|

«من»‌های آقای شهردار

صدرا محقق

تحلیل زبان گفتاری افشانی، شهردار تهران، در اولین نشست خبری‌اش حکایت از تلاش مصرانه‌ او برای تثبیت و ارائه کاراکتری تک‌رو، قاطع و جدی از خود دارد. نگاهی به پاسخ‌ها و گفته‌هایش نشان می‌دهد برخلاف رسم رایج مدیران کشور که بیشتر از ضمیر جمع -ما- استفاده می‌کنند، او با اصرار بر ضمیر اول‌شخص -من- سخن می‌گوید.
این بخشی از گفته‌های شهردار در نشست خبری روز گذشته است: در دوره من هیچ جایی تغییر کاربری داده نمی‌شود/ هیچ‌کس نمی‌تواند به من فشار بیاورد که مدیری را بیاورم یا تعویض کنم/ فردی را که به‌عنوان نفوذی مطرح شد، شخصا شناسایی کردم و درخواست بازداشتش را دادم/ من به‌شدت پیگیر تصویب قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان بودم.
افشانی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره موانع مبارزه با فساد این‌طور گفت: خودم می‌دانم ورود به این عرصه هزینه سنگینی دارد و با کمال میل این هزینه‌ها را می‌دهم/ خرید و فروش پُست، کثیف‌ترین اقدام در شهرداری است، مطمئن باشید اگر یک نمونه و فقط یک نمونه برای من روشن شود، آن‌وقت برخورد قاطع من را خواهید دید.
بخش‌های دیگری از گفته‌ها و پاسخ‌های او نه فقط در نشست خبری روز گذشته که در بیشتر اظهارنظرهایی که پس از انتخاب به‌عنوان شهردار مطرح کرده نیز همین‌گونه و متکی بر «من» هستند. این در حالی است که سال‌ها تأکید بر «من» در مدل مدیریتی رایج در ایران، ضد ارزش به حساب می‌آمد و نماد منیت و غرور بود، همین هم باعث شد اغلب مسئولان از بالا تا پایین، چه در مقام و مسئولیت و وعده‌دادن و چه انتقاد از عملکرد دستگاه متبوع خود یا بقیه بخش‌ها از طرف «ما»ی مجهولی حرف بزنند که معلوم نیست مشخصا کیست؛ «ما باید فلان کنیم»، «ما بهمان کار را نکردیم» مایی به اندازه کلیت نظام!
اینکه شهردار - یا هر مسئولی - با تأکید مشخص و مصرانه بر «من» قول و وعده بدهد یا از موضوعی انتقاد یا با آن مخالفت کند، حداقل این حُسن را دارد که مخاطب، از شهروند تا منتقد و رسانه، ناخودآگاه حس می‌کند با این فرد یا مسئول خاص طرف است، نه کلیتی به بزرگی «ما»ی آن نهاد و سازمان یا کلیت نظام.
مسئولی که با تکیه و تأکید بر «ما» حرف می‌زند و درباره کارهایی که «ما» باید بکنیم یا از کارهایی که «ما» نکرده‌ایم انتقاد می‌کند، وقت حساب‌کشی و جواب پس‌دادن هم ارجاع می‌دهد به همان مای کلی که همراهی نکردند و نشد و خبری از مسئولیت‌پذیری «من» نخواهد شد.
به‌همین‌دلیل است که این شیوه گفتاری متفاوت شهردار جدید تأمل‌برانگیز است، اگر این تأکید افشانی بر «من»، یک تاکتیک گفتمانی باشد و نه فقط یک شیوه حرف‌زدن شخصی (چون در این صورت ممکن است شیوه‌اش را به‌زودی عوض کند) می‌توان با ارجاع به همین «من»گفتن‌هایش درباره کم‌کاری یا قول و وعده‌ای که داد و به سرانجامی نرسید و... از خود او مستقیم پاسخ خواست که چه شد آن‌همه وعده.
