«شرق» 2 خواسته اصلي خانواده جانباختگان حادثه كرمان را پیگیری ميكند
مقصر كيست؟
محمد باقرزاده : 18 روز از سهشنبه حادثهساز كرمان و جانباختن 62 نفر در مراسم تشييع سردار قاسم سليماني ميگذرد، اما همچنان دو خواسته اصلي خانواده جانباختگان بينتيجه مانده است. بازماندگان ميخواهند بدانند «مقصر جانباختن اين 62 نفر چه فرد يا نهادي است و آيا اين درگذشتگان شهيد اعلام ميشوند يا نه؟» اما اين خواسته تاكنون چندان مورد توجه قرار نگرفته يا دستكم به اين خانوادهها اطلاعرساني نشده است. «شرق» در پيگيري گزارش هفته پيش كه به شرح ماجرا و توضيحات خانواده جانباختگان پرداخته بود، اين دو خواسته را در گفتوگو با مسئولان استاني پيگيري ميكند.
«مهدی حمزهای»، فارغالتحصيل كارشناسيارشد فيزيك و كارمند غيررسمي نظام پزشكي، يكي از آن 62 نفري است كه در كوچه «بهشتي 2» جان باخت و چند روز بعد در شهر پدرياش؛ يعني بافت به خاك سپرده شد. «ابراهيم حمزهاي»، برادر مهدي، مانند ديگر خانواده جانباختگان هم همين دو خواسته مشخص را دارد و دراينباره به «شرق» ميگويد: «برادرمان رفته و ما ديگر چيزي نميخواهيم، اما مادرم علاقه دارد كه شهيد اعلام شود. هيچ چيزي جاي مهدي را براي ما پر نميكند، ولي ميخواهيم بدانيم كه مقصر كيست؛ مثلا سر ماجراي هواپيما سريع گفتند اين افراد شهيد هستند و مقصر هم مشخص شد، ولي اينجا اصلا هيچ اطلاعرسانيای نميشود و انگار نه انگار كه اين افراد با اينهمه علاقه به اين مراسم رفتند». او كه هنوز تلخي آن سهشنبه و ديدن تصوير برادرش در آن فيلم منتشرشده از كوچه بهشتي را فراموش نكرده، انتظار دارد مسئولان به خواسته خانواده جانباختگان توجه بيشتري داشته باشند: «هفته پيش استاندار به خانه ما آمد، ولي صحبتي درباره مقصر يا شهادت نگفت. مسئولان استاني و شهرستاني هم آمدند و ما درباره مقصر و شهادت پرسيدیم، ولي جواب خاصي به ما نگفتند. ميگفتند ما هم پيگير
هستيم. استاندار در حد 10 دقيقه آمد و اصلا فرصت سؤال و جواب نشد. ما يك درخواست كتبي به استاندار داديم، ولي هنوز جوابي نگرفتهايم». او از نگاه و زخمزبان بعضي از مردم هم ميگويد و انتظار دارد كه دستكم از این طرف همدلي بيشتري ببيند: «اينروزها بعضي ميگويند كه نباید به اين مراسم میرفتید، اما ما عقيده خودمان را داريم. درحاليكه برادرم اعتقاد داشت و با ميل و نيت خودش به اين مراسم رفت. در اين شهر همه ميدانند كه برادرم چقدر نيت خوبي داشت و چقدر به افراد كمك ميكرد، اما الان از همهطرف به ما بيتوجهي ميشود». مشابه اين سخنان را خانواده تعداد ديگري از جانباختگان هم مطرح ميكنند و ميگويند اينروزها سخناني از مردم ميشنوند كه زخم و درد آنها را عميقتر ميكند. اين خانوادهها همچنين به مقايسه وضعيت جانباختگان حادثه هواپيماي اوكرايني با شرايط عزيزان درگذشته خود در مراسم تشييع شهيد سليماني ميپردازند و انتظار دارند شرايط مشابهي براي اين دو گروه در نظر گرفته شود. بر اساس گفتههاي بازماندگان تعدادي از جانباختگان حادثه كرمان، تاكنون به هر خانواده مبلغ 10 ميليون پرداخت شده كه حتي هزينههاي ابتدايي را پوشش نميدهد و
اين در حالي است كه تعداد زيادي از اين جانباختگان، شرايط اقتصادي نامناسبي دارند.
