چند عدد براي درک تأمين مخارج سيل
سيدمصطفي هاشميطبا
سرمقاله شماره گذشته روزنامه «شرق»، به قلم جناب آقاي بایزيد مردوخي، راهکارهايي کاربردي برای تأمين مخارج سيل پيشنهاد داده است. بهسبب فعاليتهاي اصولي ايشان که سالها در سازمان برنامه و بودجه منشأ اثرات مثبتي بودهاند، ايشان را ميستايم، اما پيشنهادهای ارائهشده در يادداشت و چارهجويي ايشان به عنوان يک امر کاربردي، با موانع جدي روبهرو است.
خلاصه نظرات ايشان چنين است:
1- دستبردن به صندوق توسعه ملي کار درستي نيست.
2- به استانها اختيارات قانوني داده شود (يعني با تصويب مجلس).
3- از استانها برنامه خواسته شود.
4- ساختار سازمان برنامه اصلاح شود.
5- همه استانها براي حل مشکلات استانهاي سيلزده همراهي کنند.
6- اين شيوه در اجرا با مشکلات جدي همراه خواهد شد.
7- از بخش خصوصي با مدلهاي کسبوکار ميتوان بهره گرفت.
8- براي 14 هزار کيلومتر راه آسيبديده ميتوان از بخش خصوصي کمک گرفت و با اخذ عوارض راه يا تضمين دولت، سرمايهگذاري را تأمين کرد.
9- براي احياي آبخيزداري و آبخوانداري از اوراق مشارکت استفاده کرد و آن را با آببهاي کشاورزي پرداخت.
10- از کمکهاي ايرانيان خارج از کشور استفاده کرد.
11- زمان به سرعت سپري ميشود و فصل گرما و سپس سرما در کمين سيلزدگان است، بايد با سرعت با استفاده از روشهاي يادشده براي مشکلات ناشي از سيل مهيب اخير اقدام کرد.
يک نکته مشخص است؛ با توجه به ضعف ساختارها، زمان زيادي براي بهنتيجهرساندن کار نياز است. از سوي ديگر، بايد بررسي کرد که وضع مالي کشور براي رفع نيازهاي سيلزدگان چگونه است؟ به موارد يک تا شش توجه کنيد.
1- امسال حدود 150 هزار ميليارد تومان کسر بودجه وجود دارد.
2- نقدينگي کشور به مرز 2000 هزار ميليارد تومان نزديک شده است.
3- بانکها ميگويند پولي براي اعطاي تسهيلات مالي ندارند.
4- سالانه 900 هزار ميليارد تومان يارانه غيرنقدي پرداخت ميشود که بخش بسيار بزرگ آن، يارانه پنهان است.
5- سالانه 48 هزار ميليارد تومان يارانه نقدي به حساب سرپرستان خانوار واريز ميشود.
6- روزانه خودروها صد ميليون ليتر بنزين يارانهدار را میسوزانند.
اين مبالغ را در نظر بگيريد و سپس بدانيد بر اساس برآوردهاي صورتگرفته، کل خسارات وارده حدود 30 هزار ميليارد تومان است.
درحاليکه به دستور مقام معظم رهبري در بازسازي بايد تسريع شود و جمله آخر سرمقاله جناب مردوخي هم به اين امر تکيه دارد، نميتوان از مکانيسمهايي استفاده کرد که هر کدام تا حصول امضاي آخر (و نه اجرا) شايد بيش از يک سال به طول انجامد و معلوم هم نيست (همانطورکه ايشان هم اشاره کرده است) در عمل درست اجرا شود.
توجه شود علاوه بر خسارات عمومي، مردم سيلزده همهچيزشان را از دست دادهاند. بايد راهکارهاي سريع براي حل مشکل مردم به کار گرفته و بهطور ضربتي، تأمين مالي شود. اگر به شش مورد بالا در بخشهاي هزينهاي کشور توجه شود معلوم خواهد شد حل این مسئله بهراحتي قابل حصول است، اما مسئولان تصميمگير مشغول مذاکره نفسگير و راهيابيهاي پيچيده هستند و سيلزدگان براي بازسازي مناطق و تأمين خسارتها به آنها دل بستهاند.
