رقابت نزدیک عمران‌خان و نواز شریف در انتخابات امروز پاکستان
زیر سایه فساد
«کثیف‌ترین انتخابات»؛ عنوانی است که رسانه‌های پاکستانی به انتخابات سراسری امروز این کشور داده‌اند. افشای پرونده‌های گسترده فساد مالی که نواز شریف، نخست‌وزیر سابق را روانه زندان کرد، تهدید و تطمیع رسانه‌ها از سوی کاندیداها و گسترش بمب‌گذاری و آدم‌ربایی از‌جمله عوامل انتخاب چنین لقبی برای انتخابات مهم امروز به شمار می‌آید. پاکستان با حدود 200 میلیون نفر یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای مسلمان جهان است و رقیب هسته‌ای هند نیز محسوب می‌شود. این کشور اقتصادی در‌حال‌توسعه دارد و نقشی پررنگ در ناآرامی‌های افغانستان ایفا می‌کند. این نکات تنها دلایل اهمیت انتخابات سراسری امروز پاکستان نیست. از سال 1947 که پاکستان استقلال یافت، قدرت در این کشور در دست ارتش پاکستان بوده و کودتاهای نظامی بیش از انتخابات به عمر دولت‌ها پایان می‌داد؛ به‌طوری‌که تنها دو بار یک دولت غیرنظامی توانسته دوران خود را به پایان برساند که در تاریخ پاکستان اتفاقی غیرمعمول به شمار می‌آید. با وجود مداخله‌نکردن آشکار ارتش پاکستان، همچنان این باور در پاکستان وجود دارد که نظامیان این کشور با حمایت مالی و رسانه‌ای از کاندیداهای مد‌نظر خود تصمیم‌گیرنده اصلی
در سیاست پاکستان هستند. بر‌اساس‌این نهاد‌های مدنی درباره بروز تقلب در انتخابات امروز هشدار داده‌اند. در ماه‌های گذشته تنش بین حزب مسلم‌لیگ شاخه نواز و ارتش پاکستان منجر به افشای پرونده‌های فساد اعضای این حزب شد؛ به‌طوری‌که نواز شریف، نخست‌وزیر سابق و دخترش به اتهام داشتن فساد مالی از‌جمله در‌اختیار‌داشتن املاک غیرقانونی به زندان انداخته شدند و برای بیش از 15 هزار نفر از اعضای این شاخه از حزب مسلم‌لیگ پرونده‌های قضائی باز شد و نظارت و سانسور اخبار در رسانه‌ها نیز شدت گرفت. از سوی دیگر حملات تروریستی نیز به یکی از نگرانی‌های عمده در روند برگزاری انتخابات تبدیل شد. حدود دو هفته قبل داعش در حمله‌ای تروریستی در بلوچستان پاکستان حدود 150 نفر را قربانی کرد.
انتخابات و بازیگران کلیدی
نتیجه انتخابات امروز به طور مستقیم و غیرمستقیم تکلیف کرسی‌های ریاست‌جمهوری و نخست‌وزیری پاکستان برای پنج سال آینده را مشخص خواهد کرد. در انتخابات امروز حدود
106 میلیون پاکستانی که برای رأی‌دادن ثبت‌نام کرده‌اند، 272 نماینده مجلس ملی این کشور را انتخاب خواهند کرد. نمایندگان مجالس ایالتی در سند، پنجاب، بلوچستان و خیبرپشتونخواه نیز در رأی‌گیری امروز مشخص می‌شوند. براساس آمار ارائه‌شده از سوی کمیسیون انتخابات پاکستان نزدیک به 12 هزار نامزد برای تصاحب 849 کرسی در مجالس این کشور رقابت می‌کنند که از‌این‌میان سه‌هزارو 450 نفر نامزد ورود به مجلس ملی پاکستان هستند. مجلس ملی پاکستان 342 کرسی دارد که نمایندگان 272 کرسی با رأی مستقیم مردم انتخاب می‌شوند. دیگر نامزدها نیز در چهار ایالت برای دستیابی