صدها هزار نفر به فراخوان رهبر ائتلاف سائرون پاسخ مثبت دادند
اماواگرهاي مقتدي
عاطفه مرادي: 20 روز پس از آنکه مجلس عراق در غیاب نیمی از اعضای خود به خروج نیروهای آمریکایی از این کشور رأی داد و دولتی را که هنوز روی کار نیامده، ملزم کرد تا برنامه‌ای برای خروج این نیروها ارائه دهد، با فراخوان مقتدی صدر، شخصیت سیاسی و مذهبی شیعی عراق، مردم این کشور برای اولین‌بار پس از آغاز اعتراضات در کشورشان، در تظاهراتی صلح‌آمیز به خیابان‌ها آمدند و از دولت خواستند تا جریان خروج نیروهای آمریکایی از عراق را پیگیری کند.
مجلس عراق پنجم ژانويه، دو روز پس از آنکه فرماندهان ایرانی و عراقی در اطراف فرودگاه بغداد هدف پهپادهای آمریکایی قرار گرفتند، با تشکیل جلسه‌ای فوق‌العاده، خروج نیروهای آمریکایی از این کشور و نقض تمامیت ارضی آن از سوی آمریکا را مورد بررسی قرار داد؛ طرح خروج نیروهای آمریکایی مدت‌ها بود که در دستور کار مجلس عراق قرار داشت اما در اولین یکشنبه پس از حمله پهپاد آمریکایی، این فشار ائتلاف سائرون و فتح بود که موجب شد جلسه‌ای فوق‌العاده تنها برای رسیدگی به این موضوع برگزار شود. این جلسه با حضور 180 نماینده از مجموع 328 نماینده پارلمان عراق و در غیاب نمایندگان کُرد تشکیل شد و الزام دولت به تعیین برنامه‌ای برای خروج نظامیان آمریکایی از عراق هم نتیجه‌اش شد. پس از آن اما مقامات آمریکایی، از جمله رئیس‌جمهور آمریکا به صراحت اعلام کردند که فعلا قصد ندارند از این کشور خارج شوند. همه این اتفاق‌ها در حالی رخ داد که مردم عراق پس از آنکه سایه احتمال وقوع جنگ میان ایران و آمریکا در کشورشان از سرشان برداشته شد، باز هم اعتراضات خود را علیه فساد سیاست‌مداران و تأخیر در معرفی نخست‌وزیری مستقل از سر گرفته بودند.
معترضان عراقی همین هفته پیش بود که با سوزاندن تایرها، راه‌های اصلی در شهرهای مختلف را بستند و تهدید کردند اگر به درخواست‌های آنها توجه نشود، تنش‌ها را افزایش خواهند داد و تنش‌ها هم افزایش پیدا کرد. تلاش معترضان برای بستن راه‌های اصلی و ارتباطی میان بغداد و شهرهای جنوبی، در کوت، دیوانیه، سامرا، العماره، نجف و بغداد واکنش نیروهای امنیتی را به دنبال داشت. همین تنش‌های چند روز اخیر بود که فشار را بر احزاب عراقی برای معرفی گزینه نخست‌وزیری به برهم صالح، رئیس‌جمهور افزایش داد. تا جایی که به گفته منابع عربی، همه منتظر بودند روز جمعه پس از نماز، صالح که قرار بود از کنفرانس داووس برگشته باشد، نخست‌وزیر جدید را معرفی کند، اما این اتفاق نیفتاد و روز جمعه عراق طور دیگری سپری شد.