پاسكاري و شانهخاليكردن مسئولان استاني
اگرچه زمان مراسم تشييع سردار سليماني از روزها پيش مشخص بود و ميزان علاقه مردم اين استان به سردار هم واضح بود، اما روز مراسم شرايط بهگونهاي پيش رفت كه 62 نفر به خانههای خود برنگشتند. اين حادثه در حالي رخ داد كه از روزها پيش ستاد برگزاري اين مراسم با حضور مسئولان و نهادهاي مختلف تشكيل شده و وظايف هر نهاد هم مشخص شده بود. در چنين شرايط و وظايف تقسيمشده به نظر ميآيد كه تشخيص مقصر كار دشواري نباشد، اما اينروزها در كرمان هيچ فرد يا نهادي حاضر به پذيرش اين كمتوجهي يا بيمسئوليتي نيست و هركس از انجام درست وظيفه خود ميگويد؛ بهعنوانمثال پيش از اين شهردار كرمان وظيفه محولشده به شهرداري را تبليغات محيطي مراسم دانسته و اعلام كرده كه شهرداري اين وظيفه را به درستي انجام داده است. «مهران عالمزاده» ۲۴ دی، در نشست عمومی شورای شهر کرمان دراینباره گفت: «در ستاد برگزاری مراسم تشییع، وظیفهای که برعهده شهرداری گذاشته شد این بود که به همراه شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، تبلیغات محیطی مراسم را انجام دهیم. علاوهبراین اما، آنچه را که فکر میکردیم وظیفه شهرداری است نیز انجام دادیم». او دراينباره گفته كه شهرداري
حدود سه ميليارد تومان را براي تبليغات محيطي هزينه كرده و وظيفه خود را انجام داده است.البته يك بخش ديگر از بررسي مقصران حادثه، به روز مراسم، نحوه مديريت بحران و همچنين نحوه امدادرساني به مصدومان برميگردد كه در اين زمينه هم تاكنون هيچ فرد يا نهادي مسئوليت قبول نكرده است. درباره نحوه امدادرساني، «محمد صابري»، رئيس اورژانس كرمان، به «شرق» ميگويد كه نحوه امدادرساني سريع و دقيق بوده و هيچ كمكاريای صورت نگرفته است: «كسي نبود كه بعد از كاهش جمعيت به دليل رسيدگينشدن جان خود را از دست بدهد. بايد قبل از وقوع حادثه پيشگيري ميشد و بعد از وقوع واقعا راهي براي كنترل و كاهش تلفات وجود نداشت. اينكه فكر كنيد تعداد نيروهاي اورژانس كم بود و اگر بيشتر بود، تلفات كمتر ميشد، واقعا نادرست است».
«بيني و بينالله اين استقبال قابل پيشبيني نبود»
مشابه سخنان شهردار را امامجمعه كرمان هم به شيوهاي ديگر بيان كرده و تلويحا گفته است در اين ماجرا شخص يا نهادي مقصر نيست. «حجتالاسلام والمسلمین حسن علیدادیسلیمانی» پيش از اين درباره حادثه كرمان گفته است: «من در برخی از جلسات برنامهریزی که برای تشییع پیکر شهید برگزار میشد، شرکت میکردم که متأسفانه این حادثه ناگوار رخ داد و تعدادی از هماستانیها و هموطنان ما جان باختند، بعضیها بیان کردند این مسئولان مگر نمیدانستند این تعداد در این مراسم شرکت میکنند بینی و بینالله، خوشبینترین آدمها برآوردی از تشییع پیکر سردار سلیمانی میکردند که حداقل ۷۰ درصد بیشتر از پیشبینیها مردم شرکت کردند». معناي سخنان امامجمعه كرمان اين است كه ميزان حضور مردم 70 درصد بيشتر از پيشبيني خوشبينترين آدمها بود و به همين دليل، امكان پيشبيني دقيق از ميزان حضور مردم پيش از برگزاري مراسم وجود نداشت. رئیس شورای شهر کرمان هم در روزهاي گذشته با تأييد سخنان شهردار، هر گونه تقصير شورا و شهرداري را رد كرد و درباره ديگر خواسته خانواده جانباختگان يعني شهيد اعلامكردن اين افراد، گفته است: «این افرادی که در مراسم تشییع جان باختند، در
حقیقت شهید هستند چراکه خالصانه و داوطلبانه برای تشییع سرباز وطن و کسی که برای این ملت و برای اسلام جان خود را در طبق اخلاص گذاشته بود، آمده بودند و باید با بنیاد شهید در اینباره هماهنگ کنیم و کمیسیونهای فرهنگی و اجتماعی در شورای شهر مسیر مناسبی را برای نامگذاری بهنام جانباختگان حادثه تشییع (شهدای وداع) بررسی و مصوب کنند».