به 577 کرسی مجالس ایالتی رقابت می‌کنند. در انتخابات پاکستان نخست‌وزیر با رأی نمایندگان مجلس ملی انتخاب می‌شود و رئیس‌جمهور را نیز نمایندگان دو مجلس ملی و سنا و شش مجلس ایالتی انتخاب می‌کنند. نواز شریف، نخست‌وزیر سابق پاکستان که در زندان است، یکی از سه نامزد تصاحب کرسی نخست‌وزیری به شمار می‌آید. حزب مسلم‌لیگ شاخه نواز از او حمایت می‌کند. نواز شریف سال گذشته و در پی انتشار اسناد پاناما در مظان اتهام فساد مالی قرار گرفت و همراه با دخترش در بازگشت به پاکستان بازداشت شد. او از سوی
دادگاه درباره موضوع مالکیت غیرقانونی چهار آپارتمان در بریتانیا به 10 سال زندان محکوم شد. نواز شریف سه بار نخست‌وزیر پاکستان بوده؛ اما تاکنون حتی یک دوره پنج‌ساله نخست‌وزیری را به پایان نرسانده است. شریف با رد اسناد پاناما و اتهامات دادگاه، سیستم قضائی پاکستان را به همراهی با ارتش برای ضربه‌زدن به او متهم کرده است. عمران‌خان ستاره سابق تیم کریکت پاکستان و نامزد حزب تحریک انصاف یکی دیگر از بخت‌های نخست‌وزیری پاکستان به شمار می‌آید. او بیش از دو دهه است که به‌عنوان یک چهره محبوب در سیاست پاکستان حضور دارد؛ اما نتوانسته به رده‌های بالای سیاسی برسد. رابطه خوب عمران‌خان و ارتش پاکستان این گمانه را تقویت کرده که او کاندیدای مورد حمایت نظامیان این کشور است. با وجود تکذیب این احتمال، تمجید‌های عمران‌خان از فرمانده ارتش پاکستان این دیدگاه را تقویت می‌کند. از سوی دیگر گفته می‌شود که حزب تحریک انصاف پاکستان با گروه‌های شبه‌نظامی از‌جمله القاعده رابطه‌ای نزدیک دارد. بلاول بوتو زرداری، پسر بینظیر بوتو، نخست‌وزیر سابق پاکستان، نیز دیگر نامزد سمت نخست‌وزیری به شمار می‌آید. بلاول بوتو زرداری، رهبر 29ساله حزب مردم، برای
نخستین‌بار است که در رقابت انتخاباتی پارلمانی شرکت می‌کند. در میان ایالت‌های پاکستان، ایالت پنجاب که پرجمعیت‌ترین ایالت پاکستان به شمار می‌آید، پایگاه قدرت حزب مسلم‌لیگ شاخه نواز و نواز شریف به شمار می‌آید؛ به‌طوری‌که بیش از نیمی از کرسی‌های انتخابی مجلس سنای پاکستان از این ایالت به مجلس راه می‌یابند. ایالت خیبرپشتونخواه هم پایگاه اصلی حزب تحریک انصاف و عمران‌خان به شمار می‌آید. این ایالت یکی از پایگاه‌های اصلی گروه‌های شبه‌نظامی در پاکستان است. در ایالت سند و دیگر مناطق کم‌جمعیت‌تر و روستایی پاکستان هم حزب مردم و بلاول بوتو اقبال بیشتری دارند. آخرین نظرسنجی‌ها حاکی از رقابت نزدیک میان حزب عمران‌خان و حزب نواز شریف است؛ به‌طوری‌که حزب تحریک انصاف با داشتن 30 درصد آرا و حزب مسلم‌لیگ شاخه نواز با داشتن 27 درصد حمایت رأی‌دهندگان در صدر قرار دارند. حزب مردم پاکستان نیز به رهبری بلاول بوتو در مقام سوم نظرسنجی‌ها قرار دارد. به‌این‌ترتیب با توجه به اینکه هیچ‌کدام از احزاب نمی‌توانند حداکثر آرای لازم برای تشکیل دولت را به دست آورند، ائتلاف با حزب مردم می‌تواند پیروز این انتخابات را تعیین کند.