سه‌شنبه، 14 ژانویه، مقتدی صدر، سیاست‌مدار عراقی که خود را رهبر بزرگ‌ترین ائتلاف مجلس عراق، ائتلاف سائرون، می‌داند، در توییتی این‌چنینی از مردم خواست تا علیه حضور نیروهای آمریکایی به خیابان‌ها بیایند: آسمان عراق و ارض آن و حاکمیتش از سوی متجاوزان نقض می‌شود. ای سربازان خدا و وطن به تظاهرات میلیونی مسالمت‌آمیز و یکپارچه در محکومیت حضور آمریکا در عراق و نقض حاکمیت عراق از سوی آن دست بزنید.صدر روز جمعه را برای «تظاهرات میلیونی» موردنظرش تعیین کرد و از مردم خواست «عزم خود را جزم کنید و متحد شوید، سستی نکنید. عراق شما را طلب می‌کند پس کوتاهی نکنید». 10 روز بعد، روز جمعه، درحالی‌که شب‌های پیش‌تر، شهرهای مختلف عراق میدان تنش و آتش بود، مردم عراق برای چندساعت تنها به یک موضوع اعتراض کردند: حضور نیروهای آمریکایی در کشورشان. از اواسط روز جمعه بلندگوها در مرکز بغداد شعار «کلا،کلا آمریکا» را پخش می‌کردند و مرد، زن و کودک با پرچم‌های قرمز، سفید و مشکی زیر سایه پرچم کشورشان به هم پیوستند. کمی بعد صدای بلندگوها بین صدای مردم گم شد که می‌گفتند: «لا لا القوات الأجنبية». مردم اما فقط در بغداد نبود که به این اعتراض سراسری
پیوستند؛ مردم استان‌های جنوبی عراق هم برای چندساعت که شده، بی‌تنش، بی‌آتش و با کفن به خیابان‌ها آمدند و از دولتشان خواستند نیروهای خارجی را از کشور خارج و نیروهای حشدالشعبی را در ارتش ادغام کند. صدر انگار تقریبا مطمئن بود که دست روی نقطه خوبی برای دعوت از مردم گذاشته است. درحالی‌که مردم در شهرهای مختلف عراق می‌رفتند که اعتراضاتشان علیه حاکمیت را از سر بگیرند، او بیانیه‌ای در سه بخش و با 14 بند منتشر کرد که حاوی شروطی برای نیروهای آمریکایی؛ چه برای ماندن و چه برای رفتن بود. صدر حضور نیروهای آمریکایی را به هفت موضوع مشروط کرد: لغو توافق‌های امنیتی فعلی، تعطیلی پایگاه‌های نظامی آمریکایی، پایان فعالیت تمامی شرکت‌های امنیتی آمریکایی، لغو دسترسی آمریکا به حریم هوایی عراق، اصلاح رفتار خودبرتربینانه ترامپ در مقابل عراق و خودداری کشورهای همسایه از مداخله در روابط عراق و آمریکا. صدر در بخش پایانی قسمت اول بیانیه خود به آمریکا هشدار داده اگر چنین شروطی را نپذیرد، از این به‌بعد در عراق، نیروی اشغالگر و حضورش در عراق غیرقانونی خواهد بود.
بند ششم بخش اول بیانیه صدر به نظر می‌رسد ایران را مخاطب خود قرار داده است. پس از ترور فرماندهان ایرانی در عراق، تهران تلاشش را کرد تا عراق را از پیامدهای ادامه همکاری نظامی و حضور نیروهای واشنگتن در عراق آگاه کند، چراکه ادامه همکاری نظامی عراق با آمریکا برای ایران همکاری با نیروهایی است که با استفاده از خاک و آسمان عراق، فرماندهان عالی‌رتبه ایرانی را هدف قرار داده‌اند. حالا همین موضوع، مسئله‌ای است که صدر، این روحانی شیعه که در یکی، دو سال اخیر تمام تلاشش را کرده تا از حمایت ایران بهره‌مند شود یا بتواند معامله‌ای با نیروهای سیاسی نزدیک به ایران بکند، از آن به‌عنوان دخالت در روابط عراق و آمریکا یاد کرده است.
صدر در بخش دوم بیانیه‌اش با تشریح وضعیت‌های مختلف، از سایر نیروها در عراق گفته است: توقف موقت مقاومت تا زمان خروج آخرین سرباز خارجی از عراق، برخورد با هر کسی از هر گروهی که تلاش کند تحولات سیاسی عراق را دچار خلل کند، ادغام حشدالشعبی در وزارتخانه‌های دفاع و کشور به‌عنوان نیروهای امنیتی و ضرورت پایبندی اعضای این گروه به دستورات فرماندهی کل قوا.
صدر در بخش سوم بیانیه خود به مسئله تمامیت ارضی عراق پرداخته و از شروطی گفته که با رعایت آنها، تمامیت ارضی کشورش مورد احترام قرار می‌گیرد: خروج تمامی نیروهای خارجی از خاک عراق، مداخله‌نکردن در مسائل عراق، به‌ویژه مسائل سیاسی و اقتصادی، حصول توافق منع تجاوز با تمامی کشورهای همسایه مبتنی‌بر قوانین سازمان ملل، منع تمامی احزاب داخلی و خارجی از ارتباطات خارجی مگر از کانال‌های رسمی کشور.