«كسي مقصر نيست» يا «درحال بررسي است»؟
يكي از مديران ارشد كشوري كه در روزهاي پس از حادثه به كرمان سفر كرده، «سیدمحمود علوی»، وزیر اطلاعات، است كه البته او هم پيش از اعلام رأي كميتههاي بررسيكننده اين حادثه، اعلام كرده است در اين حادثه «كسي مقصر نيست». علوي كه 24 دي براي شركت در هفتمين روز مراسم درگذشتگان سردار سليماني به كرمان سفر كرده بود، درباره حادثه رخداده در مراسم تشييع گفت: «ما همواره نگران حوادث دریای عظیم جمعیت در تشییع پیکر سردار شهیدحاج قاسم سلیمانی بودیم و متأسفانه همین مسئله نیز اتفاق افتاد اما آنچه برای ما مسلم است، کسی متهم و مقصر در این قضیه نیست». او البته از احتمال رخدادن قصور دراينباره هم گفت: «ممکن است در این ماجرا قصوری اتفاق افتاده باشد که میتوانست با کمی سلسلهپیشبینیها، این احتمال را به حداقل برسانند». علوي همچنين از بررسي جدي اين موضوع هم سخن گفت: «به صورت جدی این مسئله را بررسی خواهیم کرد و امیدواریم بتوانیم با گزارشی که تهیه و به مقامات ارشد کشوری ارائه میدهیم، در ترمیم بخشهایی که قابل ترمیم در رابطه با این حادثه بوده، تأثیرگذار باشیم». وزير اطلاعات در اين سفر خود، درباره ديگر خواسته خانواده جانباختگان يعني
اعلام شهادت، هم در جمع خبرنگاران سخن گفت: «قرارگرفتن جانباختگان حادثه مراسم تشییع شهید سپهبد سلیمانی در لیست شهدا را از طریق مقام معظم رهبری پیگیری خواهد کرد».
در انتظار آراي كميتههاي تحقيق و تفحص
سالهاست كه پس از هر حادثه در ايران، چندين كميته تحقيق و تفحص از سوي نهادها و دستگاههاي مختلف شكل ميگيرد كه البته كمتر ديده شده است رأي اين كميتهها جنبه اجرائي هم داشته باشد؛ برای مثال، ميتوان به كميتههاي حقيقتياب يا تحقيق و تفحص درباره حادثه پلاسكو، سيل شيراز، حوادث قطار و ماجراي معدن اشاره كرد. حالا و مشابه شرايط پس از اين حوادث، چندين كميته قرار است حادثه كرمان را بررسي و مقصران را معرفي كنند. تاكنون دستكم يك كميته در استان كرمان، يك كميته در وزارت كشور و يك كميته هم در وزارت اطلاعات تشكيل شده و گروهي در مجلس هم در حال بررسي اين ماجرا هستند. درباره كميته استاني، «حمید شمسالدینی» مدیرکل امنیتی استانداري و همچنين دبیر شوراي تأمین مسئوليت دبيري را برعهده دارد كه البته حاضر به توضيح و پاسخگويي نيست. او در پاسخ به پرسش «شرق» درباره بررسيها و دستاوردهاي اين كميته ميگويد: «من نميتوانم توضيح بدهم. براي اين موضوع قرار نيست من با كسي حرف بزنم. نميتوانم توضيح بدهم». علاوه بر اين «عباس تقيزاده»، مدير روابطعمومی استانداري كرمان، هم از مشخصنشدن آراي اين كميتهها ميگويد. او دراينباره به «شرق»