«کثیف‌ترین انتخابات»؛ عنوانی است که رسانه‌های پاکستانی به انتخابات سراسری امروز این کشور داده‌اند. افشای پرونده‌های گسترده فساد مالی که نواز شریف، نخست‌وزیر سابق را روانه زندان کرد، تهدید و تطمیع رسانه‌ها از سوی کاندیداها و گسترش بمب‌گذاری و آدم‌ربایی از‌جمله عوامل انتخاب چنین لقبی برای انتخابات مهم امروز به شمار می‌آید. پاکستان با حدود 200 میلیون نفر یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای مسلمان جهان است و رقیب هسته‌ای هند نیز محسوب می‌شود. این کشور اقتصادی در‌حال‌توسعه دارد و نقشی پررنگ در ناآرامی‌های افغانستان ایفا می‌کند. این نکات تنها دلایل اهمیت انتخابات سراسری امروز پاکستان نیست. از سال 1947 که پاکستان استقلال یافت، قدرت در این کشور در دست ارتش پاکستان بوده و کودتاهای نظامی بیش از انتخابات به عمر دولت‌ها پایان می‌داد؛ به‌طوری‌که تنها دو بار یک دولت غیرنظامی توانسته دوران خود را به پایان برساند که در تاریخ پاکستان اتفاقی غیرمعمول به شمار می‌آید. با وجود مداخله‌نکردن آشکار ارتش پاکستان، همچنان این باور در پاکستان وجود دارد که نظامیان این کشور با حمایت مالی و رسانه‌ای از کاندیداهای مد‌نظر خود تصمیم‌گیرنده اصلی
در سیاست پاکستان هستند. بر‌اساس‌این نهاد‌های مدنی درباره بروز تقلب در انتخابات امروز هشدار داده‌اند. در ماه‌های گذشته تنش بین حزب مسلم‌لیگ شاخه نواز و ارتش پاکستان منجر به افشای پرونده‌های فساد اعضای این حزب شد؛ به‌طوری‌که نواز شریف، نخست‌وزیر سابق و دخترش به اتهام داشتن فساد مالی از‌جمله در‌اختیار‌داشتن املاک غیرقانونی به زندان انداخته شدند و برای بیش از 15 هزار نفر از اعضای این شاخه از حزب مسلم‌لیگ پرونده‌های قضائی باز شد و نظارت و سانسور اخبار در رسانه‌ها نیز شدت گرفت. از سوی دیگر حملات تروریستی نیز به یکی از نگرانی‌های عمده در روند برگزاری انتخابات تبدیل شد. حدود دو هفته قبل داعش در حمله‌ای تروریستی در بلوچستان پاکستان حدود 150 نفر را قربانی کرد.
انتخابات و بازیگران کلیدی
نتیجه انتخابات امروز به طور مستقیم و غیرمستقیم تکلیف کرسی‌های ریاست‌جمهوری و نخست‌وزیری پاکستان برای پنج سال آینده را مشخص خواهد کرد. در انتخابات امروز حدود
106 میلیون پاکستانی که برای رأی‌دادن ثبت‌نام کرده‌اند، 272 نماینده مجلس ملی این کشور را انتخاب خواهند کرد. نمایندگان مجالس ایالتی در سند، پنجاب، بلوچستان و خیبرپشتونخواه نیز در رأی‌گیری امروز مشخص می‌شوند. براساس آمار ارائه‌شده از سوی کمیسیون انتخابات پاکستان نزدیک به 12 هزار نامزد برای تصاحب 849 کرسی در مجالس این کشور رقابت می‌کنند که از‌این‌میان سه‌هزارو 450 نفر نامزد ورود به مجلس ملی پاکستان هستند. مجلس ملی پاکستان 342 کرسی دارد که نمایندگان 272 کرسی با رأی مستقیم مردم انتخاب می‌شوند. دیگر نامزدها نیز در چهار ایالت برای دستیابی به 577 کرسی مجالس ایالتی رقابت