در ادامه بخش سوم بیانیه، مقتدی صدر تهدید کرده است که عراق با کشورهای خارجی در موضوعات تمامیت ارضی و شأن کشور، متقابلانه رفتار خواهد کرد. او در بندی که انگار خود را بالاتر از ساختار دولت در عراق می‌بیند، دولت عراق را به حفاظت بهتر از دیپلمات‌ها، سفارتخانه‌ها و کارمندان آنها و مجازات عاملان حمله به این افراد و نهادها و همچنین استفاده از سیاست‌های عاقلانه اقتصادی با درنظرگرفتن حق تمامیت ارضی کشور موظف کرده است. او در آخر پیشنهاد داده، سازمان ملل، سازمان همکاری‌های اسلامی یا اتحادیه اروپا به‌عنوان یک ناظر یا میانجی‌گر، بر اجرای هر توافقی بین عراق و دولت‌های خارجی نظارت کنند.
بخش سوم بیانیه صدر در کنار دو بخش دیگر نشان می‌دهد برگزاری گردهمایی فقط به بهانه خروج نیروهای آمریکایی و در اصل برای بیان مواضع جدید احزاب عراقی، به‌ویژه ائتلاف سائرون نسبت به کشورهای همسایه بوده است. جدای از این، انتشار چنین بیانیه‌ای بعد از برگزاری تظاهراتی با حضور صدها هزار عراقی که برای اعتراض به مداخله نیروهای خارجی در این کشور به خیابان‌ها آمده بودند، شبیه نوعی سوءاستفاده از واکنش مردم است، چراکه مردم عراق بر اساس بیانیه پیش از این تظاهرات به خیابان‌ها آمدند، بی‌آنکه بدانند پس از آن چه گفته خواهد شد. بندهای بیانیه صدر اگر به همین صراحت در خدمت منافع ملی قرار بگیرد، قطعا مورد حمایت مردم هم قرار خواهد گرفت، البته اگر عراقی‌ها بخواهند فراموش کنند که صدر در 17 سال اخیر هر کاری کرده است تا قدرت را در کشور به دست بگیرد.
عاطفه مرادي: 20 روز پس از آنکه مجلس عراق در غیاب نیمی از اعضای خود به خروج نیروهای آمریکایی از این کشور رأی داد و دولتی را که هنوز روی کار نیامده، ملزم کرد تا برنامه‌ای برای خروج این نیروها ارائه دهد، با فراخوان مقتدی صدر، شخصیت سیاسی و مذهبی شیعی عراق، مردم این کشور برای اولین‌بار پس از آغاز اعتراضات در کشورشان، در تظاهراتی صلح‌آمیز به خیابان‌ها آمدند و از دولت خواستند تا جریان خروج نیروهای آمریکایی از عراق را پیگیری کند.
مجلس عراق پنجم ژانويه، دو روز پس از آنکه فرماندهان ایرانی و عراقی در اطراف فرودگاه بغداد هدف پهپادهای آمریکایی قرار گرفتند، با تشکیل جلسه‌ای فوق‌العاده، خروج نیروهای آمریکایی از این کشور و نقض تمامیت ارضی آن از سوی آمریکا را مورد بررسی قرار داد؛ طرح خروج نیروهای آمریکایی مدت‌ها بود که در دستور کار مجلس عراق قرار داشت اما در اولین یکشنبه پس از حمله پهپاد آمریکایی، این فشار ائتلاف سائرون و فتح بود که موجب شد جلسه‌ای فوق‌العاده تنها برای رسیدگی به این موضوع برگزار شود. این جلسه با حضور 180 نماینده از مجموع 328 نماینده پارلمان عراق و در غیاب نمایندگان کُرد تشکیل شد و الزام دولت به تعیین برنامه‌ای برای خروج نظامیان آمریکایی از عراق هم نتیجه‌اش شد. پس از آن اما مقامات آمریکایی، از جمله رئیس‌جمهور آمریکا به صراحت اعلام کردند که فعلا قصد ندارند از این کشور خارج شوند. همه این اتفاق‌ها در حالی رخ داد که مردم عراق پس از آنکه سایه احتمال وقوع جنگ میان ایران و آمریکا در کشورشان از سرشان برداشته شد، باز هم اعتراضات خود را علیه فساد سیاست‌مداران و تأخیر در معرفی نخست‌وزیری مستقل از سر گرفته بودند.
