تفاوت بین رفاه حیوانات و حقوق حیوانات
سپهر سلیمی
در مسائل مرتبط با حمایت از حیوانات خیلیوقتها آنچه تحت عنوان «حمایت از حقوق حیوانات» شمرده میشود، تعریف اشتباهی است که صرفا تأمینکننده «رفاه حیوانات» است. این اشتباه که ناشی از ندانستن تعریف این دو عبارت پدید میآید، نهتنها در بین عوام یا دوستداران محیط زیست که حتی در بین جمع کثیری از حامیان حیوانات نیز رخ میدهد. دانستن مفهوم دقیق این دو عبارت باعث درک بهتر از شرایط و تلاش مؤثر برای تأمین حقوق حیوانات خواهد شد.
در تعریف کلی، «رفاه حیوانات» یا Animal Welfare در برابر منافع انسانی قابل چشمپوشی است، برای مثال در مزارع پرورش حیوانات، حیوانات را برای تولید گوشت و پوست و شیر پرورش میدهند و رفاه حیوانات میگوید در زمان پرورش باید از تغذیه مناسب، بهداشت و محل مناسب برای زندگی برخوردار باشند و سپس به روشی بدون درد کشته شوند تا مورد استفاده انسان قرار گیرند یا مثلا دیدگاه حامیان رفاه حیوانات درباره حیوانات خانگی این است که هیچ اشکالی ندارد حیوانات تکثیر و در منازل در شرایط خوب نگهداری شوند.
حامیان «حقوق حیوانات» Animal Rights هیچ حقی از حیوان را قابل معاوضه در برابر منافع انسانی نمیدانند و بر این اساس میگویند انسان حق ندارد حیوانات را در مزارع پرورش دهد تا از گوشت و شیر آنها استفاده کند زیرا حیوانات حق حیات دارند و بشر نمیتواند این حق را از آنها سلب کند. بر اساس اصول حقوق حیوانات، بشر نباید از حیوانات برای آزمایشهای پزشکی استفاده کند یا مثلا استفاده از حیوانات در سیرکها، باغوحشها، باغ پرندگان و دلفیناریومها بر خلاف حقوق حیوانات است. حامیان حقوق حیوانات مردم را دعوت میکنند که نگاه کالاگونه به حیوانات نداشته باشند و از هر عملی که باعث درد و رنج حیوانات میشود، اجتناب کنند.
حامیان رفاه حیوانات، استفاده از حیوانات را از نظر اخلاقی بیمانع میدانند ولی حامیان حقوق حیوانات هیچگونه استفاده از حیوانات را جایز نمیشمارند. رفاه حیواناتیها معتقدند انسان میتواند در جهت مصالح خود از حیوانات استفاده کند ولی حقوق حیواناتیها بههیچوجه این مسئله را مجاز نمیدانند. از نظر طرفداران رفاه حیوانات، مصالح بشر نسبت به حیوانات همیشه در اولویت است اما از دیدگاه فعالان حقوق حیوانات این اولویت وجود خارجی ندارد. رفاه حیواناتیها درد و رنج حیوانات را در مواقع ضروری مجاز میدانند اما طرفداران حقوق حیوانات در همه حال این کار را جایز نمیدانند.
بسیاری از حامیان حقوق حیوانات معتقدند آندسته از اقداماتی که به اسم حمایت از حیوانات در جهان انجام میشود، فقط وسیلهای برای تداوم ظلم به حیوانات است. برای مثال، آن دسته از مقرراتی که دریاره شرایط نگهداری حیوانات مزرعهای وجود دارد، یا استانداردهایی که برای باغوحشها تعریف میشود، در اصل فریبی در قالب ژستهای حمایت از حیواناتی است تا از این طریق فشار افکار عمومی کم شود و ظلم به حیوانات ادامه داشته باشد.
در مسائل مرتبط با حمایت از حیوانات خیلیوقتها آنچه تحت عنوان «حمایت از حقوق حیوانات» شمرده میشود، تعریف اشتباهی است که صرفا تأمینکننده «رفاه حیوانات» است. این اشتباه که ناشی از ندانستن تعریف این دو عبارت پدید میآید، نهتنها در بین عوام یا دوستداران محیط زیست که حتی در بین جمع کثیری از حامیان حیوانات نیز رخ میدهد. دانستن مفهوم دقیق این دو عبارت باعث درک بهتر از شرایط و تلاش مؤثر برای تأمین حقوق حیوانات خواهد شد.
در تعریف کلی، «رفاه حیوانات» یا Animal Welfare در برابر منافع انسانی قابل چشمپوشی است، برای مثال در مزارع پرورش حیوانات، حیوانات را برای تولید گوشت و پوست و شیر پرورش میدهند و رفاه حیوانات میگوید در زمان پرورش باید از تغذیه مناسب، بهداشت و محل مناسب برای زندگی برخوردار باشند و سپس به روشی بدون درد کشته شوند تا مورد استفاده انسان قرار گیرند یا مثلا دیدگاه حامیان رفاه حیوانات درباره حیوانات خانگی این است که هیچ اشکالی ندارد حیوانات تکثیر و در منازل در شرایط خوب نگهداری شوند.
حامیان «حقوق حیوانات» Animal Rights هیچ حقی از حیوان را قابل معاوضه در برابر منافع انسانی نمیدانند و بر این اساس میگویند انسان حق ندارد حیوانات را در مزارع پرورش دهد تا از گوشت و شیر آنها استفاده کند زیرا حیوانات حق حیات دارند و بشر نمیتواند این حق را از آنها سلب کند. بر اساس اصول حقوق حیوانات، بشر نباید از حیوانات برای آزمایشهای پزشکی استفاده کند یا مثلا استفاده از حیوانات در سیرکها، باغوحشها، باغ پرندگان و دلفیناریومها بر خلاف حقوق حیوانات است. حامیان حقوق حیوانات مردم را دعوت میکنند که نگاه کالاگونه به حیوانات نداشته باشند و از هر عملی که باعث درد و رنج حیوانات میشود، اجتناب کنند.
حامیان رفاه حیوانات، استفاده از حیوانات را از نظر اخلاقی بیمانع میدانند ولی حامیان حقوق حیوانات هیچگونه استفاده از حیوانات را جایز نمیشمارند. رفاه حیواناتیها معتقدند انسان میتواند در جهت مصالح خود از حیوانات استفاده کند ولی حقوق حیواناتیها بههیچوجه این مسئله را مجاز نمیدانند. از نظر طرفداران رفاه حیوانات، مصالح بشر نسبت به حیوانات همیشه در اولویت است اما از دیدگاه فعالان حقوق حیوانات این اولویت وجود خارجی ندارد. رفاه حیواناتیها درد و رنج حیوانات را در مواقع ضروری مجاز میدانند اما طرفداران حقوق حیوانات در همه حال این کار را جایز نمیدانند.
بسیاری از حامیان حقوق حیوانات معتقدند آندسته از اقداماتی که به اسم حمایت از حیوانات در جهان انجام میشود، فقط وسیلهای برای تداوم ظلم به حیوانات است. برای مثال، آن دسته از مقرراتی که دریاره شرایط نگهداری حیوانات مزرعهای وجود دارد، یا استانداردهایی که برای باغوحشها تعریف میشود، در اصل فریبی در قالب ژستهای حمایت از حیواناتی است تا از این طریق فشار افکار عمومی کم شود و ظلم به حیوانات ادامه داشته باشد.