می‌کنند. در انتخابات پاکستان نخست‌وزیر با رأی نمایندگان مجلس ملی انتخاب می‌شود و رئیس‌جمهور را نیز نمایندگان دو مجلس ملی و سنا و شش مجلس ایالتی انتخاب می‌کنند. نواز شریف، نخست‌وزیر سابق پاکستان که در زندان است، یکی از سه نامزد تصاحب کرسی نخست‌وزیری به شمار می‌آید. حزب مسلم‌لیگ شاخه نواز از او حمایت می‌کند. نواز شریف سال گذشته و در پی انتشار اسناد پاناما در مظان اتهام فساد مالی قرار گرفت و همراه با دخترش در بازگشت به پاکستان بازداشت شد. او از سوی
دادگاه درباره موضوع مالکیت غیرقانونی چهار آپارتمان در بریتانیا به 10 سال زندان محکوم شد. نواز شریف سه بار نخست‌وزیر پاکستان بوده؛ اما تاکنون حتی یک دوره پنج‌ساله نخست‌وزیری را به پایان نرسانده است. شریف با رد اسناد پاناما و اتهامات دادگاه، سیستم قضائی پاکستان را به همراهی با ارتش برای ضربه‌زدن به او متهم کرده است. عمران‌خان ستاره سابق تیم کریکت پاکستان و نامزد حزب تحریک انصاف یکی دیگر از بخت‌های نخست‌وزیری پاکستان به شمار می‌آید. او بیش از دو دهه است که به‌عنوان یک چهره محبوب در سیاست پاکستان حضور دارد؛ اما نتوانسته به رده‌های بالای سیاسی برسد. رابطه خوب عمران‌خان و ارتش پاکستان این گمانه را تقویت کرده که او کاندیدای مورد حمایت نظامیان این کشور است. با وجود تکذیب این احتمال، تمجید‌های عمران‌خان از فرمانده ارتش پاکستان این دیدگاه را تقویت می‌کند. از سوی دیگر گفته می‌شود که حزب تحریک انصاف پاکستان با گروه‌های شبه‌نظامی از‌جمله القاعده رابطه‌ای نزدیک دارد. بلاول بوتو زرداری، پسر بینظیر بوتو، نخست‌وزیر سابق پاکستان، نیز دیگر نامزد سمت نخست‌وزیری به شمار می‌آید. بلاول بوتو زرداری، رهبر 29ساله حزب مردم، برای
نخستین‌بار است که در رقابت انتخاباتی پارلمانی شرکت می‌کند. در میان ایالت‌های پاکستان، ایالت پنجاب که پرجمعیت‌ترین ایالت پاکستان به شمار می‌آید، پایگاه قدرت حزب مسلم‌لیگ شاخه نواز و نواز شریف به شمار می‌آید؛ به‌طوری‌که بیش از نیمی از کرسی‌های انتخابی مجلس سنای پاکستان از این ایالت به مجلس راه می‌یابند. ایالت خیبرپشتونخواه هم پایگاه اصلی حزب تحریک انصاف و عمران‌خان به شمار می‌آید. این ایالت یکی از پایگاه‌های اصلی گروه‌های شبه‌نظامی در پاکستان است. در ایالت سند و دیگر مناطق کم‌جمعیت‌تر و روستایی پاکستان هم حزب مردم و بلاول بوتو اقبال بیشتری دارند. آخرین نظرسنجی‌ها حاکی از رقابت نزدیک میان حزب عمران‌خان و حزب نواز شریف است؛ به‌طوری‌که حزب تحریک انصاف با داشتن 30 درصد آرا و حزب مسلم‌لیگ شاخه نواز با داشتن 27 درصد حمایت رأی‌دهندگان در صدر قرار دارند. حزب مردم پاکستان نیز به رهبری بلاول بوتو در مقام سوم نظرسنجی‌ها قرار دارد. به‌این‌ترتیب با توجه به اینکه هیچ‌کدام از احزاب نمی‌توانند حداکثر آرای لازم برای تشکیل دولت را به دست آورند، ائتلاف با حزب مردم می‌تواند پیروز این انتخابات را تعیین کند.