معترضان عراقی همین هفته پیش بود که با سوزاندن تایرها، راه‌های اصلی در شهرهای مختلف را بستند و تهدید کردند اگر به درخواست‌های آنها توجه نشود، تنش‌ها را افزایش خواهند داد و تنش‌ها هم افزایش پیدا کرد. تلاش معترضان برای بستن راه‌های اصلی و ارتباطی میان بغداد و شهرهای جنوبی، در کوت، دیوانیه، سامرا، العماره، نجف و بغداد واکنش نیروهای امنیتی را به دنبال داشت. همین تنش‌های چند روز اخیر بود که فشار را بر احزاب عراقی برای معرفی گزینه نخست‌وزیری به برهم صالح، رئیس‌جمهور افزایش داد. تا جایی که به گفته منابع عربی، همه منتظر بودند روز جمعه پس از نماز، صالح که قرار بود از کنفرانس داووس برگشته باشد، نخست‌وزیر جدید را معرفی کند، اما این اتفاق نیفتاد و روز جمعه عراق طور دیگری سپری شد.
سه‌شنبه، 14 ژانویه، مقتدی صدر، سیاست‌مدار عراقی که خود را رهبر بزرگ‌ترین ائتلاف مجلس عراق، ائتلاف سائرون، می‌داند، در توییتی این‌چنینی از مردم خواست تا علیه حضور نیروهای آمریکایی به خیابان‌ها بیایند: آسمان عراق و ارض آن و حاکمیتش از سوی متجاوزان نقض می‌شود. ای سربازان خدا و وطن به تظاهرات میلیونی مسالمت‌آمیز و یکپارچه در محکومیت حضور آمریکا در عراق و نقض حاکمیت عراق از سوی آن دست بزنید.صدر روز جمعه را برای «تظاهرات میلیونی» موردنظرش تعیین کرد و از مردم خواست «عزم خود را جزم کنید و متحد شوید، سستی نکنید. عراق شما را طلب می‌کند پس کوتاهی نکنید». 10 روز بعد، روز جمعه، درحالی‌که شب‌های پیش‌تر، شهرهای مختلف عراق میدان تنش و آتش بود، مردم عراق برای چندساعت تنها به یک موضوع اعتراض کردند: حضور نیروهای آمریکایی در کشورشان. از اواسط روز جمعه بلندگوها در مرکز بغداد شعار «کلا،کلا آمریکا» را پخش می‌کردند و مرد، زن و کودک با پرچم‌های قرمز، سفید و مشکی زیر سایه پرچم کشورشان به هم پیوستند. کمی بعد صدای بلندگوها بین صدای مردم گم شد که می‌گفتند: «لا لا القوات الأجنبية». مردم اما فقط در بغداد نبود که به این اعتراض سراسری
پیوستند؛ مردم استان‌های جنوبی عراق هم برای چندساعت که شده، بی‌تنش، بی‌آتش و با کفن به خیابان‌ها آمدند و از دولتشان خواستند نیروهای خارجی را از کشور خارج و نیروهای حشدالشعبی را در ارتش ادغام کند. صدر انگار تقریبا مطمئن بود که دست روی نقطه خوبی برای دعوت از مردم گذاشته است. درحالی‌که مردم در شهرهای مختلف عراق می‌رفتند که اعتراضاتشان علیه حاکمیت را از سر بگیرند، او بیانیه‌ای در سه بخش و با 14 بند منتشر کرد که حاوی شروطی برای نیروهای آمریکایی؛ چه برای ماندن و چه برای رفتن بود. صدر حضور نیروهای آمریکایی را به هفت موضوع مشروط کرد: لغو توافق‌های امنیتی فعلی، تعطیلی پایگاه‌های نظامی آمریکایی، پایان فعالیت تمامی شرکت‌های امنیتی آمریکایی، لغو دسترسی آمریکا به حریم هوایی عراق، اصلاح رفتار خودبرتربینانه ترامپ در مقابل عراق و خودداری کشورهای همسایه از مداخله در روابط عراق و آمریکا. صدر در بخش پایانی قسمت اول بیانیه خود به آمریکا هشدار داده اگر چنین شروطی را نپذیرد، از این به‌بعد در عراق، نیروی اشغالگر و حضورش در عراق غیرقانونی خواهد بود.