تحلیل زبان گفتاری افشانی، شهردار تهران، در اولین نشست خبری‌اش حکایت از تلاش مصرانه‌ او برای تثبیت و ارائه کاراکتری تک‌رو، قاطع و جدی از خود دارد. نگاهی به پاسخ‌ها و گفته‌هایش نشان می‌دهد برخلاف رسم رایج مدیران کشور که بیشتر از ضمیر جمع -ما- استفاده می‌کنند، او با اصرار بر ضمیر اول‌شخص -من- سخن می‌گوید.
این بخشی از گفته‌های شهردار در نشست خبری روز گذشته است: در دوره من هیچ جایی تغییر کاربری داده نمی‌شود/ هیچ‌کس نمی‌تواند به من فشار بیاورد که مدیری را بیاورم یا تعویض کنم/ فردی را که به‌عنوان نفوذی مطرح شد، شخصا شناسایی کردم و درخواست بازداشتش را دادم/ من به‌شدت پیگیر تصویب قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان بودم.
افشانی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره موانع مبارزه با فساد این‌طور گفت: خودم می‌دانم ورود به این عرصه هزینه سنگینی دارد و با کمال میل این هزینه‌ها را می‌دهم/ خرید و فروش پُست، کثیف‌ترین اقدام در شهرداری است، مطمئن باشید اگر یک نمونه و فقط یک نمونه برای من روشن شود، آن‌وقت برخورد قاطع من را خواهید دید.
بخش‌های دیگری از گفته‌ها و پاسخ‌های او نه فقط در نشست خبری روز گذشته که در بیشتر اظهارنظرهایی که پس از انتخاب به‌عنوان شهردار مطرح کرده نیز همین‌گونه و متکی بر «من» هستند. این در حالی است که سال‌ها تأکید بر «من» در مدل مدیریتی رایج در ایران، ضد ارزش به حساب می‌آمد و نماد منیت و غرور بود، همین هم باعث شد اغلب مسئولان از بالا تا پایین، چه در مقام و مسئولیت و وعده‌دادن و چه انتقاد از عملکرد دستگاه متبوع خود یا بقیه بخش‌ها از طرف «ما»ی مجهولی حرف بزنند که معلوم نیست مشخصا کیست؛ «ما باید فلان کنیم»، «ما بهمان کار را نکردیم» مایی به اندازه کلیت نظام!
اینکه شهردار - یا هر مسئولی - با تأکید مشخص و مصرانه بر «من» قول و وعده بدهد یا از موضوعی انتقاد یا با آن مخالفت کند، حداقل این حُسن را دارد که مخاطب، از شهروند تا منتقد و رسانه، ناخودآگاه حس می‌کند با این فرد یا مسئول خاص طرف است، نه کلیتی به بزرگی «ما»ی آن نهاد و سازمان یا کلیت نظام.
مسئولی که با تکیه و تأکید بر «ما» حرف می‌زند و درباره کارهایی که «ما» باید بکنیم یا از کارهایی که «ما» نکرده‌ایم انتقاد می‌کند، وقت حساب‌کشی و جواب پس‌دادن هم ارجاع می‌دهد به همان مای کلی که همراهی نکردند و نشد و خبری از مسئولیت‌پذیری «من» نخواهد شد.
به‌همین‌دلیل است که این شیوه گفتاری متفاوت شهردار جدید تأمل‌برانگیز است، اگر این تأکید افشانی بر «من»، یک تاکتیک گفتمانی باشد و نه فقط یک شیوه حرف‌زدن شخصی (چون در این صورت ممکن است شیوه‌اش را به‌زودی عوض کند) می‌توان با ارجاع به همین «من»گفتن‌هایش درباره کم‌کاری یا قول و وعده‌ای که داد و به سرانجامی نرسید و... از خود او مستقیم پاسخ خواست که چه شد آن‌همه وعده.
 

اخبار مرتبط سایر رسانه ها