سرمقاله شماره گذشته روزنامه «شرق»، به قلم جناب آقاي بایزيد مردوخي، راهکارهايي کاربردي برای تأمين مخارج سيل پيشنهاد داده است. بهسبب فعاليتهاي اصولي ايشان که سالها در سازمان برنامه و بودجه منشأ اثرات مثبتي بودهاند، ايشان را ميستايم، اما پيشنهادهای ارائهشده در يادداشت و چارهجويي ايشان به عنوان يک امر کاربردي، با موانع جدي روبهرو است.
خلاصه نظرات ايشان چنين است:
1- دستبردن به صندوق توسعه ملي کار درستي نيست.
2- به استانها اختيارات قانوني داده شود (يعني با تصويب مجلس).
3- از استانها برنامه خواسته شود.
4- ساختار سازمان برنامه اصلاح شود.
5- همه استانها براي حل مشکلات استانهاي سيلزده همراهي کنند.
6- اين شيوه در اجرا با مشکلات جدي همراه خواهد شد.
7- از بخش خصوصي با مدلهاي کسبوکار ميتوان بهره گرفت.
8- براي 14 هزار کيلومتر راه آسيبديده ميتوان از بخش خصوصي کمک گرفت و با اخذ عوارض راه يا تضمين دولت، سرمايهگذاري را تأمين کرد.
9- براي احياي آبخيزداري و آبخوانداري از اوراق مشارکت استفاده کرد و آن را با آببهاي کشاورزي پرداخت.
10- از کمکهاي ايرانيان خارج از کشور استفاده کرد.
11- زمان به سرعت سپري ميشود و فصل گرما و سپس سرما در کمين سيلزدگان است، بايد با سرعت با استفاده از روشهاي يادشده براي مشکلات ناشي از سيل مهيب اخير اقدام کرد.
يک نکته مشخص است؛ با توجه به ضعف ساختارها، زمان زيادي براي بهنتيجهرساندن کار نياز است. از سوي ديگر، بايد بررسي کرد که وضع مالي کشور براي رفع نيازهاي سيلزدگان چگونه است؟ به موارد يک تا شش توجه کنيد.
1- امسال حدود 150 هزار ميليارد تومان کسر بودجه وجود دارد.
2- نقدينگي کشور به مرز 2000 هزار ميليارد تومان نزديک شده است.
3- بانکها ميگويند پولي براي اعطاي تسهيلات مالي ندارند.
4- سالانه 900 هزار ميليارد تومان يارانه غيرنقدي پرداخت ميشود که بخش بسيار بزرگ آن، يارانه پنهان است.
5- سالانه 48 هزار ميليارد تومان يارانه نقدي به حساب سرپرستان خانوار واريز ميشود.
6- روزانه خودروها صد ميليون ليتر بنزين يارانهدار را میسوزانند.
اين مبالغ را در نظر بگيريد و سپس بدانيد بر اساس برآوردهاي صورتگرفته، کل خسارات وارده حدود 30 هزار ميليارد تومان است.
درحاليکه به دستور مقام معظم رهبري در بازسازي بايد تسريع شود و جمله آخر سرمقاله جناب مردوخي هم به اين امر تکيه دارد، نميتوان از مکانيسمهايي استفاده کرد که هر کدام تا حصول امضاي آخر (و نه اجرا) شايد بيش از يک سال به طول انجامد و معلوم هم نيست (همانطورکه ايشان هم اشاره کرده است) در عمل درست اجرا شود.
توجه شود علاوه بر خسارات عمومي، مردم سيلزده همهچيزشان را از دست دادهاند. بايد راهکارهاي سريع براي حل مشکل مردم به کار گرفته و بهطور ضربتي، تأمين مالي شود. اگر به شش مورد بالا در بخشهاي هزينهاي کشور توجه شود معلوم خواهد شد حل این مسئله بهراحتي قابل حصول است، اما مسئولان تصميمگير مشغول مذاکره نفسگير و راهيابيهاي پيچيده هستند و سيلزدگان براي بازسازي مناطق و تأمين خسارتها به آنها دل بستهاند.