ميگويد: «استاندار كرمان نظرش اين است كه كميتههاي كشوري كارشان تمام شود و نظر خود را اعلام كند بعد دراينباره توضیحي دهد؛ چون اين كميتهها فرااستاني هستند و نتيجه آنها مورد اعتماد است». تقيزاده درباره اين كميتهها هم ميگويد: «يك كميته از وزارت كشور در حال بررسي است. يك كميته هم از طرف وزارت اطلاعات ماجرا را بررسي ميكند. مجلس هم وارد بحث شده است و رئيسجمهوري در جلسه هيئت دولت به معاون اول دستور بررسي داد. همان روز تشييع در استان شوراي تأمين هم تشكيل شد و پس از آن يك كميسيون براي بررسي مسائل مصدومان و جانباختگان تشكيل شد كه تا الان چندين جلسه داشته اما تأكيدش بر پيگيري امور مصدومان و رسيدگي به خانواده جانباختگان است». تقيزاده درباره نظر استانداري در ماجراي شهيد اعلامشدن جانباختگان هم ميگويد: «شهيد اعلامشدن از طريق بنياد شهيد پيگيري شده و همه منتظر تصميم بنياد شهيد هستند. استاندار با رئيس بنياد در تهران جلسه داشت و آنجا اين درخواست مطرح شده بود كه هنوز نتيجه قطعي اعلام نشده است. درباره مقصر هم نظر استان اين است كه كميتههاي كشوري بررسي كند چون بالاخره همه گروههاي استاني خود در مراسم اجرائي نقش
داشتهاند».اين توضيحات در حالي است كه تاكنون 18 روز از حادثه كرمان گذشته است و خانواده جانباختگان بيصبرانه منتظر نتيجه اين دو خواسته مهم هستند و تحقق هر كدام از اين خواستهها را مرهمي بر زخم خود ميدانند؛ بايد منتظر آراي كميتههاي حقيقتياب بمانيم تا مشخص شود آيا نظر آنها ميتواند دردي را كاهش دهد يا اينكه مانند موارد گذشته، آراي آنها تأثير چنداني نخواهد داشت.
محمد باقرزاده : 18 روز از سهشنبه حادثهساز كرمان و جانباختن 62 نفر در مراسم تشييع سردار قاسم سليماني ميگذرد، اما همچنان دو خواسته اصلي خانواده جانباختگان بينتيجه مانده است. بازماندگان ميخواهند بدانند «مقصر جانباختن اين 62 نفر چه فرد يا نهادي است و آيا اين درگذشتگان شهيد اعلام ميشوند يا نه؟» اما اين خواسته تاكنون چندان مورد توجه قرار نگرفته يا دستكم به اين خانوادهها اطلاعرساني نشده است. «شرق» در پيگيري گزارش هفته پيش كه به شرح ماجرا و توضيحات خانواده جانباختگان پرداخته بود، اين دو خواسته را در گفتوگو با مسئولان استاني پيگيري ميكند.
