنین برای ایجاد منطقه تجارت آزاد با اتحادیه اروپا و حفظ ارتباط نزدیک تجاری با این بلوک حمایت کردند. این توافق راه را برای مذاکره لندن و بروکسل هموار‌تر خواهد کرد، اما این توافق جمعی، همه آن چیزی نیست که بروکسل خواستار آن بود. رهبران اتحادیه اروپا، ترزا می را تحت فشار قرار داده‌اند تا با برنامه‌ها و سیاست‌هایی مشخص و کامل جزئیات رابطه آینده بریتانیا و اتحادیه اروپا را ترسیم کند. ترزا می پس از جلسه کابینه با انتشار بیانیه‌ای گفت: «در گفت‌وگوهای امروز کابینه درباره مواضع جامع خود برای آینده مذاکرات با اتحادیه اروپا به توافق رسیدیم. از این پس باید همه تلاش خود را به کار ببندیم تا این مواضع جامع و پیشنهادهاي خود را با هدف به‌دست‌آوردن رابطه‌ای متعادل میان دو طرف به مذاکره بگذاریم. پیشنهادهاي ما برای بریتانیا و اتحادیه اروپا خوب است و در پی آن هستیم تا این روند در پروسه‌ای سازنده به نتیجه برسد». از سوی دیگر میشل بارنیر، مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا با لندن، با استقبال از این توافق، ابراز امیدواری کرد که این پیشنهادها فقط روی کاغذ ارزش نداشته و قابلیت اجرائی هم داشته باشند.
اصلی‌ترین جزئیات توافق جمعی دولت ترزا می از اين قرار است: بریتانیا هماهنگی با قوانین تبادل کالا از سوی اتحادیه اروپا را می‌پذیرد تا اختلاف بر سر تجارت دوجانبه به حداقل برسد، درصورتی‌که هرکدام از این قوانین برخلاف قوانین جاری در بریتانیا باشد، پارلمان این کشور تصمیم نهایی را اتخاذ و حق جلوگیری از اجرای آن قوانین را دارد، درخصوص خدمات از جمله خدمات مالی، ترتیبات متفاوتی وجود خواهد داشت و شاهد انعطاف‌پذیری بیشتر و نیز توافق‌های مالی محکم‌تری خواهیم بود. با توجه به اینکه با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا جابه‌جایی‌ها دیگر آزادانه نخواهد بود، چارچوبی برای جابه‌جایی شهروندان اتحادیه اروپا و بریتانیا ایجاد خواهد شد تا بر اساس آن سفرها و درخواست تحصیل و شغل تداوم داشته باشد؛ برای ایجاد یک قلمرو گمرکی-ترکیبی، توافق گمرکی تازه‌ای میان دوطرف به اجرا گذاشته می‌شود. بریتانیا قادر خواهد بود تا قوانین تعرفه‌ای خود را اعمال کند و همچنین سیاست‌های مستقل تجاری را ادامه دهد. دادگاه عالی اروپایی برای حل‌و‌فصل اختلاف‌های دو طرف از میان خواهد رفت و این نهاد فقط در مناطقی که قوانین مشترک اعمال می‌شود، اجازه ورود دارد. برخی رسانه‌ها تصمیم نخست‌وزیري بریتانیا مبنی بر توافق جمعی برای رابطه‌ در آینده با اتحادیه اروپا را بیش ‌از حد انتظار خوب می‌دانند، اما بسیاری از هم‌حزبی‌های محافظه‌کار ترزا می درباره چالش‌های اجرائی‌شدن این توافق در داخل بریتانیا هشدار داده‌اند. بااین‌حال، نخست‌وزیر بریتانیا این توافق را تحولی عظیم در موضع‌گیری بریتانیا دانسته و ابراز امیدواری کرده است که این توافق چالش‌های روابط مرزی میان ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند را نیز برطرف كند. با وجود دستیابی به توافق جمعی، هنوز اعضای شاخصی در کابینه ترزا می با این توافق و روند تعیین‌شده برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا مخالفت می‌کنند.