بند ششم بخش اول بیانیه صدر به نظر می‌رسد ایران را مخاطب خود قرار داده است. پس از ترور فرماندهان ایرانی در عراق، تهران تلاشش را کرد تا عراق را از پیامدهای ادامه همکاری نظامی و حضور نیروهای واشنگتن در عراق آگاه کند، چراکه ادامه همکاری نظامی عراق با آمریکا برای ایران همکاری با نیروهایی است که با استفاده از خاک و آسمان عراق، فرماندهان عالی‌رتبه ایرانی را هدف قرار داده‌اند. حالا همین موضوع، مسئله‌ای است که صدر، این روحانی شیعه که در یکی، دو سال اخیر تمام تلاشش را کرده تا از حمایت ایران بهره‌مند شود یا بتواند معامله‌ای با نیروهای سیاسی نزدیک به ایران بکند، از آن به‌عنوان دخالت در روابط عراق و آمریکا یاد کرده است.
صدر در بخش دوم بیانیه‌اش با تشریح وضعیت‌های مختلف، از سایر نیروها در عراق گفته است: توقف موقت مقاومت تا زمان خروج آخرین سرباز خارجی از عراق، برخورد با هر کسی از هر گروهی که تلاش کند تحولات سیاسی عراق را دچار خلل کند، ادغام حشدالشعبی در وزارتخانه‌های دفاع و کشور به‌عنوان نیروهای امنیتی و ضرورت پایبندی اعضای این گروه به دستورات فرماندهی کل قوا.
صدر در بخش سوم بیانیه خود به مسئله تمامیت ارضی عراق پرداخته و از شروطی گفته که با رعایت آنها، تمامیت ارضی کشورش مورد احترام قرار می‌گیرد: خروج تمامی نیروهای خارجی از خاک عراق، مداخله‌نکردن در مسائل عراق، به‌ویژه مسائل سیاسی و اقتصادی، حصول توافق منع تجاوز با تمامی کشورهای همسایه مبتنی‌بر قوانین سازمان ملل، منع تمامی احزاب داخلی و خارجی از ارتباطات خارجی مگر از کانال‌های رسمی کشور.
در ادامه بخش سوم بیانیه، مقتدی صدر تهدید کرده است که عراق با کشورهای خارجی در موضوعات تمامیت ارضی و شأن کشور، متقابلانه رفتار خواهد کرد. او در بندی که انگار خود را بالاتر از ساختار دولت در عراق می‌بیند، دولت عراق را به حفاظت بهتر از دیپلمات‌ها، سفارتخانه‌ها و کارمندان آنها و مجازات عاملان حمله به این افراد و نهادها و همچنین استفاده از سیاست‌های عاقلانه اقتصادی با درنظرگرفتن حق تمامیت ارضی کشور موظف کرده است. او در آخر پیشنهاد داده، سازمان ملل، سازمان همکاری‌های اسلامی یا اتحادیه اروپا به‌عنوان یک ناظر یا میانجی‌گر، بر اجرای هر توافقی بین عراق و دولت‌های خارجی نظارت کنند.
بخش سوم بیانیه صدر در کنار دو بخش دیگر نشان می‌دهد برگزاری گردهمایی فقط به بهانه خروج نیروهای آمریکایی و در اصل برای بیان مواضع جدید احزاب عراقی، به‌ویژه ائتلاف سائرون نسبت به کشورهای همسایه بوده است. جدای از این، انتشار چنین بیانیه‌ای بعد از برگزاری تظاهراتی با حضور صدها هزار عراقی که برای اعتراض به مداخله نیروهای خارجی در این کشور به خیابان‌ها آمده بودند، شبیه نوعی سوءاستفاده از واکنش مردم است، چراکه مردم عراق بر اساس بیانیه پیش از این تظاهرات به خیابان‌ها آمدند، بی‌آنکه بدانند پس از آن چه گفته خواهد شد. بندهای بیانیه صدر اگر به همین صراحت در خدمت منافع ملی قرار بگیرد، قطعا مورد حمایت مردم هم قرار خواهد گرفت، البته اگر عراقی‌ها بخواهند فراموش کنند که صدر در 17 سال اخیر هر کاری کرده است تا قدرت را در کشور به دست بگیرد.