«مهدی حمزهای»، فارغالتحصيل كارشناسيارشد فيزيك و كارمند غيررسمي نظام پزشكي، يكي از آن 62 نفري است كه در كوچه «بهشتي 2» جان باخت و چند روز بعد در شهر پدرياش؛ يعني بافت به خاك سپرده شد. «ابراهيم حمزهاي»، برادر مهدي، مانند ديگر خانواده جانباختگان هم همين دو خواسته مشخص را دارد و دراينباره به «شرق» ميگويد: «برادرمان رفته و ما ديگر چيزي نميخواهيم، اما مادرم علاقه دارد كه شهيد اعلام شود. هيچ چيزي جاي مهدي را براي ما پر نميكند، ولي ميخواهيم بدانيم كه مقصر كيست؛ مثلا سر ماجراي هواپيما سريع گفتند اين افراد شهيد هستند و مقصر هم مشخص شد، ولي اينجا اصلا هيچ اطلاعرسانيای نميشود و انگار نه انگار كه اين افراد با اينهمه علاقه به اين مراسم رفتند». او كه هنوز تلخي آن سهشنبه و ديدن تصوير برادرش در آن فيلم منتشرشده از كوچه بهشتي را فراموش نكرده، انتظار دارد مسئولان به خواسته خانواده جانباختگان توجه بيشتري داشته باشند: «هفته پيش استاندار به خانه ما آمد، ولي صحبتي درباره مقصر يا شهادت نگفت. مسئولان استاني و شهرستاني هم آمدند و ما درباره مقصر و شهادت پرسيدیم، ولي جواب خاصي به ما نگفتند. ميگفتند ما هم پيگير
هستيم. استاندار در حد 10 دقيقه آمد و اصلا فرصت سؤال و جواب نشد. ما يك درخواست كتبي به استاندار داديم، ولي هنوز جوابي نگرفتهايم». او از نگاه و زخمزبان بعضي از مردم هم ميگويد و انتظار دارد كه دستكم از این طرف همدلي بيشتري ببيند: «اينروزها بعضي ميگويند كه نباید به اين مراسم میرفتید، اما ما عقيده خودمان را داريم. درحاليكه برادرم اعتقاد داشت و با ميل و نيت خودش به اين مراسم رفت. در اين شهر همه ميدانند كه برادرم چقدر نيت خوبي داشت و چقدر به افراد كمك ميكرد، اما الان از همهطرف به ما بيتوجهي ميشود». مشابه اين سخنان را خانواده تعداد ديگري از جانباختگان هم مطرح ميكنند و ميگويند اينروزها سخناني از مردم ميشنوند كه زخم و درد آنها را عميقتر ميكند. اين خانوادهها همچنين به مقايسه وضعيت جانباختگان حادثه هواپيماي اوكرايني با شرايط عزيزان درگذشته خود در مراسم تشييع شهيد سليماني ميپردازند و انتظار دارند شرايط مشابهي براي اين دو گروه در نظر گرفته شود. بر اساس گفتههاي بازماندگان تعدادي از جانباختگان حادثه كرمان، تاكنون به هر خانواده مبلغ 10 ميليون پرداخت شده كه حتي هزينههاي ابتدايي را پوشش نميدهد و
اين در حالي است كه تعداد زيادي از اين جانباختگان، شرايط اقتصادي نامناسبي دارند.
پاسكاري و شانهخاليكردن مسئولان استاني
اگرچه زمان مراسم تشييع سردار سليماني از روزها پيش مشخص بود و ميزان علاقه مردم اين استان به سردار هم واضح بود، اما روز مراسم شرايط بهگونهاي پيش رفت كه 62 نفر به خانههای خود برنگشتند. اين حادثه در حالي رخ داد كه از روزها پيش ستاد برگزاري اين مراسم با حضور مسئولان و نهادهاي مختلف تشكيل شده و وظايف هر نهاد هم مشخص شده بود. در چنين شرايط و وظايف تقسيمشده به نظر ميآيد كه تشخيص مقصر كار دشواري نباشد، اما اينروزها در كرمان هيچ فرد يا نهادي حاضر به پذيرش اين كمتوجهي يا بيمسئوليتي نيست و هركس از انجام درست وظيفه خود ميگويد؛ بهعنوانمثال پيش از اين شهردار كرمان وظيفه محولشده به شهرداري را تبليغات محيطي مراسم دانسته و اعلام كرده كه شهرداري اين وظيفه را به درستي انجام داده است. «مهران عالمزاده» ۲۴ دی، در نشست عمومی شورای شهر کرمان دراینباره گفت: «در ستاد برگزاری مراسم تشییع، وظیفهای که برعهده شهرداری گذاشته شد این بود که به همراه شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، تبلیغات محیطی مراسم را انجام دهیم. علاوهبراین اما، آنچه را که فکر میکردیم وظیفه شهرداری است نیز انجام دادیم». او دراينباره گفته كه شهرداري
حدود سه ميليارد تومان را براي تبليغات محيطي هزينه كرده و وظيفه خود را انجام داده است.البته يك بخش ديگر از بررسي مقصران حادثه، به روز مراسم، نحوه مديريت بحران و همچنين نحوه امدادرساني به مصدومان برميگردد كه در اين زمينه هم تاكنون هيچ فرد يا نهادي مسئوليت قبول نكرده است. درباره نحوه امدادرساني، «محمد صابري»، رئيس اورژانس كرمان، به «شرق» ميگويد كه نحوه امدادرساني سريع و دقيق بوده و هيچ كمكاريای صورت نگرفته است: «كسي نبود كه بعد از كاهش جمعيت به دليل رسيدگينشدن جان خود را از دست بدهد. بايد قبل از وقوع حادثه پيشگيري ميشد و بعد از وقوع واقعا راهي براي كنترل و كاهش تلفات وجود نداشت. اينكه فكر كنيد تعداد نيروهاي اورژانس كم بود و اگر بيشتر بود، تلفات كمتر ميشد، واقعا نادرست است».