نخست‌وزیر بریتانیا هم هشدار داده اگر طرح توافق‌شده نخست‌وزیر با سنگ‌اندازی این مخالفان روبه‌رو شود، از سمت‌های خود کنار گذاشته می‌شوند؛ در این میان بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، شاخص‌ترین چهره مخالفان به شمار می‌رود که جایگاه متزلزلی دارد. شرکت‌های بزرگ، از جمله خودروسازان، نیز از مخالفان این توافق‌اند. زیمنس، جگوار، بی‌ام‌دبلیو و ایرباس از جمله شرکت‌های بزرگی هستند که درباره خروج لندن از اتحادیه گمرکی اروپا هشدار داده‌اند. عضویت در اتحادیه گمرکی اروپا اجازه انتقال کالا‌ها بین کشور‌های عضو را بدون پرداخت عوارض گمرکی می‌دهد و با خروج بریتانیا از این اتحادیه گمرکی و اعمال قوانین جدید، معافیت گمرکی نیز از بین خواهد رفت و قدرت رقابت کمپانی‌های بریتانیایی با اروپایی‌ها کاهش خواهد یافت.
گریس گریلنیگ، وزیر راه بریتانیا، می‌گوید: «کسری تجاری سالانه بریتانیا با اتحادیه اروپا حدود 130‌میلیارد پوند است. درحال‌حاضر بریتانیا دومین بازار صادرات اتحادیه اروپا به شمار می‌آید و بر همین اساس فرصت‌های شغلی در سراسر اروپا به مصرف‌کنندگان انگلیسی وابسته است. بنابراین به نفع دو طرف است که توافق تجاری و گمرکی جدید ضامن منافع طرفین باشد». با گذشت بیش از دو سال از همه‌پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، جزئیات روابط آینده این کشور با بروکسل هنوز مشخص نشده است. دولت می ‌امیدوار است تا قبل از مارس 2019 به توافقی جامع دراین‌باره دست پیدا کند. اما مخالفت‌ها در حزب حاکم محافظه‌کار و نیز در میان رهبران اتحادیه اروپا باعث شده تا شانس دستیابی به چنین توافقی کاهش یابد.
معترضان آماده پذیرایی از ترامپ
هم‌زمان با چالش‌های پیش‌روی ترزا می بر سر روند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، سفر دونالد ترامپ به لندن نیز بر دردسر‌های نخست‌وزیر بریتانیا افزوده است. بر اساس برنامه اعلام‌شده، دونالد ترامپ پنجشنبه و جمعه پیش‌رو و پس از نشست رهبران ناتو در بروکسل به بریتانیا سفر می‌کند تا با الیزابت دوم، ملکه این کشور و ترزا می، نخست‌وزیر، دیدار کند. هم‌زمان گروه‌های زیادی از مخالفان رئیس‌جمهوري ایالات متحده خود را آماده می‌کنند تا در لندن و اسکاتلند تجمع‌های اعتراضی برگزار کنند. این سفر در حالی انجام می‌شود که از ابتدای روی‌کار‌آمدن ترامپ، برنامه سفر رئیس‌جمهوري آمریکا به لندن به دلیل مخالفت‌های گسترده در بریتانیا چندبار به تعویق افتاد. ترامپ و همسرش، ملانیا، قرار است روزهای پنجشنبه و جمعه در اقامتگاه ویژه سفارت آمریکا در لندن مستقر شوند و غیر از دیدار با ملکه و نخست‌وزیر، اکثر برنامه‌ها و دیدارهای ترامپ در خارج از لندن انجام می‌شود. ترامپ روز جمعه قرار است به اسکاتلند، زادگاه مادری خود، سفر کند. مخالفان رئیس‌جمهور آمریکا می‌گویند مقدمات برگزاری یک تجمع بزرگ اعتراضی را فراهم کرده‌اند و قرار است علاوه بر لندن در اسکاتلند هم تجمعی در مخالفت با ترامپ و سیاست‌های او برگزار کنند. مخالفان مجوز به پرواز درآوردن یک بادکنک بزرگ زرد را گرفته‌اند که کودکی شبیه ترامپ را نشان می‌دهد و «طعنه‌ای به رفتارها و اظهارات رئیس‌جمهوری آمریکا» عنوان شده است. با توجه به جو منفی ایجادشده علیه ترامپ، رسانه‌ها این سفر را مناقشه‌برانگیزترین و خبرسازترین سفر رئیس‌جمهوران ایالات متحده به بریتانیا می‌دانند.

 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها