دستور وزارت آموزشوپرورش:
ممنوعیت تشریح حیوانات زنده در مدارس کشور
سپهر سلیمی
هفتهای که گذشت، با یک دستاورد ارزشمند برای مخالفان آزمایش روی حیوانات و فعالان حقوق حیوانات همراه بود. پنجم مرداد، وزارت آموزشوپرورش در بخشنامهای به همه ادارات آموزشوپرورش سراسر کشور اعلام کرد ازآنجاکه در کتابهای درسی علوم تجربی، آزمایشگاه علوم و زیستشناسی در دورههای مختلف هیچگونه فعالیتی در زمینه تشریح موجود زنده وجود ندارد؛ بنابراین تشریح موجود زنده در آزمایشگاهها، کلاسهای درس و مسابقات آزمایشگاهی ممنوع است.
این امر مهم حاصل یک دهه تلاش گروهی از حامیان حقوق حیوانات است که برای منع آزمایش روی حیوانات و استفاده از روشها و ابزار جایگزین در علوم آزمایشگاهی و مجموعه رشتههای تجربی، پزشکی، زیستشناسی و دامپزشکی تلاش میکنند. گروههای مخالف آزمایش روی حیوانات یکی از شاخههای حامیان حقوق حیوانات هستند که معتقدند خطای آزمایش روی حیوانات در حدی است که باید از بخش درخورتوجهی از آزمایشها چشمپوشی کرد و از طرفی دیگر روشهای جایگزین برای رسیدن به نتایج از طریق آزمایشهای گذشته و ابزارها و نرمافزارهای جدید فراهم شده است. این دسته از حامیان حقوق حیوانات استفاده از حیوانات سالم را برای آموزش کالبدگشایی و کالبدشناسی عملی غیراخلاقی دانسته و استفاده از جسد مرده حیوانات، ماکت، فیلم و نرمافزارهای شبیهسازی را توصیه میکنند. مؤسسه جایگزینهای آزمایش روی حیوانات سال گذشته نامهای با امضای بیش از هزارو 600 نفر از نخبگان، فعالان و کارشناسان محیط زیست و حقوق حیوانات، دانشگاهیان و دانشجویان علوم تجربی و حقوق به وزیر آموزشوپرورش ارسال کرد که در آن نامه خواستار توقف تشریح و آزمایش روی حیوانات و استفاده از روشهای جایگزین شده بود.
بخشی از متن این نامه به این شرح است:
امروزه مراکز آموزشی و پژوهشی معتبر جهان روشهای سنتی استفاده از حیوانات زنده را کنار گذاشته و از روشها و ابزارهای جایگزین و تکنولوژی پیشرفته استفاده میکنند. روشهای جایگزین از کیفیت آموزشی مؤثر و بسیار بالاتری در مقایسه با روشهای سنتی برخوردارند، از نظر اقتصادی بهصرفه هستند و موج خشونت در جامعه ایجاد نمیکنند، سلامتی روان دانشآموز و دانشجو را حفظ شده و حس رحم و حساسیت درباره درد و رنج بیماران آینده را که از ملزومات یک پزشک خوب بودن است، در دل دانشجو ایجاد میکنند. امروزه پژوهشهای پزشکی نیز دچار تحولی عظیم شدهاند. نتایج آزمایشهای حیوانی قابل تعمیم به انسان نیستند؛ زیرا ژنوم هر گونه و ساختار ژنتیکی آن گونه و کنترل و تنظیم بیان ژنها منحصربهفرد بوده. پاسخ هر گونه به عوامل بیماریزا و داروها و مواد شیمیایی مختص به همان گونه است. دانشمندان مدلهای پژوهشی به جای استفاده از حیوان و با نتایج مطمئنتری را طراحی کردهاند که اعتبار علمی آنها در آزمایشگاههای مرجع بینالمللی به اثبات رسیده است؛ بنابراین خواهان اعلام توقف استفاده از حیوانات در کلاسها و آزمایشگاهها و پژوهشکدههای مدارس عادی و مدارس خاص و
مسابقات علمی و پروژههای پژوهشی و استفاده از روشها و ابزارهای جایگزین هستیم.
هفتهای که گذشت، با یک دستاورد ارزشمند برای مخالفان آزمایش روی حیوانات و فعالان حقوق حیوانات همراه بود. پنجم مرداد، وزارت آموزشوپرورش در بخشنامهای به همه ادارات آموزشوپرورش سراسر کشور اعلام کرد ازآنجاکه در کتابهای درسی علوم تجربی، آزمایشگاه علوم و زیستشناسی در دورههای مختلف هیچگونه فعالیتی در زمینه تشریح موجود زنده وجود ندارد؛ بنابراین تشریح موجود زنده در آزمایشگاهها، کلاسهای درس و مسابقات آزمایشگاهی ممنوع است.
این امر مهم حاصل یک دهه تلاش گروهی از حامیان حقوق حیوانات است که برای منع آزمایش روی حیوانات و استفاده از روشها و ابزار جایگزین در علوم آزمایشگاهی و مجموعه رشتههای تجربی، پزشکی، زیستشناسی و دامپزشکی تلاش میکنند. گروههای مخالف آزمایش روی حیوانات یکی از شاخههای حامیان حقوق حیوانات هستند که معتقدند خطای آزمایش روی حیوانات در حدی است که باید از بخش درخورتوجهی از آزمایشها چشمپوشی کرد و از طرفی دیگر روشهای جایگزین برای رسیدن به نتایج از طریق آزمایشهای گذشته و ابزارها و نرمافزارهای جدید فراهم شده است. این دسته از حامیان حقوق حیوانات استفاده از حیوانات سالم را برای آموزش کالبدگشایی و کالبدشناسی عملی غیراخلاقی دانسته و استفاده از جسد مرده حیوانات، ماکت، فیلم و نرمافزارهای شبیهسازی را توصیه میکنند. مؤسسه جایگزینهای آزمایش روی حیوانات سال گذشته نامهای با امضای بیش از هزارو 600 نفر از نخبگان، فعالان و کارشناسان محیط زیست و حقوق حیوانات، دانشگاهیان و دانشجویان علوم تجربی و حقوق به وزیر آموزشوپرورش ارسال کرد که در آن نامه خواستار توقف تشریح و آزمایش روی حیوانات و استفاده از روشهای جایگزین شده بود.
بخشی از متن این نامه به این شرح است:
امروزه مراکز آموزشی و پژوهشی معتبر جهان روشهای سنتی استفاده از حیوانات زنده را کنار گذاشته و از روشها و ابزارهای جایگزین و تکنولوژی پیشرفته استفاده میکنند. روشهای جایگزین از کیفیت آموزشی مؤثر و بسیار بالاتری در مقایسه با روشهای سنتی برخوردارند، از نظر اقتصادی بهصرفه هستند و موج خشونت در جامعه ایجاد نمیکنند، سلامتی روان دانشآموز و دانشجو را حفظ شده و حس رحم و حساسیت درباره درد و رنج بیماران آینده را که از ملزومات یک پزشک خوب بودن است، در دل دانشجو ایجاد میکنند. امروزه پژوهشهای پزشکی نیز دچار تحولی عظیم شدهاند. نتایج آزمایشهای حیوانی قابل تعمیم به انسان نیستند؛ زیرا ژنوم هر گونه و ساختار ژنتیکی آن گونه و کنترل و تنظیم بیان ژنها منحصربهفرد بوده. پاسخ هر گونه به عوامل بیماریزا و داروها و مواد شیمیایی مختص به همان گونه است. دانشمندان مدلهای پژوهشی به جای استفاده از حیوان و با نتایج مطمئنتری را طراحی کردهاند که اعتبار علمی آنها در آزمایشگاههای مرجع بینالمللی به اثبات رسیده است؛ بنابراین خواهان اعلام توقف استفاده از حیوانات در کلاسها و آزمایشگاهها و پژوهشکدههای مدارس عادی و مدارس خاص و
مسابقات علمی و پروژههای پژوهشی و استفاده از روشها و ابزارهای جایگزین هستیم.