«بيني و بينالله اين استقبال قابل پيشبيني نبود»
مشابه سخنان شهردار را امامجمعه كرمان هم به شيوهاي ديگر بيان كرده و تلويحا گفته است در اين ماجرا شخص يا نهادي مقصر نيست. «حجتالاسلام والمسلمین حسن علیدادیسلیمانی» پيش از اين درباره حادثه كرمان گفته است: «من در برخی از جلسات برنامهریزی که برای تشییع پیکر شهید برگزار میشد، شرکت میکردم که متأسفانه این حادثه ناگوار رخ داد و تعدادی از هماستانیها و هموطنان ما جان باختند، بعضیها بیان کردند این مسئولان مگر نمیدانستند این تعداد در این مراسم شرکت میکنند بینی و بینالله، خوشبینترین آدمها برآوردی از تشییع پیکر سردار سلیمانی میکردند که حداقل ۷۰ درصد بیشتر از پیشبینیها مردم شرکت کردند». معناي سخنان امامجمعه كرمان اين است كه ميزان حضور مردم 70 درصد بيشتر از پيشبيني خوشبينترين آدمها بود و به همين دليل، امكان پيشبيني دقيق از ميزان حضور مردم پيش از برگزاري مراسم وجود نداشت. رئیس شورای شهر کرمان هم در روزهاي گذشته با تأييد سخنان شهردار، هر گونه تقصير شورا و شهرداري را رد كرد و درباره ديگر خواسته خانواده جانباختگان يعني شهيد اعلامكردن اين افراد، گفته است: «این افرادی که در مراسم تشییع جان باختند، در
حقیقت شهید هستند چراکه خالصانه و داوطلبانه برای تشییع سرباز وطن و کسی که برای این ملت و برای اسلام جان خود را در طبق اخلاص گذاشته بود، آمده بودند و باید با بنیاد شهید در اینباره هماهنگ کنیم و کمیسیونهای فرهنگی و اجتماعی در شورای شهر مسیر مناسبی را برای نامگذاری بهنام جانباختگان حادثه تشییع (شهدای وداع) بررسی و مصوب کنند».
«كسي مقصر نيست» يا «درحال بررسي است»؟
يكي از مديران ارشد كشوري كه در روزهاي پس از حادثه به كرمان سفر كرده، «سیدمحمود علوی»، وزیر اطلاعات، است كه البته او هم پيش از اعلام رأي كميتههاي بررسيكننده اين حادثه، اعلام كرده است در اين حادثه «كسي مقصر نيست». علوي كه 24 دي براي شركت در هفتمين روز مراسم درگذشتگان سردار سليماني به كرمان سفر كرده بود، درباره حادثه رخداده در مراسم تشييع گفت: «ما همواره نگران حوادث دریای عظیم جمعیت در تشییع پیکر سردار شهیدحاج قاسم سلیمانی بودیم و متأسفانه همین مسئله نیز اتفاق افتاد اما آنچه برای ما مسلم است، کسی متهم و مقصر در این قضیه نیست». او البته از احتمال رخدادن قصور دراينباره هم گفت: «ممکن است در این ماجرا قصوری اتفاق افتاده باشد که میتوانست با کمی سلسلهپیشبینیها، این احتمال را به حداقل برسانند». علوي همچنين از بررسي جدي اين موضوع هم سخن گفت: «به صورت جدی این مسئله را بررسی خواهیم کرد و امیدواریم بتوانیم با گزارشی که تهیه و به مقامات ارشد کشوری ارائه میدهیم، در ترمیم بخشهایی که قابل ترمیم در رابطه با این حادثه بوده، تأثیرگذار باشیم». وزير اطلاعات در اين سفر خود، درباره ديگر خواسته خانواده جانباختگان يعني
اعلام شهادت، هم در جمع خبرنگاران سخن گفت: «قرارگرفتن جانباختگان حادثه مراسم تشییع شهید سپهبد سلیمانی در لیست شهدا را از طریق مقام معظم رهبری پیگیری خواهد کرد».
در انتظار آراي كميتههاي تحقيق و تفحص
سالهاست كه پس از هر حادثه در ايران، چندين كميته تحقيق و تفحص از سوي نهادها و دستگاههاي مختلف شكل ميگيرد كه البته كمتر ديده شده است رأي اين كميتهها جنبه اجرائي هم داشته باشد؛ برای مثال، ميتوان به كميتههاي حقيقتياب يا تحقيق و تفحص درباره حادثه پلاسكو، سيل شيراز، حوادث قطار و ماجراي معدن اشاره كرد. حالا و مشابه شرايط پس از اين حوادث، چندين كميته قرار است حادثه كرمان را بررسي و مقصران را معرفي كنند. تاكنون دستكم يك كميته در استان كرمان، يك كميته در وزارت كشور و يك كميته هم در وزارت اطلاعات تشكيل شده و گروهي در مجلس هم در حال بررسي اين ماجرا هستند. درباره كميته استاني، «حمید شمسالدینی» مدیرکل امنیتی استانداري و همچنين دبیر شوراي تأمین مسئوليت دبيري را برعهده دارد كه البته حاضر به توضيح و پاسخگويي نيست. او در پاسخ به پرسش «شرق» درباره بررسيها و دستاوردهاي اين كميته ميگويد: «من نميتوانم توضيح بدهم. براي اين موضوع قرار نيست من با كسي حرف بزنم. نميتوانم توضيح بدهم». علاوه بر اين «عباس تقيزاده»، مدير روابطعمومی استانداري كرمان، هم از مشخصنشدن آراي اين كميتهها ميگويد. او دراينباره به «شرق»
ميگويد: «استاندار كرمان نظرش اين است كه كميتههاي كشوري كارشان تمام شود و نظر خود را اعلام كند بعد دراينباره توضیحي دهد؛ چون اين كميتهها فرااستاني هستند و نتيجه آنها مورد اعتماد است». تقيزاده درباره اين كميتهها هم ميگويد: «يك كميته از وزارت كشور در حال بررسي است. يك كميته هم از طرف وزارت اطلاعات ماجرا را بررسي ميكند. مجلس هم وارد بحث شده است و رئيسجمهوري در جلسه هيئت دولت به معاون اول دستور بررسي داد. همان روز تشييع در استان شوراي تأمين هم تشكيل شد و پس از آن يك كميسيون براي بررسي مسائل مصدومان و جانباختگان تشكيل شد كه تا الان چندين جلسه داشته اما تأكيدش بر پيگيري امور مصدومان و رسيدگي به خانواده جانباختگان است». تقيزاده درباره نظر استانداري در ماجراي شهيد اعلامشدن جانباختگان هم ميگويد: «شهيد اعلامشدن از طريق بنياد شهيد پيگيري شده و همه منتظر تصميم بنياد شهيد هستند. استاندار با رئيس بنياد در تهران جلسه داشت و آنجا اين درخواست مطرح شده بود كه هنوز نتيجه قطعي اعلام نشده است. درباره مقصر هم نظر استان اين است كه كميتههاي كشوري بررسي كند چون بالاخره همه گروههاي استاني خود در مراسم اجرائي نقش
داشتهاند».اين توضيحات در حالي است كه تاكنون 18 روز از حادثه كرمان گذشته است و خانواده جانباختگان بيصبرانه منتظر نتيجه اين دو خواسته مهم هستند و تحقق هر كدام از اين خواستهها را مرهمي بر زخم خود ميدانند؛ بايد منتظر آراي كميتههاي حقيقتياب بمانيم تا مشخص شود آيا نظر آنها ميتواند دردي را كاهش دهد يا اينكه مانند موارد گذشته، آراي آنها تأثير چنداني نخواهد داشت.